پرش به محتوا

اویس قرنی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۸۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۳۰ مارس ۲۰۲۲
جز
ادغام شرح زندگی
imported>Fayaz
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Fayaz
جز (ادغام شرح زندگی)
خط ۲۳: خط ۲۳:
}}
}}


'''ابوعمرو اُوِیس بن عامر قَرَنی''' (شهادت [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]])، از [[تابعین]] و شهدای صفین.
'''ابوعمرو اُوِیس بن عامر قَرَنی''' (شهادت [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]])، از [[تابعین]] و شهدای [[جنگ صفین|صفین]]. او در زمان [[پیامبر اکرم (ص)]] برای دیدار حضرت به [[مدینه]] آمد، اما موفق به دیدار او نشد. اویس با [[حضرت علی(ع)]] بیعت کرد و در [[جنگ صفّین]] در رکاب آن‌حضرت به [[شهادت]] رسید. اویس به زهد و پارسایی شناخته شده و او را یکی از [[زهاد ثمانیه|زاهدان هشتگانه]] در میان تابعین خوانده‌اند.


اویس را بیشتر از هر چیز به زهد و پارسایی می‌شناسند و او را یکی از [[زهاد ثمانیه|زاهدان هشتگانه]] در میان [[تابعین]] خوانده‌اند. او در زمان [[پیامبر اکرم (ص)]] برای دیدار حضرت به [[مدینه]] آمد، اما موفق به دیدار او نشد. اویس با [[حضرت علی(ع)]] بیعت کرد و در [[جنگ صفّین]] در رکاب آن‌حضرت به [[شهادت]] رسید.
==زندگی==
ابوعمرو اویس بن عامر بن جزء قرنی مرادی یمنی<ref>شیخ مفید، الجمل، ص۴۵۷</ref> از تیره قَرَن، شاخه‌ای از قبیله یمانی بنی مراد بود.<ref>نگاه کنید: کلبی، ج۱، ص۳۳۴؛ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۱؛ خلیفه، ص۱۴۶</ref> نام پدر او عامر و در برخی منابع انیس، خلیص یا عمرو هم آمده است. <ref>[http://lib.eshia.ir/40172/1/414 ابن درید، ص۴۱۴]؛ [http://lib.eshia.ir/40169/2/542 خلیلی، ج۲، ص۵۴۲-۵۴۳]؛ [http://lib.eshia.ir/40026/1/91A رافعی، ج۱، ص۹۱]</ref>
اویس پس از فوت پیامبر، به [[کوفه]] آمد و در آنجا زیست.<ref> احمد بن حنبل، ص۴۷۸</ref> و در [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]]/ ۶۵۷میلادی در ۶۷ سالگی، در [[جنگ صفین]] بدست نیروهای [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] کشته شد.<ref>طبری، ص۶۲۸؛ نیز نکـ: نصر بن مزاحم، ص۳۲۴.</ref><br>
درباره محل درگذشت اویس چندین نقل وجود دارد،<ref>همو، ص۴۷۹- ۴۸۰؛ [http://lib.eshia.ir/40200/4/52/%D8%A3%D9%88%D9%8A%D8%B3 ابن حبان، ج۴، ص۵۲]؛ نیشابوری، ص۹۹</ref> چنانکه قبری در ناحیه رقه در [[سوریه]] و نیز در جاهای دیگری همچون [[قبرستان باب‌الصغیر]] دمشق، [[اسکندریه]] و دیار بکر به وی منسوب است.<ref>[http://lib.eshia.ir/22019/2/468/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86%D9%8A یاقوت، ج۲، ص۵۹۶]؛ [http://lib.eshia.ir/40560/1/74/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9 ابن بطوطه، ج۱، ص۱۱۴]</ref> با این‌همه، چنانکه بیشتر روایات نشان می‌دهد، وی در پیکار صفین، در سپاه امیرالمؤمنین علی (ع) حضور یافت و پیکر وی را در میان شهدای این واقعه یافتند.<ref>طبری، ص۶۲۸؛ نگاه کنید: نصر بن مزاحم، ص۳۲۴.</ref>
 
