احمد بن محمد بن عیسی اشعری: تفاوت میان نسخهها
اصلاح فاصلهٔ مجازی
Ms.sadeghi (بحث | مشارکتها) |
Ms.sadeghi (بحث | مشارکتها) (اصلاح فاصلهٔ مجازی) |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| سایر = | | سایر = | ||
}} | }} | ||
'''احمد بن محمد بن عیسی اشعری'''، [[حدیث|محدث]] [[امامیه|امامی]] در [[قرن سوم هجری قمری]] و از شاگردان [[امام جواد (ع)]] و [[امام هادی (ع)]] بود. وی در شمار بزرگان اهل [[قم]] بود به گونهای که [[شیخ طوسی]] از او با عنوان | '''احمد بن محمد بن عیسی اشعری'''، [[حدیث|محدث]] [[امامیه|امامی]] در [[قرن سوم هجری قمری]] و از شاگردان [[امام جواد (ع)]] و [[امام هادی (ع)]] بود. وی در شمار بزرگان اهل [[قم]] بود به گونهای که [[شیخ طوسی]] از او با عنوان «شیخ القمیین و وجههم و فقیههم» یاد کرده است. | ||
او در عقاید بسیار سختگیر بود و با [[غلو|غالیان]] به شدت برخورد میکرد. نقل شده که وی، حتی [[احمد بن محمد برقی]]، محدث مشهور امامی را به سبب روایاتی که نقل میکرد، از قم بیرون کرد، اما پس از مدتی او را به قم بازگرداند و از وی عذرخواهی کرد. | وی از راویان بزرگی همچون [[صفوان بن یحیی]]، [[احمد بن ابی نصر بزنطی]] و [[محمد بن ابیعمیر]] روایت نقل کرده است و راویان زیادی مانند [[محمد بن یحیی العطار]] و [[علی بن ابراهیم قمی]] از او روایت نقل کردهاند. | ||
احمد بن محمد کتابهای زیادی در زمینه فقه، کلام، تفسیر و طب همچون المکاسب، فضائل النبی(ص)، الناسخ و المنسوخ و الطب الکبیر تألیف کرده است. | |||
او در عقاید بسیار سختگیر بود و با [[غلو|غالیان]] به شدت برخورد میکرد و افرادی مثل [[سهل بن زیاد آدمی]]، [[محمد بن علی بن ابراهیم]](معروف به ابوسُمَینَه) را از قم اخراج کرد. نقل شده که وی، حتی [[احمد بن محمد برقی]]، محدث مشهور امامی را به سبب روایاتی که نقل میکرد، از قم بیرون کرد، اما پس از مدتی او را به قم بازگرداند و از وی عذرخواهی کرد. | |||
==نسب== | ==نسب== | ||
ابوجعفر، احمد بن محمد بن عیسی بن عبدالله بن سعد بن مالک بن احوص بن سائب بن مالک بن عامر اشعری. | ابوجعفر، احمد بن محمد بن عیسی بن عبدالله بن سعد بن مالک بن احوص بن سائب بن مالک بن عامر اشعری. | ||
پدرش [[ابوعلی محمد بن عیسی]] به گفتۀ [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]]<ref>نجاشی، رجال، ص۳۳۸.</ref> که او را | پدرش [[ابوعلی محمد بن عیسی]] به گفتۀ [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]]<ref>نجاشی، رجال، ص۳۳۸.</ref> که او را «شیخ القمیین» و «وجه الاشاعره» خوانده است، نزد [[امام رضا(ع)]] حدیث شنیده، و از [[امام جواد(ع)]] روایت میکرده، و نزد «سلطان» (احتمالاً حاکم [[قم]]) نیز از منزلت برخوردار بوده است. وی کتابی با عنوان کتاب الخطب داشته است. | ||
==در محضر ائمه علیهم السلام== | ==در محضر ائمه علیهم السلام== | ||
از جزئیات زندگی احمد بن محمد چندان چیزی دانسته نیست، چنانکه نجاشی<ref>نجاشی، رجال، ص۸۲.</ref> گفته است، وی [[امام رضا علیهالسلام]] را دیده بوده، اما از آنجا که به احتمال قوی از ایشان حدیثی روایت نکرده، چنین برمی آید که هنگام ملاقات با آن امام، عمر وی چندان نبوده است، <ref>نیزنکـ: طوسی، رجال، ص۳۳۶.</ref> احمد از [[اصحاب امام جواد(ع)]] و [[اصحاب امام هادی(ع)]] به شمار آمده است، ولی چون در [[قم]] میزیست، | از جزئیات زندگی احمد بن محمد چندان چیزی دانسته نیست، چنانکه نجاشی<ref>نجاشی، رجال، ص۸۲.</ref> گفته است، وی [[امام رضا علیهالسلام]] را دیده بوده، اما از آنجا که به احتمال قوی از ایشان حدیثی روایت نکرده، چنین برمی آید که هنگام ملاقات با آن امام، عمر وی چندان نبوده است، <ref>نیزنکـ: طوسی، رجال، ص۳۳۶.</ref> احمد از [[اصحاب امام جواد(ع)]] و [[اصحاب امام هادی(ع)]] به شمار آمده است، ولی چون در [[قم]] میزیست، تنهاگاه گاهی این دو امام را ملاقات کرده، و بدین جهت احادیث چندانی از آنان روایت نکرده است.<ref>نکـ: الرجال، ص۵۹؛ نجاشی، رجال، ص۳۳۸؛ طوسی، رجال، صص۳۹۷، ۴۰۹.</ref> | ||
