اویس قرنی: تفاوت میان نسخهها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) جز (←زهد) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
==نسب== | ==نسب== | ||
ابوعمرو اویس بن عامر بن جزء قرنی مرادی یمنی<ref>شیخ مفید، الجمل، ص۴۵۷</ref> از تیره | ابوعمرو اویس بن عامر بن جزء قرنی مرادی یمنی<ref>شیخ مفید، الجمل، ص۴۵۷</ref> از تیره قَرَن، شاخهای از قبیله یمانی بنی مراد بود.<ref>نگاه کنید: کلبی، ج۱، ص۳۳۴؛ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۱؛ خلیفه، ص۱۴۶</ref> نام پدر او عامر و در برخی منابع انیس، خلیص یا عمرو هم آمده است. | ||
<ref>[http://lib.eshia.ir/40172/1/414/%D8%A3%D9%88%D9%8E%D9%8A%D9%92%D8%B3%D9%8F ابن درید، ص۴۱۴]؛ [http://lib.eshia.ir/40169/2/542/%D8%A3%D9%8F%D9%88%D9%8E%D9%8A%D9%92%D8%B3%D9%8C خلیلی، ج۲، ص۵۴۲-۵۴۳]؛ [http://lib.eshia.ir/40026/1/91/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86%D9%8A رافعی، ج۱، ص۹۱]</ref> | <ref>[http://lib.eshia.ir/40172/1/414/%D8%A3%D9%88%D9%8E%D9%8A%D9%92%D8%B3%D9%8F ابن درید، ص۴۱۴]؛ [http://lib.eshia.ir/40169/2/542/%D8%A3%D9%8F%D9%88%D9%8E%D9%8A%D9%92%D8%B3%D9%8C خلیلی، ج۲، ص۵۴۲-۵۴۳]؛ [http://lib.eshia.ir/40026/1/91/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86%D9%8A رافعی، ج۱، ص۹۱]</ref> | ||
== دیدار با پیامبر(ص) == | == دیدار با پیامبر(ص) == | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
اختلاف نظر در جزئیات زندگی اویس، حتی در سدههای نخستین هجری، چنان بوده که برخی درباره شخصیت او با شک و تردید سخن گفتهاند. <ref>نگاه کنید: ابن حبان، ج۴، ص۵۳؛ نگاه کنید: ابن جوزی، ج۲، ص۴۳-۴۴</ref> | اختلاف نظر در جزئیات زندگی اویس، حتی در سدههای نخستین هجری، چنان بوده که برخی درباره شخصیت او با شک و تردید سخن گفتهاند. <ref>نگاه کنید: ابن حبان، ج۴، ص۵۳؛ نگاه کنید: ابن جوزی، ج۲، ص۴۳-۴۴</ref> | ||
با | با اینهمه، گفتهاند که او از [[امام علی|امیرالمؤمنین علی(ع)]] و [[عمر بن خطاب]] روایت کرده و برخی از رجال و [[حدیث|محدثین]] سده ۱ق - که بیشتر کوفیند - از او حدیث شنیدهاند. | ||
<ref>[http://lib.eshia.ir/40205/2/326/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86%D9%8A ابن ابی | <ref>[http://lib.eshia.ir/40205/2/326/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86%D9%8A ابن ابی حاتم، ج۱(بخش۱)، ص۳۲۶]؛ ابن حجر، ج۱، ص۱۱۵</ref> | ||
===عبادت === | ===عبادت === | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
همه اهمیت روایات برجای مانده در مورد اویس قرنی در این نکته است که او از نخستین الگوهای زهد و پارسایی در میان مسلمانان به شمار رفته، و بعدها نزد [[تصوف|صوفیه]] دارای اهمیت و مقام بلندی شده و یکی از [[زهاد ثمانیه|زاهدان هشتگانه]] در میان [[تابعین]] خوانده شده است.<ref>مثلاً نگاه کنید: ابونعیم، ج۲، ص۸۷؛ کشی، ص۹۷- ۹۸</ref> | همه اهمیت روایات برجای مانده در مورد اویس قرنی در این نکته است که او از نخستین الگوهای زهد و پارسایی در میان مسلمانان به شمار رفته، و بعدها نزد [[تصوف|صوفیه]] دارای اهمیت و مقام بلندی شده و یکی از [[زهاد ثمانیه|زاهدان هشتگانه]] در میان [[تابعین]] خوانده شده است.<ref>مثلاً نگاه کنید: ابونعیم، ج۲، ص۸۷؛ کشی، ص۹۷- ۹۸</ref> | ||
کهنترین [[حدیث|روایات ]] درباره | کهنترین [[حدیث|روایات ]] درباره اویس، تصویری کاملاً صوفیانه از او ارائه میدهد. همه کسانی که در این روایات اویس را دیدهاند، او را در فقر و سرگشتگی و گمنامی در عین شهرت وصف کرده و گفتهاند که لباس مناسبی نداشت و همین امر، یکی از عوامل گوشهنشینی او از جامعه بوده است.<ref>ابن مبارک، ص۲۹۳؛ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۱- ۱۶۵؛ احمد بن حنبل، ص۴۷۵-۴۷۷، ۴۸۰-۴۸۱</ref> | ||
