Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۶۶
ویرایش
علی بن یقطین: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>S.J.Mosavi جز (لینک بین زبان) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
'''علی بن یَقْطین بن موسی بغدادی '''(۱۲۴-۱۸۲ق)، [[حدیث|محدّث]]، [[فقیه]]، [[کلام|متکلّم]] و از بزرگان [[شیعه]] در دوران [[امام صادق]] و [[امام کاظم(ع)]]. وی اهل [[کوفه]] و ساکن [[بغداد]] بود. وی با وجود شیعه بودن، از وزیران حکومت [[عباسیان|عباسی]] و مورد اعتماد آنان بود. ابن یقطین منزلت والایی نزد ائمه و عالمان شیعه دارد. تراجم‌نگاران، سه کتاب را به او نسبت داده‌اند. | '''علی بن یَقْطین بن موسی بغدادی '''(۱۲۴-۱۸۲ق)، [[حدیث|محدّث]]، [[فقیه]]، [[کلام|متکلّم]] و از بزرگان [[شیعه]] در دوران [[امام صادق]] و [[امام کاظم(ع)]]. وی اهل [[کوفه]] و ساکن [[بغداد]] بود. وی با وجود شیعه بودن، از وزیران حکومت [[عباسیان|عباسی]] و مورد اعتماد آنان بود. ابن یقطین منزلت والایی نزد ائمه و عالمان شیعه دارد. تراجم‌نگاران، سه کتاب را به او نسبت داده‌اند. | ||
== | == زندگی‌نامه == | ||
علی بن یقطین در سال ۱۲۴ق در کوفه متولد شد. از | علی بن یقطین در سال ۱۲۴ق در کوفه متولد شد. از آنجا که پدرش یقطین بن موسی از شیعیان امام صادق(ع) بود، در دوران [[خلافت]] [[مروان بن حکم]] تحت تعقیب قرار گرفت و ناچار به‌همراه همسر و دو فرزندش ([[علی بن علی بن یقطین|علی]] و [[عبید بن علی بن یقطین|عبید]]) از کوفه فرار کرد و روانه [[مدینه]] شد. پس از مدتی به بغداد آمد و در آغاز به دادوستد ابزار (نوعی ادویه) پرداخت.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۴ق، ص۲۰۳.</ref> | ||
=== وفات === | |||
علی بن یقطین در سال ۱۸۲ق و در ۵۷ سالگی در [[بغداد]] و در حالی‌که [[امام کاظم(ع)]] در زندان [[هارون الرشید]] بود، درگذشت. [[امین عباسی|محمد امین]]، ولیعهد [[هارون الرشید|هارون]] بر او [[نماز میت|نماز]] خواند.<ref>طوسی، الفهرست، ۱۳۵۱ش، ص۱۵۵. </ref> <ref>خویی، معجم رجال حدیث، ۱۴۱۳ق، ج۱۳، ص۲۴۲ و ۲۴۳.</ref> | |||
== راهیابی به دستگاه عباسی == | == راهیابی به دستگاه عباسی == | ||
| خط ۵۹: | خط ۶۱: | ||
در زمان [[هادی عباسی]] جایگاه او در دستگاه خلافت عباسی مهم‌تر شد، تا آنجا که انگشتر و مُهر خلافت به دست علی بن یقطین سپرده شد<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۸۷۹م، ج۳، ص۴۰۸.</ref> و از نزدیکان [[هارون الرشید]] (درگذشت ۱۹۳ق) شد. | در زمان [[هادی عباسی]] جایگاه او در دستگاه خلافت عباسی مهم‌تر شد، تا آنجا که انگشتر و مُهر خلافت به دست علی بن یقطین سپرده شد<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۸۷۹م، ج۳، ص۴۰۸.</ref> و از نزدیکان [[هارون الرشید]] (درگذشت ۱۹۳ق) شد. | ||
== | == مذهب == | ||
در | در شیعه‌بودن او تردید نیست، اما مذهب او همانند پدرش از نظر عباسیان، پنهان بود. او با [[امام موسی کاظم]](ع) ارتباط نزدیک داشت و نزد آن امام از اعتبار بسیاری برخوردار بود. به نظر شیعیان و بنا بر شواهد تاریخی و روایی، ورود علی بن یقطین به دستگاه خلافت با اجازه و راهنمایی‌های [[امام کاظم]](ع) بوده است<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷۲، ص۳۷۰.</ref> <ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۳ق، ج۱۳، ص۲۴۲ و ۲۴۳.</ref> تا از ستمدیدگان پشتیبانی کند و یاور شیعیان باشد.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۳۷۱.</ref> از این رو بارها درباره مذهب و ارتباط او با امام کاظم(ع) به [[هارون الرشید]] بدگویی شد، ولی آسیبی به او نرسید.{{مدرک}} | ||
