پرش به محتوا

احمد بن محمد بن عیسی اشعری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۳۸: خط ۳۸:


==در محضر ائمه علیهم السلام==
==در محضر ائمه علیهم السلام==
از جزئیات زندگی احمد بن محمد چندان چیزی دانسته نیست، چنانکه نجاشی<ref>نجاشی، رجال، ص۸۲.</ref> گفته است، وی [[امام رضا علیه‌السلام]] را دیده بوده، اما از آنجا که به احتمال قوی از ایشان حدیثی روایت نکرده، چنین برمی آید که هنگام ملاقات با آن امام، عمر وی چندان نبوده است، <ref>نیزنکـ: طوسی، رجال، ص۳۳۶.</ref> احمد از [[اصحاب امام جواد(ع)]] و [[اصحاب امام هادی(ع)]] به شمار آمده است، ولی چون در [[قم]] می‌زیست، تنهاگاه گاهی این دو امام را ملاقات کرده، و بدین جهت احادیث چندانی از آنان روایت نکرده است.<ref>نکـ: الرجال، ص۵۹؛ نجاشی، رجال، ص۳۳۸؛ طوسی، رجال، صص۳۹۷، ۴۰۹.</ref>
از جزئیات زندگی احمد بن محمد چندان چیزی دانسته نیست، چنانکه نجاشی<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۸۲.</ref> گفته است، وی [[امام رضا علیه‌السلام]] را دیده بوده، اما از آنجا که به احتمال قوی از ایشان حدیثی روایت نکرده، چنین برمی آید که هنگام ملاقات با آن امام، عمر وی چندان نبوده است، <ref>نیزنکـ: طوسی، رجال، ص۳۳۶.</ref> احمد از [[اصحاب امام جواد(ع)]] و [[اصحاب امام هادی(ع)]] به شمار آمده است، ولی چون در [[قم]] می‌زیست، تنهاگاه گاهی این دو امام را ملاقات کرده، و بدین جهت احادیث چندانی از آنان روایت نکرده است.<ref>نکـ: الرجال، ص۵۹؛ نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۳۳۸؛ طوسی، رجال، ص۳۹۷، ۴۰۹.</ref>


در روایتی که [[کشی]]<ref>کشی، معرفة الرجال، ص۵۹۶.</ref> نقل کرده، احمد، زمانی به دستور [[امام جواد(ع)]] در [[مدینه]] خدمت امام رسیده بود است. در این روایت تصریح شده که وی از سوی ایشان نامه‌ای برای [[زکریا بن آدم]]، نماینده امام در قم برده بوده است. در روایت مذکور، کنیۀ احمد به صورت ابوعلی آمده است.
در روایتی که [[کشی]]<ref>کشی، معرفة الرجال، ص۵۹۶.</ref> نقل کرده، احمد، زمانی به دستور [[امام جواد(ع)]] در [[مدینه]] خدمت امام رسیده بود است. در این روایت تصریح شده که وی از سوی ایشان نامه‌ای برای [[زکریا بن آدم]]، نماینده امام در قم برده بوده است. در روایت مذکور، کنیۀ احمد به صورت ابوعلی آمده است.
خط ۴۵: خط ۴۵:
از میان مشایخی که وی از آنان حدیث شنیده، می‌توان به این بزرگان اشاره کرد:
از میان مشایخی که وی از آنان حدیث شنیده، می‌توان به این بزرگان اشاره کرد:
{{ستون-شروع|۴}}
{{ستون-شروع|۴}}
# [[ابن المغیرة]]<ref>نجاشی، رجال، ۱۳۶۵ش، ص۸۲</ref>
# [[ابن المغیرة]]<ref>نجاشی، رجال، ۱۳۶۵ش، ص۸۲.</ref>
# [[احمد بن محمد بن ابى‌نصر بزنطی|احمد بن محمد بن عمرو بن ابی نصر بزنطی]]
# [[احمد بن محمد بن ابى‌نصر بزنطی|احمد بن محمد بن عمرو بن ابی نصر بزنطی]]
# [[حسن بن سعید اهوازی|حسن بن سعید بن حماد اهوازی]]
# [[حسن بن سعید اهوازی|حسن بن سعید بن حماد اهوازی]]
خط ۶۵: خط ۶۵:


==در نگاه بزرگان==
==در نگاه بزرگان==
احمد از [[محدث|محدثان]] برجستۀ [[امامیه]] در دورۀ قبل از [[محمد بن یعقوب کلینی]] به شمار می‌آید، چنانکه نجاشی<ref>نجاشی، رجال، ص۳۳۸.</ref> دربارۀ وی تعبیر «شیخ القمیین و وجههم و فقیههم، غیرمدافع» را بکار برده، و [[شیخ طوسی]] نیز در [[الفهرست (شیخ طوسی)|الفهرست]]<ref>طوسی، الفهرست، ص۲۵.</ref> او را با تعبیری نزدیک به همین مضامین ستوده است.
احمد از [[محدث|محدثان]] برجستۀ [[امامیه]] در دورۀ قبل از [[محمد بن یعقوب کلینی]] به شمار می‌آید، چنانکه نجاشی<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۳۳۸.</ref> دربارۀ وی تعبیر «شیخ القمیین و وجههم و فقیههم، غیرمدافع» را بکار برده، و [[شیخ طوسی]] نیز در [[الفهرست (شیخ طوسی)|الفهرست]]<ref>طوسی، الفهرست، ص۲۵.</ref> او را با تعبیری نزدیک به همین مضامین ستوده است.


