پرش به محتوا

محمد بن جریر بن رستم طبری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mohamadhaghani
imported>Mohamadhaghani
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{دیگر کاربردها|محمد بن جریر طبری}}
{{دیگر کاربردها|محمد بن جریر طبری}}
'''ابوجعفر محمد بن جریر بن رستم آملی '''، [[علم کلام|متکلم]] [[امامیه|امامی]] قرن سوم [[هجری قمری]] و نویسنده کتاب [[المسترشد فی الامامة]] . به سبب تشابه اسمی او با برخی عالمان مسلمان دیگر، اشتباهات و خلطهایی درباره مذهب و آثار او در برخی منابع بعدی پیش آمده است.
'''ابوجعفر محمد بن جریر بن رستم آملی '''، [[علم کلام|متکلم]] [[امامیه|امامی]] قرن سوم [[هجری قمری]] و نویسنده کتاب [[المسترشد فی الامامة]].
 
در منابع دو شخص دیگر با نام محمد بن جریر طبری وجود دارند که یکی [[محمد بن جریر بن یزید طبری|صاحب تفسیر طبری]] و دیگری [[طبری صغیر|صاحب دلائل الامامه]] است. به دلیل همین تشابه اسمی، اشتباهات و خلط‌هایی درباره مذهب و آثار او در برخی منابع بعدی پیش آمده است.


==زندگی نامه==
==زندگی نامه==
خط ۱۳: خط ۱۵:
==آثار==
==آثار==


===المسترشد===
:'''المسترشد فی الامامه'''
تنها اثر موجود ابن رستم [[المسترشد فی الامامة]] نام دارد که در [[نجف]] بدون تاریخ به چاپ رسیده است.
{{اصلی|المسترشد فی الامامة}}
تنها اثر موجود ابن رستم ''المسترشد فی الامامة'' نام دارد که در [[نجف]] بدون تاریخ به چاپ رسیده است.


[[نجاشی]] این کتاب را با همین عنوان به ابن رستم نسبت داده و آن را با دو واسطه از مؤلف روایت کرده است.<ref> الرجال نجاشی، ص۳۷۶.</ref> در [[فهرست طوسی|فهرست]] [[شیخ طوسی|طوسی]] نیز از کتابی با این نام از وی یاد شده است<ref> طوسی، فهرست، ص۱۵۸.</ref>، ولی [[ابن ندیم]] در [[الفهرست (ابن ندیم)|الفهرست]] بدون اینکه از ابن رستم نامی ببرد المسترشد را به [[محمد بن جریر طبری|طبری]] مورخ نسبت داده است.<ref> ابن ندیم،الفهرست، ص۲۹۲.</ref>
[[نجاشی]] این کتاب را با همین عنوان به ابن رستم نسبت داده و آن را با دو واسطه از مؤلف روایت کرده است.<ref> الرجال نجاشی، ص۳۷۶.</ref> در [[فهرست طوسی|فهرست]] [[شیخ طوسی|طوسی]] نیز از کتابی با این نام از وی یاد شده است<ref> طوسی، فهرست، ص۱۵۸.</ref>، ولی [[ابن ندیم]] در [[الفهرست (ابن ندیم)|الفهرست]] بدون اینکه از ابن رستم نامی ببرد المسترشد را به [[محمد بن جریر طبری|طبری]] مورخ نسبت داده است.<ref> ابن ندیم،الفهرست، ص۲۹۲.</ref>
خط ۲۰: خط ۲۳:
در قرن‌های بعد این کتاب مورد استفاده [[ابن شهر آشوب]] در [[مناقب آل ابی طالب|مناقب]]<ref> ابن شهر آشوب، ج۲، ص۲۹۴، جاهای مختلف.</ref> و [[ابن ابی الحدید]] در [[شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید)|شرح نهج البلاغه]]<ref> ابن ابی الحدید، ج۲، ص۳۶.</ref> قرار گرفته است.
در قرن‌های بعد این کتاب مورد استفاده [[ابن شهر آشوب]] در [[مناقب آل ابی طالب|مناقب]]<ref> ابن شهر آشوب، ج۲، ص۲۹۴، جاهای مختلف.</ref> و [[ابن ابی الحدید]] در [[شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید)|شرح نهج البلاغه]]<ref> ابن ابی الحدید، ج۲، ص۳۶.</ref> قرار گرفته است.


