پرش به محتوا

احمد بن علی بن حسین حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲: خط ۳۲:
'''سیدجمال‌الدین‌ احمد بن‌ علی‌ بن‌ حسین‌ حسنی‌ حسینی‌''' (حدود۷۴۸- ۸۲۸ق‌/۱۳۴۷-۱۴۲۴م‌)، معروف به '''اِبْن‌ِ عِنَبه‌'''، مورخ‌ و نسب‌ شناس‌ [[شیعی|شیعی‌]] است. وی از شاگردان [[ابن معیه|ابن مُعَیه]] و در دوره [[شهید اول]] زندگی می‌کرد و هر دو از طریق‌ ابن‌ معیه‌ از [[علامه حلی]] [[روایت]] کرده‌اند. مهم‌ترین‌ اثر او [[عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب]] است‌. در مورد مذهب او اختلافاتی وجود دارد، شواهدی بر [[زیدیه|زیدی]] یا [[امامیه|امامی]] بودن او، وجود دارد.
'''سیدجمال‌الدین‌ احمد بن‌ علی‌ بن‌ حسین‌ حسنی‌ حسینی‌''' (حدود۷۴۸- ۸۲۸ق‌/۱۳۴۷-۱۴۲۴م‌)، معروف به '''اِبْن‌ِ عِنَبه‌'''، مورخ‌ و نسب‌ شناس‌ [[شیعی|شیعی‌]] است. وی از شاگردان [[ابن معیه|ابن مُعَیه]] و در دوره [[شهید اول]] زندگی می‌کرد و هر دو از طریق‌ ابن‌ معیه‌ از [[علامه حلی]] [[روایت]] کرده‌اند. مهم‌ترین‌ اثر او [[عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب]] است‌. در مورد مذهب او اختلافاتی وجود دارد، شواهدی بر [[زیدیه|زیدی]] یا [[امامیه|امامی]] بودن او، وجود دارد.


== زندگی‌نامه ==
==زندگی‌نامه==
سید احمد بن علی بن الحسین بن علی بن مهنا بن عنبة در سال ۷۴۸ ه‍.ق دیده به جهان گشود. ابن عنبة در [[ماه صفر]] ۸۲۸ ه‍.ق در شهر [[کرمان|کرمان]] دیده از جهان فرو بست.<ref>عمدة الطالب، ص۱۶.</ref>
سید احمد بن علی بن الحسین بن علی بن مهنا بن عنبة در سال ۷۴۸ ه‍.ق دیده به جهان گشود. ابن عنبة در [[ماه صفر]] ۸۲۸ ه‍.ق در شهر [[کرمان|کرمان]] دیده از جهان فرو بست.<ref>عمدة الطالب، ص۱۶.</ref>


خط ۴۹: خط ۴۹:
برخی‌ در [[شیعه|شیعی‌]] بودنش‌ تردید کرده‌اند.<ref>دوانی‌، ج۴، ص۳۲۴</ref>ولی به نظر می‌رسد این مطلب درست نباشد، هرچند [[امامیه|امامی‌]] بودن‌ وی‌ چندان قطعی نیست.<ref>اعلمی‌، ج۳، ص۱۹۹</ref>
برخی‌ در [[شیعه|شیعی‌]] بودنش‌ تردید کرده‌اند.<ref>دوانی‌، ج۴، ص۳۲۴</ref>ولی به نظر می‌رسد این مطلب درست نباشد، هرچند [[امامیه|امامی‌]] بودن‌ وی‌ چندان قطعی نیست.<ref>اعلمی‌، ج۳، ص۱۹۹</ref>


'''زیدی بودن'''{{-}}
==== زیدی بودن ====
برخی‌ او را [[زیدیه|زیدی‌]] دانسته‌اند،<ref>اعلمی‌، ج۳، ص۱۹۹</ref> تعابیر و اشاره‌هایی که او دارد، مؤید این مطلب است که او زیدی‌مسلک باشد. به عنوان مثال، او درباره [[امام مهدی(عج)]] می‌گوید: «ثانی‌ عشر الائمه عند الامامیه و هو القائم‌ المنتظر عندهم‌»<ref>عمدة الطالب‌، چاپی‌، ص۱۹۹</ref> و مهم‌تر از آن‌ در دیباچه ''عمدة الطالب‌ تیموری‌''،<ref>عمدة الطالب‌ تیموری‌، ص۵-۶</ref> آنجا که‌ از اوصاف‌ امیر [[تیمور گورکانی]] سخن‌ می‌گوید، او را بدین‌ عبارت‌ می‌ستاید: «... صاحب‌ الملکات‌ العلیة و الانباء النبویة، و الفصاحة الصدیقیة، و الحصانة الفاروقیة و السماحة النوریة، و الحماسة المرتضویة...».
برخی‌ او را [[زیدیه|زیدی‌]] دانسته‌اند،<ref>اعلمی‌، ج۳، ص۱۹۹</ref> تعابیر و اشاره‌هایی که او دارد، مؤید این مطلب است که او زیدی‌مسلک باشد. به عنوان مثال، او درباره [[امام مهدی(عج)]] می‌گوید: «ثانی‌ عشر الائمه عند الامامیه و هو القائم‌ المنتظر عندهم‌»<ref>عمدة الطالب‌، چاپی‌، ص۱۹۹</ref> و مهم‌تر از آن‌ در دیباچه ''عمدة الطالب‌ تیموری‌''،<ref>عمدة الطالب‌ تیموری‌، ص۵-۶</ref> آنجا که‌ از اوصاف‌ امیر [[تیمور گورکانی]] سخن‌ می‌گوید، او را بدین‌ عبارت‌ می‌ستاید: «... صاحب‌ الملکات‌ العلیة و الانباء النبویة، و الفصاحة الصدیقیة، و الحصانة الفاروقیة و السماحة النوریة، و الحماسة المرتضویة...».


