پرش به محتوا

حجر بن عدی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
| آثار              =
| آثار              =
}}
}}
'''حُجْر بن عَدِی بن جَبَله کندی'''، [[صحابی]] [[پیامبر(ص)]] و از یاران خاص [[امام علی(ع)]] و از بزرگان [[کوفه]] بوده است.
'''حُجْر بن عَدِی بن جَبَله کندی'''، [[صحابی]] [[پیامبر(ص)]] و از یاران خاص [[امام علی(ع)]] و از بزرگان [[کوفه]] بوده است. وی در جنگ‌های مختلف از جمله [[جنگ جمل|جمل]]، [[جنگ صفین|صفین]] و [[جنگ نهروان|نهروان]] نقش بسزایی داشت. او در راه دفاع از [[ولایت حضرت علی(ع)]] توسط [[معاویه]] به [[شهادت]] رسید.
 
وی در جنگ‌های مختلف از جمله [[جنگ جمل|جمل]]، [[جنگ صفین|صفین]] و [[جنگ نهروان|نهروان]] نقش بسزایی داشت. او در راه دفاع از [[ولایت حضرت علی(ع)]] توسط [[معاویه]] به [[شهادت]] رسید.


به روایت [[مسعودی]]، وی نخستین [[مسلمان|مسلمانی]] بود که در زمان فتوحات وارد [[مرج عذراء]] شد و آنجا را فتح کرد و نخستین مسلمانی بود که به دستور [[معاویه بن ابی سفیان|معاویه]] در آنجا به شهادت رسید.
به روایت [[مسعودی]]، وی نخستین [[مسلمان|مسلمانی]] بود که در زمان فتوحات وارد [[مرج عذراء]] شد و آنجا را فتح کرد و نخستین مسلمانی بود که به دستور [[معاویه بن ابی سفیان|معاویه]] در آنجا به شهادت رسید.
خط ۳۶: خط ۳۴:
در [[۱۲ اردیبهشت]] سال ۱۳۹۲ه‍.ش مزار و قبر حجر توسط جبهه النصره از مخالفان دولت [[سوریه]] تخریب و ویران شد.
در [[۱۲ اردیبهشت]] سال ۱۳۹۲ه‍.ش مزار و قبر حجر توسط جبهه النصره از مخالفان دولت [[سوریه]] تخریب و ویران شد.


== نسب، کنیه ==
==نسب، کنیه==
حجر بن عدی بن معاویه بن جبله کندی کوفی، [[کنیه]]‌اش ابو عبدالرحمان و معروف به حجر خیر و حجر بن ادبر<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۳.</ref> <small>(ادبر لقب پدر وی بوده است)</small>. در برخی از منابع نسب وی به حجر بن عدی بن بجله یاد شده است.<ref>الامین، اعیان الشیعة، ج۴، ص۵۶۹.</ref>
حجر بن عدی بن معاویه بن جبله کندی کوفی، [[کنیه]]‌اش ابو عبدالرحمان و معروف به حجر خیر و حجر بن ادبر<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۳.</ref> <small>(ادبر لقب پدر وی بوده است)</small>. در برخی از منابع نسب وی به حجر بن عدی بن بجله یاد شده است.<ref>الامین، اعیان الشیعة، ج۴، ص۵۶۹.</ref>


== جایگاه ==
==جایگاه==
حجر و برادرش، هانی، در زمان [[پیامبر اکرم(ص)]] اسلام آوردند و حجر از بزرگان بود.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابة، دارالکتاب، ج۱، ص۳۸۵.</ref>
حجر و برادرش، هانی، در زمان [[پیامبر اکرم(ص)]] اسلام آوردند و حجر از بزرگان بود.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابة، دارالکتاب، ج۱، ص۳۸۵.</ref>


خط ۴۵: خط ۴۳:
حجربن عدی را موثق و عابد دانسته‌اند. وی فقط از علی(ع) روایت کرده است.<ref> رجوع کنید به ابن سعد، ج۶، ص۲۲۰؛ ابن عساکر، ج۱۲، ص۲۱۰</ref>
حجربن عدی را موثق و عابد دانسته‌اند. وی فقط از علی(ع) روایت کرده است.<ref> رجوع کنید به ابن سعد، ج۶، ص۲۲۰؛ ابن عساکر، ج۱۲، ص۲۱۰</ref>


