پرش به محتوا

اسپانیا: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۶۶: خط ۶۶:


==پیشینه تشیع==
==پیشینه تشیع==
نخستین نفوذ تشیع در اندلس در میان بربرهایی بود که در پیروزی‌ها با اعراب مشارکت داشتند و انحصارطلبی آنها را درگرفتن غنیمت‌های جنگی به چشم دیده بودند. بربرها بیشتر در مناطق کوهستانی همچون الجوف و البیره استقرار یافته بودند.<ref>مقالات تاریخی، رسول جعفریان، دفتر سوم، صص ۲۲۶ و ۲۲۷.</ref>
نخستین نفوذ تشیع در اندلس در میان بَرْبَرهایی بود که در پیروزی‌ها با اعراب مشارکت داشتند و انحصارطلبی آنها را درگرفتن غنیمت‌های جنگی به چشم دیده بودند. بربرها بیشتر در مناطق کوهستانی همچون الجوف و البیره استقرار یافته بودند.<ref>مقالات تاریخی، رسول جعفریان، دفتر سوم، صص ۲۲۶ و ۲۲۷.</ref>
فرهنگ شیعی از دو راه به‌اندلس وارد شد:
فرهنگ شیعی از دو راه به‌اندلس وارد شد:
#از طریق اندلسی‌هایی که به مشرق می‌آمدند و فرهنگ شیعی را به ویژه از [[عراق]] که محل اجتماع شیعیان بود و نیز از [[مصر]] یا [[مراکش|مغرب]] برمی‌گرفتند.
#از طریق اندلسی‌هایی که به مشرق می‌آمدند و فرهنگ شیعی را به ویژه از [[عراق]] که محل اجتماع شیعیان بود و نیز از [[مصر]] یا [[مراکش|مغرب]] برمی‌گرفتند.
خط ۷۶: خط ۷۶:
===جنبش‌های شیعی===
===جنبش‌های شیعی===
# اولین قیام، به سرپرستی [[عبداللّه بن سعد بن عمار بن یاسر]] روی داد. او یک فرمانده اموی در [[دمشق]] بود ولی پس از کشته شدن [[عمار یاسر]] در واقعه [[صفین]]، پیوسته در حمایت از [[خلافت امام علی(ع)]] و جهاد با معاویه، فعالیت می‌کرد. او علیه یوسف الفهری، حاکم اندلس، قیام کرد ولی در سال ۱۴۳ق. توسط عبدالرحمن داخل، سرکوب شد.<ref>نفخ الطیب، ج ۲، ص ۳۳۰.</ref>
# اولین قیام، به سرپرستی [[عبداللّه بن سعد بن عمار بن یاسر]] روی داد. او یک فرمانده اموی در [[دمشق]] بود ولی پس از کشته شدن [[عمار یاسر]] در واقعه [[صفین]]، پیوسته در حمایت از [[خلافت امام علی(ع)]] و جهاد با معاویه، فعالیت می‌کرد. او علیه یوسف الفهری، حاکم اندلس، قیام کرد ولی در سال ۱۴۳ق. توسط عبدالرحمن داخل، سرکوب شد.<ref>نفخ الطیب، ج ۲، ص ۳۳۰.</ref>
#در سال ۱۴۶ق. علاء بن مغیث جذامی قیام کرد و همچون سپاهیان [[عباسیان|عباسی]]، پرچم‌های سیاه را علامت خود قرار داد. قیام او نیز که صِبغه ورنگ و بوی شیعی داشت توسط عبدالرحمن داخل درهم شکسته شد و بزرگان آن به قتل رسیدند.
#در سال ۱۴۶ق. عَلاء بن مُغیث جُذامی قیام کرد و همچون سپاهیان [[عباسیان|عباسی]]، پرچم‌های سیاه را علامت خود قرار داد. قیام او نیز که صِبغه ورنگ و بوی شیعی داشت توسط عبدالرحمن داخل درهم شکسته شد و بزرگان آن به قتل رسیدند.
#در سال ۱۶۵ق. حسین بن یحیی بن سعد بن عباده انصاری، از یک خاندان شیعی قیام کرد. هرچند این قیام در ظاهر به نام محبت اهل بیت و تشیع علی(ع) بود ولی در واقع به هدف رسیدن به حکومت روی داد، چرا که در نهایت حسین بن یحیی با عبد الرحمن داخل، راه آشتی و سازش در پیش گرفت و بر دوست شیعه خودش سلیمان بن یقظان طغیان کرد و تغییر مسیر داد.
