بلخ: تفاوت میان نسخه‌ها
←از عباسیان تا مغولان
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
===از عباسیان تا مغولان=== | ===از عباسیان تا مغولان=== | ||
بلخ در [[۱۳۰ق]] به دست یاران [[ابومسلم]] افتاد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> خاندان برمکی به دربار بنی‌عباس راه یافتند و تا سال ۱۸۷ق در زمان [[هارون الرشید]] قدرت بسیاری به دست آوردند. بلخ در ۲۸۷ق توسط اسماعیل سامانی، تصرف شد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> تاریخ‌نویسان و جغرافی‌دانان دوره سامانی از رفاه و شکوفایی بلخ با شگفتی یاد کرده‌اند و آن را «ام البلاد» (مادر شهرها)<ref>یعقوبی، البلدان، ۱۸۶۶م، ص۲۸۷.</ref> و | بلخ در [[۱۳۰ق]] به دست یاران [[ابومسلم]] افتاد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> خاندان برمکی به دربار بنی‌عباس راه یافتند و تا سال ۱۸۷ق در زمان [[هارون الرشید]] قدرت بسیاری به دست آوردند. بلخ در ۲۸۷ق توسط اسماعیل سامانی، تصرف شد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> تاریخ‌نویسان و جغرافی‌دانان دوره سامانی از رفاه و شکوفایی بلخ با شگفتی یاد کرده‌اند و آن را «ام البلاد» (مادر شهرها)<ref>یعقوبی، البلدان، ۱۸۶۶م، ص۲۸۷.</ref> و «بَلخُ البَهیّه» (بلخ باشکوه) نامیده‌اند.<ref>مقدسی، احسن التقاسیم، ۱۹۶۷م، ص۳۰۲.</ref> در این زمان بلخ از نظر شهرت و وسعت یکی از چهار شهر بزرگ [[خراسان]] در کنار [[مرو]]، [[هرات]] و [[بخارا]] بود.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> | ||
در ۳۸۹ق، بلخ نصیب محمود غزنوی گشت که با | در ۳۸۹ق، بلخ نصیب محمود غزنوی گشت که با قَراخِتاییان یا قراخانیان (ایلک خانیان) بر سر تقسیم قلمرو سامانیان به توافق رسیده بود. ولی در ۳۹۷ق بلخ توسط قراخانیان غارت شد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> در ۴۳۵ق آلپ ارسلان، سلطان سلجوقیان بلخ را پایگاه خود قرار داد. در زمان سنجر سلجوقی، نظام الملک وزیر وی، نظامیه‌ای در بلخ بنا کرد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> خوارزمشاهیان در ۶۰۲ق بلخ را به قلمرو خود افزودند.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> | ||
[[پرونده:مسجد و مرقد ابونصر پارسا در شهر بلخ افغانستان.jpg|بندانگشتی|مسجد و مرقد ابونصر پارسا (عارف و شاعر قرن ۹ق)، بنای دوره تیموری]] | [[پرونده:مسجد و مرقد ابونصر پارسا در شهر بلخ افغانستان.jpg|بندانگشتی|مسجد و مرقد ابونصر پارسا (عارف و شاعر قرن ۹ق)، بنای دوره تیموری]] | ||
===از مغولان تا زمان حاضر=== | ===از مغولان تا زمان حاضر=== | ||
در بهار [[۶۱۸ق]] چنگیزخان، فرمانده مغولان، در بلخ دست به کشتار و ویرانی بزرگی زد که این شهر را به ویرانه تبدیل کرد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> | در بهار [[۶۱۸ق]] چنگیزخان، فرمانده مغولان، در بلخ دست به کشتار و ویرانی بزرگی زد که این شهر را به ویرانه تبدیل کرد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> | ||