== حضور در فتوحات ==
==حضور در فتوحات==
{{نوشتار اصلی|فتوحات اسلامی}}
{{نوشتار اصلی|فتوحات اسلامی}}
حجر در فتوحات اسلامی، از جمله [[نبرد قادسیه]] (سال ۱۴ یا ۱۵ یا ۱۶)، حضور یافت<ref>ابن سعد، ج۶، ص۲۱۷؛ ابن قتیبه، ص۳۳۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۴۶۱.</ref> در نبرد جلولاء (سال ۱۶ یا ۱۷ یا ۱۹) نیز فرماندهی جناح راست لشکر [[عمروبن مالک]] (سردارِ سعدبن ابی وقّاص) را برعهده داشت.<ref>رجوع کنید به بلاذری، ص۲۶۴؛ طبری، ج۴، ص۲۷.</ref>
حجر در فتوحات اسلامی، از جمله [[نبرد قادسیه]] (سال ۱۴ یا ۱۵ یا ۱۶)، حضور یافت<ref>ابن سعد، ج۶، ص۲۱۷؛ ابن قتیبه، ص۳۳۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۴۶۱.</ref> در نبرد جلولاء (سال ۱۶ یا ۱۷ یا ۱۹) نیز فرماندهی جناح راست لشکر [[عمروبن مالک]] (سردارِ سعدبن ابی وقّاص) را برعهده داشت.<ref>رجوع کنید به بلاذری، ص۲۶۴؛ طبری، ج۴، ص۲۷.</ref>


در فتح [[شام]] نیز شرکت کرد و جزو لشکریانی بود که [[مرج عذراء|مَرج عَذراء]] را فتح کردند. در روایتی از وی به عنوان فاتح آنجا یاد شده است.<ref>رجوع کنید به: ابن عساکر، ج۱۲، ص۲۰۷، ۲۱۰۲۱۱.</ref>
در فتح [[شام]] نیز شرکت کرد و جزو لشکریانی بود که [[مرج عذراء|مَرج عَذراء]] را فتح کردند. در روایتی از وی به عنوان فاتح آنجا یاد شده است.<ref>رجوع کنید به: ابن عساکر، ج۱۲، ص۲۰۷، ۲۱۰۲۱۱.</ref>
== در دوره حکومت امام علی(ع) ==
==در دوره حکومت امام علی(ع)==
حجر بن عدی پس از فتوحات، ظاهراً در [[کوفه]] اقامت کرد.<ref>رجوع کنید به دینوری، ص۱۴۵.</ref> و با آغاز [[حکومت امام علی(ع)]]، حضرت می‌خواست او را به ریاست [[قبیله کنده|قبیله کنْدَه]] بگمارد و هم قبیله‌ای او، [[اشعث بن قیس کندی|اشعث بن قیس]]، را از آن منصب عزل کند، اما حجر از اینکه تا زنده بودن اشعث، سرپرستی کنده را قبول کند، عذرخواهی کرد.<ref>دینوری، ص۲۲۴.</ref>
حجر بن عدی پس از فتوحات، ظاهراً در [[کوفه]] اقامت کرد.<ref>رجوع کنید به دینوری، ص۱۴۵.</ref> و با آغاز [[حکومت امام علی(ع)]]، حضرت می‌خواست او را به ریاست [[قبیله کنده|قبیله کنْدَه]] بگمارد و هم قبیله‌ای او، [[اشعث بن قیس کندی|اشعث بن قیس]]، را از آن منصب عزل کند، اما حجر از اینکه تا زنده بودن اشعث، سرپرستی کنده را قبول کند، عذرخواهی کرد.<ref>دینوری، ص۲۲۴.</ref>


خط ۶۶: خط ۶۴:
حجر تا تَدْمُر به تعقیب مهاجمان پرداخت و سرانجام، آنان را شکست داد. سپس، دو شبانه روز در آن نواحی ماند.<ref>یعقوبی، ج۲، ص۱۹۵ ۱۹۶؛ طبری، ج۵، ص۱۳۵</ref>
حجر تا تَدْمُر به تعقیب مهاجمان پرداخت و سرانجام، آنان را شکست داد. سپس، دو شبانه روز در آن نواحی ماند.<ref>یعقوبی، ج۲، ص۱۹۵ ۱۹۶؛ طبری، ج۵، ص۱۳۵</ref>


