Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۵۴
ویرایش
نماز جمعه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←نماز جمعه در دوران غیبت
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←منابع: اصلاح نویسه‌های عربی) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
اقامه نماز جمعه در [[غیبت امام مهدی(عج)|دوره غیبت امام معصوم]] از موضوعات بحث‌برانگیز در میان فقهای شیعه است که عده‌ای به [[حرام|حرمت]] آن، عده‌ای به [[واجب تعیینی|وجوب تعیینی]] آن و عده‌ای دیگر به [[واجب تخییری|وجوب تخییری]] آن نظر داده‌اند.<ref>برای اقوال دیگر رک: رضانژاد، صلاة الجمعه، ۱۴۱۵ق، ص۲۸.</ref> | اقامه نماز جمعه در [[غیبت امام مهدی(عج)|دوره غیبت امام معصوم]] از موضوعات بحث‌برانگیز در میان فقهای شیعه است که عده‌ای به [[حرام|حرمت]] آن، عده‌ای به [[واجب تعیینی|وجوب تعیینی]] آن و عده‌ای دیگر به [[واجب تخییری|وجوب تخییری]] آن نظر داده‌اند.<ref>برای اقوال دیگر رک: رضانژاد، صلاة الجمعه، ۱۴۱۵ق، ص۲۸.</ref> | ||
*برخی فقهای متقدم شیعه از جمله [[حمزة بن عبدالعزیز سلار دیلمی|سَلاّر دیلمی]]<ref>رضانژاد، صلاة الجمعه، ۱۴۱۵ق، ص۷۷.</ref> و [[ابن‌ادریس حلی|ابن‌ادریس حلّی]]<ref> | *برخی فقهای متقدم شیعه از جمله [[حمزة بن عبدالعزیز سلار دیلمی|سَلاّر دیلمی]]<ref>رضانژاد، صلاة الجمعه، ۱۴۱۵ق، ص۷۷.</ref> و [[ابن‌ادریس حلی|ابن‌ادریس حلّی]]<ref>حلی، السرائر، قم، ج۱، ص۳۰۴.</ref> و به پیروی از ایشان بسیاری از فقهای متأخرتر از جمله [[محمد بن حسن اصفهانی|فاضل هندی]] مشروعیت نماز جمعه را مشروط به حضور امام معصوم یا حضور فردی دانسته‌اند که از سوی او به امامت جمعه منصوب شده باشد.<ref>فاضل هندی، کشف اللثام، تهران، ج۱، ص۲۴۶-۲۴۸؛ طباطبائی، ریاض المسائل، بیروت، ج۴، ص۷۳-۷۵؛ نراقی، مستند الشیعة، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۶۰؛ خوانساری، جامع المدارک، ۱۳۵۵ق، ج۱، ص۵۲۴.</ref> بنابر این اقامه نماز جمعه در دوران غیبت حرام خواهد بود. | ||
*فتوای [[واجب تعیینی|وجوب تعیینی]] نظریه دیگری درباره نمازجمعه در دوران غیبت است،<ref>رضانژاد، صلاة الجمعه، ۱۴۱۵ق، ص۲۹-۶۵.</ref> که بنابر این نظریه هرگاه شرایط اقامه نماز جمعه فراهم باشد برپا کردن آن واجب است و این امر نیازی به نصب عام یا خاصِ امام معصوم ندارد.<ref name=":0">برای دیگر قائلان و تفاصیل ادله: شهید ثانی، الروضة البهیه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۹۹-۳۰۱؛ فیض کاشانی، الشهاب الثاقب فی وجوب صلاة الجمعة العینی، ۱۴۰۱ق، ص۴۷-۱۰۲؛ آقا بزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۵، ص۶۳، ۶۷، ۷۳؛ جابری، صلاة الجمعه: تاریخیاً و فقهیاً، ۱۳۷۶ش، ص۵۴-۵۵.</ref> ولی حضور یا اجازه حاکم عادل<ref>شیخ مفید، المقنعة، ۱۴۱۰ق، ص۶۷۶؛ سید مرتضی، مسائل الناصریات، ۱۴۱۷ق، ص۲۶۵؛ شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الامامیة، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۱۴۳.</ref> یا امام عادل<ref>سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، قم، ج۱، ص۲۷۲، ج۳، ص۴۱.</ref> لازم است. [[شهید ثانی]]<ref>شهید ثانی، رسائل، قم، ص۱۹۷.</ref> و نواده‌اش [[سید محمد موسوی عاملی|صاحب مدارک]] چنین فتوایی دارند.<ref>موسوی عاملی، مدارک الاحکام فی شرح شرائع الاسلام، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۲۵.</ref> این نظر در [[صفویان|دوره صفوی]] به ویژه با توجه به زمینه‌های اجتماعی و سیاسی موجود رواج یافت.<ref>یزدی، الحجة فی وجوب صلوة الجمعة، چاپ جواد مدرسی، ص۵۳-۵۴.