آیات ارث: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←جدول سهم‌بندی ارث: ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{یک منبع}} | {{یک منبع}} | ||
'''آیات اِرث در قرآن'''، آیه‌های [[قرآن]] که به مبحث ارث و میراث، به صورت مستقیم و غیر مستقیم اشاره کرده‌اند. در این | '''آیات اِرث در قرآن'''، آیه‌های [[قرآن]] که به مبحث [[ارث]] و میراث، به صورت مستقیم و غیر مستقیم اشاره کرده‌اند. در این [[آیه|آیات]]، مشتقات واژه «ارث» بیشترین کاربرد را دارند که برخی به [[احکام شرعی|احکام]] ارث و مابقی به جنبه‌های دیگر آن پرداخته‌اند. به مباحث ارث، علم فرائض هم گفته می‌شود. | ||
==تقسیم‌بندی موضوعی ارث در قرآن== | ==تقسیم‌بندی موضوعی ارث در قرآن== | ||
[[پرونده:جدول مشتفات ارث در قرآن.jpg| چپ|بندانگشتی|جدول کاربردهای مفهوم ارث در آیات قرآن]] | [[پرونده:جدول مشتفات ارث در قرآن.jpg| چپ|بندانگشتی|جدول کاربردهای مفهوم ارث در آیات قرآن]] | ||
در [[قرآن]]، آیات متعددی مستقیم و غیر مستقیم به مسئله ارث و میراث و وارثان پرداخته. در این میان مشتقات واژه ارث بیشترین کاربرد را دارند. ریشه واژه ارث در قرآن کریم ۳۵ بار در قالب ۲۵ مشتق و در ۲۰ سوره و ۳۳ آیه به کار رفته است. این آیات با سه رویکرد اعتقادی، اخلاقی و آیات الاحکام، به موضوع ارث پرداخته‌اند. | در [[قرآن]]، آیات متعددی مستقیم و غیر مستقیم به مسئله ارث و میراث و وارثان پرداخته. در این میان مشتقات واژه ارث بیشترین کاربرد را دارند. ریشه واژه ارث در قرآن کریم ۳۵ بار در قالب ۲۵ مشتق و در ۲۰ [[سوره]] و ۳۳ آیه به کار رفته است. این آیات با سه رویکرد اعتقادی، اخلاقی و آیات الاحکام، به موضوع ارث پرداخته‌اند. | ||
===موضوعات اعتقادی=== | ===موضوعات اعتقادی=== | ||
هرچند واژه «ارث» در قرآن بیشتر برای بیان احکام ارث به کار رفته است، مشتقات این کلمه در آیاتی که مباحث عقیدتی را مطرح می‌کنند نیز دیده می‌شود؛ مانند اینکه خدا وارث آسمان‌ها و زمین است (سوره آل عمران آیه ۱۸۰ و سوره مریم آیه ۴۰) وارث مردمان هلاک شده و کافران و مردگان است (سوره اعراف آیه ۱۰۰ و سوره مریم آیه ۸۰ و سوره قصص آیه ۵۸)، بهترینِ وارثان است (سوره انبیاء آیه ۸۹). همچنین مؤمنان، سرزمین و دارایی مستکبران را به ارث برده‌اند(سوره الدخان آیه ۲۸) و مستضعفان وارث زمین خواهند شد.(سوره قصص آیه ۵) و سرانجام، بهشت، میراث درستکاران است(سوره زخرف آیه ۷۲). | هرچند واژه «ارث» در قرآن بیشتر برای بیان احکام ارث به کار رفته است، مشتقات این کلمه در آیاتی که مباحث عقیدتی را مطرح می‌کنند نیز دیده می‌شود؛ مانند اینکه [[خدا]] وارث آسمان‌ها و زمین است ([[سوره آل‌عمران|سوره آل عمران]] آیه ۱۸۰ و [[سوره مریم]] آیه ۴۰) وارث مردمان هلاک شده و [[کفر|کافران]] و مردگان است ([[سوره اعراف]] آیه ۱۰۰ و سوره مریم آیه ۸۰ و [[سوره قصص]] آیه ۵۸)، بهترینِ وارثان است ([[سوره انبیاء]] آیه ۸۹). همچنین مؤمنان، سرزمین و دارایی مستکبران را به ارث برده‌اند([[سوره دخان|سوره الدخان]] آیه ۲۸) و مستضعفان وارث زمین خواهند شد.(سوره قصص آیه ۵) و سرانجام، بهشت، میراث درستکاران است(سوره زخرف آیه ۷۲). | ||
===اخلاق و توصیه‌های ارث=== | ===اخلاق و توصیه‌های ارث=== | ||
* [حکم ارث] [[فریضه]] ([[واجب]]) است: [[سوره نساء]] آیه ۷ و ۱۱ | *[حکم ارث] [[فریضه]] ([[واجب]]) است: [[سوره نساء]] آیه ۷ و ۱۱ | ||
