پرش به محتوا

عصمت امامان: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۲۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۳
خط ۴۰: خط ۴۰:


==دلایل عقلی اثبات عصمت==
==دلایل عقلی اثبات عصمت==
دلایل عقلی متعددی برای اثبات عصمت امام از سوی علمای [[شیعه]] اقامه شده است که عبارتند از: برهان امتناع تسلسل، برهان حفظ و تبیین شریعت توسط امام، برهان وجوب اطاعت از امام، برهان نقض غرض، برهان انحطاط و سقوط امام در صورت ارتکاب گناه.<ref>نگاه کنید به ربانی گلپایگانی، «عصمت امام از نگاه خرد»، ص۴۵-۶۴.</ref>  
دلایل عقلی متعددی برای اثبات عصمت امام از سوی علمای [[شیعه]] اقامه شده است که برخی از آن‌ها به بیان زیر است:
*'''امتناع تسلسل:''' اگر امام، معصوم نباشد باید امام دیگری باشد تا او را به راه درست راهنمایی کند و خطای او را اصلاح کند، پس آن امام دیگر، امام است و معصوم. اگر او هم معصوم نباشد، امام سوم لازم است و اگر به همین ترتیب ادامه یابد، تسلسل رخ می‌دهد که محال است؛ مگر آن که به امامی منتهی شود که معصوم باشد و خطا از او سر نزند.<ref>علامه حلی، کشف المراد، ص۴۹۲؛ شعرانی، شرح تجرید الاعتقاد، ص۵۱۰. </ref>
*'''وجوب اطاعت:''' اگر خطایی از امام سر بزند، تبری جستن از وی لازم و اطاعت او حرام است و این با [[آیه اولی الامر]] که به اطاعت و فرمانبرداری از امام دستور داده در تضاد است، پس امام باید معصوم باشد.<ref>علامه حلی، کشف المراد، ص۴۹۳.</ref>
*'''نقض غرض:''' هدف از نصب و تعیین امام این است که امت در کارهای‌شان از وی پیروی کنند و اگر امام معصوم نباشد و گناه و خطایی از وی سر بزند، این هدف نقض می‌شود.<ref>علامه حلی، کشف المراد، ص۴۹۳.</ref>
*'''تنزل درجه:''' اگر از امام گناه سر بزند، درجه و مقامش از ساير گنهكاران پایین‌تر می‌آید؛ چون معرفتش درباره خدا و شرع بيشتر و عقلش كامل‌تر و لذا عقابش شديدتر می‌شود و این موارد در حق امام باطل است.<ref>علامه حلی، کشف المراد، ص۴۹۴؛ شعرانی، شرح تجرید الاعتقاد، ص۵۱۱. </ref>


دلایل عقلی، اصل عصمت امام را بدون توجه و اشاره به مصادیق امام اثبات می‌کنند. به گفته [[جعفر سبحانی]]، تمام دلایل عقلی که برای [[عصمت پیامبران|عصمت پیامبر]] ارائه شده همچون تحقق اهداف بعثت و جلب اعتماد مردم، در مورد عصمت امام نیز مطرح است. از نظر او، معصوم بودن امام، لازمه مکتبی (مکتب شیعه) است که مقام امامت را ادامه دهنده وظایف [[نبوت|رسالت]] و نبوت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] تلقی می‌کند. ادامه‌ چنین وظایفی بدون عصمت امامان، ممکن نیست.<ref>سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۸۳ش، ج۴،‌ ص۲۵۱.</ref>
دلایل عقلی، اصل عصمت امام را بدون توجه و اشاره به مصادیق امام اثبات می‌کنند. به گفته [[جعفر سبحانی]]، تمام دلایل عقلی که برای [[عصمت پیامبران|عصمت پیامبر]] ارائه شده همچون تحقق اهداف بعثت و جلب اعتماد مردم، در مورد عصمت امام نیز مطرح است. از نظر او، معصوم بودن امام، لازمه مکتبی (مکتب شیعه) است که مقام امامت را ادامه دهنده وظایف [[نبوت|رسالت]] و نبوت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] تلقی می‌کند. ادامه‌ چنین وظایفی بدون عصمت امامان، ممکن نیست.<ref>سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۸۳ش، ج۴،‌ ص۲۵۱.</ref>
===برهان وجوب اطاعت از امام===
براساس ادله‌ای همچون [[آیه اولی‌الامر]]، [[مفترض الطاعة|اطاعت از امام واجب]] است؛<ref>نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴،‌ ص۳۹۱.</ref> به صورتی که برخی وجوب اطاعت از امام را مورد [[اجماع]] مسلمانان دانسته‌اند.<ref>ربانی گلپایگانی، «عصمت امام از نگاه خرد»، ص۵۸.</ref> حال اگر امام معصوم نباشد و دچار گناه یا لغزش شود، اطاعت از او حرام و نهی او از گناه براساس ادله [[امر به معروف و نهی از منکر]]، [[واجب]] می‌شود؛ در این صورت از طرفی باید با امام مخالفت و از طرف دیگر باید از او اطاعت کرد که امکان‌پذیر نیست؛ بنابراین باید امام معصوم باشد.<ref>علامه حلی، کشف المراد، ۱۳۸۲ش، ص۱۸۵؛ مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۲۱۹. </ref>


== استناد به آیات قرآن==
== استناد به آیات قرآن==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۹۳۵

ویرایش