حرم امام رضا(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
[[پرونده:Sahn azadi.jpg|بندانگشتی|نمای ایوان طلای ناصری، گلدسته طلا، سقاخانه و قسمتی از صحن جدید (آزادی فعلی) تاریخ عکس:۱۳۰۰ق]] | [[پرونده:Sahn azadi.jpg|بندانگشتی|نمای ایوان طلای ناصری، گلدسته طلا، سقاخانه و قسمتی از صحن جدید (آزادی فعلی) تاریخ عکس:۱۳۰۰ق]] | ||
صحن جدید (آزادی)، در شرق حرم واقع است. طول این صحن ۵۰/۸۱ و عرض آن ۵۱ متر است. پیرامون صحن ۵۶ غرفه در پایین و همین تعداد غرفه در بالا ساخته شده است. در پشت بیشتر غرفه‌ها، اطاقهای کوچک و بزرگ واقع است. به تصریح کتیبه بالای سردرِ ایوان شرقی و کتیبة سردرِ ایوان جنوبی این صحن، بنای آن را در ایام [[فتحعلی شاه]] و کاشی کاری آن در روزگار [[محمدشاه]] انجام گرفته است. ازاره صحن به ارتفاع ۴۴/۱ متر از سنگ مرمر تیره، و بالای ازاره روی تمام دیوارها و پایه‌ها و سردرها، با کاشی رنگارنگ آرایش یافته است. در وسط صحن به جای سقاخانه‌ای که برچیده شده، حوضی بزرگ بنا گردیده است که سنگاب یکپارچه سقاخانه مزبور را میان آن می‌توان دید. در ۴ سوی صحن، ۴ ایوان بزرگ وجود دارد. | صحن جدید (آزادی)، در شرق حرم واقع است. طول این صحن ۵۰/۸۱ و عرض آن ۵۱ متر است. پیرامون صحن ۵۶ غرفه در پایین و همین تعداد غرفه در بالا ساخته شده است. در پشت بیشتر غرفه‌ها، اطاقهای کوچک و بزرگ واقع است. به تصریح کتیبه بالای سردرِ ایوان شرقی و کتیبة سردرِ ایوان جنوبی این صحن، بنای آن را در ایام [[فتحعلی شاه]] و کاشی کاری آن در روزگار [[محمدشاه]] انجام گرفته است. ازاره صحن به ارتفاع ۴۴/۱ متر از سنگ مرمر تیره، و بالای ازاره روی تمام دیوارها و پایه‌ها و سردرها، با کاشی رنگارنگ آرایش یافته است. در وسط صحن به جای سقاخانه‌ای که برچیده شده، حوضی بزرگ بنا گردیده است که سنگاب یکپارچه سقاخانه مزبور را میان آن می‌توان دید. در ۴ سوی صحن، ۴ ایوان بزرگ وجود دارد. | ||
# ایوان و سردر طلای ناصری (غربی)، طول این ایوان ۳۰/۱۵، عرض آن ۲۵/۷ و ارتفاع آن ۱۰/۲۰ متر است. این ایوان به وسیله دری طلایی و یک راهروِ کوچک و یک در طلایی دیگر به دارالسّعاده و از آنجا به حرم مطهر می‌پیوندد. کف ایوان و ازاره آن تا ارتفاع ۲ متر از سنگ مرمر پوشیده شده است. ایوان دارای ۴ غرفه فوقانی است که بدنه آنها از خشت | # ایوان و سردر طلای ناصری (غربی)، طول این ایوان ۳۰/۱۵، عرض آن ۲۵/۷ و ارتفاع آن ۱۰/۲۰ متر است. این ایوان به وسیله دری طلایی و یک راهروِ کوچک و یک در طلایی دیگر به دارالسّعاده و از آنجا به حرم مطهر می‌پیوندد. کف ایوان و ازاره آن تا ارتفاع ۲ متر از سنگ مرمر پوشیده شده است. ایوان دارای ۴ غرفه فوقانی است که بدنه آنها از خشت مُطلّاست. | ||
# ایوان شرقی، طول این ایوان ۸۰/۱۵، عرض آن ۱۰/۷ و ارتفاع آن ۱۰/۲۰ متر است. کف ایوان با سنگ خلج فرش شده و ازاره آن از سنگ مرمر تیره است. از روی ازاره تا زیر سقفِ مقرنس کاری شده، با کاشی زینت یافته است. پیرامون ایوان، کتیبه‌ای به خط سفیدرنگ بر کاشی لاجوردی است حاوی سوره‌های «[[سوره القیامه|القیامه]] و [[سوره والعصر|وَالْعَصْر]] ». بر پیشانی ایوان به خط ثلث زردرنگ، تاریخ تزیین صحن و ایوان توسط [[محمدشاه]] در ۱۲۶۳ق/۱۸۴۷م نوشته شده است. | # ایوان شرقی، طول این ایوان ۸۰/۱۵، عرض آن ۱۰/۷ و ارتفاع آن ۱۰/۲۰ متر است. کف ایوان با سنگ خلج فرش شده و ازاره آن از سنگ مرمر تیره است. از روی ازاره تا زیر سقفِ مقرنس کاری شده، با کاشی زینت یافته است. پیرامون ایوان، کتیبه‌ای به خط سفیدرنگ بر کاشی لاجوردی است حاوی سوره‌های «[[سوره القیامه|القیامه]] و [[سوره والعصر|وَالْعَصْر]] ». بر پیشانی ایوان به خط ثلث زردرنگ، تاریخ تزیین صحن و ایوان