== در دوره امام حسن(ع) ==
==در دوره امام حسن(ع)==
پس از شهادت [[امیرمؤمنان]] و به امامت رسیدن [[امام حسن(ع)]] و اقدام آن حضرت برای جنگ با معاویه، جریان به سمتی پیش رفت که امام مصلحت را در پذیرش [[صلح با معاویه]] دید. حجر اولین کسی بود که به دیدار امام رفت و با لحنی تند اعتراض کرد و حضرت را به ادامه جنگ فراخواند. پاسخ امام حسن(ع) این بود که چون رغبت بیشتر مردم عراق بر صلح است، تن به صلح داده است تا جان شیعیان خاص ایشان محفوظ بماند.
پس از شهادت [[امیرمؤمنان]] و به امامت رسیدن [[امام حسن(ع)]] و اقدام آن حضرت برای جنگ با معاویه، جریان به سمتی پیش رفت که امام مصلحت را در پذیرش [[صلح با معاویه]] دید. حجر اولین کسی بود که به دیدار امام رفت و با لحنی تند اعتراض کرد و حضرت را به ادامه جنگ فراخواند. پاسخ امام حسن(ع) این بود که چون رغبت بیشتر مردم عراق بر صلح است، تن به صلح داده است تا جان شیعیان خاص ایشان محفوظ بماند.


پس از آن، حجر نزد [[امام حسین(ع)]] رفت و دیدگاه خود را درباره جنگ با معاویه مطرح کرد، اما ایشان او را به متابعت از امام حسن(ع) فراخواند.<ref> دینوری، ص۲۲۰؛ برای توضیح وجه این اظهارات رجوع کنید به شوشتری، ج۳، ص۱۳۱</ref>
پس از آن، حجر نزد [[امام حسین(ع)]] رفت و دیدگاه خود را درباره جنگ با معاویه مطرح کرد، اما ایشان او را به متابعت از امام حسن(ع) فراخواند.<ref> دینوری، ص۲۲۰؛ برای توضیح وجه این اظهارات رجوع کنید به شوشتری، ج۳، ص۱۳۱</ref>


== در دوره معاویه ==
==در دوره معاویه==
:'''مخالفت با ناسزاگویی به امام علی(ع)'''
:'''مخالفت با ناسزاگویی به امام علی(ع)'''
چون [[مغیرة بن شعبه]] (حاکم کوفه) به دستور [[معاویه]]، [[حضرت علی(ع)]] را بر منبر [[لعن]] می‌کرد، حجر و [[عمرو بن حمق خزاعی]] همراه شماری از یاران خود، با او مخالفت نمودند<ref> رجوع کنید به یعقوبی، ج۲، ص۲۳۰؛ طبری، ج۵، ص۲۵۴</ref> و به وی سنگ ریزه پرتاب کردند. مغیره با فرستادن مبلغی برای او کوشید وی را به خود نزدیک سازد.<ref> دینوری، ص۲۲۳</ref>
چون [[مغیرة بن شعبه]] (حاکم کوفه) به دستور [[معاویه]]، [[حضرت علی(ع)]] را بر منبر [[لعن]] می‌کرد، حجر و [[عمرو بن حمق خزاعی]] همراه شماری از یاران خود، با او مخالفت نمودند<ref> رجوع کنید به یعقوبی، ج۲، ص۲۳۰؛ طبری، ج۵، ص۲۵۴</ref> و به وی سنگ ریزه پرتاب کردند. مغیره با فرستادن مبلغی برای او کوشید وی را به خود نزدیک سازد.<ref> دینوری، ص۲۲۳</ref>
خط ۷۸: خط ۷۶:
در [[سال ۵۰ قمری]] که [[زیاد بن ابیه]] حکومت [[کوفه]] را، علاوه بر [[بصره]]، از طرف معاویه به دست گرفت، با وجود دوستی‌اش با حجربن عدی، به او درباره دفاع از علی بن ابی طالب و انتقاد از معاویه هشدار داد، اما حجر همچنان بی‌پروا مردم را برضد معاویه تحریک می‌کرد.<ref> رجوع کنید به ابن سعد، ج۶، ص۲۱۸؛ یعقوبی، ج۲، ص۲۳۰</ref>
در [[سال ۵۰ قمری]] که [[زیاد بن ابیه]] حکومت [[کوفه]] را، علاوه بر [[بصره]]، از طرف معاویه به دست گرفت، با وجود دوستی‌اش با حجربن عدی، به او درباره دفاع از علی بن ابی طالب و انتقاد از معاویه هشدار داد، اما حجر همچنان بی‌پروا مردم را برضد معاویه تحریک می‌کرد.<ref> رجوع کنید به ابن سعد، ج۶، ص۲۱۸؛ یعقوبی، ج۲، ص۲۳۰</ref>