===آثار دیگر===
:'''آثار دیگر'''
ابن رستم به جزالمسترشد آثار دیگری نیز داشته که [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] از آنها نامی نبرده‌اند<ref> الرجال نجاشی، ص۳۷۶؛ الفهرست طوسی، ص۱۵۹.</ref>، ولی [[ابن شهر آشوب]]<ref>معالم العلماء، ص۱۰۶.</ref> اثری با عنوان [[الفاضح]] و [[ذهبی]] کتابی به نام [[الرواة عن اهل البیت]] به او نسبت داده‌اند.<ref> ذهبی، میزان الاعتدال، ج۳، ص۴۹۹.</ref>
ابن رستم به جزالمسترشد آثار دیگری نیز داشته که [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] از آنها نامی نبرده‌اند<ref> الرجال نجاشی، ص۳۷۶؛ الفهرست طوسی، ص۱۵۹.</ref>، ولی [[ابن شهر آشوب]]<ref>معالم العلماء، ص۱۰۶.</ref> اثری با عنوان [[الفاضح]] و [[ذهبی]] کتابی به نام [[الرواة عن اهل البیت]] به او نسبت داده‌اند.<ref> ذهبی، میزان الاعتدال، ج۳، ص۴۹۹.</ref>


[[قاضی نورالله شوشتری]] نیز کتابی با عنوان [[الایضاح]] در [[امامت]] به او نسبت داده است.<ref> شوشتری، مجالس المؤمنین، ج۱، ص۹۸ و۴۹۱.</ref>
[[قاضی نورالله شوشتری]] نیز کتابی با عنوان [[الایضاح]] در [[امامت]] به او نسبت داده است.<ref> شوشتری، مجالس المؤمنین، ج۱، ص۹۸ و۴۹۱.</ref>


===انتساب دلائل الامامه===
:'''انتساب دلائل الامامه'''
{{اصلی|دلائل الامامة}}
{{اصلی|دلائل الامامة}}
کتاب دلائل الامامة برای مدت‌ها نوشته محمد بن جریر بن رستم طبری شیعی و نویسنده المسترشد فی الامامة قلمداد می شد. نخستین بار [[ابن شهر آشوب]] در قرن ششم هجری قمری در [[معالم العلماء]] این اثر را به وی نسبت داده است.<ref> ابن شهر آشوب، ص۱۰۶.</ref> اما توجه به [[اسناد|سلسله‌سندهای]] ذکر شده در کتاب نشان می‌دهد که تألیف کتاب دست‌کم بیشتر از یک قرن بعد از زمان صاحب المسترشد بوده است. همچنین وجود لفظ رحمه الله پس از نام [[حسین بن عبیدالله غضائری]] <small>(متوفی۴۱۱ق)</small> در صفحۀ ۳۰۰ به همراه ذکر سال ۳۹۵ق در طبقه مشایخ برادر مؤلف در صفحۀ ۹۲ ظاهراً دلالت بر آن دارد که تألیف کتاب مدتی پس از ۴۱۱ق صورت گرفته است. از این رو، امروزه بیشتر محققان این کتاب را نویسنده فردی دیگر می‌دانند، اما درباره ماهیت نویسنده اختلاف نظر وجود دارد.
کتاب دلائل الامامة برای مدت‌ها نوشته محمد بن جریر بن رستم طبری شیعی و نویسنده المسترشد فی الامامة قلمداد می شد. نخستین بار [[ابن شهر آشوب]] در قرن ششم هجری قمری در [[معالم العلماء]] این اثر را به وی نسبت داده است.<ref> ابن شهر آشوب، ص۱۰۶.</ref> اما توجه به [[اسناد|سلسله‌سندهای]] ذکر شده در کتاب نشان می‌دهد که تألیف کتاب دست‌کم بیشتر از یک قرن بعد از زمان صاحب المسترشد بوده است. همچنین وجود لفظ رحمه الله پس از نام [[حسین بن عبیدالله غضائری]] <small>(متوفی۴۱۱ق)</small> در صفحۀ ۳۰۰ به همراه ذکر سال ۳۹۵ق در طبقه مشایخ برادر مؤلف در صفحۀ ۹۲ ظاهراً دلالت بر آن دارد که تألیف کتاب مدتی پس از ۴۱۱ق صورت گرفته است. از این رو، امروزه بیشتر محققان این کتاب را نویسنده فردی دیگر می‌دانند، اما درباره ماهیت نویسنده اختلاف نظر وجود دارد.
کاربر ناشناس