</ref> | *فتوای [[واجب تعیینی|وجوب تعیینی]] نظریه دیگری درباره نمازجمعه در دوران غیبت است،<ref>رضانژاد، صلاة الجمعه، ۱۴۱۵ق، ص۲۹-۶۵.</ref> که بنابر این نظریه هرگاه شرایط اقامه نماز جمعه فراهم باشد برپا کردن آن واجب است و این امر نیازی به نصب عام یا خاصِ امام معصوم ندارد.<ref name=":0">برای دیگر قائلان و تفاصیل ادله: شهید ثانی، الروضة البهیه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۹۹-۳۰۱؛ فیض کاشانی، الشهاب الثاقب فی وجوب صلاة الجمعة العینی، ۱۴۰۱ق، ص۴۷-۱۰۲؛ آقا بزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۵، ص۶۳، ۶۷، ۷۳؛ جابری، صلاة الجمعه: تاریخیاً و فقهیاً، ۱۳۷۶ش، ص۵۴-۵۵.</ref> ولی حضور یا اجازه حاکم عادل<ref>شیخ مفید، المقنعة، ۱۴۱۰ق، ص۶۷۶؛ سید مرتضی، مسائل الناصریات، ۱۴۱۷ق، ص۲۶۵؛ شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الامامیة، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۱۴۳.</ref> یا امام عادل<ref>سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، قم، ج۱، ص۲۷۲، ج۳، ص۴۱.</ref> لازم است. [[شهید ثانی]]<ref>شهید ثانی، رسائل، قم، ص۱۹۷.</ref> و نواده‌اش [[سید محمد موسوی عاملی|صاحب مدارک]] چنین فتوایی دارند.<ref>موسوی عاملی، مدارک الاحکام فی شرح شرائع الاسلام، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۲۵.</ref> این نظر در [[صفویان|دوره صفوی]] به ویژه با توجه به زمینه‌های اجتماعی و سیاسی موجود رواج یافت.<ref>یزدی، الحجة فی وجوب صلوة الجمعة، چاپ جواد مدرسی، ص۵۳-۵۴.</ref> | ||
*از سوی دیگر بسیاری از فقهای ادوار میانی و متأخر [[شیعه]] از جمله [[محقق حلی|مُحقق حلّی]]،<ref>محقق حلی، شرائع الاسلام، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۶.</ref> [[علامه حلی|علامه حِلّی]]،<ref>علامه حلی، مختلف الشیعه، قم، ج۲، ص۲۳۸-۲۳۹.</ref> [[احمد بن فهد حلی|ابن‌فهد حلّی]]،<ref> | *از سوی دیگر بسیاری از فقهای ادوار میانی و متأخر [[شیعه]] از جمله [[محقق حلی|مُحقق حلّی]]،<ref>محقق حلی، شرائع الاسلام، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۶.</ref> [[علامه حلی|علامه حِلّی]]،<ref>علامه حلی، مختلف الشیعه، قم، ج۲، ص۲۳۸-۲۳۹.</ref> [[احمد بن فهد حلی|ابن‌فهد حلّی]]،<ref>حلی، المهذب البارع، قم، ج۱، ص۴۱۴.</ref> [[شهید اول]]،<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، قم، ج۱، ص۱۸۶.</ref> و [[محقق کرکی]]<ref>محقق کرکی، رسائل المحقق الکرکی، قم، ج۱ ص۱۵۸-۱۷۱.</ref> به [[واجب تخییری|وجوب تخییری]] قائل‌اند و مراد از وجوب تخییری نماز جمعه این است که در ظهر جمعه یا باید نماز جمعه خوانده شود یا [[نماز ظهر]].<ref>نراقی، مستند الشیعة، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۵۹؛ توضیح‌المسائل مراجع، ۱۳۷۸ش، ج۱، ص۸۷۱ -۸۷۲؛ علامه حلی، تذکرة الفقها، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۲۷؛ محقق کرکی، رسائل المحقق الکرکی، قم، ص۱۶۳؛ حسینی عاملی، مفتاح الکرامة، قم، ج۸، ص۲۱۶.</ref> نظریه وجوب تخییری در میان فقهای متأخر (از [[قرن سیزدهم هجری قمری|قرن سیزدهم]] به بعد) مقبولیت یافته است<ref>کاشف الغطا، کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة، ۱۳۸۰ش، ج۳، ص۲۴۸؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۹۸۱م، ج۱۱، ص۱۵۱؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، بیروت، ج۱، ص۲۰۵؛ برای آگاهی از دیگر قائلان رک: دانش پژوه، فهرست کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ج۱۴، ص۳۶۰۴.</ref> | ||
==نحوه برگزاری نماز جمعه== | ==نحوه برگزاری نماز جمعه== | ||