هنگامی که زیاد در بصره به سر می‌برد، حجر و یارانش به [[عمرو بن حریث|عَمْروبن حُرَیث]]، جانشین زیاد در کوفه، هنگام ایراد خطبه که با بدگویی و ناسزا به امیرمؤمنان علیه‌السلام همراه بود، سنگ ریزه پرتاب کردند. عمرو به زیاد گزارش داد و زیاد به سرعت به کوفه بازگشت و مأموران خود را فرستاد تا حجر و یارانش را دستگیر کنند.<ref> دینوری، ص۲۲۳؛ قس ابن سعد، ج۶، ص۲۱۸</ref> گروهی از ایشان کشته شدند و عده‌ای گریختند. حجربن عدی و سیزده تن دیگر دستگیر شدند.
هنگامی که زیاد در بصره به سر می‌برد، حجر و یارانش به [[عمرو بن حریث|عَمْروبن حُرَیث]]، جانشین زیاد در کوفه، هنگام ایراد خطبه که با بدگویی و ناسزا به امیرمؤمنان علیه‌السلام همراه بود، سنگ ریزه پرتاب کردند. عمرو به زیاد گزارش داد و زیاد به سرعت به کوفه بازگشت و مأموران خود را فرستاد تا حجر و یارانش را دستگیر کنند.<ref> دینوری، ص۲۲۳؛ قس ابن سعد، ج۶، ص۲۱۸</ref> گروهی از ایشان کشته شدند و عده‌ای گریختند. حجربن عدی و سیزده تن دیگر دستگیر شدند.{{مدرک}}


:'''در مسیر شام'''
:'''در مسیر شام'''
خط ۸۷: خط ۸۵:


== شهادت ==
== شهادت ==
[[پرونده:حرم حجربن عدی.jpg|300px|بندانگشتی|زیارتگاه حجر بن عدی پیش از تخریب توسط جبهه النصره]]
{{اصلی|مرج عذراء}}
{{اصلی|مرج عذراء}}
[[پرونده:حرم حجربن عدی.jpg|300px|بندانگشتی|زیارتگاه حجربن عدی پیش از تخریب توسط وهابیون]]
چون حجر و یارانش به قریه [[مرج عذراء]] در دوازده میلی [[دمشق]] رسیدند، معاویه فرمان قتل آنان را صادر کرد،<ref> ابن سعد، ج۶، ص۲۱۹؛ مسعودی، ج۳، ص۱۸۹</ref> اما به شفاعت کسانی<ref> یعقوبی، ج۲، ص۲۳۱</ref> به حجر و شش نفر دیگر فرصت داده شد تا جان خود را با سَبّ علی علیه‌السلام نجات دهند، اما آنان نپذیرفتند و تن به کشته شدن دادند. هفت تن از یاران حجر نجات یافتند؛<ref> رجوع کنید به طبری، ج۵، ص۲۷۵۲۷۸؛ قس ابن سعد، ج۶، ص۲۲۰</ref> [[یعقوبی]]،<ref> ج۲، ص۲۳۱</ref> که عده مقتولان را هفت نفر نوشته، اما فقط از شش تن، نام برده که حجر نیز یکی از آنهاست.
چون حجر و یارانش به قریه [[مرج عذراء]] در دوازده میلی [[دمشق]] رسیدند، معاویه فرمان قتل آنان را صادر کرد،<ref> ابن سعد، ج۶، ص۲۱۹؛ مسعودی، ج۳، ص۱۸۹</ref> اما به شفاعت کسانی<ref> یعقوبی، ج۲، ص۲۳۱</ref> به حجر و شش نفر دیگر فرصت داده شد تا جان خود را با سَبّ علی علیه‌السلام نجات دهند، اما آنان نپذیرفتند و تن به کشته شدن دادند. هفت تن از یاران حجر نجات یافتند؛<ref> رجوع کنید به طبری، ج۵، ص۲۷۵۲۷۸؛ قس ابن سعد، ج۶، ص۲۲۰</ref> [[یعقوبی]]،<ref> ج۲، ص۲۳۱</ref> که عده مقتولان را هفت نفر نوشته، اما فقط از شش تن، نام برده که حجر نیز یکی از آنهاست.
[[پرونده:مرقد حجر ویارانش.jpg|بندانگشتی|مرقد حجر ویارانش(شریک بن شداد الحضرمی، صیفی بن فیل الشیبانی، قبیسة ابن ضبیعة العبسی، محرز بن شهاب السعدی و کدام بن حیان العنزی، عبد الرحمن ابن حسان العزب)]]


