امامه دختر ابوالعاص بن ربیع: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''اُمامَة بنت ابی‌العاص بن رَبیع''' | '''اُمامَة بنت ابی‌العاص بن رَبیع''' همسر [[امام علی(ع)]]. امامه دختر [[زینب دختر پیامبر]] و [[ابوالعاص بن ربیع]] بود و پس از [[شهادت]] [[حضرت فاطمه(س)]]، به ازدواج [[امام علی(ع)]] درآمد. گفته‌اند که این [[ازدواج]] به [[وصیت]] حضرت فاطمه(س) بوده است. | ||
== والدین == | ==والدین== | ||
پدر امامه، [[ابوالعاص بن ربیع]]<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۴۷۳.</ref> (درگذشت [[سال ۱۲ هجری قمری|۱۲ق]])، خواهرزاده [[خدیجه]] بود که در [[جنگ بدر]] به اسارت [[مسلمانان]] درآمد.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۱۳۹؛ ابن هشام، السیره النبویه، ۱۳۷۵ق، ج۲، ص۳۰۶.</ref> مادرش [[زینب دختر پیامبر]] است<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۴۷۳.</ref> که در [[سال ۸ هجری قمری|سال ۸ق]] درگذشت<ref> خلیفه بن خیاط، تاریخ خلیفه بن خیاط، ۱۴۱۵ق، ص۴۴.</ref> و در [[بقیع]] مدفون شد. | پدر امامه، [[ابوالعاص بن ربیع]]<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۴۷۳.</ref> (درگذشت: [[سال ۱۲ هجری قمری|۱۲ق]])، خواهرزاده [[خدیجه]] بود که در [[جنگ بدر]] به اسارت [[مسلمانان]] درآمد.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۱۳۹؛ ابن هشام، السیره النبویه، ۱۳۷۵ق، ج۲، ص۳۰۶.</ref> مادرش [[زینب دختر پیامبر]] است<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۴۷۳.</ref> که در [[سال ۸ هجری قمری|سال ۸ق]] درگذشت<ref> خلیفه بن خیاط، تاریخ خلیفه بن خیاط، ۱۴۱۵ق، ص۴۴.</ref> و در [[بقیع]] مدفون شد. | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان = [[فاطمه(س)]] خطاب به [[حضرت علی(ع)]]:| نقل‌قول = «وَ أَنَا أُوصِیک أَنْ تَتَزَوَّجَ أُمَامَةَ بِنْتَ أُخْتِی زَینَبَ تَکونُ لِوُلْدِی مِثْلِی.{{سخ}}به تو [[وصیت]] می‌کنم که با امامة دختر خواهرم [[زینب دختر پیامبر(ص)|زینب]] ازدواج کنی؛ زیرا که او برای فرزندانم همانند من است».|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[محدث نوری]]، [[مستدرک الوسائل]]، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۳۶۰؛ [[سلیم بن قیس]]، [[کتاب سلیم بن قیس]]، ۱۴۱۵ق، ص۸۶۸.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان = [[فاطمه(س)]] خطاب به [[حضرت علی(ع)]]:| نقل‌قول = «وَ أَنَا أُوصِیک أَنْ تَتَزَوَّجَ أُمَامَةَ بِنْتَ أُخْتِی زَینَبَ تَکونُ لِوُلْدِی مِثْلِی.{{سخ}}به تو [[وصیت]] می‌کنم که با امامة دختر خواهرم [[زینب دختر پیامبر(ص)|زینب]] ازدواج کنی؛ زیرا که او برای فرزندانم همانند من است».|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[محدث نوری]]، [[مستدرک الوسائل]]، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۳۶۰؛ [[سلیم بن قیس]]، [[کتاب سلیم بن قیس]]، ۱۴۱۵ق، ص۸۶۸.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
== مورد علاقه پیامبر== | ==مورد علاقه پیامبر== | ||
اُمامَه پیش از [[بعثت]] به دنیا آمد و در [[سال ۵۰ قمری|سال ۵۰ق]] از دنیا رفت.<ref>ذهبی، تاریخ اسلام، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۲۴.</ref> به گزارش منابع تاریخی [[رسول خدا(ص)]] اُمامَه را دوست می‌داشت، او در کودکی هنگامی که پیامبر(ص) [[نماز]] می‌گزارد، بر روی دوش آن حضرت بالا می‌رفت. پیامبر هنگامی که به [[سجده]] می‌رفت او را بر زمین می‌گذاشت و هنگامی که برمی‌خاست او را برمی‌داشت.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۷۸۸؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۲۲؛ مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة، ج۷، ص۳۳۱.</ref> | اُمامَه پیش از [[بعثت]] به دنیا آمد و در [[سال ۵۰ قمری|سال ۵۰ق]] از دنیا رفت.<ref>ذهبی، تاریخ اسلام، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۲۴.</ref> به گزارش منابع تاریخی [[رسول خدا(ص)]] اُمامَه را دوست می‌داشت، او در کودکی هنگامی که پیامبر(ص) [[نماز]] می‌گزارد، بر روی دوش آن حضرت بالا می‌رفت. پیامبر هنگامی که به [[سجده]] می‌رفت او را بر زمین می‌گذاشت و هنگامی که برمی‌خاست او را برمی‌داشت.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۷۸۸؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۲۲؛ مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة، ج۷، ص۳۳۱.</ref> | ||