* اگر هنگام تقسیم ارث، خویشاوندان، یتیمان و مستمندان (که از وراث نیستند) حضور داشته باشند باید چیزی به آنان پرداخته شود و با آنان پسندیده سخن گفته شود. سوره نساء آیه ۸ | *اگر هنگام تقسیم ارث، خویشاوندان، یتیمان و مستمندان (که از وراث نیستند) حضور داشته باشند باید چیزی به آنان پرداخته شود و با آنان پسندیده سخن گفته شود. سوره نساء آیه ۸ | ||
* کسانی که درباره فرزندان ضعیف‌شان پس از مرگ بیمناکند باید خود نیز تقوا پیشه کنند: سوره نساء آیه ۹ | *کسانی که درباره فرزندان ضعیف‌شان پس از مرگ بیمناکند باید خود نیز تقوا پیشه کنند: سوره نساء آیه ۹ | ||
* کسانی که اموال (ارث) [[یتیم|یتیمان]] را می‌خورند گرفتار عذاب جهنم هستند: سوره نساء آیه ۱۰ | *کسانی که اموال (ارث) [[یتیم|یتیمان]] را می‌خورند گرفتار عذاب [[جهنم]] هستند: سوره نساء آیه ۱۰ | ||
* پرداخت هزینه همسر و فرزند شیرخوار میت به عهده وارث است: [[سوره بقره]] آیه ۲۳۳ | *پرداخت هزینه همسر و فرزند شیرخوار میت به عهده وارث است: [[سوره بقره]] آیه ۲۳۳ | ||
===احکام ارث=== | ===احکام ارث=== | ||
بخش عمده آیات ارث، به احکام آن پرداخته است. در این آیات برای نخستین بار شیوه تقسیم ارث در اسلام تشریع شده و سهم‌بندی خاصی ارائه شده است. دوبرابری سهم ارث پسر نسبت به ارث دختر، در راستای نظامی مالی خانواده در اسلام، از جمله ویژگی‌های احکام ارث در اسلام است که در این آیات بیان شده است. | بخش عمده آیات ارث، به احکام آن پرداخته است. در این آیات برای نخستین بار شیوه تقسیم ارث در [[اسلام]] تشریع شده و سهم‌بندی خاصی ارائه شده است. دوبرابری سهم ارث پسر نسبت به ارث دختر، در راستای نظامی مالی خانواده در اسلام، از جمله ویژگی‌های احکام ارث در اسلام است که در این آیات بیان شده است. | ||
همچنین اصل ارث بردن و نیز ارث موارد خاص مثل [[کلاله]] در آیات ارث مطرح شده است. این آیات همچون دیگر [[آیات الاحکام]]، در مقام بیان همه موارد و جزئیات احکام [[ارث]] نبوده است بنابر این برای دانستن حکم باقی موارد باید به [[علم فقه]] و [[علم حدیث|حدیث]]، مراجعه کرد. | همچنین اصل ارث بردن و نیز ارث موارد خاص مثل [[کلاله]] در آیات ارث مطرح شده است. این آیات همچون دیگر [[آیات الاحکام]]، در مقام بیان همه موارد و جزئیات احکام [[ارث]] نبوده است بنابر این برای دانستن حکم باقی موارد باید به [[علم فقه]] و [[علم حدیث|حدیث]]، مراجعه کرد. | ||
قرآن در [[سوره نساء]] آیه ۷ و ۱۱ تصریح می‌کند «زنان و مردان از پدر و مادر خویش و از دیگر بستگان، ارث می‌برند چه‌اندک باشد و چه بسیار و این یک فریضه است». | [[قرآن]] در [[سوره نساء]] آیه ۷ و ۱۱ تصریح می‌کند «زنان و مردان از پدر و مادر خویش و از دیگر بستگان، ارث می‌برند چه‌اندک باشد و چه بسیار و این یک [[فریضه]] است». | ||
نکته دیگری که قرآن در سوره نساء آیه ۱۱ و ۱۲ بر آن تاکید دارد این است که تقسیم ارث به روشی که خود ارائه داده زمانی است که وصیت خاص میت و بدهی‌های او در نظر گرفته شده باشد. | نکته دیگری که قرآن در سوره نساء آیه ۱۱ و ۱۲ بر آن تاکید دارد این است که تقسیم ارث به روشی که خود ارائه داده زمانی است که [[وصیت]] خاص میت و بدهی‌های او در نظر گرفته شده باشد. | ||
{{جدول واکنش‌گرا/شروع}} | {{جدول واکنش‌گرا/شروع}} | ||