به روایت [[مسعودی]]،<ref> ج۳، ص۱۸۸ ۱۸۹</ref> هفت تن از آنان بیزاری جستن از علی را پذیرفتند و جان به در بردند و هفت تن دیگر کشته شدند. کشتگان را کنار قبرهایی که کنده و کفن‌هایی که گشوده بودند، به [[شهادت]] رساندند، سپس بر آنها [[نماز]] گزاردند و اجسادشان را به خاک سپردند.<ref> یعقوبی، ج۲، ص۲۳۱؛ نیز رجوع کنید به طبری، ج۵، ص۲۷۵۲۷۷</ref>
به روایت [[مسعودی]]،<ref> ج۳، ص۱۸۸ ۱۸۹</ref> هفت تن از آنان بیزاری جستن از علی را پذیرفتند و جان به در بردند و هفت تن دیگر کشته شدند. کشتگان را کنار قبرهایی که کنده و کفن‌هایی که گشوده بودند، به [[شهادت]] رساندند، سپس بر آنها [[نماز]] گزاردند و اجسادشان را به خاک سپردند.<ref> یعقوبی، ج۲، ص۲۳۱؛ نیز رجوع کنید به طبری، ج۵، ص۲۷۵۲۷۷</ref>
خط ۱۰۲: خط ۹۹:
به روایت مسعودی،<ref> ج۳، ص۱۸۸</ref> حجربن عدی نخستین مسلمانی بود که دست بسته و به اسارت کشته شد. او نخستین مسلمانی بود که در زمان فتوحات وارد [[مرج عذراء]] شد و آنجا را فتح کرد و نخستین مسلمانی بود که در آنجا کشته شد.<ref> ابن سعد، ج۶، ص۲۱۷؛ یعقوبی؛، ج۲، ص۲۳۱، ابن اثیر، ج۱، ص۴۶۲</ref>
به روایت مسعودی،<ref> ج۳، ص۱۸۸</ref> حجربن عدی نخستین مسلمانی بود که دست بسته و به اسارت کشته شد. او نخستین مسلمانی بود که در زمان فتوحات وارد [[مرج عذراء]] شد و آنجا را فتح کرد و نخستین مسلمانی بود که در آنجا کشته شد.<ref> ابن سعد، ج۶، ص۲۱۷؛ یعقوبی؛، ج۲، ص۲۳۱، ابن اثیر، ج۱، ص۴۶۲</ref>


'''زمان شهادت'''
'''زمان شهادت'''[[پرونده:مرقد حجر ویارانش.jpg|بندانگشتی|مرقد حجر و یارانش (شریک بن شداد الحضرمی، صیفی بن فیل الشیبانی، قبیسة ابن ضبیعة العبسی، محرز بن شهاب السعدی و کدام بن حیان العنزی، عبد الرحمن ابن حسان العزب)]]


درباره تاریخ شهادت او اختلاف است. [[طبری]] و [[ابن اثیر]]، [[سال ۵۱ قمری]]، یعقوبی [[سال ۵۲ قمری]]، و [[ابن قتیبه]] و [[مسعودی]] [[سال ۵۳ قمری]] را زمان شهادت وی ذکر کرده‌اند.<ref> رجوع کنید به طبری، ج۵، ص۲۵۳ به بعد؛ ابن اثیر، ج۱، ص۴۶۲: سال ۵۱؛ یعقوبی، ج۲، ص۲۳۱: سال ۵۲؛ ابن قتیبه، ص۳۳۴؛ مسعودی، ج۳، ص:۱۸۸ سال ۵۳.</ref> در [[روایت|روایتی]] ضعیف، قتل حجر در سال ۵۰ ذکر شده است<ref> رجوع کنید به مسعودی، ج۳، ص۱۹۰.</ref> عبدالله و عبدالرحمان از فرزندان حجر بودند که در سال ۶۷ق همراه [[مختار بن ابی عبید ثقفی]] توسط [[مصعب بن زبیر]] کشته شدند.<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۴.</ref>
درباره تاریخ شهادت او اختلاف است. [[طبری]] و [[ابن اثیر]]، [[سال ۵۱ قمری]]، یعقوبی [[سال ۵۲ قمری]]، و [[ابن قتیبه]] و [[مسعودی]] [[سال ۵۳ قمری]] را زمان شهادت وی ذکر کرده‌اند.<ref> رجوع کنید به طبری، ج۵، ص۲۵۳ به بعد؛ ابن اثیر، ج۱، ص۴۶۲: سال ۵۱؛ یعقوبی، ج۲، ص۲۳۱: سال ۵۲؛ ابن قتیبه، ص۳۳۴؛ مسعودی، ج۳، ص:۱۸۸ سال ۵۳.</ref> در [[روایت|روایتی]] ضعیف، قتل حجر در سال ۵۰ ذکر شده است<ref> رجوع کنید به مسعودی، ج۳، ص۱۹۰.</ref> عبدالله و عبدالرحمان از فرزندان حجر بودند که در سال ۶۷ق همراه [[مختار بن ابی عبید ثقفی]] توسط [[مصعب بن زبیر]] کشته شدند.<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۴.</ref>


