آقابزرگ تهرانی: تفاوت میان نسخه‌ها

سرانجام وی در سال [[۱۳ ذی‌الحجه]] ۱۳۸۹قمری در [[نجف]] اشرف درگذشت و طبق [[وصیت|وصیتش]]، در کتابخانه خود که آن را برای استفاده علما و طلاب وقف کرده بود، به خاک سپرده شد.   

[[پرونده:آقابزرگ تهرانی در کتابخانه.jpg|بندانگشتی|250px|آقابزرگ تهرانی در کتابخانه]]

[[پرونده:آقا بزرگ تهرانی و فرزندان.png|بندانگشتی|250px|آقابزرگ تهرانی در کتابخانه]]

شیخ آقابزرگ پس از یک بیماری طولانی، [[۱۳ ذی‌الحجه]] ۱۳۸۹ق برابر با [[۱ اسفند]] سال [[سال ۱۳۴۸ هجری شمسی|۱۳۴۸ش]]، در ۹۶ سالگی<ref>حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۱۳ ذی‌الحجه.</ref> در [[نجف]] درگذشت و بر طبق [[وصیت|وصیتش]]، در کتابخانه خود که آن را برای استفاده علما و طلاب وقف کرده بود، به خاک سپرده شد.<ref>موسوی بجنوردی، آقابزرگ تهرانی، ۱۳۶۷ش، ص۴۵۶</ref>

آقابزرگ از ۷ سالگی (۱۳۰۰ق) در محله خود «پامنار» به مکتب‌خانه رفت و دروس متداول آن زمان را فراگرفت و از ۱۰ سالگی در مدرسه دانگی، تحصیلات مقدماتی حوزه را آغاز نمود. محل تحصیل بعدی او [[مدرسه علمیه مروی|مدرسه علمیه مروی (تهران)]] بود که از سال ۱۳۰۹ق. علاوه بر مدرسه دانگی {{یاد|از مدارس پراعتبار عصر ناصری است. مؤسس این مدرسه سید جعفر لاریجانی است. محمدتقی فلسفی، خاطرات و مبارزات حجةالاسلام فلسفی، تهران ۱۳۷۶ش.}} در کلاس‌های آنجا نیز شرکت می‌نمود.<ref>آقابزرگ تهرانی، زندگی‌نامه خود نوشت آقابزرگ، ۱۳۸۲ش، ص۴۱–۴۳</ref> آقابزرگ پس از سپری کردن دوره مقدمات دروس حوزه، [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] را نزد [[سیدعبدالکریم لاهیجی]]، [[سیدمحمدتقی گرکانی]] و [[شیخ علی نوری ایلکایی]] و [[سید محمدتقی تنکابنی]] آموخت<ref>انصاری قمی، اختران فقاهت، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۹۱۳.</ref> و دروس [[ریاضیات]] و [[هیئت]] را نزد شیخ علی نوری و [[میرزا ابراهیم زنجانی]] فرا گرفت.<ref>آقابزرگ تهرانی، زندگی‌نامه خود نوشت آقابزرگ، ۱۳۸۲ش، ص۴۲–۴۴؛ منزوی، علی نقی، الذریعه و آقابزرگ تهرانی، ۱۳۸۲ش، ص۱۱۶و۱۱۷</ref> همچنین به مطالعاتی در تاریخ ادبیات و [[علم رجال|رجال]] حدیث پرداخت.<ref>منزوی، الذریعه و آقابزرگ تهرانی، ۱۳۸۲ش، ص۱۱۷</ref>

آقابزرگ در سال ۱۳۱۵ق به قصد ادامه تحصیل به [[نجف]] رفت و در زمینه‌های [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] و [[حدیث]] و [[اخلاق]] از اساتیدی بهره برد که برخی از آنها عبارتند از:<ref>صحتی‌سردرودی، آقابزرگ تهرانی اقیانوس پژوهش، ۱۳۷۶ش، ص۳۷–۵۰؛ انصاری قمی، اختران فقاهت، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۹۱۲.</ref>

{{ستون-شروع|۲}}

آقابزرگ در سال ۱۳۲۹ق به [[سامرا]] رفت و در درس آیة الله [[محمدتقی شیرازی]] (م ۱۳۳۸ق) شرکت جست.<ref>آقابزرگ تهرانی، زندگی‌نامه خود نوشت آقابزرگ، ۱۳۸۲ش، ص۴۶</ref> او اواخر سال ۱۳۳۵ق به [[کاظمین]] نقل مکان نمود و دو سال در آنجا اقامت داشت و دوباره در سال ۱۳۳۷ق به سامراء بازگشت و تا ۱۳۵۵ق در آنجا اقامت نمود.<ref>آقابزرگ تهرانی، زندگی‌نامه خود نوشت آقابزرگ، ۱۳۸۲ش، ص۴۶</ref>

شیخ آقابزرگ از برخی محدثین مذاهب گوناگون [[اجازه روایت|اجازه نقل حدیث]] داشته. از جمله؛

{{ستون-شروع|۲}}

{{پایان}}

آقابزرگ متخصص شرح حال نگاری و کتابشناسی <ref>انصاری قمی، اختران فقاهت، ۱۳۸۷ش، ج۲، مقدمه، ص۲۳۲</ref> و فهرست نویسی بود. ولی دامنه تالیفاتش موضوعات دیگری چون تاریخ؛ کلام؛ اخلاق؛ فقه؛ ریاضی و… را نیز دربردارد.  

===الذریعة الی تصانیف الشیعة===

آثار علمی دیگری نیز توسط [[آقابزرگ تهرانی]] به رشته تحریر در آمده است:

آقابزرگ تهرانی، کتابخانه‌ای جامع داشت که دارای بیش از ۵۰۰۰ جلد کتاب و ۲۰۰ کتاب خطی در تاریخ، زیست‌نامه، فهرست‌های عمومی، فهرست‌های خصوصی، دایرة المعارف‌ها و… بود.<ref>انصاری قمی، اختران فقاهت، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۲۵۵</ref> در طول حیات وی، طلاب و اهل مطالعه و تحیق از این کتابخانه بهره می‌بردند. خود شیخ با کهولت سن و اشتغال بسیار و ضعف پیری مراجعان را راهنمایی و به آنان کمک می‌کرد. این کتابخانه را وی به سال ۱۳۵۴ق. تأسیس کرده بود. برای اینکه کتابخانه از پراکندگی و تلف شدن مصون ماند، آقابزرگ در سال ۱۳۷۵ق. آ ن را [[وقف]] کرد. سپس در سال ۱۳۸۰ق. در وقف‌نامه تجدید نظر کرد، و در وقف‌نامه‌ای که به خط خود وی نوشته شده است قید کرد که اگر برای متولیان و متصدیان، امکان نگهداشت آن منتفی شد، کتابخانه را منتقل کنند و به [[مکتبة الامام امیرالمؤمنین العامة|کتابخانه امیرالمؤمنین]] واگذارند.<ref>حکیمی، حماسه غدیر، ۱۳۸۹ش، ص۳۱۵و۳۱۶.</ref>

{{پانوشت}}

{{یادداشت‌ها}}

{{منابع}}

* آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، «زندگینامه خود نوشت آقابزرگ»، کتاب ماه کلیات، ش ۶۹، ۱۳۸۲ش.

{{پایان}}

{{فقیهان شیعه (قرن ۱۴ قمری)}}

{{تراجم نگاران شیعه}}