مرقد و مزاری در شهر رقه سوریه به او منسوب است و قبر او در سمت چپ قبر [[عمار یاسر]] قرار دارد. مزار او دارای گنبد، بارگاه و صحن است. و در روی سنگی که نصف روی قبر را گرفته به خط کوفی نام اویس نوشته شده است.<ref> قائدان، ص۲۹: [http://pajuhesh.irc.ir/note/index#/note/index/show/+15639/type/living]</ref>


==نسب==
ابوعمرو اویس بن عامر بن جزء قرنی مرادی یمنی<ref>شیخ مفید، الجمل، ص۴۵۷</ref> از تیره قَرَن، شاخه‌ای از قبیله یمانی بنی مراد بود.<ref>نگاه کنید: کلبی، ج۱، ص۳۳۴؛ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۱؛ خلیفه، ص۱۴۶</ref> نام پدر او عامر و در برخی منابع انیس، خلیص یا عمرو هم آمده است.
<ref>[http://lib.eshia.ir/40172/1/414/%D8%A3%D9%88%D9%8E%D9%8A%D9%92%D8%B3%D9%8F ابن درید، ص۴۱۴]؛ [http://lib.eshia.ir/40169/2/542/%D8%A3%D9%8F%D9%88%D9%8E%D9%8A%D9%92%D8%B3%D9%8C خلیلی، ج۲، ص۵۴۲-۵۴۳]؛ [http://lib.eshia.ir/40026/1/91/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86%D9%8A رافعی، ج۱، ص۹۱]</ref>
== دیدار با پیامبر(ص) ==
== دیدار با پیامبر(ص) ==
ظاهراً اویس در زمان پیامبر(ص)، در [[یمن]] می‌زیسته و هرگز موفق به دیدار آن حضرت نشده است.
ظاهراً اویس در زمان پیامبر(ص)، در [[یمن]] می‌زیسته و هرگز موفق به دیدار آن حضرت نشده است. او از راه شتربانی روزگار را با مادر پیر، نابینا و ناتوان خود سپری می‏‌کرد. زمانی که آوازه دعوت پیامبر (ص) را شنید، از مادرش درخواست کرد برای دیدن رسول خدا (ص) به [[مدینه]] برود. مادرش به او اجازه داد ولی شرط کرد که بیش از نصف روز در آنجا نماند. اویس به مدینه سفر کرد ولی زمانی که به خانۀ پیامبر رسید، ایشان در خانه نبود. به ناچار به خاطر قولی که مادر از او گرفته بود مدینه را به قصد یمن ترک کرد.
 
او از راه شتربانی روزگار را با مادر پیر، نابینا و ناتوان خود سپری می‏‌کرد. زمانی که آوازه دعوت پیامبر (ص) را شنید، از مادرش درخواست کرد برای دیدن رسول خدا (ص) به [[مدینه]] برود. مادرش به او اجازه داد ولی شرط کرد که بیش از نصف روز در آنجا نماند. اویس به مدینه سفر کرد ولی زمانی که به خانۀ پیامبر رسید، ایشان در خانه نبود. به ناچار به خاطر قولی که مادر از او گرفته بود مدینه را به قصد یمن ترک کرد.


