پرش به محتوا

آیت‌الله: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۴۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱ نوامبر ۲۰۲۲
جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:


==آیت‌الله و آیت‌الله العظمی ==
==آیت‌الله و آیت‌الله العظمی ==
عنوان آیت الله به معنای نشانه خدا و آیت الله العظمی به معنی نشانه بزرگ خدا، در فرهنگ امروز شیعیان به ویژه ایران برای فقیهان مشهور به خصوص کسانی که به [[مرجع تقلید|مرجعیت]] رسیده‌اند به کار می‌رود.<ref>انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۱۹۵. متینی، بحثی درباره سابقه تاریخی القاب، ص۵۶۱.</ref> {{یادداشت| عُظمی صفت تفضیلی (افعل تفضیل) است پس آیت الله العظمی یعنی بزرگتر نشانه خدا.}}
عنوان آیت الله به معنای نشانه خدا و آیت الله العظمی به معنی نشانه بزرگ خدا، در فرهنگ امروز شیعیان به ویژه ایران برای فقیهان مشهور به خصوص کسانی که به [[مرجع تقلید|مرجعیت]] رسیده‌اند به کار می‌رود.<ref>انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۱۹۵. متینی، بحثی درباره سابقه تاریخی القاب، ص۵۶۱.</ref> در فرازی از زیارت امام جواد (ع) ایشان افزون بر الحجة الکبری به عنوان «آیة العظمی»{{یادداشت| السلام عليك أيها الآية العظمى ، السلام عليك أيها الحجة الكبرى  }} نیز مورد خطاب قرار گرفته است وهر چند کلمه الله در این تعبیر نیست ولی روشن است که منظور آیت عظمای خداوند است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۲، ص۲۱.</ref>{{یادداشت| عُظمی صفت تفضیلی (افعل تفضیل) است پس آیت الله العظمی یعنی بزرگتر نشانه خدا.}}
 
== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
لقب آیت الله را نخستین بار شهید ثانی در قرن ۱۰ و برای توصیف [[شهید اول]] (م ۷۸۶ق) به کار گرفته است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق‌، ج۱۰۵، ص۱۳۵.</ref> پس از او این عنوان در [[اجازه روایت|اجازه نامه‌های روایی]] دوران صفویه به کار رفته است. بر اساس اجازاتی که [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]] جمع‌آوری کرده است [[شرف الدین شولستانی]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق‌، ج۱۰۷، ص۳۶</ref>، [[شیخ بهایی]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق‌، ج۱۰۶، ص۱۴۶</ref> و [[محمدتقی مجلسی|مجلسی‌ اول]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق‌، ج۱۰۷، ص۷۹.</ref> در [[اجازه روایت|اجازه نامه‌]]هایی که برای شاگردان خود نوشته‌اند، از [[علامه حلی]] به عنوان «''آیت الله فی العالمین''» یاد کرده‌اند. در همین دوران [[ابوالقاسم جرفادقانی]] (قرن ۱۱ق) همین تعبیر را برای [[شیخ صدوق]](م ۳۸۱ق) به کار برده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق‌، ج۱۰۷، ص۱۰۰.</ref>
لقب آیت الله را نخستین بار شهید ثانی در قرن ۱۰ و برای توصیف [[شهید اول]] (م ۷۸۶ق) به کار گرفته است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق‌، ج۱۰۵، ص۱۳۵.</ref> پس از او این عنوان در [[اجازه روایت|اجازه نامه‌های روایی]] دوران صفویه به کار رفته است. بر اساس اجازاتی که [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]] جمع‌آوری کرده است [[شرف الدین شولستانی]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق‌، ج۱۰۷، ص۳۶</ref>، [[شیخ بهایی]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق‌، ج۱۰۶، ص۱۴۶</ref> و [[محمدتقی مجلسی|مجلسی‌ اول]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق‌، ج۱۰۷، ص۷۹.</ref> در [[اجازه روایت|اجازه نامه‌]]هایی که برای شاگردان خود نوشته‌اند، از [[علامه حلی]] به عنوان «''آیت الله فی العالمین''» یاد کرده‌اند. در همین دوران [[ابوالقاسم جرفادقانی]] (قرن ۱۱ق) همین تعبیر را برای [[شیخ صدوق]](م ۳۸۱ق) به کار برده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق‌، ج۱۰۷، ص۱۰۰.</ref>
۱۵٬۶۸۸

ویرایش