پرش به محتوا

اخلاق ناصری (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۲۷۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ اوت ۲۰۱۸
ایجاد بخش ویژگی‌ها
(ایجاد بخش ویژگی‌ها)
خط ۵۰: خط ۵۰:


[[خواجه‌ نصیرالدین‌]] در مقدمه جدید توضیح‌ داده‌ که‌ دیباچه قدیم‌ اخلاق‌ ناصری‌ را به‌ رغم‌ خواست‌ خود «جهت‌ استخلاص‌ نفس‌ و عِرض‌ از وضع‌ دیباچه ‌بر صیغتی‌ موافق‌ عادت‌ آن‌ جماعت‌ اسماعیلیان‌ در ثنا و اطرای‌ سادات‌ و کُبَرای‌ ایشان‌...» نوشته‌ بود، اما با رهایی‌ از وضع‌ ناپسند [[قهستان‌]] «دیباچه کتاب‌ را که‌ بر سیاقتی‌ غیرمرضی‌ بود، بدل‌ گرداند».<ref>اخلاق ناصری، ص‌۳۴-۵۳.</ref>
[[خواجه‌ نصیرالدین‌]] در مقدمه جدید توضیح‌ داده‌ که‌ دیباچه قدیم‌ اخلاق‌ ناصری‌ را به‌ رغم‌ خواست‌ خود «جهت‌ استخلاص‌ نفس‌ و عِرض‌ از وضع‌ دیباچه ‌بر صیغتی‌ موافق‌ عادت‌ آن‌ جماعت‌ اسماعیلیان‌ در ثنا و اطرای‌ سادات‌ و کُبَرای‌ ایشان‌...» نوشته‌ بود، اما با رهایی‌ از وضع‌ ناپسند [[قهستان‌]] «دیباچه کتاب‌ را که‌ بر سیاقتی‌ غیرمرضی‌ بود، بدل‌ گرداند».<ref>اخلاق ناصری، ص‌۳۴-۵۳.</ref>
==ویژگی‌ها==
متن اخلاق ناصری، علمی و متقن دانسته شده که برای فارسی‌زبانان آشنا با اصطلاحات علمی-فلسفی و نیز متون کهن فارسی، روان است و واژه‌های غریب کمتر در آن به چشم می‌خورد.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۸.</ref> این کتاب، روشی فلسفی دارد و از همین رو، استناد به آیات و روایات در آن بسیار کم است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۸.</ref> با این حال، خواجه نصیرالدین طوسی، در موارد اندکی، آیه یا روایتی را بر متن اصلی که متعلق به ابوعلی مسکویه بوده، افزوده است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۸.</ref>
روش و سبک کتاب اخلاق ناصری، کاملا همسان با تهذیب الاخلاق مسکویه دانسته شده<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۸.</ref> که بر این اساس، اخلاق ناصری، اثری عقلی-تحلیلی است و مؤلف در صدد تبیین مفاهیم اخلاقی است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۳۲.</ref> اخلاق ناصری، دنباله آثار اخلاقی‌ای دانسته شده که نگاه پزشکی به اخلاق دارند و از جایگاه طبیب، برای سلامت جان و دور کردن بیماری‌های روحی سخن می‌گوید.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۳۲.</ref>
مهمترین نقد محتوایی بر اخلاق ناصری، به واسطه مطالبی است که درباره آداب میگساری در آن بیان شده و ناهمساز با شأن علمی و دینی خواجه نصیرالدین طوسی دانسته شده است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۹.</ref>


==تاثیر بر آثار بعدی==
==تاثیر بر آثار بعدی==
خط ۵۷: خط ۶۴:


==نسخه‌ها و چاپ‌ها==
==نسخه‌ها و چاپ‌ها==
نسخه‌های خطی فراوانی از اخلاق ناصری در کتابخانه‌های ایران و نقاط دیگر در دسترس است؛<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ص۱۴۴.</ref> یکی از قدیمی‌ترین نسخه‌ها که در سال ۶۷۶ قمری نگاشته شده، در کتابخانه شخصی محمدعلی خوانساری در نجف نگهداری می‌شده است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ص۱۴۴.</ref> نسخه‌های دیگری در کتابخانه عمومی آیت الله مرعشی نجفی، و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران نگهداری می‌شود.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ص۱۴۴.</ref>
نسخه‌های خطی فراوانی از اخلاق ناصری در کتابخانه‌های ایران و نقاط دیگر در دسترس است؛<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۴.</ref> یکی از قدیمی‌ترین نسخه‌ها که در سال ۶۷۶ قمری نگاشته شده، در کتابخانه شخصی محمدعلی خوانساری در نجف نگهداری می‌شده است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۴.</ref> نسخه‌های دیگری در کتابخانه عمومی آیت الله مرعشی نجفی، و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران نگهداری می‌شود.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۴.</ref>


اخلاق ناصری، بارها در [[ایران]] و [[هند]] به چاپ رسیده است.<ref>مرعشی، کتابشناسی دستنوشته‌های آثار علامه خواجه نصیرالدین محمد طوسی، ص۴۵.</ref> از جمله از سال ۱۲۶۹ قمری، بارها در [[لکهنو]]، [[بمبئی]] و [[لاهور]]، از شهرهای هند چاپ شده است.<ref>مرعشی، کتابشناسی دستنوشته‌های آثار علامه خواجه نصیرالدین محمد طوسی، ص۴۵.</ref> به‌علاوه در سال ۱۳۲۰ شمسی به تصحیح [[جلال همایی]] و همچنین در [[تبریز]] به ضمیمه کتاب [[اوصاف الاشراف]] منتشر شد.<ref>مرعشی، کتابشناسی دستنوشته‌های آثار علامه خواجه نصیرالدین محمد طوسی، ص۴۵؛ احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ص۱۴۴.</ref> نسخه تحقیقی [[مجتبی مینوی]] و علیرضا حیدری در سال ۱۳۵۶ش که در [[تهران]] چاپ شد و چاپ همراه با مقدمه [[بزرگ علوی]]، نمونه دیگری از چاپ‌های مختلف اخلاق ناصری است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ص۱۴۴.</ref>
اخلاق ناصری، بارها در [[ایران]] و [[هند]] به چاپ رسیده است.<ref>مرعشی، کتابشناسی دستنوشته‌های آثار علامه خواجه نصیرالدین محمد طوسی، ص۴۵.</ref> از جمله از سال ۱۲۶۹ قمری، بارها در [[لکهنو]]، [[بمبئی]] و [[لاهور]]، از شهرهای هند چاپ شده است.<ref>مرعشی، کتابشناسی دستنوشته‌های آثار علامه خواجه نصیرالدین محمد طوسی، ص۴۵.</ref> به‌علاوه در سال ۱۳۲۰ شمسی به تصحیح [[جلال همایی]] و همچنین در [[تبریز]] به ضمیمه کتاب [[اوصاف الاشراف]] منتشر شد.<ref>مرعشی، کتابشناسی دستنوشته‌های آثار علامه خواجه نصیرالدین محمد طوسی، ص۴۵؛ احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۴.</ref> نسخه تحقیقی [[مجتبی مینوی]] و علیرضا حیدری در سال ۱۳۵۶ش که در [[تهران]] چاپ شد و چاپ همراه با مقدمه [[بزرگ علوی]]، نمونه دیگری از چاپ‌های مختلف اخلاق ناصری است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۴.</ref>


==شروح و تلخیص‌ها==
==شروح و تلخیص‌ها==
۳۸۶

ویرایش