ابن حجر عسقلانی در لسان المیزان<ref>ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، ج۱، ص۲۶۰.</ref> از وی نام برده، و او را «شیخ الرافضه بقم» خوانده است. چنانکه نجاشی<ref>نجاشی، رجال، ص۳۳۸.</ref> گفته، وی مانند پدرش با حاکم [[قم]] در ارتباط بوده است و این خود، نشان از مرتبۀ وی میان اهل قم دارد.<ref>نکـ: طوسی، رجال، صص۳۹۷، ۴۰۹.</ref>
ابن حجر عسقلانی در لسان المیزان<ref>ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، ج۱، ص۲۶۰.</ref> از وی نام برده، و او را «شیخ الرافضه بقم» خوانده است. چنانکه نجاشی<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۳۳۸.</ref> گفته، وی مانند پدرش با حاکم [[قم]] در ارتباط بوده است و این خود، نشان از مرتبۀ وی میان اهل قم دارد.<ref>نکـ: طوسی، رجال، صص۳۹۷، ۴۰۹.</ref>


احمد به قومیت عربی عنایت خاص داشته، و کتابی نیز با عنوان فضائل العرب تألیف کرده است. بر پایۀ روایتی از [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]]<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۴</ref> وی در این مورد گرفتار [[تعصب]] بوده است.
احمد به قومیت عربی عنایت خاص داشته، و کتابی نیز با عنوان فضائل العرب تألیف کرده است. بر پایۀ روایتی از [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]]<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۴</ref> وی در این مورد گرفتار [[تعصب]] بوده است.
خط ۷۴: خط ۷۴:
احمد در عقاید سختگیر بود و با مخالفان به شدت برخورد می‌کرد. وی با غالیگری سخت مخالف بوده و با غالیان مبارزه می‌کرده است. در یک مورد نقل شده که وی به [[یونس بن عبدالرحمان]]، محدث و متکلم مشهور امامی، بدگمان بود، اما بعدها به سبب خوابی که دیده بود، توبه کرد و از عقیده‌اش عدول نمود.<ref>کشی، معرفة الرجال، صص۴۹۶-۴۹۷.</ref>
احمد در عقاید سختگیر بود و با مخالفان به شدت برخورد می‌کرد. وی با غالیگری سخت مخالف بوده و با غالیان مبارزه می‌کرده است. در یک مورد نقل شده که وی به [[یونس بن عبدالرحمان]]، محدث و متکلم مشهور امامی، بدگمان بود، اما بعدها به سبب خوابی که دیده بود، توبه کرد و از عقیده‌اش عدول نمود.<ref>کشی، معرفة الرجال، صص۴۹۶-۴۹۷.</ref>


نیز گفته‌اند که احمد از [[حسن بن محبوب]] روایت نمی‌کرد، چرا که وی در روایت ابن محبوب از [[ابوحمزه ثمالی]] تردید داشت، اما گفته شده است که احمد از این تردید پشیمان شد و پیش از مرگ از نظر خود بازگشت. کشی به نقل از [[نصر بن صباح]]، این حکایت را نقل کرده<ref>کشی، معرفة الرجال، ص۵۱۲.</ref> و نجاشی<ref>نجاشی، رجال، ص۳۳۸.</ref> آن را به نقل از کشی آورده است.
نیز گفته‌اند که احمد از [[حسن بن محبوب]] روایت نمی‌کرد، چرا که وی در روایت ابن محبوب از [[ابوحمزه ثمالی]] تردید داشت، اما گفته شده است که احمد از این تردید پشیمان شد و پیش از مرگ از نظر خود بازگشت. کشی به نقل از [[نصر بن صباح]]، این حکایت را نقل کرده<ref>کشی، معرفة الرجال، ص۵۱۲.</ref> و نجاشی<ref>نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۳۳۸.</ref> آن را به نقل از کشی آورده است.


با این وصف چنانکه در میان [[اسناد حدیث]] امامی دیده می‌شود، احمد از ابن محبوب بارها روایت کرده است. نیز چنانکه [[ابن غضائری]] اشاره کرده، احمد بن محمد بن عیسی، [[احمد بن محمد برقی]]، محدث مشهور امامی را به سبب روایاتی که نقل می‌کرد، از قم بیرون راند، اما بعد از مدتی او را به قم بازگرداند و از وی عذر خواهی کرد و آن هنگام که برقی درگذشت، در تشییع پیکر او با پای برهنه شرکت کرد تا پشیمانی از کردۀ خویش را نشان دهد.<ref>نکـ: علامه حلی، رجال، صص۱۴-۱۵؛ الضعفاء، ص۳.</ref>
با این وصف چنانکه در میان [[اسناد حدیث]] امامی دیده می‌شود، احمد از ابن محبوب بارها روایت کرده است. نیز چنانکه [[ابن غضائری]] اشاره کرده، احمد بن محمد بن عیسی، [[احمد بن محمد برقی]]، محدث مشهور امامی را به سبب روایاتی که نقل می‌کرد، از قم بیرون راند، اما بعد از مدتی او را به قم بازگرداند و از وی عذر خواهی کرد و آن هنگام که برقی درگذشت، در تشییع پیکر او با پای برهنه شرکت کرد تا پشیمانی از کردۀ خویش را نشان دهد.<ref>نکـ: علامه حلی، رجال، صص۱۴-۱۵؛ الضعفاء، ص۳.</ref>


