صحابه: تفاوت میان نسخه‌ها
←نظریه عدالت صحابه
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
همچنین درباره [[خوارج]] چنین می‌نویسد: | همچنین درباره [[خوارج]] چنین می‌نویسد: | ||
::«آنها از نظر یاران معتزلی ما بدون اختلاف نظر در | ::«آنها از نظر یاران معتزلی ما بدون اختلاف نظر در [[جهنم|دوزخ]]ند. به طور کلی، یاران ما هر [[فاسق]]ی را که در حال فسق بمیرد دوزخی می‌دانند و شکی نیست که [[باغی]] و خروج کننده بر امام حق، فاسق است.»<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، قاهره، ج۱، ص۹.</ref> | ||
برای عادل بودن صحابه، به برخی از آیات قرآن استناد شده است؛<ref>ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۶۲.</ref> از جمله: {{متن قرآن| وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِ‌ینَ وَالْأَنصَارِ وَالَّذِینَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّ‌ضِی اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَ‌ضُوا عَنْهُ|ترجمه= و پیشگامان نخستین از مهاجران و انصار، و کسانی که با نیکوکاری از آنان پیروی کردند، خدا از ایشان خشنود و آنان [نیز] از او خشنودند.|سوره=[[سوره توبه|توبه]]|آیه= ۱۰۰}}<br> | برای عادل بودن صحابه، به برخی از آیات قرآن استناد شده است؛<ref>ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۶۲.</ref> از جمله: {{متن قرآن| وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِ‌ینَ وَالْأَنصَارِ وَالَّذِینَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّ‌ضِی اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَ‌ضُوا عَنْهُ|ترجمه= و پیشگامان نخستین از مهاجران و انصار، و کسانی که با نیکوکاری از آنان پیروی کردند، خدا از ایشان خشنود و آنان [نیز] از او خشنودند.|سوره=[[سوره توبه|توبه]]|آیه= ۱۰۰}}<br> | ||
اما به باور برخی عالمان مسلمان این آیه دلالتی بر عادل بودن همه صحابه ندارد، چرا که اولا در خود [[قرآن]] آمده است که در دل‌های برخی از آنها مرض است،<ref>رجوع کنید به: سوره انفال، آیه ۴۹.</ref> برخی از آنها برای منافقان جاسوسی می‌کنند، برخی از آنها فاسقند، [[پیامبر(ص)]] از کارهای برخی از آنها بیزاری جسته است و خداوند نیز از آنان ناخشنود است؛<ref>سوره توبه، آیه۹۶.</ref> ثانیا برتری و رضایت خدا از آنها، مقید به [[ایمان]] و [[عمل صالح]] است و ستودن مؤمنین در آیه ۱۰۰ [[سوره توبه]]، در سیاقی است که منافقان را به سبب [[کفر]] و کارهای بدشان سرزنش می‌کند. در آیات مختلف قرآن آمده که خداوند از فاسقان ناخشنود است<ref>سوره توبه، آیه۹۶.</ref> و بدکاران را کیفر می‌دهد<ref>سوره نساء، آیه۱۲۳.</ref>.<ref>الطباطبائی، المیزان، جماعة المدرسین، ج۹، ص۳۷۵-۳۷۴.</ref> | اما به باور برخی عالمان مسلمان این آیه دلالتی بر عادل بودن همه صحابه ندارد، چرا که اولا در خود [[قرآن]] آمده است که در دل‌های برخی از آنها مرض است،<ref>رجوع کنید به: سوره انفال، آیه ۴۹.</ref> برخی از آنها برای منافقان جاسوسی می‌کنند، برخی از آنها فاسقند، [[پیامبر(ص)]] از کارهای برخی از آنها بیزاری جسته است و خداوند نیز از آنان ناخشنود است؛<ref>سوره توبه، آیه۹۶.</ref> ثانیا برتری و رضایت خدا از آنها، مقید به [[ایمان]] و [[عمل صالح]] است و ستودن مؤمنین در آیه ۱۰۰ [[سوره توبه]]، در سیاقی است که [[منافق|منافقان]] را به سبب [[کفر]] و کارهای بدشان سرزنش می‌کند. در آیات مختلف قرآن آمده که خداوند از فاسقان ناخشنود است<ref>سوره توبه، آیه۹۶.</ref> و بدکاران را کیفر می‌دهد<ref>سوره نساء، آیه۱۲۳.</ref>.<ref>الطباطبائی، المیزان، جماعة المدرسین، ج۹، ص۳۷۵-۳۷۴.</ref> | ||
