پرش به محتوا

اصلاحات ارضی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۶۹: خط ۶۹:
اما پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی حکومت مصمم به اجرای طرح در قالب انقلاب سفید شد.<ref>[http://www.socio-shia.com/index.php/sociology-of-shia-fields/shia-ulama/200-eslahat-arzi-marjaiat «اصلاحات ارضی و مرجعیت»، جامعه شناسی تشیع].</ref> روحانیون به دلیل مبهم بودن برنامه و تجویزی بودن آن از سوی استعمارگران،<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/2079 «واکاوی علل مخالفت مراجع با رفراندوم انقلاب سفید»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> معتقد بودند که این طرح به بخش کشاورزی آسیب خواهد رساند؛<ref>[http://www.iichs.ir/News-12966][http://www.iichs.ir/News-12966/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B1%D8%B6%DB%8C/?id=12966 «اصلاحات ارضی به روایت اسناد جاسوسی» مرکز مطالعات تاریخ معاصر ایران.]</ref> چنانکه این طرح با موازین اسلامی و [[فتوا|فتاوای]] مشهور مراجع تطبیق نمی‌کند و از نظر اثرات اقتصادی، مغایر با توسعه کشاورزی و تأمین منافع مستضعفین است و زمین‌های آباد را به ویرانی و کشاورزی را دچار رکود، عقب‌گرد و ورشکستگی می‌کند و نتیجه آن جز وابستگی به بیگانگان نخواهد بود.<ref>قرشی و دیگران، جبهه گیری احزاب در مقابل اصلاحات ارضی رژیم پهلوی، ۱۳۷۹ش، ص۱۱۹-۱۲۱.</ref>
اما پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی حکومت مصمم به اجرای طرح در قالب انقلاب سفید شد.<ref>[http://www.socio-shia.com/index.php/sociology-of-shia-fields/shia-ulama/200-eslahat-arzi-marjaiat «اصلاحات ارضی و مرجعیت»، جامعه شناسی تشیع].</ref> روحانیون به دلیل مبهم بودن برنامه و تجویزی بودن آن از سوی استعمارگران،<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/2079 «واکاوی علل مخالفت مراجع با رفراندوم انقلاب سفید»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> معتقد بودند که این طرح به بخش کشاورزی آسیب خواهد رساند؛<ref>[http://www.iichs.ir/News-12966][http://www.iichs.ir/News-12966/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B1%D8%B6%DB%8C/?id=12966 «اصلاحات ارضی به روایت اسناد جاسوسی» مرکز مطالعات تاریخ معاصر ایران.]</ref> چنانکه این طرح با موازین اسلامی و [[فتوا|فتاوای]] مشهور مراجع تطبیق نمی‌کند و از نظر اثرات اقتصادی، مغایر با توسعه کشاورزی و تأمین منافع مستضعفین است و زمین‌های آباد را به ویرانی و کشاورزی را دچار رکود، عقب‌گرد و ورشکستگی می‌کند و نتیجه آن جز وابستگی به بیگانگان نخواهد بود.<ref>قرشی و دیگران، جبهه گیری احزاب در مقابل اصلاحات ارضی رژیم پهلوی، ۱۳۷۹ش، ص۱۱۹-۱۲۱.</ref>


[[سید محسن طباطبائی حکیم|آیت‌الله حکیم]] از مراجع تقلید در [[نجف]] در برابر اصلاحات ارضی موضع‌گیری کرد و آن را [[غصب]] اموال مردم عنوان کرد.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/3046 «موضع‌گیری آیت‌الله حکیم در مقابل اصلاحات ارضی»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]] با نفس اصلاحات ارضی مخالف نبود؛<ref>[http://khorasannews.com/Newspaper/MobileBlock?NewspaperBlockID=599170 «اهداف شاه از اجرای قانون اصلاحات ارضی چه بود؟ تحول زندگی روستایی به سبک غربی، موسسه فرهنگی هنری خراسان]؛ [http://www.imam-khomeini.ir/fa/c75_20698 «علل و پیش زمینه‌های سیاسی و اجتماعی قیام ۱۵ خرداد»، پرتال امام خمینی].</ref>{{یاد| وی در فرازی از یکی از سخنانش در این باره می گوید: حوزه علمیه هرگز مخالف اصلاحات ارضی نبوده؛ آیا دولت به ما پیشنهاد کرد و از ما نظر خواست؟ ما می‌دانیم این موضوع برای سرگرمی کشاورزان فراهم شده است. صحیفه نور امام خمینی (ره)، ج۱، ص ۱۹۱ آیت الله منتظری هم در خاطراتش گفته است که آیت‌ﷲ خمینی هم روی این جهت اصرار داشت که اصل لوایح را نبایستی زیر سؤال برد و به آن اعتراض کرد و معتقد بود که ما باید با اصل رفراندوم مخالفت کنیم؛ برای اینکه کشور ما قانون دارد مجلس دارد، باز کردن باب رفراندوم صحیح نیست. چون ممکن است این‌ها فردا بیایند بگویند ما می‌خواهیم مذهب را لغو کنیم و یک رفراندوم ساختگی راه بیندازند و از این طریق بخواهند مقاصد خود را عمل کنند، ما با اصل رفراندم مخالفیم، زیرا یک بدعت تازه است…» https://mobahesat.ir/7281}} و حتی مانع موضع‌گیری بعضی از علماي‌ تهران‌، نسبت‌ به‌ اصل اصلاحات‌ ارضی شد؛<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/2079 «واکاوی علل مخالفت مراجع با رفراندوم انقلاب سفید»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> اما اجرای این اصلاحات توسط حکومت را اقدامی تبلیغی برای فریب افکار عمومی قلمداد کرد<ref>[http://www.socio-shia.com/index.php/sociology-of-shia-fields/shia-ulama/200-eslahat-arzi-marjaiat «اصلاحات ارضی و مرجعیت»، جامعه شناسی تشیع].</ref> }}وی اصول انقلاب سفید و رفراندوم{{یادداشت| اصلاحات ارضی در ایران با تصویب قانون اصلاحات ارضی در تاریخ ۱۹ دی ۱۳۴۰ آغاز شد و پس از وفات آیت الله بروجردی در ۱۰ فروردین ۱۳۴۰ با رفراندوم (همه پرسی) در۶ بهمن ۱۳۴۱ به مرحله اجرا درآمد. }} برای آن را مغایر قانون اساسی عنوان کرد<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/7596/ «امام خمینی با اصل اصلاحات ارضی مخالف نبود»، سایت تاریخ ایران].</ref> و در مواقع مختلف با صدور بیانه‌ای تند، به این طرح واکنش نشان داد<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/2079 «واکاوی علل مخالفت مراجع با رفراندوم انقلاب سفید»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> و در مناسبت‌های مختلف با خائن خواندن [[حکومت پهلوی|رژیم پهلوی]]، به پشت پرده این اصلاحات و نتایج زیان‌بار آن اشاره کرده و آن را در راستای منافع [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] قلمداد کرد.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/3725 «خسارت‌ طرح‌های امریکا به ملت ایران در تاریخ»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> امام خمینی علاوه بر آنکه مالکیت بزرگ را که سبب ظلم به مردم می‌شد، غیر شرعی می‌دانست این اقدام حکومت را خالی از حسن نیت دانسته و اجرای آن را در آن شرایط، راه درستی نمی‌دانست.<ref>[http://khorasannews.com/Newspaper/MobileBlock?NewspaperBlockID=599170 «اهداف شاه از اجرای قانون اصلاحات ارضی چه بود؟ تحول زندگی روستایی به سبک غربی، موسسه فرهنگی هنری خراسان].</ref>
[[سید محسن طباطبائی حکیم|آیت‌الله حکیم]] از مراجع تقلید در [[نجف]] در برابر اصلاحات ارضی موضع‌گیری کرد و آن را [[غصب]] اموال مردم عنوان کرد.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/3046 «موضع‌گیری آیت‌الله حکیم در مقابل اصلاحات ارضی»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]] با نفس اصلاحات ارضی مخالف نبود؛<ref>[http://khorasannews.com/Newspaper/MobileBlock?NewspaperBlockID=599170 «اهداف شاه از اجرای قانون اصلاحات ارضی چه بود؟ تحول زندگی روستایی به سبک غربی، موسسه فرهنگی هنری خراسان]؛ [http://www.imam-khomeini.ir/fa/c75_20698 «علل و پیش زمینه‌های سیاسی و اجتماعی قیام ۱۵ خرداد»، پرتال امام خمینی].</ref>{{یاد| وی در فرازی از یکی از سخنانش در این باره می گوید: حوزه علمیه هرگز مخالف اصلاحات ارضی نبوده؛ آیا دولت به ما پیشنهاد کرد و از ما نظر خواست؟ ما می‌دانیم این موضوع برای سرگرمی کشاورزان فراهم شده است. صحیفه نور امام خمینی (ره)، ج۱، ص ۱۹۱ آیت الله منتظری هم در خاطراتش گفته است که آیت‌ﷲ خمینی هم روی این جهت اصرار داشت که اصل لوایح را نبایستی زیر سؤال برد و به آن اعتراض کرد و معتقد بود که ما باید با اصل رفراندوم مخالفت کنیم؛ برای اینکه کشور ما قانون دارد مجلس دارد، باز کردن باب رفراندوم صحیح نیست. چون ممکن است این‌ها فردا بیایند بگویند ما می‌خواهیم مذهب را لغو کنیم و یک رفراندوم ساختگی راه بیندازند و از این طریق بخواهند مقاصد خود را عمل کنند، ما با اصل رفراندم مخالفیم، زیرا یک بدعت تازه است…» https://mobahesat.ir/7281 و حتی مانع موضع‌گیری بعضی از علمای تهران‌، نسبت‌ به‌ اصل اصلاحات‌ ارضی شد؛<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/2079 «واکاوی علل مخالفت مراجع با رفراندوم انقلاب سفید»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> اما اجرای این اصلاحات توسط حکومت را اقدامی تبلیغی برای فریب افکار عمومی قلمداد کرد<ref>[http://www.socio-shia.com/index.php/sociology-of-shia-fields/shia-ulama/200-eslahat-arzi-marjaiat «اصلاحات ارضی و مرجعیت»، جامعه شناسی تشیع].