== واکنش‌ها به قتل حجر ==
==واکنش‌ها به قتل حجر==
[[پرونده:تخریب ضریح حجر توسط وهابیان.jpg|بندانگشتی|تخریب ضریح حجر بن عدی توسط وهابیان]]
کوفیان کشتن حجر را وحشتناک دانستند. این امر چنان قبیح بود که انتقاد و اعتراض برخی از نزدیک‌ترین یاران [[معاویه]] را نیز برانگیخت؛ حتی [[مالک بن هبیره|مالک بن هُبَیره]] به وی گفت که به کاری زشت دست زده است و آنان کاری که مستوجب قتل باشد مرتکب نشده بودند، اما معاویه گفت که خواسته است ریشه فتنه را برکند.<ref>دینوری، الاخبار الطوال، ص۲۲۴.</ref>
کوفیان کشتن حجر را وحشتناک دانستند. این امر چنان قبیح بود که انتقاد و اعتراض برخی از نزدیک‌ترین یاران [[معاویه]] را نیز برانگیخت؛ حتی [[مالک بن هبیره|مالک بن هُبَیره]] به وی گفت که به کاری زشت دست زده است و آنان کاری که مستوجب قتل باشد مرتکب نشده بودند، اما معاویه گفت که خواسته است ریشه فتنه را برکند.<ref>دینوری، الاخبار الطوال، ص۲۲۴.</ref>


خط ۱۱۳: خط ۱۰۹:


شنیدن این خبر برای [[امام حسین(ع)]] بسیار گران آمد و در نامه‌ای به معاویه، یکی از زشتی‌های رفتار او را کشتن حجر قلمداد کرد.<ref> الدینوری، ص۲۲۳-۲۲۴؛ نیز رجوع کنید به طبری، ج۵، ص۲۷۹؛ کشی، ص۹۹</ref>
شنیدن این خبر برای [[امام حسین(ع)]] بسیار گران آمد و در نامه‌ای به معاویه، یکی از زشتی‌های رفتار او را کشتن حجر قلمداد کرد.<ref> الدینوری، ص۲۲۳-۲۲۴؛ نیز رجوع کنید به طبری، ج۵، ص۲۷۹؛ کشی، ص۹۹</ref>
[[پرونده:نبش قبر حجر توسط وهابیون.jpg|بندانگشتی|نبش قبر حجر بن عدی توسط جبهه النصره]]
:'''واکنش عایشه'''
:'''واکنش عایشه'''
[[عایشه]] کسی را نزد معاویه فرستاد تا مانع از کشته شدن حجر شود، اما پیک عایشه پس از شهادت حجر رسید.<ref> ابن سعد، ج۶، ص۲۱۹-۲۲۰؛ دینوری، ص۲۲۳-۲۲۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۴۶۲</ref> شهادت حجر، موجب اعتراض عایشه شد. وقتی معاویه علت کار خود را صلاح امت ذکر کرد، عایشه گفت:
[[عایشه]] کسی را نزد معاویه فرستاد تا مانع از کشته شدن حجر شود، اما پیک عایشه پس از شهادت حجر رسید.<ref> ابن سعد، ج۶، ص۲۱۹-۲۲۰؛ دینوری، ص۲۲۳-۲۲۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۴۶۲</ref> شهادت حجر، موجب اعتراض عایشه شد. وقتی معاویه علت کار خود را صلاح امت ذکر کرد، عایشه گفت:
:::سمعت [[رسول اکرم|رسول الله]] (صلی الله علیه و آله) یقول سیقتل [[مرج عذراء|بعذراء]] اناس یغضب الله لهم و اهل السماء. ترجمه: شنیدم که پیامبر(ص) می‌گوید: پس از من مردمانی در [[مرج عذراء|عذراء]] کشته می‌شوند که خداوند متعال و اهل آسمان از قتل ایشان به خشم می‌آیند.<ref>سیوطی، الجامع الصغیر، ج۲، ص۶۱؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، دارالفکر، ج۱۲، ص۲۲۶؛ الصفدی، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۲۴۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۸، ص۱۲۴.</ref>
:::سمعت [[رسول اکرم|رسول الله]] (صلی الله علیه و آله) یقول سیقتل [[مرج عذراء|بعذراء]] اناس یغضب الله لهم و اهل السماء. ترجمه: شنیدم که پیامبر(ص) می‌گوید: پس از من مردمانی در [[مرج عذراء|عذراء]] کشته می‌شوند که خداوند متعال و اهل آسمان از قتل ایشان به خشم می‌آیند.<ref>سیوطی، الجامع الصغیر، ج۲، ص۶۱؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، دارالفکر، ج۱۲، ص۲۲۶؛ الصفدی، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۲۴۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۸، ص۱۲۴.</ref>