آیه دیگری که برای عدالت صحابه بدان استناد شده این است:<ref>ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۶۲.</ref> {{متن قرآن| کنتُمْ خَیرَ أُمَّةٍ أُخْرِ‌جَتْ لِلنَّاسِ|ترجمه= شما بهترین امتی هستید که برای مردم پدیدار شده‌اید.|سوره=[[سوره آل عمران|آل عمران]]|آیه=[http://tanzil.net/#۳:۱۱۰ ۱۱۰]}}<br> | آیه دیگری که برای عدالت صحابه بدان استناد شده این است:<ref>ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۶۲.</ref> {{متن قرآن| کنتُمْ خَیرَ أُمَّةٍ أُخْرِ‌جَتْ لِلنَّاسِ|ترجمه= شما بهترین امتی هستید که برای مردم پدیدار شده‌اید.|سوره=[[سوره آل عمران|آل عمران]]|آیه=[http://tanzil.net/#۳:۱۱۰ ۱۱۰]}}<br> | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
نکته دیگری که در نقد نظریه عدالت صحابه گفته شده، این است که اگر صحابی بودن مانع گناه می‌شود، پس چگونه برخی از صحابه مانند [[عبدالله بن جحش]] و [[عبیدالله بن خطل]] و [[ربیعه بن امیه]] و [[اشعث بن قیس]]، [[مرتد]] شدند.<ref>امین، اعیان الشیعة، دار التعارف، ج۱، ص۱۱۴.</ref> | نکته دیگری که در نقد نظریه عدالت صحابه گفته شده، این است که اگر صحابی بودن مانع گناه می‌شود، پس چگونه برخی از صحابه مانند [[عبدالله بن جحش]] و [[عبیدالله بن خطل]] و [[ربیعه بن امیه]] و [[اشعث بن قیس]]، [[مرتد]] شدند.<ref>امین، اعیان الشیعة، دار التعارف، ج۱، ص۱۱۴.</ref> | ||
علاوه بر اینها، کارهایی که از برخی صحابه سر زده، با عدالت ناسازگار است؛ مانند اینکه به جنگ امام عادل برخاستند، انسان‌های بی‌گناه را کشتند، اموالی را به ناحق ربودند و | علاوه بر اینها، کارهایی که از برخی صحابه سر زده، با عدالت ناسازگار است؛ مانند اینکه به جنگ امام عادل برخاستند، انسان‌های بی‌گناه را کشتند، اموالی را به ناحق ربودند و سَبّ و ناسزاگویی (بنگرید: [[سب علی|سب امیرالمؤمنین(ع)]]) می‌کردند. برخی از آنها جنگ با مسلمانان به راه انداختند، مسلمانان را فریفتند، سبب فتنه شدند و در پی ریاست بودند؛ منابع تاریخی بسیاری از اینها را گزارش کرده‌اند: اعمال [[خالد بن ولید]] که حتی موجب اعتراض شدید خلیفه دوم شد، {{یاد|در اوایل شوال سال هشتم، پیامبر اکرم(ص) خالدبن ولید را در رأس گروهی ۳۵۰ نفره از [[مهاجرین|مهاجران]] و [[انصار]] و [[بنی سُلَیم]] به سوی [[بنی جَذِیمه]]، در اطراف مکه، فرستاد تا آنان را به [[اسلام]] دعوت کند. با وجود اینکه بنی جَذیمه مسلمانی خود را اعلام و اسلحه خود را تسلیم کردند، اما خالد دستور داد عده‌ای از آنان را گردن زدند که چون پیامبر(ص) مطّلع شد، از کار خالد تَبَرّی جست و [[حضرت علی(ع)]] را فرستاد تا [[دیه]] کشته شدگان را بپردازد. <ref>واقدی، المغازی، ۱۹۸۹م، ج۳، ص۸۷۵ـ۸۸۲؛ ابن هشام، السیره النبویه، ۱۹۳۶م، ج ۴، ص۷۰ـ۷۴.</ref>}}اعمال [[مروان بن حکم]] در زمان [[عثمان]]، و نیز کارهای [[بسر بن ارطاه]] و [[مغیره بن شعبه]]، و [[ولید بن عقبه]] که همه اینها از صحابه بوده‌اند.<ref>امین، اعیان الشیعة، دار التعارف، ج۱، ص۱۱۴.</ref> | ||
برترین صحابه از نظر شیعه، [[امیرالمؤمنین(ع)]] بعد از آن دو فرزندش ([[امام حسن مجتبی(ع)]] و [[امام حسین(ع)]]) هستند.<ref>شهید ثانی، الرعایة فی علم الدرایة، ۱۴۰۸ق، ص۳۴۴.</ref> | برترین صحابه از نظر شیعه، [[امیرالمؤمنین(ع)]] بعد از آن دو فرزندش ([[امام حسن مجتبی(ع)]] و [[امام حسین(ع)]]) هستند.<ref>شهید ثانی، الرعایة فی علم الدرایة، ۱۴۰۸ق، ص۳۴۴.</ref> | ||