ابوسعید [[سهل بن زیاد آدمی]] نیز از جمله کسانی بود که توسط احمد به سبب [[غلو]]ی که بدان متهم بود، از قم رانده شد.<ref>نجاشی، رجال، ص۱۸۵.</ref> چنانکه در الضعفای منسوب به ابن غضائری آمده است.<ref>ابن غضائری، الضعفاء، ص۱۳.</ref> دیگری محمد بن علی بن ابراهیم معروف به ابوسُمَینَه بود که هنگام ورود به قم، مدتی نزد احمد بن محمد بن عیسی منزل کرد و آن زمان که گرایش او به [[غلو]] آشکار شد، توسط احمد از قم رانده شد.<ref>الضعفاء، ص۲۳؛ نجاشی، رجال، ص۳۳۲.</ref>
ابوسعید [[سهل بن زیاد آدمی]] نیز از جمله کسانی بود که توسط احمد به سبب [[غلو]]ی که بدان متهم بود، از قم رانده شد.<ref>نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۱۸۵.</ref> چنانکه در الضعفای منسوب به ابن غضائری آمده است.<ref>ابن غضائری، الضعفاء، ص۱۳.</ref> دیگری محمد بن علی بن ابراهیم معروف به ابوسُمَینَه بود که هنگام ورود به قم، مدتی نزد احمد بن محمد بن عیسی منزل کرد و آن زمان که گرایش او به [[غلو]] آشکار شد، توسط احمد از قم رانده شد.<ref>الضعفاء، ص۲۳؛ نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۳۳۲.</ref>


==رؤیت خدا==
==رؤیت خدا==
خط ۱۰۴: خط ۱۰۴:


==آثار==
==آثار==
مهم‌ترین کتاب احمد بن محمد بن عیسی همان کتاب [[النوادر (کتاب)|النوادر]] است که از آثار مورد اعتماد امامیه بوده، و از منابع مهم حدیثی آنان است.<ref>برای نمونه نکـ: ابن بابویه، فقیه...، ج۱، ص۳.</ref> این کتاب توسط داوود ابن کوره قمی تنظیم شده بوده است.<ref>نجاشی، رجال، ص۸۲؛ طوسی، الفهرست، ص۲۵.</ref>
مهم‌ترین کتاب احمد بن محمد بن عیسی همان کتاب [[النوادر (کتاب)|النوادر]] است که از آثار مورد اعتماد امامیه بوده، و از منابع مهم حدیثی آنان است.<ref>برای نمونه نکـ: ابن بابویه، فقیه...، ج۱، ص۳.</ref> این کتاب توسط داوود ابن کوره قمی تنظیم شده بوده است.<ref>نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۸۲؛ طوسی، الفهرست، ص۲۵.</ref>


کتابی با عنوان النوادر به احمد بن محمد بن عیسی منسوب است که یک بار به صورت سنگی همراه با کتاب [[فقه الرضا]]، و اخیراً در [[قم]] (۱۴۰۸ق) به چاپ رسیده است. انتساب این کتاب به احمد محل تردید است و هیچ قرینه استواری در اینکه کتاب، بخشی از کتاب النوادر است، وجود ندارد. گرچه می‌توان این کتاب را تألیف وی به شمار آورد، ولی بحث از انتساب آن به [[حسین بن سعید اهوازی]] نیز می‌تواند به طور جدی دنبال شود؛ چه احمد بن محمد بن عیسی مهم‌ترین راوی کتاب‌های حسین بن سعید بوده است.<ref>نجاشی، رجال، ص۵۹.</ref>
کتابی با عنوان النوادر به احمد بن محمد بن عیسی منسوب است که یک بار به صورت سنگی همراه با کتاب [[فقه الرضا]]، و اخیراً در [[قم]] (۱۴۰۸ق) به چاپ رسیده است. انتساب این کتاب به احمد محل تردید است و هیچ قرینه استواری در اینکه کتاب، بخشی از کتاب النوادر است، وجود ندارد. گرچه می‌توان این کتاب را تألیف وی به شمار آورد، ولی بحث از انتساب آن به [[حسین بن سعید اهوازی]] نیز می‌تواند به طور جدی دنبال شود؛ چه احمد بن محمد بن عیسی مهم‌ترین راوی کتاب‌های حسین بن سعید بوده است.<ref>نجاشی، رجال، ص۵۹.</ref>
confirmed، templateeditor
۲٬۷۸۸

ویرایش