اصول فقه: تفاوت میان نسخه‌ها

کتاب های رایج اصولی غالبا با تعریف علم اصول و موضوع آن آغاز می شود، سپس مباحث الفاظ مطرح می شود و با [[اصول عملیه]] و بحث تعادل و تراجیح خاتمه می یابد. برخی از اصولیون به تمامی مباحث اصول فقه نپرداخته اند مانند کتاب [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] که از سه بخش قطع، ظن و شک و یک خاتمه تشکیل شده است که به مباحث الفاظ نپرداخته است.

ساختار مباحث دانش اصول به دو سبک ارائه شده است، نخست سبکی رایج در حوزه های علمیه است مانند ساختار [[کفایه الاصول]] و [[اصول الفقه مظفر]] و دیگری روشی است که [[سید محمد باقر صدر]] در [[دروس فی علم الاصول]] آن را اختیار کرده است. صدر معتقد است که [[فقیه]] در [[اجتهاد|استنباط]] [[حکم شرعی]] گاهی به دلیلی که از حکم شرعی کشف می کند دست می یابد و گاهی تنها دسترسی به قواعدی دارد که جایگاه عملی مکلف را در برابر حکم مشکوک معین می کند؛ ایشان دسته اول را [[ادله محرزه]] نامیده است، آن گونه که [[اصولیون]] دسته دوم را [[اصول عملیه]] می نامند. از سوی دیگر بین عناصر مشترک استنباط، عنصری وجود دارد که هم در ادله محرزه و هم در اصول عملیه کاربرد دارد که [[حجیت قطع]] است. بر این اساس سید محمد باقر صدر دستگاه اصولی خویش را بر این سه پایه متمرکز کرده است؛ بخش اول: حجیت قطع، بخش دوم: ادله محرزه و بخش سوم: اصول عملیه و خاتمه: [[تعادل و تراجیح]].<ref>سید محمد باقر صدر، دروس فی علم الاصول، ج1، ص 70.</ref>