== مدفن حجر ==
==مدفن حجر==
به روایت ابن اثیر<ref> ج۱، ص۴۶۲</ref> قبر حجر در [[مرج عذراء]] مشهور و محل [[اجابت دعا]] بود. مسجدی نیز کنار قبر وی ساخته شد.<ref> ابن عساکر، ج۱۲، ص۲۰۸</ref> امروزه نیز مدفن او زیارتگاه است.
به روایت ابن اثیر<ref> ج۱، ص۴۶۲</ref> قبر حجر در [[مرج عذراء]] مشهور و محل [[اجابت دعا]] بود. مسجدی نیز کنار قبر وی ساخته شد.<ref> ابن عساکر، ج۱۲، ص۲۰۸</ref> امروزه نیز مدفن او زیارتگاه است.{{مدرک}}


:'''تخریب مرقد'''
=== تخریب مرقد ===
[[پرونده:تخریب ضریح حجر توسط وهابیان.jpg|بندانگشتی|تخریب ضریح حجر بن عدی توسط جبهه النصره]]
[[پرونده:نبش قبر حجر توسط وهابیون.jpg|بندانگشتی|نبش قبر حجر بن عدی توسط جبهه النصره]]
در [[۱۲ اردیبهشت]] ۱۳۹۲ش، قبر و [[ضریح]] حجر به دست جبهه النصره از مخالفان دولت [[سوریه]] تخریب شد و پس از [[نبش قبر]]، جسد موجود در قبر به مکانی نامعلوم انتقال یافت.<ref>[http://www.tabnak.ir/fa/news/316855 نبش قبر حجر بن عدی]</ref>
در [[۱۲ اردیبهشت]] ۱۳۹۲ش، قبر و [[ضریح]] حجر به دست جبهه النصره از مخالفان دولت [[سوریه]] تخریب شد و پس از [[نبش قبر]]، جسد موجود در قبر به مکانی نامعلوم انتقال یافت.<ref>[http://www.tabnak.ir/fa/news/316855 نبش قبر حجر بن عدی]</ref>


خط ۱۳۰: خط ۱۲۷:


==سریال حجر بن عدی==
==سریال حجر بن عدی==
سریال حجر بن عدی در سال ۱۳۸۱ ش در سیما فیلم در ۱۲ قسمت ۵۰ دقیقه‌ای تولید شد. و در شبکه‌های مختلف صدا و سیما پخش شد. دوبله این سریال به زبان عربی از شبکه آی فیلم پخش شده و دوبله آن به زبان آذری از شبکه سحر پخش شده است.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/4391835 پخش سریال حجر بن عدی از شبکه سحر]</ref> فیلمنامه‌ این سریال را تاجبخش فنائیان با مشاوره علی معلم دامغانی نگاشته است. این كار در شهرک سینمایی دفاع مقدس جلوی دوربین رفت.
سریال حجر بن عدی در سال ۱۳۸۱ ش در سیما فیلم در ۱۲ قسمت ۵۰ دقیقه‌ای تولید شد. و در شبکه‌های مختلف صدا و سیما پخش شد. دوبله این سریال به زبان عربی از شبکه آی فیلم پخش شده و دوبله آن به زبان آذری از شبکه سحر پخش شده است.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/4391835 پخش سریال حجر بن عدی از شبکه سحر]</ref> فیلمنامه‌ این سریال را تاجبخش فنائیان با مشاوره علی معلم دامغانی نگاشته است. این كار در شهرک سینمایی دفاع مقدس جلوی دوربین رفت.{{مدرک}}