به نظر شیعیان و بنا بر شواهد تاریخی و روایی، ورود علی بن یقطین به دستگاه خلافت با اجازه و راهنمایی‌های [[امام کاظم]](ع) بوده است<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷۲، ص۳۷۰.</ref> <ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۳ق، ج۱۳، ص۲۴۲ و ۲۴۳.</ref> تا از ستمدیدگان پشتیبانی کند و یاور شیعیان باشد.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۳۷۱.</ref> از این رو بارها درباره مذهب و ارتباط او با امام کاظم(ع) به [[هارون الرشید]] بدگویی شد، ولی آسیبی به او نرسید.{{مدرک}} | |||
== جایگاه ابن یقطین == | == جایگاه ابن یقطین == | ||
=== نزد ائمه(ع)=== | === نزد ائمه(ع)=== | ||
علی بن یقطین که در زمان دو [[امام]] [[معصوم]](ع) زندگی می‌کرد مورد تأیید و توجه آنان قرار گرفته است. گفته اند[[امام صادق(ع)]] در زمانی که وی کودک | علی بن یقطین که در زمان دو [[امام]] [[معصوم]](ع) زندگی می‌کرد مورد تأیید و توجه آنان قرار گرفته است. گفته اند[[امام صادق(ع)]] در زمانی که وی کودک بود، در حق او [[دعا]] کرد.<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ص۳۱۵.</ref> در مورد او از امام کاظم(ع) چند [[حدیث]] بیان شده است. حضرت در مورد او فرمود: | ||
* «برای تو چیزی را دوست دارم که برای خود دوست دارم.<ref>کلینی، کافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۵۲۴.</ref> | * «برای تو چیزی را دوست دارم که برای خود دوست دارم.<ref>کلینی، کافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۵۲۴.</ref> | ||
* ایشان گواهی داده که علی بن یقطین اهل [[بهشت]] است.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۷۳۰.</ref> <ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۵ق، ص۲۲۲.</ref> | * ایشان گواهی داده که علی بن یقطین اهل [[بهشت]] است.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۷۳۰.</ref> <ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۵ق، ص۲۲۲.</ref> | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
* در روایتی دیگر، موسی بن جعفر(ع) می‌فرماید: وقتی که در حج بودم هیچ کس در ذهنم خطور نکرد، جز علی بن یقطین که همواره با من بود و از نظرم نرفت تا اینکه از آنجا رفتم.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۷۳۰.</ref> | * در روایتی دیگر، موسی بن جعفر(ع) می‌فرماید: وقتی که در حج بودم هیچ کس در ذهنم خطور نکرد، جز علی بن یقطین که همواره با من بود و از نظرم نرفت تا اینکه از آنجا رفتم.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۷۳۰.</ref> | ||
از برخی روایات استفاده می‌شود که علی بن یقطین وکیل امام کاظم (ع) بوده است. در روایتی که [[شیخ طوسی]] نقل می‌کند، | از برخی روایات استفاده می‌شود که علی بن یقطین وکیل امام کاظم (ع) بوده است. در روایتی که [[شیخ طوسی]] نقل می‌کند، او برخی نامه‌ها و اموال را از طریق دو تن از شیعیان به نزد [[موسی بن جعفر]](ع) می فرستاد و پاسخ امام(ع) را دریافت می‌نمود.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۷۳۵.</ref> | ||
در مورد [[ایمان]] و پارسایی علی بن یقطین روایات بسیاری | در مورد [[ایمان]] و پارسایی علی بن یقطین روایات بسیاری آمده، از جمله اینکه امام کاظم(ع)، [[بهشت]] را برای او تضمین کرده است.<ref>کشی، رجال کشی، ۱۴۰۴ق، ص۲۰۴-۲۰۵.</ref> | ||
=== نزد علما === | === نزد علما === | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
# کتاب «'''الشاک بحضرته(ع)'''» درباره مناظره با یکی از شکاکان در حضور امام(ع) است. | # کتاب «'''الشاک بحضرته(ع)'''» درباره مناظره با یکی از شکاکان در حضور امام(ع) است. | ||
# «'''مسائل عن ابی الحسن موسی بن جعفر'''» کتابی است که علی بن یقطین مسائلی را از امام کاظم(ع) فرا گرفته بود.<ref>طوسی، الفهرست، ص۱۵۵.</ref> | # «'''مسائل عن ابی الحسن موسی بن جعفر'''» کتابی است که علی بن یقطین مسائلی را از امام کاظم(ع) فرا گرفته بود.<ref>طوسی، الفهرست، ص۱۵۵.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس2}} | {{پانویس2}} | ||