پرش به محتوا

سید عبدالله شبر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲: خط ۳۲:
زهد و تقوا و کمک به رفع حوائج دیگران از خصوصیات اخلاقی او شمرده شده است. آرامگاه او در یکی از حجرات [[حرم کاظمین]] در کنار مزار پدرش قرار دارد.
زهد و تقوا و کمک به رفع حوائج دیگران از خصوصیات اخلاقی او شمرده شده است. آرامگاه او در یکی از حجرات [[حرم کاظمین]] در کنار مزار پدرش قرار دارد.


== زندگی‌نامه ==
==زندگی‌نامه==
سید عبدالله شبر در سال ۱۱۸۸ق در [[نجف اشرف]] متولد شد. پس از تولد او پدرش [[سید محمد رضا شبر|سید محمدرضا]] به [[کاظمین]] نقل مکان کرد و تا هنگام وفات در آنجا مشغول تدریس و تالیف بود. خاندان شبر از خانواده‌های سرشناس و مشهور در [[عراق]] بودند.<ref>امین عاملی، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج ۸، ص۸۲.</ref>
سید عبدالله شبر در سال ۱۱۸۸ق در [[نجف اشرف]] متولد شد. پس از تولد او پدرش [[سید محمد رضا شبر|سید محمدرضا]] به [[کاظمین]] نقل مکان کرد و تا هنگام وفات در آنجا مشغول تدریس و تالیف بود. خاندان شبر از خانواده‌های سرشناس و مشهور در [[عراق]] بودند.<ref>امین عاملی، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج ۸، ص۸۲.</ref>


حسن بن محمد بن حمزه از اجداد او که با ۹ واسطه نسبش به امام [[علی بن الحسین(ع)]] می‌رسد، شبر خوانده می‌شُد. پدرش سیدمحمدرضا شبر نزد مؤمنان کاظمیه به «صاحب الدعوة المستجابة» شهرت داشت.
حسن بن محمد بن حمزه از اجداد او که با ۹ واسطه نسبش به امام [[علی بن الحسین(ع)]] می‌رسد، شبر خوانده می‌شُد. پدرش سید محمدرضا شبر نزد مؤمنان کاظمیه به «صاحب الدعوة المستجابة» شهرت داشت.


شش فرزند به نام‌های حسین، حسن (م ۱۲۴۶ق)، محمد (م ۱۲۵۲ق)، جعفر، موسی (م ۱۲۴۶ق) و محمدجواد (م ۱۲۴۶ق) از سید عبدالله بر جای مانده است.
شش فرزند به نام‌های حسین، حسن (درگذشت:۱۲۴۶ق)، محمد (درگذشت:۱۲۵۲ق)، جعفر، موسی (درگذشت:۱۲۴۶ق) و محمدجواد (درگذشت:۱۲۴۶ق) از سید عبدالله بر جای مانده است.


=== وفات و مدفن ===
===وفات و مدفن===
سید در سن ۵۴ سالگی، شب [[پنج‌شنبه]] [[رجب]] سال ۱۲۴۲ق در [[کاظمین]] وفات یافت و سید حسن فرزندش بر جنازه‌ پدر نماز گزارد. پیکرش را در [[حرم کاظمین]] کنار مزار پدرش [[دفن]] کردند.<ref>امین عاملی، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج ۲، ص۸۲.</ref> سید محمد معصوم می‌نویسد: هنگامی که خبر رحلت سید به گوش اهالی کاظمین و [[بغداد]] رسید، همچون موج، گریان و نالان به سوی خانه ایشان سرازیر شدند... تمام شهرهای [[عراق]] و [[ایران]] در عزا و ماتم فرو رفت و [[صاحب جواهر]] در [[نجف]] برای او مجلس ترحیم گرفت.<ref>علیزاده، آشنایی با تفسیر شبر، ۱۳۷۵ش.</ref>
سید در سن ۵۴ سالگی، شب [[پنج‌شنبه]] [[رجب]] سال ۱۲۴۲ق در [[کاظمین]] وفات یافت و سید حسن فرزندش بر جنازه‌ پدر نماز گزارد. پیکرش را در [[حرم کاظمین]] کنار مزار پدرش [[دفن]] کردند.<ref>امین عاملی، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج ۲، ص۸۲.</ref> سید محمد معصوم می‌نویسد: هنگامی که خبر رحلت سید به گوش اهالی کاظمین و [[بغداد]] رسید، همچون موج، گریان و نالان به سوی خانه ایشان سرازیر شدند... تمام شهرهای [[عراق]] و [[ایران]] در عزا و ماتم فرو رفت و [[صاحب جواهر]] در [[نجف]] برای او مجلس ترحیم گرفت.<ref>علیزاده، آشنایی با تفسیر شبر، ۱۳۷۵ش.</ref>


== صفات اخلاقی و کرامات ==
==صفات اخلاقی و کرامات==
او بسیار عابد، زاهد و باتقوا بود. [[اخلاق]] و اوصاف حمیده و پسندیده‌ای داشت. در انجام عبادات دینی مانند زیارت [[ائمه]]، [[نمازهای نافله|نوافل]]، زیارت برادران دینی و برآوردن حوائج مسلمین بسیار تلاش می‌کرد. پدرش به او سفارش کرد: اگر از اموالی که به تو می‌دهم برای تعلیم و تعلم استفاده نکنی، هر چند یک روز باشد، بر تو [[حلال]] نمی‌کنم. او روزی قلم‌دان خویش را برای تهیه غذا فروخت و دوستانش علت کار را جویا شدند. سید پاسخ داد: امروز کسالتی داشتم که در پی آن از مطالعه مستمر ناتوان بودم،ازاین رو دلیلی نیافتم تا در آن روز به خود اجازه دهم که از اموال پدرم چیزی بخورم.<ref> زریو، علامه شبر و روش تفسیری او، ۱۳۸۴ ش.</ref> <ref>امین عاملی، اعیان الشیعه، ج ۸، ص۸۲.</ref>
او بسیار عابد، زاهد و باتقوا بود. [[اخلاق]] و اوصاف حمیده و پسندیده‌ای داشت. در انجام عبادات دینی مانند زیارت [[ائمه]]، [[نمازهای نافله|نوافل]]، زیارت برادران دینی و برآوردن حوائج مسلمین بسیار تلاش می‌کرد. پدرش به او سفارش کرد: اگر از اموالی که به تو می‌دهم برای تعلیم و تعلّم استفاده نکنی، هر چند یک روز باشد، بر تو [[حلال]] نمی‌کنم. او روزی قلم‌دان خویش را برای تهیه غذا فروخت و دوستانش علت کار را جویا شدند. سید پاسخ داد: امروز کسالتی داشتم که در پی آن از مطالعه مستمر ناتوان بودم، از این رو دلیلی نیافتم تا در آن روز به خود اجازه دهم که از اموال پدرم چیزی بخورم.<ref> زریو، علامه شبر و روش تفسیری او، ۱۳۸۴ ش.</ref> <ref>امین عاملی، اعیان الشیعه، ج ۸، ص۸۲.</ref>


سید عبدالله شبر، خود درباره کثرت تألیفاتش می‌گوید: فراوانی تألیفات من به خاطر عنایت [[موسی بن جعفر(ع)]] است. آن امام در رؤیا فرمود: «''اُکتُب وَ صَنّف فَاِنّهُ لا یجفُ قلمُکَ حتّی تَموت! «بنویس و کتاب پدید آور! همانا قلمت تا هنگام مرگ خشک نخواهد شد.''»<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ج ۲، ص۳۵۲.</ref>
سید عبدالله شبر، خود درباره کثرت تألیفاتش می‌گوید: فراوانی تألیفات من به خاطر عنایت [[موسی بن جعفر(ع)]] است. آن امام در رؤیا فرمود: «''اُکتُب وَ صَنّف فَاِنّهُ لا یجفُ قلمُکَ حتّی تَموت! «بنویس و کتاب پدید آور! همانا قلمت تا هنگام مرگ خشک نخواهد شد.''»<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ج ۲، ص۳۵۲.</ref>


== تحصیلات==
==تحصیلات==
سید عبدالله نزد پدرش مدت زیادی تحصیل کرد و در همان زمان خدمت [[سید محسن اعرجی]] صاحب کتاب [[المحصول فی الاصول]] تلمذ نمود. [[جعفر کاشف الغطاء|شیخ جعفر نجفی]] صاحب [[کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء|کاشف الغطاء]]، [[شیخ احمد احسایی|شیخ احمد بن زین الدین احسایی]] پیشوای [[شیخیه]] و شیخ [[اسدالله شوشتری]] صاحب [[مقابس الانوار|مقابس]] به او اجازه [[اجتهاد]] داده بودند.<ref>امین عاملی، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج ۸، ص۸۲.</ref><ref>شبر، ترجمه الاخلاق شبر، ۱۳۷۸ ش، ص۲۲.</ref>
سید عبدالله نزد پدرش مدت زیادی تحصیل کرد و در همان زمان خدمت [[سید محسن اعرجی]] صاحب کتاب [[المحصول فی الاصول]] تلمذ نمود. [[جعفر کاشف الغطاء|شیخ جعفر نجفی]] صاحب [[کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء|کاشف الغطاء]]، [[شیخ احمد احسایی|شیخ احمد بن زین الدین احسایی]] پیشوای [[شیخیه]] و شیخ [[اسدالله شوشتری]] صاحب [[مقابس الانوار|مقابس]] به او اجازه [[اجتهاد]] داده بودند.<ref>امین عاملی، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج ۸، ص۸۲.</ref><ref>شبر، ترجمه الاخلاق شبر، ۱۳۷۸ ش، ص۲۲.</ref>
=== شاگردان ===
===شاگردان===
{{ستون-شروع|۴}}
{{ستون-شروع|۴}}
* شیخ [[احمد بلاغی]]
* شیخ [[احمد بلاغی]]
خط ۶۳: خط ۶۳:
{{پایان}}
{{پایان}}


