محمد بن عباس خوارزمی: تفاوت میان نسخه‌ها

==مذهب==

[[ثعالبی]] اشارتی درباره مذهب ابوبکر ندارد، اما غالب منابع بر [[شیعه]] بودن او متفق‌القولند و حتی او را به نوعی [[غلو|غلوّ]] در تشیع و یا رفض منسوب داشته‌اند<ref>یاقوت، بلدان، ج۱، ص۶۸؛ صفدی، الوافی، ج۳، ص۱۹۴؛ ضیف، ص۲۳۳؛ حسن، ج۳، ص۳۷۷</ref> و [[ابن شهر آشوب]] نیز او را از جمله شعرای «متقین» شمرده است،<ref>ابن شهرآشوب، ص ۱۵۲</ref> اما قطعی‌ترین سند که مأخذ منابع دیگر بوده، دو بیت از خود اوست که در آن خویشتن را پدر در پدر<ref>یاقوت، بلدان، ج۱، ص۶۸؛ صفدی، الوافی، ج۳، ص۱۹۵؛ صدر، ص۸۸</ref> و یا به روایت دیگری از همان شعر، از جهت خویشان مادری،<ref>ذهبی، ص۶۹؛ ابن ابی الحدید، ج۲، ص۳۶</ref> [[رافضی]] می‌خواند و سپس خود را به [[بنوجریر]] منتسب می‌داند و در عبارتی جالب توجه که قرائت ابیات را به گونۀ دوم تأیید می‌کند، مدعی می‌گردد که فرزند حلال زاده به دایی خویش شباهت می‌یابد؛

گرایش وی به تشیع در بسیاری از رسائلش به خصوص آن‌هایی که برای ابومحمد علوی نوشته،<ref>ص ۴۴-۵۰، ۷۹-۸۰</ref> به‌چشم‌می‌خورد. او حتی‌ گاه صریحاً خود را شیعه معرفی می‌کند.<ref>ص ۵۰</ref> اما آنچه بر تشیع او دلالت صریح‌تر دارد، نامه‌ای است که بر اثر اقدامات [[محمدبن ابراهیم]] خطاب به مردم نیشابور نوشته است.<ref>ص ۱۶۰-۱۷۲</ref> ابوبکر که در این نامه، شیعی مذهبی پرشور جلوه می‌کند،<ref>نک : مبارک، ج۲، ص۳۳۵-۳۳۶</ref> بر مصائبی که در طی قرون از سوی [[بنی امیه|امویان]] و [[بنی عباس|عباسیان]]، بر [[امامان شیعه|ائمۀ اطهار(ع)]] و شیعیان ایشان رفته، اشاره کرده است. کلمۀ رافضی که در آن دو بیت مذکور است، غالباً بر [[امامیه|امامیان]] اطلاق شده است. این موضوع از یک سو و اتهام او به هجو خلفا و [[صحابه]]<ref>نک : یاقوت، ادبا، ج۲، ص۱۹۶</ref> از سوی دیگر و نیز برخی عقایدش چون اعتقاد به غصب حق [[حضرت علی(ع)]] و میراث [[حضرت فاطمه زهرا سلام‌ الله علیها|فاطمه(ع)]] ممکن است، خواننده را بر آن دارد که وی را امامی بپندارد، اما فحوای نامۀ مذکور، بیشتر بر گرایش او به زیدیان دلالت دارد و صنعانی<ref>صنعانی، ج۲، ص۳۷۵</ref> نیز صریحاً او را [[زیدیه|زیدی مذهب]] می‌خواند. نامیدن [[امام حسین (ع)]] با لقب [[امیرالمؤمنین|امیرالمؤمنین]]<ref>نک: ابوبکر، ص۵۱</ref> که در میان امامی مذهبان نامتعارف است و همچنین عنایت خاص وی به [[محمد نفس زکیه]] در سراسر رساله، احتمال زیدی بودن او را قوت می‌بخشد.