تزکیه: تفاوت میان نسخه‌ها
←تعریف
جز (←جایگاه) |
(←تعریف) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
تزکیه نفس در دیگر ادیان از جمله مسحیت و یهودیت و برخی [[ادیان غیرابراهیمی]] مورد سفارش قرار گرفته است. | تزکیه نفس در دیگر ادیان از جمله مسحیت و یهودیت و برخی [[ادیان غیرابراهیمی]] مورد سفارش قرار گرفته است. | ||
==تعریف== | ==تعریف== | ||
تزکیه یا تهذیب نفس<ref>جوادی آملی، «اهمیت تهذیب نفس»، ص۱.</ref> از اصطلاحات اخلاقی به معنای دوری کردن از عیب و نقص، پاک و اصلاح کردن نفس از آلودگی‌ها<ref>فراهیدی، العین، ۱۴۰۹ق، ص۳۴۸؛ فیض کاشانی، تفسیرالصافی، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۳۵۲؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۹، ص۳۷۷.</ref> و جایگزین نمودن صفات پسندیده، | تزکیه یا تهذیب نفس<ref>جوادی آملی، «اهمیت تهذیب نفس»، ص۱.</ref> از اصطلاحات اخلاقی به معنای دوری کردن از عیب و نقص، پاک و اصلاح کردن نفس از آلودگی‌ها<ref>فراهیدی، العین، ۱۴۰۹ق، ص۳۴۸؛ فیض کاشانی، تفسیرالصافی، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۳۵۲؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۹، ص۳۷۷.</ref> و جایگزین نمودن صفات پسندیده، جهتِ رسیدن به سعادت است.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۴۰۰؛ نراقی، معراج السعاده، ۱۳۸۵ش، ص۷۵-۷۸؛ نجم رازی، مرصاد العباد من المبدا الی المعاد، ۱۳۵۲ق، ص۱۷۳-۱۷۴؛ شمس‌الدین آملی، نفائس الفنون، ۱۳۸۱ش، ج۲، ص۱۲.</ref> برخی آن را به معنای رشد دادن نفس و پاک دانستن آن و شهادت به این پاکی دانسته‌اند.<ref>ابن فارس، معجم مقاییس اللغه، ۱۳۹۹ق، ج۳، ص۱۷؛ معلوف، المنجد فی‌اللغه، ۱۹۹۶م، ص۶۱۶؛ ابن منظور، لسان‌العرب، ۱۴۰۸ق، ج۶،ص۶۴.</ref> همچنین مفسران «تزکیه» را به افزایش [[تقوا]] در انسان معنا کرده‌اند.<ref>صدرالدین شیرازی، تفسیر القرآن الکریم(صدرا)، ۱۳۷۰ش، ج۷، ص۳۹۱.</ref> | ||
به عقیده [[فیض کاشانی]] تزکیه را می‌توان نوعی مبالغه در تطهیر (پاک کردن خود از گناهان) دانست.<ref>فیض‌کاشانی، تفسیرالصافی، ۱۴۰۲ق، ج۲، ص۳۷۱؛ طبرسی، جوامع الجامع، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۹۲.</ref> اما برخی از مفسران شیعه از جمله [[علامه طباطبایی]] «تطهیر» را پاک شدن نفس از ناپاکی‌ها و «تزکیه» را رشد دادن نفس می‌داند.<ref>ابن‌عاشور، التحریر والتنویر، ۱۹۹۷م، ج۱۱، ص۲۳؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۹، ص۳۷۷.</ref> | به عقیده [[فیض کاشانی]] تزکیه را می‌توان نوعی مبالغه در تطهیر (پاک کردن خود از گناهان) دانست.<ref>فیض‌کاشانی، تفسیرالصافی، ۱۴۰۲ق، ج۲، ص۳۷۱؛ طبرسی، جوامع الجامع، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۹۲.</ref> اما برخی از مفسران شیعه از جمله [[علامه طباطبایی]] «تطهیر» را پاک شدن نفس از ناپاکی‌ها و «تزکیه» را رشد دادن نفس می‌داند.<ref>ابن‌عاشور، التحریر والتنویر، ۱۹۹۷م، ج۱۱، ص۲۳؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۹، ص۳۷۷.</ref> | ||
[[مرتضی مطهری|مطهری]] الاهی دان شیعه حفظ آزادی نفس از نظر اخلاق و معنویت به معنای اسیر نساختن وجدان و عقل را همان تزکیه نفس و تقوا در زبان دین دانسته است. <ref>مطهری، آزادی معنوی، ص۱۷.https://lms.motahari.ir/advance-search?searchText=تزکیه&isSameWord=true& | [[مرتضی مطهری|مطهری]] الاهی دان شیعه حفظ آزادی نفس از نظر اخلاق و معنویت به معنای اسیر نساختن وجدان و عقل را همان تزکیه نفس و تقوا در زبان دین دانسته است. <ref>مطهری، آزادی معنوی، ص۱۷.https://lms.motahari.ir/advance-search?searchText=تزکیه&isSameWord=true& | ||
</ref>میبدی در تفسیر آیه۱۷۴ [[سوره بقره]] تزکیه را به تزکیه در دنیا و [[آخرت]] تقسیم کرده و می‌گوید: تزکیه دنیا آن باشد که بنده را توفیق طاعت دهد و در آنچه صلاح وی در آنست و بصیرت وی به آن افزاید ارشاد کند و تزکیة | </ref>میبدی در تفسیر آیه۱۷۴ [[سوره بقره]] تزکیه را به تزکیه در دنیا و [[آخرت]] تقسیم کرده و می‌گوید: تزکیه دنیا آن باشد که بنده را توفیق طاعت دهد و در آنچه صلاح وی در آنست و بصیرت وی به آن افزاید ارشاد کند و تزکیة عُقْبی آنست که وی را [[ثواب و عقاب|ثواب]] دهد و به سعادت اَبَد رساند و این همه از [[کفر|کافران]] ممنوع است.<ref>میبدی، کشف الاسرار و عدة الابرار، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۷۲؛ ۳- سورة آل عمران مدنیة، ۱۴ - النوبة الثانیة. https://ganjoor.net/meybodi/kashfol-asrar/s003/sh41 | ||
</ref> | </ref> | ||