== نزاع اصولی و اخباری ==
==نزاع اصولی و اخباری==
سده یازدهم تا سیزدهم هجری را می‌توان دوران رونق سه جریان [[اخباری گری|اخباری]]، [[اصول فقه|اصولی]] و [[فلسفه اسلامی|فلسفی]] نامید. از مهم‌ترین دانشمندانی که در دوره نزاع میان اصولی و اخباری سهم فراوانی داشت، سید عبد الله شبر دانشمند پرکار امامیه بود که به نگارش کتاب‌هایی در نقد دیدگاه‌ها و مبانی [[اخباری‌گری]] اقدام نمود که از مهم‌ترین آنها می‌توان به کتاب «''منیة المحصلین فی حقیة طریقة المجتهدین''» اشاره نمود.<ref>مسعودی، سید عبد الله شبر در نزاع اصولی و اخباری، پایگاه اطلاع‌رسانی شیعه.</ref>
سده یازدهم تا سیزدهم هجری را می‌توان دوران رونق سه جریان [[اخباری گری|اخباری]]، [[اصول فقه|اصولی]] و [[فلسفه اسلامی|فلسفی]] نامید. از مهم‌ترین دانشمندانی که در دوره نزاع میان اصولی و اخباری سهم فراوانی داشت، سید عبدالله شبر دانشمند پرکار [[امامیه]] بود که به نگارش کتاب‌هایی در نقد دیدگاه‌ها و مبانی [[اخباری‌گری]] اقدام نمود که از مهم‌ترین آنها می‌توان به کتاب «''منیة المحصلین فی حقیة طریقة المجتهدین''» اشاره نمود.<ref>مسعودی، سید عبد الله شبر در نزاع اصولی و اخباری، پایگاه اطلاع‌رسانی شیعه.</ref>


== تألیفات ==
==تألیفات==
سید عبدالله شبرآثار علمی و تألیفات بسیاری در این علوم داشت. به طوری که در سرعت و کیفیت تألیف به ''مجلسی دوم'' مشهور شد<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ج ۲، ص۳۵۲.</ref> و بیش از هفتاد عنوان اثر، از خود به جا گذاشت. وی به قدری تندنویس بوده که در پایان برخی نوشته‌هایش نگاشته است: ''اوایل شب نوشتن این رساله را آغاز نمودم و نزدیک نیمه شب به پایان رسید''.<ref>امین عاملی، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج ۸، ص۸۳.</ref>
سید عبدالله شبر آثار علمی و تألیفات بسیاری در این علوم داشت. به‌طوری که در سرعت و کیفیت تألیف به ''مجلسی دوم'' مشهور شد<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ج ۲، ص۳۵۲.</ref> و بیش از هفتاد عنوان اثر، از خود به جا گذاشت. وی به قدری تندنویس بوده که در پایان برخی نوشته‌هایش نگاشته است: ''اوایل شب نوشتن این رساله را آغاز نمودم و نزدیک نیمه شب به پایان رسید''.<ref>امین عاملی، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج ۸، ص۸۳.</ref>


برخی از این آثار عبارتند از:
برخی از این آثار عبارتند از:
خط ۸۹: خط ۸۹:
{{پایان}}
{{پایان}}


== از دیدگاه دانشمندان ==
==از دیدگاه دانشمندان==
شیخ [[عبدالنبی کاظمی]] صاحب [[تکملة الرجال]] می‌گوید: ''سید عبدالله شبر در همه زمینه‌های معارف اسلامی از تخصص کافی برخوردار بود و در بیشتر زمینه‌ها از [[تفسیر]]، [[فقه]]، [[علم حدیث|حدیث]]، لغت، اخلاق، [[اصول دین]] و مانند آن تصنیف نمود. هیچ‌کس مانند او در تندنویسی و درست و محکم‌نگاری وجود نداشت.''
شیخ [[عبدالنبی کاظمی]] صاحب [[تکملة الرجال]] می‌گوید: ''سید عبدالله شبر در همه زمینه‌های معارف اسلامی از تخصص کافی برخوردار بود و در بیشتر زمینه‌ها از [[تفسیر]]، [[فقه]]، [[علم حدیث|حدیث]]، لغت، اخلاق، [[اصول دین]] و مانند آن تصنیف نمود. هیچ‌ کس مانند او در تندنویسی و درست و محکم‌نگاری وجود نداشت.''