'''امامی‌بودن'''{{-}}
==== امامی‌بودن ====
برخی نیز او را شیعه امامی دانسته‌اند و معتقدند احتمال [[شیعه اثناعشری|شیعی‌]] و امامی‌ بودن‌ او پذیرفتنی‌تر است. به‌ویژه‌ این‌که‌ او شاگرد و داماد [[ابن معیه|ابن‌ مُعَیه]] شیعی‌ بود و بخش‌ نخستین‌ زندگی‌اش‌ را در خدمت‌ او به‌ سر برد و از دانش او استفاده کرده و همواره‌ به‌ استاد وفادار ماند.
برخی نیز او را شیعه امامی دانسته‌اند و معتقدند احتمال [[شیعه اثناعشری|شیعی‌]] و امامی‌ بودن‌ او پذیرفتنی‌تر است. به‌ویژه‌ این‌که‌ او شاگرد و داماد [[ابن معیه|ابن‌ مُعَیه]] شیعی‌ بود و بخش‌ نخستین‌ زندگی‌اش‌ را در خدمت‌ او به‌ سر برد و از دانش او استفاده کرده و همواره‌ به‌ استاد وفادار ماند.


خط ۷۳: خط ۷۳:
===آثار دیگر===
===آثار دیگر===
آثار دیگر ابن‌ عنبه‌ که‌ نسخه‌های‌ خطی‌ آنها در دست‌ است‌، از این‌ قرارند:
آثار دیگر ابن‌ عنبه‌ که‌ نسخه‌های‌ خطی‌ آنها در دست‌ است‌، از این‌ قرارند:
# بحرالانساب‌ فی‌ نسب‌ بنی‌ هاشم‌ (عربی‌)، که‌ در [[آستان قدس رضوی]]<ref>آستان‌، ص۷۶</ref>، دارالکتب‌ [[مصر]]<ref>خدیویه‌، ج۵، ص۱۷</ref>، معهد المخطوطات‌ العربیة<ref>وکیل‌، ج۲ (۴)، ص۵۹</ref> و [[کتابخانه حکیم]] در [[نجف‌]]<ref>نجف‌، ج۲، ص۱۹۶</ref> وجود دارد.  
#بحرالانساب‌ فی‌ نسب‌ بنی‌ هاشم‌ (عربی‌)، که‌ در [[آستان قدس رضوی]]<ref>آستان‌، ص۷۶</ref>، دارالکتب‌ [[مصر]]<ref>خدیویه‌، ج۵، ص۱۷</ref>، معهد المخطوطات‌ العربیة<ref>وکیل‌، ج۲ (۴)، ص۵۹</ref> و [[کتابخانه حکیم]] در [[نجف‌]]<ref>نجف‌، ج۲، ص۱۹۶</ref> وجود دارد.
# التحفة الجمالیة فی‌ انساب‌ الطالبیة (فارسی‌)، که‌ نسخه‌ای‌ از آن‌ در [[کتابخانه مرعشی]] [[قم]] موجود است‌.<ref>مرعشی‌، ص۴۳</ref>
#التحفة الجمالیة فی‌ انساب‌ الطالبیة (فارسی‌)، که‌ نسخه‌ای‌ از آن‌ در [[کتابخانه مرعشی]] [[قم]] موجود است‌.<ref>مرعشی‌، ص۴۳</ref>
# [[زرکلی]]<ref>زرکلی، ج۱، ص۱۷۷</ref>از کتابی‌ خطی‌ به‌ نام‌ رسالة فی‌ اصول‌ شجرة السادة آل‌ ابی‌ علوی‌، تألیف‌ وی‌ نیز نام‌ می‌برد.
#[[زرکلی]]<ref>زرکلی، ج۱، ص۱۷۷</ref>از کتابی‌ خطی‌ به‌ نام‌ رسالة فی‌ اصول‌ شجرة السادة آل‌ ابی‌ علوی‌، تألیف‌ وی‌ نیز نام‌ می‌برد.
# [[آقا بزرگ تهرانی|آقابزرگ‌]]<ref>آقا بزرگ، ج۲، ص۳۷۶</ref> کتاب‌ دیگری‌ تحت‌ عنوان‌ انساب‌ آل‌ ابی‌ طالب‌ به‌ ابن‌ عنبه‌ نسبت‌ داده‌ و احتمال‌ داده‌ که‌ این‌ کتاب‌ ترجمه عمدة الطالب‌ با تغییراتی‌ اندک‌ است‌.
#[[آقا بزرگ تهرانی|آقابزرگ‌]]<ref>آقا بزرگ، ج۲، ص۳۷۶</ref> کتاب‌ دیگری‌ تحت‌ عنوان‌ انساب‌ آل‌ ابی‌ طالب‌ به‌ ابن‌ عنبه‌ نسبت‌ داده‌ و احتمال‌ داده‌ که‌ این‌ کتاب‌ ترجمه عمدة الطالب‌ با تغییراتی‌ اندک‌ است‌.


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}
== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* آستان‌ قدس‌، فهرست‌.
* آستان‌ قدس‌، فهرست‌.
خط ۱۰۷: خط ۱۰۷:


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* منبع مقاله: [https://www.cgie.org.ir/fa/article/223925/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D9%86%D8%A8%D9%87 دایرة المعارف بزرگ اسلامی]
*منبع مقاله: [https://www.cgie.org.ir/fa/article/223925/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D9%86%D8%A8%D9%87 دایرة المعارف بزرگ اسلامی]
{{مورخان شیعه}}
{{مورخان شیعه}}
{{رجالیان شیعه}}
{{رجالیان شیعه}}