#در سال ۱۶۵ق. حسین بن یحیی بن سعد بن عباده انصاری، از یک خاندان شیعی قیام کرد. هرچند این قیام در ظاهر به نام محبت [[اهل‌بیت(ع)|اهل بیت]] و تشیع علی(ع) بود ولی در واقع به هدف رسیدن به حکومت روی داد، چرا که در نهایت حسین بن یحیی با عبد الرحمن داخل، راه آشتی و سازش در پیش گرفت و بر دوستِ شیعه خودش سلیمان بن یقظان طغیان کرد و تغییر مسیر داد.
#بزرگترین حرکت شیعی در اندلس که یک انقلاب بربری به حساب میآمد، حرکتی است که در منطقه سنتایر به رهبری شقیا بن عبد الواحد مکناسی پدیدار شد. او از اهالی وادی الحجارة بود و مادرش فاطمه نام داشت و از این رو، خودش را فاطمی و از خاندان پیامبر و از شرفاء میشمرد. او در میان مردم به نام عبیداللّه بن محمد شهرت داشت و در آغاز، معلم کودکان بود و درس قرآن و فقه داشت و از همین طریق عقاید خود را انتشار میداد. در آن روزگار، شغل معلمی یکی از شیوه‌های [[فاطمیون]] [[مصر]] برای نفوذ در جوامع اسلامی بود. قیام عبیداللّه از سال ۱۵۱ تا [[۱۶۰ق]]. ادامه پیدا کرد و بعد از مرگ او نیز شاگردانش به عقاید او پایبند باقی ماندند و رهبری حرکت به عهده وجیه غسّانی افتاد. وی از فرماندهان لشکر عبدالرحمن داخل بود که به حرکت شیعی عبیداللّه بن محمد پیوست.<ref>نفخ الطیب، ج ۲، ص ۳۳۰.</ref>
#بزرگترین حرکت شیعی در اندلس که یک انقلاب بربری به حساب میآمد، حرکتی است که در منطقه سنتایر به رهبری شقیا بن عبد الواحد مکناسی پدیدار شد. او از اهالی وادی الحجارة بود و مادرش فاطمه نام داشت و از این رو، خودش را فاطمی و از خاندان پیامبر و از شُرَفاء می‌شمرد. او در میان مردم به نام عبیداللّه بن محمد شهرت داشت و در آغاز، معلم کودکان بود و درس قرآن و فقه داشت و از همین طریق عقاید خود را انتشار میداد. در آن روزگار، شغل معلمی یکی از شیوه‌های [[فاطمیون]] [[مصر]] برای نفوذ در جوامع اسلامی بود. قیام عبیداللّه از سال ۱۵۱ تا [[۱۶۰ق]]. ادامه پیدا کرد و بعد از مرگ او نیز شاگردانش به عقاید او پایبند باقی ماندند و رهبری حرکت به عهده وجیه غسّانی افتاد. وی از فرماندهان لشکر عبدالرحمن داخل بود که به حرکت شیعی عبیداللّه بن محمد پیوست.<ref>نفخ الطیب، ج ۲، ص ۳۳۰.</ref>
#در سال ۲۳۷ق. قیامی شیعی در پایتخت اندلس (قرطبه) روی داد. رهبر این حرکت معلمی دیگر بود که عقاید [[باطنی‌گری|باطنی]] داشت و حرکت او شیعی به حساب می‌آمد. او را منتسب به [[اسماعیلیه|اسماعیلیه باطنیه]] دانسته‌اند.
#در سال ۲۳۷ق. قیامی شیعی در پایتخت اندلس (قرطبه) روی داد. رهبر این حرکت معلمی دیگر بود که عقاید [[باطنی‌گری|باطنی]] داشت و حرکت او شیعی به حساب می‌آمد. او را منتسب به [[اسماعیلیه|اسماعیلیه باطنیه]] دانسته‌اند.


۱۷٬۴۴۳

ویرایش