در روایتهای دیگری آمده است که او لباسی از جنس پشم بر تن داشت<ref>همو، ص۴۷۹؛ نیز نگاه کنید: شیخ مفید، الارشاد، ص۳۰۶؛ کشی، ص۹۸</ref> در این روایات، جملههای حکمتآمیزی غالباً مبنی بر بیاعتباری دنیا و نزدیک بودن مرگ، به اویس نسبت داده شده است.<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۴-۱۶۵؛ احمد بن حنبل، ص۴۷۹-۴۸۰</ref> در ادبیات صوفیه، اشارههای مفصلی به احوال اویس شده است.<ref>نگاه کنید: ابونعیم، ج۲، ص۷۹-۸۷؛ عطار، ص۱۹ بب</ref> | در روایتهای دیگری آمده است که او لباسی از جنس پشم بر تن داشت<ref>همو، ص۴۷۹؛ نیز نگاه کنید: شیخ مفید، الارشاد، ص۳۰۶؛ کشی، ص۹۸</ref> در این روایات، جملههای حکمتآمیزی غالباً مبنی بر بیاعتباری دنیا و نزدیک بودن مرگ، به اویس نسبت داده شده است.<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۴-۱۶۵؛ احمد بن حنبل، ص۴۷۹-۴۸۰</ref> در ادبیات صوفیه، اشارههای مفصلی به احوال اویس شده است.<ref>نگاه کنید: ابونعیم، ج۲، ص۷۹-۸۷؛ عطار، ص۱۹ بب</ref> | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
== جایگاه == | == جایگاه == | ||
=== نزد پیامبر (ص) === | === نزد پیامبر (ص) === | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقلقول =مولانا جلال الدین بلخی:{{سخ}}{{شعر|نستعلیق}}{{ب| که محمد گفت بر دست صبا | ازیمن میآیدم بوی خدا}}{{ب| بوی رامین میرسد از جان ویس| بوی یزدان میرسد هم از اویس}} {{ب| او اویس و از قرون بوی عجب|مر نبی را مست کرد و پر طرب}} {{ب| چون اویس از خویش فانی گشته بود|آن زمینی آسمانی گشته بود}}{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>مثنوی | {{جعبه نقل قول | عنوان = | نقلقول =مولانا جلال الدین بلخی:{{سخ}}{{شعر|نستعلیق}}{{ب| که محمد گفت بر دست صبا | ازیمن میآیدم بوی خدا}}{{ب| بوی رامین میرسد از جان ویس| بوی یزدان میرسد هم از اویس}} {{ب| او اویس و از قرون بوی عجب|مر نبی را مست کرد و پر طرب}} {{ب| چون اویس از خویش فانی گشته بود|آن زمینی آسمانی گشته بود}}{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>مثنوی معنوی،، دفتر چهارم.</small> | تراز = چپ| عرض = 450px |حاشیه= 5px| اندازه خط = 13px|رنگ پس زمینه = | گیومه نقلقول = | تراز منبع = چپ}} | ||
در ادبیات صوفیانه اشارۀ زیادی به احوال اویس شده است و در این میان حدیثی مشهور شده که به پیامبر اکرم (ص ) منسوب است بدین مضمون: «بوی [[بهشت]] از جانب یمن به مشام من میرسد».<ref>نگاه کنید: فروزانفر، ص۷۳؛ نیز نگاه کنید: عین القضات، ص۳۲۶، ۳۴۹؛ قیاس کنید: علاءالدوله، ص۳۶۵-۳۶۶؛ ابونعیم، ج۲، صص۷۹-۸۷؛ عطار، صص۱۹ به بعد.</ref> | در ادبیات صوفیانه اشارۀ زیادی به احوال اویس شده است و در این میان حدیثی مشهور شده که به پیامبر اکرم (ص ) منسوب است بدین مضمون: «بوی [[بهشت]] از جانب یمن به مشام من میرسد».<ref>نگاه کنید: فروزانفر، ص۷۳؛ نیز نگاه کنید: عین القضات، ص۳۲۶، ۳۴۹؛ قیاس کنید: علاءالدوله، ص۳۶۵-۳۶۶؛ ابونعیم، ج۲، صص۷۹-۸۷؛ عطار، صص۱۹ به بعد.</ref> | ||
خط ۱۲۷: | خط ۱۲۷: | ||
* قمی، عباس، منتهی الامال، انتشارات جاویدان علمی. | * قمی، عباس، منتهی الامال، انتشارات جاویدان علمی. | ||
* کرمانی، عبدالرزاق، «تذکره در مناقب حضرت شاه نعمت الله ولی»، مجموعه در ترجمه احوال شاه نعمت الله ولی کرمانی، به کوشش ژان اوبن، تهران، ۱۳۶۱ش. | * کرمانی، عبدالرزاق، «تذکره در مناقب حضرت شاه نعمت الله ولی»، مجموعه در ترجمه احوال شاه نعمت الله ولی کرمانی، به کوشش ژان اوبن، تهران، ۱۳۶۱ش. | ||
* | * کشی، محمد، معرفه الرجال، اختیار شیخ طوسی، به کوشش حسن مصطفوی، مشهد، ۱۳۴۸ش. | ||
* | * کلبی، هشام، نسب معد و الیمن الکبیر، به کوشش ناجی حسن، بیروت، ۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م. | ||
* مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، چاپ ایران. | * مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، چاپ ایران. | ||
* نصر بن مزاحم، وقعه صفین، به کوشش محمد عبدالسلام هارون، قاهره، ۱۳۸۲ق/۱۹۶۲م. | * نصر بن مزاحم، وقعه صفین، به کوشش محمد عبدالسلام هارون، قاهره، ۱۳۸۲ق/۱۹۶۲م. |