خاندان نوبختی: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح لینک
M.hasanzadeh (بحث | مشارکتها) |
M.hasanzadeh (بحث | مشارکتها) (اصلاح لینک) |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
:ابوسهل بن نوبخت منجّم ایرانی استاد آگاه به اقتران کواکب و حوادث آن بود و پدرش نوبخت نیز منجّم و ندیم منصور بود. چون نوبخت (در اثر پیری) نتوانست به مصاحبت منصور ادامه دهد، منصور به وی گفت: پسرت را بیاور تا جای تو را بگیرد و او پسرش ابوسهل را به جای خود فرستاد. ابوسهل گوید: چون مرا پیش منصور بردند، گفت: نامت را بگوی. من گفتم: «خرشاذماه طیماذماه مازرباذ خسرو ابهمشاذ». منصور پرسید: این همه نام توست؟ گفتم آری، منصور لبخندی زد و گفت: پدرت کاری نکرده است و تو یکی از این دو امر را برگزین: یا از اینهمه نام که گفتی به طیماذ بسنده کن و یا من تو را کنیه‌ای دهم که به جای نام تو باشد و آن ابوسهل است. من به کنیۀ ابوسهل راضی شدم. پس این کنیه بر او ماند و آن نام باطل شد.<ref>قفطی، تاریخ الحکماء، ۱۳۷۱ش، ص۵۵۰.</ref> | :ابوسهل بن نوبخت منجّم ایرانی استاد آگاه به اقتران کواکب و حوادث آن بود و پدرش نوبخت نیز منجّم و ندیم منصور بود. چون نوبخت (در اثر پیری) نتوانست به مصاحبت منصور ادامه دهد، منصور به وی گفت: پسرت را بیاور تا جای تو را بگیرد و او پسرش ابوسهل را به جای خود فرستاد. ابوسهل گوید: چون مرا پیش منصور بردند، گفت: نامت را بگوی. من گفتم: «خرشاذماه طیماذماه مازرباذ خسرو ابهمشاذ». منصور پرسید: این همه نام توست؟ گفتم آری، منصور لبخندی زد و گفت: پدرت کاری نکرده است و تو یکی از این دو امر را برگزین: یا از اینهمه نام که گفتی به طیماذ بسنده کن و یا من تو را کنیه‌ای دهم که به جای نام تو باشد و آن ابوسهل است. من به کنیۀ ابوسهل راضی شدم. پس این کنیه بر او ماند و آن نام باطل شد.<ref>قفطی، تاریخ الحکماء، ۱۳۷۱ش، ص۵۵۰.</ref> | ||
به باور ابن | به باور [[ابن‌ندیم|ابن ندیم]]، ابوسهل بن نوبخت کتاب‌هایی از فارسی به عربی ترجمه کرده و پایه دانش او بر کتاب‌های [[ایران|ایرانیان]] است. <ref>ابن ندیم، الفهرست، بی‌تا، ص۳۸۲.</ref> ابن ندیم در کتاب [[الفهرست (ابن‌ندیم)|الفهرست]] برخی از کتاب‌های ابوسهل بن نوبخت را نام برده است. <ref>ابن ندیم، الفهرست، بی‌تا، ص۳۸۲-۳۸۳.</ref> از جمله تالیفات ابوسهل کتاب [[النّهمطان فی الموالید]] است که در علم نجوم و موالید بوده است.<ref>ابن ندیم، الفهرست، بی‌تا، ص۳۸۲-۳۸۳.</ref> ابن ندیم مطالبی را از این کتاب درباره تاریخ علم نجوم نقل کرده است. <ref>ابن ندیم، الفهرست، بی‌تا، ص۳۳۱. </ref> او منشأ این علم را به ایرانیان در زمان جمشید نسبت داده است و تدوین مجدد آن را که پس از غلبۀ اسکندر و پس از دوران ملوک الطوایف (اشکانیان) انجام گرفته کار اردشیر ساسانی و پسرش شاپور دانسته است و به‌ویژه سهم انوشیروان را در این‌باره یادآور گشته و از دانش دوستی او سخن گفته است. به گفته ابن ندیم، ابوسهل در «خزانه الحکمه» [[هارون عباسی|هارون الرشید]] کار می‌کرده است.<ref>ابن ندیم، الفهرست، بی‌تا، ج۱، ص۳۸۲</ref> به باور برخی از محققین، تنها اثر باقی مانده از ابوسهل بن نوبخت، مقداری از صفحات کتاب [[النهمطان فی معرفه طالع الانسان]] است.<ref>ابن ندیم، الفهرست، ۱۳۴۶ش، ص۳۸۲</ref> | ||
==ابوسهل نوبختی== | ==ابوسهل نوبختی== | ||