زمانی که [[پیامبر اسلام(ص)]] به خانه بازگشت، فرمود: این نور کیست که در این خانه می‏‌نگرم. گفتند: شتربانی که اویس نام داشت به اینجا آمد و زود رفت. فرمود: این نور را در خانه ما هدیه گذاشت و رفت.<ref> مجلسی، ج ۴۲، ص۱۵۵؛  قمی، ص۲۳۹: [http://www.andisheqom.com/Files/faq.php?level=4&id=4258&urlId=867#_ftn2]</ref>
زمانی که [[پیامبر اسلام(ص)]] به خانه بازگشت، فرمود: این نور کیست که در این خانه می‏‌نگرم. گفتند: شتربانی که اویس نام داشت به اینجا آمد و زود رفت. فرمود: این نور را در خانه ما هدیه گذاشت و رفت.<ref> مجلسی، ج ۴۲، ص۱۵۵؛  قمی، ص۲۳۹: [http://www.andisheqom.com/Files/faq.php?level=4&id=4258&urlId=867#_ftn2]</ref>
خط ۴۰: خط ۴۰:


== شهادت ==
== شهادت ==
ظاهراً وی پس از سفری که به [[مدینه]] داشته، به [[کوفه]] آمده و در آنجا زیسته است.<ref> احمد بن حنبل، ص۴۷۸</ref> و در سال ۳۷ قمری/ ۶۵۷میلادی در ۶۷ سالگی، در [[جنگ صفین]] به [[شهادت]] رسیده است.<ref>طبری، ص۶۲۸؛ نیز نکـ: نصر بن مزاحم، ص۳۲۴.</ref>
درباره محل درگذشت اویس چندین نقل وجود دارد،<ref>همو، ص۴۷۹- ۴۸۰؛ [http://lib.eshia.ir/40200/4/52/%D8%A3%D9%88%D9%8A%D8%B3 ابن حبان، ج۴، ص۵۲]؛ نیشابوری، ص۹۹</ref> چنانکه قبری در ناحیه رقه در [[سوریه]] و نیز در جاهای دیگری همچون [[قبرستان باب‌الصغیر]] دمشق، [[اسکندریه]] و دیار بکر به وی منسوب است.<ref>[http://lib.eshia.ir/22019/2/468/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86%D9%8A یاقوت، ج۲، ص۵۹۶]؛ [http://lib.eshia.ir/40560/1/74/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9 ابن بطوطه، ج۱، ص۱۱۴]</ref> با این‌همه، چنانکه بیشتر روایات نشان می‌دهد، وی در پیکار صفین، در سپاه امیرالمؤمنین علی (ع) حضور یافت و پیکر وی را در میان شهدای این واقعه یافتند.<ref>طبری، ص۶۲۸؛ نگاه کنید: نصر بن مزاحم، ص۳۲۴.</ref>
مرقد و مزاری در شهر رقه سوریه به او منسوب است و قبر او در سمت چپ قبر [[عمار یاسر]] قرار دارد. مزار او دارای گنبد، بارگاه و صحن است. و در روی سنگی که نصف روی قبر را گرفته به خط کوفی نام اویس نوشته شده است.<ref> قائدان، ص۲۹: [http://pajuhesh.irc.ir/note/index#/note/index/show/+15639/type/living]</ref>