[[سید محمد معصوم]] در مقدمه تفسیر او می‌نویسد: ''امام شبر از شخصیت‌های پر خیر و برکتی است که تاریخ او را جاودانه خواهد کرد. او دارای سرمایه‌ای علمی، حافظه‌ای نادر و اطلاعی گسترده بود. ما در برابر شخصیت ایشان جز اینکه سر تعظیم فرود آوریم کار دیگری نمی‌توانیم اجام دهیم.''
[[سید محمد معصوم]] در مقدمه تفسیر او می‌نویسد: ''امام شبر از شخصیت‌های پر خیر و برکتی است که تاریخ او را جاودانه خواهد کرد. او دارای سرمایه‌ای علمی، حافظه‌ای نادر و اطلاعی گسترده بود. ما در برابر شخصیت ایشان جز اینکه سر تعظیم فرود آوریم کار دیگری نمی‌توانیم اجام دهیم.''
خط ۹۶: خط ۹۶:
[[محدث قمی]] در [[الکنی و الالقاب]] می‌نویسد: ''سید عبدالله شبر حسینی کاظمی، فاضلی هوشیار، محدثی عالی‌مقام، [[فقیه|فقیهی]] متبحر و دانشمندی الهی بود... او کتاب‌های زیادی در زمینه تفسیر، حدیث، فقه، اصول دین و... دارد.''
[[محدث قمی]] در [[الکنی و الالقاب]] می‌نویسد: ''سید عبدالله شبر حسینی کاظمی، فاضلی هوشیار، محدثی عالی‌مقام، [[فقیه|فقیهی]] متبحر و دانشمندی الهی بود... او کتاب‌های زیادی در زمینه تفسیر، حدیث، فقه، اصول دین و... دارد.''


محمد حسین ذهبی از بزرگان [[اهل سنت]] می‌گوید: ''سید عبدالله فرزند محمدرضا علوی حسینی مشهور به شبر، [[فقیه]] محدث، مفسری بسیار دانا و دارای دانش فراوان است. او در علم اخلاق مرد بزرگی بود و در عمر کوتاه خود کتاب‌های زیادی نوشت.''
محمدحسین ذهبی از بزرگان [[اهل سنت]] می‌گوید: ''سید عبدالله فرزند محمدرضا علوی حسینی مشهور به شبر، [[فقیه]] محدث، مفسری بسیار دانا و دارای دانش فراوان است. او در علم اخلاق مرد بزرگی بود و در عمر کوتاه خود کتاب‌های زیادی نوشت.''


[[مدرس تبریزی]] هم در کتاب [[ریحانة الادب]] به تفصیل از سید عبدالله شبر تجلیل می‌کند.
[[مدرس تبریزی]] هم در کتاب [[ریحانة الادب]] به تفصیل از سید عبدالله شبر تجلیل می‌کند.
خط ۱۰۴: خط ۱۰۴:
[[سید محسن امین]] می‌گوید: ''خاندان شبر از خانواده‌های دانشمند و معروف [[عراق]] هستند و سید عبدالله شبر، محدث و نویسنده‌ای پر تالیف است''. <ref>علیزاده، آشنایی با تفسیر شبر، ۱۳۷۵ش.</ref>
[[سید محسن امین]] می‌گوید: ''خاندان شبر از خانواده‌های دانشمند و معروف [[عراق]] هستند و سید عبدالله شبر، محدث و نویسنده‌ای پر تالیف است''. <ref>علیزاده، آشنایی با تفسیر شبر، ۱۳۷۵ش.</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ق.
* امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ق.
خط ۱۲۰: خط ۱۲۰:
{{پایان}}
{{پایان}}


== پیوند به بیرون ==
==پیوند به بیرون==
* [http://ansari.kateban.com/entry1879.html سید عبد الله شبر و شیخیه]
*[http://ansari.kateban.com/entry1879.html سید عبد الله شبر و شیخیه]
* [http://ansari.kateban.com/post/1453 سید عبدالله شبر، محدثی در سنت علامه مجلسی]
*[http://ansari.kateban.com/post/1453 سید عبدالله شبر، محدثی در سنت علامه مجلسی]
* [http://ansari.kateban.com/post/1878 جایگاه فقهی/ اصولی سید عبد الله شبّر و سهم او در نزاع اصولی/اخباری]
*[http://ansari.kateban.com/post/1878 جایگاه فقهی/ اصولی سید عبد الله شبّر و سهم او در نزاع اصولی/اخباری]


{{مفسران شیعه}}
{{مفسران شیعه}}
Automoderated users، confirmed، templateeditor
۱٬۷۴۵

ویرایش