در روایتی که [[کشی]]<ref>کشی، معرفة الرجال، ص۵۹۶.</ref> نقل کرده، احمد، زمانی به دستور [[امام جواد(ع)]] در [[مدینه]] خدمت امام رسیده بود است. در این روایت تصریح شده که وی از سوی ایشان نامهای برای [[زکریا بن آدم]]، نماینده امام در قم برده بوده است. در روایت مذکور، کنیۀ احمد به صورت ابوعلی آمده است. | در روایتی که [[کشی]]<ref>کشی، معرفة الرجال، ص۵۹۶.</ref> نقل کرده، احمد، زمانی به دستور [[امام جواد(ع)]] در [[مدینه]] خدمت امام رسیده بود است. در این روایت تصریح شده که وی از سوی ایشان نامهای برای [[زکریا بن آدم]]، نماینده امام در قم برده بوده است. در روایت مذکور، کنیۀ احمد به صورت ابوعلی آمده است. | ||
خط ۴۳: | خط ۴۷: | ||
{{ستون-شروع|۴}} | {{ستون-شروع|۴}} | ||
# [[ابن المغیرة]]<ref>نجاشی، رجال، ۱۳۶۵ش، ص۸۲</ref> | # [[ابن المغیرة]]<ref>نجاشی، رجال، ۱۳۶۵ش، ص۸۲</ref> | ||
# [[احمد | # [[احمد بن محمد بن ابىنصر بزنطی|احمد بن محمد بن عمرو بن ابی نصر بزنطی]] | ||
# [[حسن بن سعید اهوازی|حسن بن سعید بن حماد اهوازی]] | # [[حسن بن سعید اهوازی|حسن بن سعید بن حماد اهوازی]] | ||
# [[حسین بن سعید اهوازی]] | # [[حسین بن سعید اهوازی]] | ||
خط ۶۲: | خط ۶۶: | ||
==در نگاه بزرگان== | ==در نگاه بزرگان== | ||
احمد از [[محدث|محدثان]] برجستۀ [[امامیه]] در دورۀ قبل از [[محمد بن یعقوب کلینی]] به شمار میآید، چنانکه نجاشی<ref>نجاشی، رجال، ص۳۳۸.</ref> دربارۀ وی تعبیر | احمد از [[محدث|محدثان]] برجستۀ [[امامیه]] در دورۀ قبل از [[محمد بن یعقوب کلینی]] به شمار میآید، چنانکه نجاشی<ref>نجاشی، رجال، ص۳۳۸.</ref> دربارۀ وی تعبیر «شیخ القمیین و وجههم و فقیههم، غیرمدافع» را بکار برده، و [[شیخ طوسی]] نیز در [[الفهرست (شیخ طوسی)|الفهرست]]<ref>طوسی، الفهرست، ص۲۵.</ref> او را با تعبیری نزدیک به همین مضامین ستوده است. | ||
ابن حجر عسقلانی در لسان المیزان<ref>ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، ج۱، ص۲۶۰.</ref> از وی نام برده، و او را | ابن حجر عسقلانی در لسان المیزان<ref>ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، ج۱، ص۲۶۰.</ref> از وی نام برده، و او را «شیخ الرافضه بقم» خوانده است. چنانکه نجاشی<ref>نجاشی، رجال، ص۳۳۸.</ref> گفته، وی مانند پدرش با حاکم [[قم]] در ارتباط بوده است و این خود، نشان از مرتبۀ وی میان اهل قم دارد.<ref>نکـ: طوسی، رجال، صص۳۹۷، ۴۰۹.</ref> | ||
احمد به قومیت عربی عنایت خاص داشته، و کتابی نیز با عنوان فضائل العرب تألیف کرده است. بر پایۀ روایتی از [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]]<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۴</ref> وی در این مورد گرفتار [[تعصب]] بوده است. | احمد به قومیت عربی عنایت خاص داشته، و کتابی نیز با عنوان فضائل العرب تألیف کرده است. بر پایۀ روایتی از [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]]<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۴</ref> وی در این مورد گرفتار [[تعصب]] بوده است. | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۱۱: | ||
به هر روی، [[علامه مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱، صص۱۶، ۳۳-۳۴.</ref> از این نسخه یاد کرده و انتساب تألیف آن را به حسین بن سعید و احمد بن محمد بن عیسی را مورد بحث قرار داده است، گرچه انتساب آن را به حسین بن سعید به صورت قوی تری مطرح کرده است. | به هر روی، [[علامه مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱، صص۱۶، ۳۳-۳۴.</ref> از این نسخه یاد کرده و انتساب تألیف آن را به حسین بن سعید و احمد بن محمد بن عیسی را مورد بحث قرار داده است، گرچه انتساب آن را به حسین بن سعید به صورت قوی تری مطرح کرده است. | ||
در بحث از این نسخه، آنچه باید مورد توجه جدی قرار گیرد، آن است که این نسخه ظاهراً با کتاب فقه الرضا مربوط بوده است و چنانکه از جای جای آن پیداست، | در بحث از این نسخه، آنچه باید مورد توجه جدی قرار گیرد، آن است که این نسخه ظاهراً با کتاب فقه الرضا مربوط بوده است و چنانکه از جای جای آن پیداست، بخشهایی از کتاب فقه الرضا با این نسخه آمیخته است. این سؤال در میان است که چرا این دو کتاب با یکدیگر پیوند خوده و بخشهایی از فقه الرضا در کتاب موسوم به النوادر راه یافته است؟ | ||
از دیگر کتابهای وی میتوان به اینها اشاره داشت: | از دیگر کتابهای وی میتوان به اینها اشاره داشت: |