[[فقها]] از این ماجرا برای جواز انجام دادن برخی کارها در حال [[نماز]] استفاده کرده‌اند.<ref> نگاه کنید به علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۸۱، ص۲۸۸.</ref> | [[فقها|فقیهان]] از این ماجرا برای جواز انجام دادن برخی کارها در حال [[نماز]] استفاده کرده‌اند.<ref> نگاه کنید به علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۸۱، ص۲۸۸.</ref> | ||
== ازدواج با امام علی(ع) | ==ازدواج با امام علی(ع)== | ||
امام علی(ع) پس از درگذشت [[حضرت فاطمه (س)]] بر اساس وصیت او با اُمامَه [[ازدواج]] کرد<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۳۵؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۲۲؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۳، ص۲۱۷.</ref> و از او صاحب پسری شد که [[محمد اوسط بن علی|محمد اوسط]] نام گرفت.<ref> ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۳۹۷؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۱۹۳.</ref> پس از آنکه حضرت علی(ع) به دست [[ابن ملجم]] ضربت خورد، به امامه وصیت کرد که پس از او، با [[مغیره بن نوفل|مُغِیرَة بن نَوْفَل]] ازدواج کند. او پس از گذشت [[عده]] با | امام علی(ع) پس از درگذشت [[حضرت فاطمه (س)]] بر اساس وصیت او با اُمامَه [[ازدواج]] کرد<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۳۵؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۲۲؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۳، ص۲۱۷.</ref> و از او صاحب پسری شد که [[محمد اوسط بن علی|محمد اوسط]] نام گرفت.<ref> ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۳۹۷؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۱۹۳.</ref> پس از آنکه حضرت علی(ع) به دست [[ابن ملجم]] ضربت خورد، به امامه وصیت کرد که پس از او، با [[مغیره بن نوفل|مُغِیرَة بن نَوْفَل]] ازدواج کند. او پس از گذشت [[عده]] با مغ+++یره ازدواج کرد و تا زمان وفات نزد او بود و فرزندی به نام یحیی برای او آورد<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۴۷۳، ج۶، ص۲۲؛ ذهبی، تاریخ اسلام، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۲۴؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۷۸۹.</ref> با این حال برخی معتقدند که او از علی و مغیره صاحب فرزندی نشد.<ref> نگاه کنید به ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۷۸۹.</ref> بنابر برخی گزارش‌های دیگر، حضرت علی (ع) هنگامی که در بستر مرگ بود، از مغیره خواست که پس از ایام عده امامه، او را به عقد خود درآورد زیرا بیم داشت که بعد از او، [[معاویة بن ابی‌سفیان]] از امامه خواستگاری کند.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۱۷۸۹.</ref> طبق نقلی دیگر، علی(ع) به امامه گفت اگر بعد از من خواستی شوهر کنی، با مغیره ازدواج کن. پس از اتمام عده امامه، معاویه از او [[خواستگاری]] کرد و امامه به مغیره پیام فرستاد که «معاویه» از من خواستگاری کرده و اگر تو را به من نیازی هست، به خواستگاری من بیا و امامه به همسری مغیره درآمد.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۷۸۹-۱۷۹۰.</ref> | ||
در منابع [[شیعه]] یک روایت از او نقل شده که از حالات و آداب علی(ع) سخن گفته است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۷ش، ج۶، ص۳۶۹.</ref> | در منابع [[شیعه]] یک روایت از او نقل شده که از حالات و آداب علی(ع) سخن گفته است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۷ش، ج۶، ص۳۶۹.</ref> | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* ابن اثیر، علی بن محمد، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م. | * ابن اثیر، علی بن محمد، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م. | ||