</ref> }}وی اصول انقلاب سفید و رفراندوم{{یادداشت| اصلاحات ارضی در ایران با تصویب قانون اصلاحات ارضی در تاریخ ۱۹ دی ۱۳۴۰ آغاز شد و پس از وفات آیت الله بروجردی در ۱۰ فروردین ۱۳۴۰ با رفراندوم (همه پرسی) در۶ بهمن ۱۳۴۱ به مرحله اجرا درآمد. }} برای آن را مغایر قانون اساسی عنوان کرد<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/7596/ «امام خمینی با اصل اصلاحات ارضی مخالف نبود»، سایت تاریخ ایران].</ref> و در مواقع مختلف با صدور بیانه‌ای تند، به این طرح واکنش نشان داد<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/2079 «واکاوی علل مخالفت مراجع با رفراندوم انقلاب سفید»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> و در مناسبت‌های مختلف با خائن خواندن [[حکومت پهلوی|رژیم پهلوی]]، به پشت پرده این اصلاحات و نتایج زیان‌بار آن اشاره کرده و آن را در راستای منافع [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] قلمداد کرد.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/3725 «خسارت‌ طرح‌های امریکا به ملت ایران در تاریخ»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> امام خمینی علاوه بر آنکه مالکیت بزرگ را که سبب ظلم به مردم می‌شد، غیر شرعی می‌دانست این اقدام حکومت را خالی از حسن نیت دانسته و اجرای آن را در آن شرایط، راه درستی نمی‌دانست.<ref>[http://khorasannews.com/Newspaper/MobileBlock?NewspaperBlockID=599170 «اهداف شاه از اجرای قانون اصلاحات ارضی چه بود؟ تحول زندگی روستایی به سبک غربی، موسسه فرهنگی هنری خراسان].</ref>


برخی از علما و مراجع دیگر نیز با طرح انقلاب سفید که اصلاحات ارضی از اصول آن به شمار می‌رفت به مخالفت پرداختند. [[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت‌الله گلپایگانی]] در اطلاعیه‌ای آن را غیر قانونی و غیر صحیح دانست. [[سید محمدکاظم شریعتمداری|آیت‌الله شریعتمداری]] نیز آن را خطری بزرگ برای جهان [[اسلام]] معرفی کرد. [[سید محمد بهبهانی| آیت‌الله بهبهانی]]  و آیت‌الله خوانساری در اطلاعیه‌ای نگرانی شدید روحانیون را به اطلاع مردم رساندند. و حتی [[سید احمد خوانساری| آیت‌الله خوانساری]] در یک اعلامیه شدیداللحن، شرکت در انتخابات را [[حرام]] اعلام کرد.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/2079 «واکاوی علل مخالفت مراجع با رفراندوم انقلاب سفید»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> [[سید ابوالقاسم خویی|آیت‌الله خویی]] آن را حرکتی علیه قانون مقدس [[اسلام]] و مواد صریح قانون اساسی و مصالح ملت عنوان کرد.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/2079 «واکاوی علل مخالفت مراجع با رفراندوم انقلاب سفید»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref>
برخی از علما و مراجع دیگر نیز با طرح انقلاب سفید که اصلاحات ارضی از اصول آن به شمار می‌رفت به مخالفت پرداختند. [[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت‌الله گلپایگانی]] در اطلاعیه‌ای آن را غیر قانونی و غیر صحیح دانست. [[سید محمدکاظم شریعتمداری|آیت‌الله شریعتمداری]] نیز آن را خطری بزرگ برای جهان [[اسلام]] معرفی کرد. [[سید محمد بهبهانی| آیت‌الله بهبهانی]]  و آیت‌الله خوانساری در اطلاعیه‌ای نگرانی شدید روحانیون را به اطلاع مردم رساندند. و حتی [[سید احمد خوانساری| آیت‌الله خوانساری]] در یک اعلامیه شدیداللحن، شرکت در انتخابات را [[حرام]] اعلام کرد.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/2079 «واکاوی علل مخالفت مراجع با رفراندوم انقلاب سفید»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> [[سید ابوالقاسم خویی|آیت‌الله خویی]] آن را حرکتی علیه قانون مقدس [[اسلام]] و مواد صریح قانون اساسی و مصالح ملت عنوان کرد.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/2079 «واکاوی علل مخالفت مراجع با رفراندوم انقلاب سفید»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref>
۱۷٬۴۴۳

ویرایش