تقوا: تفاوت میان نسخه‌ها

تقوا حالتی یا قوتی در روح است که به فرد مصونیت روحی و اخلاقی می‌دهد؛ به‌طوری که اگر در محیط گناه قرار گیرد، آن حالت و ملکه روحی، او را حفظ می‌کند.<ref>مطهری، ده گفتار، ۱۳۹۷ش، ص۲۰-۲۱.</ref> [[مرتضی مطهری]] این معنا برای تقوا را معنای قوی تقوا دانسته و معتقد است یک معنای ضعیف نیز دارد.<ref>مطهری، ده گفتار، ۱۳۹۷ش، ص۲۰.</ref> برپایه معنای ضعیف، برای این که انسان خود را از آلودگی‌های گناهان حفظ کند، از موجبات آن‌ها فرار می‌کند و خود را همیشه از محیط گناه دور نگه می‌دارد.<ref>مطهری، ده گفتار، ۱۳۹۷ش، ص۲۰.</ref> مطهری منشأ پیدایش معنای ضعیف تقوا را ترجمه واژه «تقوا» به «پرهیزکاری» در زبان فارسی دانسته است؛ به‌گونه‌ای که تدریجاً پرهیز از گناه به‌معنای پرهیز از محیط گناه تلقی شده و رفته رفته کلمه تقوا در نظر عامه مردم، معنای انزوا و دوری از اجتماع به خود گرفته است.<ref>مطهری، ده گفتار، ۱۳۹۷ش، ص۲۰-۲۱.</ref> مطهری همچنین معتقد است تقوایی که در آثار دینی به‌کار رفته است به همین معنای قوی آن؛ یعنی حالت یا ملکه نگهدارنده انسان از گناهان و بدی‌ها است.<ref>مطهری، ده گفتار، ۱۳۹۷ش، ص۲۳.</ref>

#به معنای چیزی که شخص بین خود و چیزی که از آن می‌ترسد حائل قرار می‌دهد تا از گزند آن حفظ بماند.<ref>ایزوتسو، خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، ص۳۰۵.</ref> تقوا در آیه «وَجَعَلَ لَکُمْ سَرَابِیلَ تَقِیکُمُ الْحَرَّ؛ و لباس‌هایی برایتان قرار داد که شما را از گرما نگه می‌دارد.»<ref>سوره نحل، آیه ۸۱.</ref> به همین معنا به‌کار رفته است.<ref>جلیلی، تقوا، سکوی پرواز، ۱۴۰۰ش، ص۱۷.</ref> این معنا در میان اعراب پیش از ظهور اسلام نیز کاربرد داشته است.<ref>ایزوتسو، خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، ص۳۰۴-۳۰۵.</ref>

#به‌معنای ترس از قهر یا عذاب الهی در آخرت.<ref>ایزوتسو، خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، ص۳۰۴.</ref> تقوا در آیه «وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ؛ از خدا بترسید که عقاب خدا سخت است.»<ref>سوره مائده، آیه ۲.</ref> به همین معنا به کار رفته است.<ref>طبری، تفسیر طبری، ج۹، ص۴۹۱؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۲۶۷.</ref>