در سریال«حجربن عدی»، بازیگرانی همچون محمدعلی كشاورز، حبیب دهقان نسب، جمشید جمالزاده، لیدا جوادی، سیاوش طهمورث، جلیل فرجاد، مهدی میامی و لیلا بوشهری ایفای نقش كردند.
در سریال«حجربن عدی»، بازیگرانی همچون محمدعلی كشاورز، حبیب دهقان نسب، جمشید جمالزاده، لیدا جوادی، سیاوش طهمورث، جلیل فرجاد، مهدی میامی و لیلا بوشهری ایفای نقش كردند.{{مدرک}}


این سریال، داستان زندگی حجر را روایت می‌كند. داستان از [[سال ۵ قمری]] آغاز می‌شود و با بررسی مراحل مختلف زندگی حجر همچون مسلمان شدن وی، حضور در جنگ‌های [[نهروان]]، [[صفین]] و [[جمل]]، مخالفت او با تبلیغات  معاویه علیه خاندان پیامبر(ص) و در نهایت شهادت او و جمعی از یارانش در [[سال ۵۱ قمری]] خاتمه می‌یابد.<ref>[http://old.ido.ir/a.aspx?a=1392022208 گفت و گو با تهیه کننده سریال حجر بن عدی]</ref>
این سریال، داستان زندگی حجر را روایت می‌كند. داستان از [[سال ۵ قمری]] آغاز می‌شود و با بررسی مراحل مختلف زندگی حجر همچون مسلمان شدن وی، حضور در جنگ‌های [[نهروان]]، [[صفین]] و [[جمل]]، مخالفت او با تبلیغات  معاویه علیه خاندان پیامبر(ص) و در نهایت شهادت او و جمعی از یارانش در [[سال ۵۱ قمری]] خاتمه می‌یابد.<ref>[http://old.ido.ir/a.aspx?a=1392022208 گفت و گو با تهیه کننده سریال حجر بن عدی]</ref>
خط ۱۳۹: خط ۱۳۶:
کتاب حجر بن عدی -دهمین شماره از مجموعه آشنایی با اسوه‌ها- نوشته [[جواد محدثی]] که چاپ ششم آن در سال ١٣٩٠ش از سوی انتشارات بوستان کتاب قم در ٦٣ص منتشر شده، گزارشی با زبان فارسی امروز از زندگی حجر بن عدی کندی ارائه کرده است.<ref>[https://bookroom.ir/book/43574 آشنایی با اسوه‌ها ١٠: حجر بن عدی] پاتوق کتاب فردا</ref>
کتاب حجر بن عدی -دهمین شماره از مجموعه آشنایی با اسوه‌ها- نوشته [[جواد محدثی]] که چاپ ششم آن در سال ١٣٩٠ش از سوی انتشارات بوستان کتاب قم در ٦٣ص منتشر شده، گزارشی با زبان فارسی امروز از زندگی حجر بن عدی کندی ارائه کرده است.<ref>[https://bookroom.ir/book/43574 آشنایی با اسوه‌ها ١٠: حجر بن عدی] پاتوق کتاب فردا</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==منابع==
{{یادداشت‌ها}}
 
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبد الموجود و علی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۵/۱۹۹۵.
* ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبد الموجود و علی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۵/۱۹۹۵.
خط ۱۶۵: خط ۱۵۹:
{{پایان}}
{{پایان}}


== پیوند به بیرون ==
==پیوند به بیرون==
* منبع مقاله : [http://rch.ac.ir/article/Details/9493 دانشنامه جهان اسلام]
*منبع مقاله : [http://rch.ac.ir/article/Details/9493 دانشنامه جهان اسلام]
* [https://www.cgie.org.ir/Fa/article/226971/%D8%AD%D8%AC%D8%B1-%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D8%AF%DB%8C دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]
*[https://www.cgie.org.ir/Fa/article/226971/%D8%AD%D8%AC%D8%B1-%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D8%AF%DB%8C دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120426162952-5141-6.pdf قیام حجر بن عدی علیه معاویه]
*[http://www.ensani.ir/storage/Files/20120426162952-5141-6.pdf قیام حجر بن عدی علیه معاویه]
* [http://ensani.ir/fa/content/55578/default.aspx حجر بن عدی، قیام سرخ]
*[http://ensani.ir/fa/content/55578/default.aspx حجر بن عدی، قیام سرخ]
 
 
{{صحابه شهید}}
{{صحابه شهید}}
{{یاران امام علی}}
{{یاران امام علی}}
Automoderated users، confirmed، movedable، protected، templateeditor
۱٬۹۸۴

ویرایش