کاربر ناشناس
استرآباد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Mahboobi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
[[پرونده:پیشینه گرگان2.jpg|بندانگشتی]] | [[پرونده:پیشینه گرگان2.jpg|بندانگشتی]] | ||
[[پرونده:پیشینه گرگان1.jpg|بندانگشتی|دیوار گرگان ـ قدمت: قرن 5 میلادی]] | [[پرونده:پیشینه گرگان1.jpg|بندانگشتی|دیوار گرگان ـ قدمت: قرن 5 میلادی]] | ||
تاريخ و وقايع شهر استراباد در نخستين سده‌های اسلامى با تاريخ شهر کهن گرگان ([[جرجان]]) در آميخته، و از همين روست که آگاهى ما از وقايع تاريخى استراباد بسيار اندک است. از استراباد در دوره [[عباسی]]ان و به هنگام خلافت [[هارون الرشید]] و در جريان نبرد حمزه خارجى با نمايندگان خليفه در [[خراسان]] و گريختن وی به آن شهر، ياد مى‌شود.<ref>نک: گرديزی، 289-290</ref> بنابر بعضى روايات در دوره [[طاهریان]]، سليمان بن عبدالله طاهر در استراباد ساکن بود و پايگاه نظامى وی برای نبرد با [[حسن بن زید بن حسن|حسن بن زید]] علوی در آن شهر قرار داشت.<ref>نک: ابن اسفنديار، قسم اول، 232-236؛ اولياءالله، 92؛ مرعشى، 286، 288؛ خواندمير، حبيب السير، 2/408</ref> | |||
از اين رو، به نظر مى‌رسد که شهر در 256ق/870م بخشى از ايالت طبرستان به شمار مى‌آمده، و در نبردهای حکام طاهری با [[علویان]] همواره پناهگاه امنى برای آنان بوده است.<ref>نک: مادلونگ، 205-206 </ref> | از اين رو، به نظر مى‌رسد که شهر در 256ق/870م بخشى از ايالت طبرستان به شمار مى‌آمده، و در نبردهای حکام طاهری با [[علویان]] همواره پناهگاه امنى برای آنان بوده است.<ref>نک: مادلونگ، 205-206 </ref> | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
استراباد نخستين بار در عهد [[شاه عباس]] اول (سل 986 - 1038ق) ايالت خوانده شد.<ref>نک: دلاواله، 158؛ تاورنيه، 359</ref> در دوره [[شاه‌صفى]]،<ref>سل 1038-1052ق</ref> [[شاه عباس دوم]] <ref>سل 1052-1077ق</ref> و [[شاه سلیمان دوم]]،<ref>سل 1077- 1105ق</ref> آشوبهای استراباد به سبب طغيان قبايل ترکمن ادامه يافت.<ref>نک: محمد معصوم، 75؛ وحيد، 201؛ هدايت، ملحقات...، 8/485-486</ref> | استراباد نخستين بار در عهد [[شاه عباس]] اول (سل 986 - 1038ق) ايالت خوانده شد.<ref>نک: دلاواله، 158؛ تاورنيه، 359</ref> در دوره [[شاه‌صفى]]،<ref>سل 1038-1052ق</ref> [[شاه عباس دوم]] <ref>سل 1052-1077ق</ref> و [[شاه سلیمان دوم]]،<ref>سل 1077- 1105ق</ref> آشوبهای استراباد به سبب طغيان قبايل ترکمن ادامه يافت.<ref>نک: محمد معصوم، 75؛ وحيد، 201؛ هدايت، ملحقات...، 8/485-486</ref> | ||
با راه يافتن ضعف در حکومت صفوی هرج و مرج در ناحيه استراباد نيز بيشتر شد<ref>نک: مروی، 1/52؛ استرابادی، 8</ref> و پس از سقوط اصفهان در 1135ق به دست لشکريان [[افغان]]، [[طهماسب ميرزا]] جانشين [[سلطان حسين صفوی]] از دولت [[روسيه]] استمداد کرد و با انعقاد قرارداد 1135ق/1723م ايالت استراباد نيز در اختيار روسيه قرار گرفت.<ref>مجموعه...،82 -83؛ لمتون، 176</ref> | با راه يافتن ضعف در حکومت صفوی هرج و مرج در ناحيه استراباد نيز بيشتر شد<ref>نک: مروی، 1/52؛ استرابادی، 8</ref> و پس از سقوط اصفهان در 1135ق به دست لشکريان [[افغان]]، [[طهماسب ميرزا]] جانشين [[حسین صفوی|سلطان حسين صفوی]] از دولت [[روسيه]] استمداد کرد و با انعقاد قرارداد 1135ق/1723م ايالت استراباد نيز در اختيار روسيه قرار گرفت.<ref>مجموعه...،82 -83؛ لمتون، 176</ref> | ||
[[نادر شاه افشار]] پس‌از | [[نادر شاه افشار]] پس‌از راندن افغانها، قرارداد طهماسب ميرزا را باروسيه فسخ کرد و استراباد را در 1144ق/1732م از روسيه پس گرفت.<ref>مجموعه، 83 -86؛ لمتون، 177</ref> پس از کشته شدن نادر در 1160ق، محمد حسن خان قاجار توانست استراباد و نواحى [[مازندران]] و [[گیلان]] را به تصرف خود درآورد.<ref>ابوالحسن گلستانه، 204-205؛ هدايت، فهرس...، 261</ref> با کشته شدن محمدحسن خان قاجار در 1172ق استراباد به تصرف [[کریم خان زند]] درآمد و محمد حسين‌خان‌قاجار نيز حکومت‌استراباد يافت.<ref>ابوالحسن‌گلستانه، 321؛ نامى، 87 - 88؛ ابوالحسن مستوفى، 107- 108؛ هدايت، همان، 267- 269</ref> | ||
پس از مرگ کريم‌خان در 1193ق، [[آقا محمد خان]] از [[شیراز]] رو به مازندران و استراباد نهاد و به رغم مخالفت برادرانش، استراباد را در 1196ق تصرف کرد و رحيم‌خان دولو را منصب بيگلربيگى استراباد داد.<ref>نامى، 246-247، 262، 330؛ هدايت، همان، 286-287، 289؛ ساروی، 77، 91 -92، 105- 108؛ سپهر، 1/40</ref> | پس از مرگ کريم‌خان در 1193ق، [[آقا محمد خان]] از [[شیراز]] رو به مازندران و استراباد نهاد و به رغم مخالفت برادرانش، استراباد را در 1196ق تصرف کرد و رحيم‌خان دولو را منصب بيگلربيگى استراباد داد.<ref>نامى، 246-247، 262، 330؛ هدايت، همان، 286-287، 289؛ ساروی، 77، 91 -92، 105- 108؛ سپهر، 1/40</ref> | ||