==شرح حال==
==شرح حال==
خط ۷۹: خط ۷۴:
===نزد صوفیه===
===نزد صوفیه===
از اویس به عنوان نخستین شخص از خردمندان دیوانه<ref>عقلاءالمجانین</ref> یاد شده است.<ref>[http://lib.eshia.ir/41099/1/47 نگاه کنید: نیشابوری، ج۱، ص۴۷]؛ نیز عین القضات، ص۳۴۹</ref> گوشه‌گیری او از اجتماع و تنهایی، مکاشفه‌های او، بدون اینکه راه زیادی در سلوک پیموده باشد و به پیری در این سیر رسیده باشد، بسیار موردتوجه صوفیه قرار گرفته است. این اهمیت زیاد اویس نزد صوفیه باعث شد تا فرقه و طریقه خاصی از [[تصوف ]] با عنوان [[اویسیه|اویسیه]] ایجاد شود.{{مدرک}}<br>
از اویس به عنوان نخستین شخص از خردمندان دیوانه<ref>عقلاءالمجانین</ref> یاد شده است.<ref>[http://lib.eshia.ir/41099/1/47 نگاه کنید: نیشابوری، ج۱، ص۴۷]؛ نیز عین القضات، ص۳۴۹</ref> گوشه‌گیری او از اجتماع و تنهایی، مکاشفه‌های او، بدون اینکه راه زیادی در سلوک پیموده باشد و به پیری در این سیر رسیده باشد، بسیار موردتوجه صوفیه قرار گرفته است. این اهمیت زیاد اویس نزد صوفیه باعث شد تا فرقه و طریقه خاصی از [[تصوف ]] با عنوان [[اویسیه|اویسیه]] ایجاد شود.{{مدرک}}<br>
[[پرونده:حمله موشکی به حرم اویس قرنی و عمار یاسر توسط وهابیون در ماه رمضان 1434.png|بندانگشتی|حمله موشکی به حرم اویس قرنی و [[عمار یاسر]] توسط گروه‌های افراطی سلفی در [[رمضان]] ۱۴۳۴ق/ مرداد ۱۳۹۲ش]]
[[سید حیدر آملی ]] از علمای عرفان، نام اویس را در کنار اصحاب خاص [[پیامبر(ص)]] همچون [[سلمان فارسی|سلمان ]]، [[ابوذر غفاری|ابوذر]]، [[عمار یاسر|عمار]] و [[اصحاب صفه]] قرار داده است. او میان این عده و طبقه بعدی صوفیه تفاوت قائل شده است و این گروه از اصحاب را از شاگردان پیشوایان معصومین<ref>تلامذه للائمه المعصومین </ref> دانسته است.<ref>ص ۵۰۳، ۶۱۴-۶۱۵</ref>
[[سید حیدر آملی ]] از علمای عرفان، نام اویس را در کنار اصحاب خاص [[پیامبر(ص)]] همچون [[سلمان فارسی|سلمان ]]، [[ابوذر غفاری|ابوذر]]، [[عمار یاسر|عمار]] و [[اصحاب صفه]] قرار داده است. او میان این عده و طبقه بعدی صوفیه تفاوت قائل شده است و این گروه از اصحاب را از شاگردان پیشوایان معصومین<ref>تلامذه للائمه المعصومین </ref> دانسته است.<ref>ص ۵۰۳، ۶۱۴-۶۱۵</ref>


خط ۸۶: خط ۷۹:


==تخریب زیارتگاه اویس==
==تخریب زیارتگاه اویس==
[[پرونده:حمله موشکی به حرم اویس قرنی و عمار یاسر توسط وهابیون در ماه رمضان 1434.png|بندانگشتی]]
در [[۲۱ رمضان]] [[سال ۱۴۳۴هجری قمری |سال ۱۴۳۴ق]] /[[۶ مرداد]] ۱۳۹۲ش، همزمان با [[شب قدر|شب‌های قدر]]، گروه‌های تکفیری در [[سوریه]] که کنترل استان رقه را به دست گرفته بودند، با حمله خمپاره‌ای به حرم [[عمار یاسر]] و اویس قرنی، صحن آن را تخریب و با شلیک پیاپی موشک به دیوارهای حرم، بخش‌هایی از آن را منهدم کردند.{{مدرک}}
در [[۲۱ رمضان]] [[سال ۱۴۳۴هجری قمری |سال ۱۴۳۴ق]] /[[۶ مرداد]] ۱۳۹۲ش، همزمان با [[شب قدر|شب‌های قدر]]، گروه‌های تکفیری در [[سوریه]] که کنترل استان رقه را به دست گرفته بودند، با حمله خمپاره‌ای به حرم [[عمار یاسر]] و اویس قرنی، صحن آن را تخریب و با شلیک پیاپی موشک به دیوارهای حرم، بخش‌هایی از آن را منهدم کردند.{{مدرک}}


کاربر ناشناس