توسط [[محمدشاه]] در ۱۲۶۳ق/۱۸۴۷م نوشته شده است. | ||
# ایوان جنوبی، طول این ایوان ۳۰/۱۸، عرض آن ۳۰/۷ و ارتفاع آن ۲۰ متر است. سابقاً پشت این ایوان آشپزخانه خدمه آستانه قرار داشت که آن را خراب کردند و به عمارت و صحن امام خمینی (موزه سابق) ضمیمه کردند. اکنون این ایوان از صحن جدید به صحن امام راه دارد. کف ایوان، سنگ خلج و ازاره آن سنگ مرمر تیره است. از روی ازاره به بالا تا زیر سقف، کاشی کاری است. | # ایوان جنوبی، طول این ایوان ۳۰/۱۸، عرض آن ۳۰/۷ و ارتفاع آن ۲۰ متر است. سابقاً پشت این ایوان آشپزخانه خدمه آستانه قرار داشت که آن را خراب کردند و به عمارت و صحن امام خمینی (موزه سابق) ضمیمه کردند. اکنون این ایوان از صحن جدید به صحن امام راه دارد. کف ایوان، سنگ خلج و ازاره آن سنگ مرمر تیره است. از روی ازاره به بالا تا زیر سقف، کاشی کاری است. | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
===صحن امام خمینی=== | ===صحن امام خمینی=== | ||
صحن امام خمینی در جنوب صحن جدید و جنوب شرقی حرم مطهر، تعدادی دکان‌های کهنه و فرسوده و مدرسه نیمه ویرانی به نام [[مدرسه پایین پا]] یا [[مدرسه سعدالدین]] واقع بود. در ۱۳۱۶ش این بناها به اضافه چند خانه و بنای کهنه دیگر که آستانه خریداری کرد، برچیده شد و به جای آن صحنی دیگر و ساختمانهایی برای موزه و کتابخانه بنا گردید. این ساختمان ۸ سال به درازا کشید و در ۱۳۲۴ش افتتاح شد. در ۱۳۵۳ش این ساختمانها (موزه، و خزانه و کتابخانه) کاملاً برچیده شد و ۰۰۰‘۱ متر مربع زیربنای آن به محوطه صحن افزوده گشت و صحن موزه با وسعت ۰۰۰‘۱۰ مترمربع پدید آمد. همه صحن به ضخامت ۱۵ سانتیمتر بتون ریزی و سنگ فرش شده و آب نمای بزرگی به ابعاد ۱۰/۴۴×۴۰/۱۳ متر از سنگ مرمر در وسط آن احداث شده است. | صحن امام خمینی در جنوب صحن جدید و جنوب شرقی حرم مطهر، تعدادی دکان‌های کهنه و فرسوده و مدرسه نیمه ویرانی به نام [[مدرسه پایین پا]] یا [[مدرسه سعدالدین]] واقع بود. در ۱۳۱۶ش این بناها به اضافه چند خانه و بنای کهنه دیگر که آستانه خریداری کرد، برچیده شد و به جای آن صحنی دیگر و ساختمانهایی برای موزه و کتابخانه بنا گردید. این ساختمان ۸ سال به درازا کشید و در ۱۳۲۴ش افتتاح شد. در ۱۳۵۳ش این ساختمانها (موزه، و خزانه و کتابخانه) کاملاً برچیده شد و ۰۰۰‘۱ متر مربع زیربنای آن به محوطه صحن افزوده گشت و صحن موزه با وسعت ۰۰۰‘۱۰ مترمربع پدید آمد. همه صحن به ضخامت ۱۵ سانتیمتر بتون ریزی و سنگ فرش شده و آب نمای بزرگی به ابعاد ۱۰/۴۴×۴۰/۱۳ متر از سنگ مرمر در وسط آن احداث شده است. | ||
این صحن از سوی شمال، با سردری بلند و زیبا که از مقرنس‌های با ارزش پوشیده شده است، به صحن نو می‌پیوندد. در سوی شرق صحن، ساختمان جدید و زیبای موزه، کتابخانه و خزانه که با معماری سنتی اسلامی بنا شده واقع است. از سوی غرب، با سردر بلند و زیبای دیگری به ایوان شرقی [[مسجد گوهرشاد]] می‌پیوندد. سراسر ضلع شمالی و غربی این صحن با طاقنماهای کاشی کاری دو طبقه تزیین شده است. ضلع جنوبی با نرده‌های فلزی و درهایی به خیابان | این صحن از سوی شمال، با سردری بلند و زیبا که از مقرنس‌های با ارزش پوشیده شده است، به صحن نو می‌پیوندد. در سوی شرق صحن، ساختمان جدید و زیبای موزه، کتابخانه و خزانه که با معماری سنتی اسلامی بنا شده واقع است. از سوی غرب، با سردر بلند و زیبای دیگری به ایوان شرقی [[مسجد گوهرشاد]] می‌پیوندد. سراسر ضلع شمالی و غربی این صحن با طاقنماهای کاشی کاری دو طبقه تزیین شده است. ضلع جنوبی با نرده‌های فلزی و درهایی به خیابان مُدوّر عریضی که همه بناهای آستان قدس را در برمی‌گیرد، می‌پیوندد. | ||
===صحن جمهوری اسلامی=== | ===صحن جمهوری اسلامی=== | ||