غیبت امام مهدی(عج): تفاوت میان نسخه‌ها

پس از [[شهادت]] امام عسکری(ع)، برخی از یاران آن حضرت به ریاست [[عثمان بن سعید عمری]] (درگذشت بین ۲۶۰ تا ۲۶۷ق) به جامعه شیعه اعلام کردند که امام عسکری فرزندی از خود به جا نهاده که اکنون جانشین او و متصدی مقام امامت است،<ref>شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۹۵ق، ص۹۲-۹۳.</ref> با این حال [[جعفر پسر امام هادی|جعفر برادر امام عسکری]]، با آنکه مادر امام عسکری زنده بود، مدعی میراث آن حضرت شد.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۲۶ق، ص۳۴۵.</ref> مادر امام عسکری(ع) و [[حکیمه دختر امام جواد(ع)|حکیمه]] عمه وی، از امامت فرزند امام عسکری طرفداری می‌کردند، ولی خواهر امام عسکری، از امامت برادرش جعفر پشتیبانی می‌نمود.<ref>مدرسی طباطبایی، مکتب در فرایند تکامل، ۱۳۸۸ش، ص۱۶۱-۱۶۲.</ref> همچنین [[خاندان نوبختی|خاندان نوبخت]]، عثمان بن سعید و پسرش را در مقام [[نیابت خاصه|نیابت]] امام مهدی(ع) به رسمیت می‌شناختند.<ref> مدرسی طباطبایی، مکتب در فرایند تکامل، ۱۳۸۸ش، ص۱۶۲.</ref> این وضعیت باعث سرگردانی برخی از شیعیان شد.<ref> شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۲۶، ۴۲۹، ۴۸۷.</ref> عده‌ای به سایر [[فرق تشیع|فرقه‌های شیعی]] پیوستند.<ref>شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۰۸.</ref> دسته‌ای رحلت امام عسکری را نپذیرفتند و او را [[مهدی]] دانستند، گروهی امامت [[محمد بن علی الهادی(ع)|سید محمد]] فرزند امام هادی(ع) را پذیرفتند و امامت امام عسکری را منکر شدند.<ref>صابری، تاریخ فرق اسلامی، ۱۳۹۰ش، ج۲، ص۱۹۷، پاورقی۲.</ref> و گروهی دیگر [[جعفر پسر امام هادی|جعفر کذاب]] را به عنوان امام به رسمیت شناختند<ref> نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۵۵ش، ص۱۰۷-۱۰۹؛ اشعری قمی، المقالات و الفرق، ص۱۱۰۱۱۴؛ شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۰۸.</ref>اما نهایتاً اکثریت شیعه به امامت امام مهدی گرویدند و همین جریان بعدها رهبری اصلی شیعیان امامی را بر عهده گرفت.<ref> سید مرتضی، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۳۲۱.</ref>

به باور پژوهشگران شیعه، همه اسرار و علل غیبت بر ما روشن نیست؛ چنان که در برخی روایات، حکمت اصلی غیبت امام، از رازهای خدا دانسته شده است که پس از ظهور آشکار خواهد شد.<ref>شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۲۸۲.</ref> با این حال در روایات بر چند موضوع تأکید شده است:

</ref>{{یادداشت| إنما فات المكلفين لما يرجع إليهم لأنهم أحوجوه إلى الاستتار بأن أخافوه و لم يمكنوه فأتوا من قبل نفوسهم.}}

</ref>{{یادداشت|و وجوده لطف، و تصرّفه لطف‌ آخر، و غيبته منّا.}}

== آثار مکتوب درباره غیبت==

درباره غیبت امام مهدی کتاب‌هایی نوشته شده است. کتاب‌هایی همچون [[کتاب الغیبة (نعمانی)|الغیبة]] نوشته [[محمد بن ابراهیم نعمانی|نعمانی]] (نوشته‌شده در سال ۳۴۲ق)، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال‌الدین]] نوشته [[شیخ صدوق]](درگذشت ۳۸۱ق)، [[کتاب الغیبة (شیخ طوسی)|الغیبة]] نوشته [[شیخ طوسی]] از قدیمی‌ترین آثار در این موضوع به شمار می‌آیند.<ref>طباطبائی، تاریخ حدیث شیعه، ۱۳۹۵ش، ص۳۸-۳۹.</ref>  

* کتاب The Occultation of the Twelfth Imam, A Historical Background اثر جاسم حسین است. نویسنده در این کتاب با نگاهی تاریخی به مهدویت و همچنین به تاریخ سازمان وکالت و نقش آن در دوران غیبت صغری می‌پردازد. محمدتقی آیت‌اللهی آن را به با عنوان [[تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم (کتاب)|تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم]] به فارسی برگرداند.

* [[اربع رسالات فی الغیبة (کتاب)|اربع رسالات فی الغیبة]]: اثر [[شیخ مفید]] و مشتمل بر چهار رساله به شیوه پرسش و پاسخ درباره امام مهدی(ع) است در رساله چهارم علت غیبت امام مهدی بررسی شده است.

  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد

  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد

  | شناسه= <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل

  | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد