مشهد: تفاوت میان نسخه‌ها

از آغاز سکونت مردم در کنار مدفن امام رضا (ع)، اخبار دقیقی در دست نیست، اما بر اساس اسناد تاریخی، در اواخر قرن سوم هجری قمری، گروهی از علویان، [[سادات]] و خویشاوندان در کنار مزار وی ساکن بوده‌اند.<ref>عطاردی، فرهنگ خراسان، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۴۲.</ref> به تدریج محل‌هایی برای استراحت زائران، بازار و مسافرخانه‌هایی در این محل پدید آمد و مشهد الرضا به معنای محل دفن امام رضا (ع)، به شهری در کنار شهر نوقان(نوغان) تبدیل شد و گروه زیادی از [[شیعیان]] و علاقمندان به اهل بیت، در آن ساکن شدند یا برای [[زیارت]] به آن وارد شدند.<ref>عطاردی، فرهنگ خراسان، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۴۲، ۴۳.</ref>

قرن چهارم هجری، با رفت و آمد علما و دانشمندان مسلمان و [[محدث (ابهام‌زدایی)|محدثان]] خراسان به مشهد همراه بود؛ تا آنجا که [[شیخ صدوق]] چند بار از [[ری]] به مشهد رفت و سه مجلس از [[کتاب امالی شیخ صدوق|کتاب امالی]] او، در کنار مزار امام رضا (ع) نوشته شده است.<ref>عطاردی، فرهنگ خراسان، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۴۴.</ref> در این دوره که مقارن [[آل بویه|حکومت آل بویه]] در ایران بوده، مساجد و مدارسی در مشهد پدید آمد و عالمان و فقیهان شیعه به تبلیغ معارف [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت]] مشغول بوده‌اند.<ref>عطاردی، فرهنگ خراسان، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۴۴، ۴۵.</ref> پس از روی کار آمدن [[غزنویان]] در ایران، در میانه سال‌های ۳۷۰ تا ۳۸۰ق، امیر سبکتکین به دلیل ضدیت با شیعه و تحت تاثیر تبلیغات مخالفان [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت]]، دستور ویران‌کردن شهر مشهد را صادر کرد. در این جریان، [[گنبد]] حرم امام رضا (ع) تخریب شد، ورود زائران به حرم ممنوع و ساکنان شهر هم اخراج شدند. حتی منازل شهر هم ویران شد تا مشهد به شهری ویران تبدیل شود. مشهد تا سال‌ها خالی از سکنه ماند.<ref>عطاردی، فرهنگ خراسان، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۴۸.</ref>