حدیث صحیح: تفاوت میان نسخه‌ها

'''حدیث صحیح'''، روایتی که سلسله سند آن از طریق راویانی [[ثقه]] (قابل اعتماد) و [[امامیه|امامی]] مذهب به [[معصوم]] برسد. این اصطلاح نزد فقهای قبل از قرن هشتم به معنای حدیثی بود که اطمینان داشتند معصوم (ع) آن را بیان کرده است. برخی برای تعریف صحیح، قیدهایی از جمله عدم شُذوذ، عدم عِلَّت، ملاقات راوی با مَرویّ عنه(راوی نخست) را برشمرده‌اند. صحیح، به اعتبار مراتبش به أعلی، أوسط و أدنی تقسیم شده است. از آنجا که در بین روایات موجود، احادیث نادرستی هم وجود دارد، عالمان دینی بر اساس اصول و ضوابط عقلانی و شرعی برای تشخیص حدیث قابل اعتماد که مبنای عمل باشد، دو علم  [[علم رجال|رجال]] و [[علم درایه|درایه]] را بنا نهاده‌اند. با کمک علم رجال، سند احادیث و تک‌تک راویان آن مورد بررسی قرار گرفته و درجۀ اعتبار سند حدیث مشخص می‌شود: حدیث صحیح، حدیث موثق، حدیث حَسَن، حدیث قوی و حدیث ضعیف که هر کدام اقسامی دارند.

صحیح مُضاف، حدیثی است که سند آن تا شخصی که [[حدیث]] از وی نقل می‌شود، صحیح است، اگر چه سلسله سند از آن شخص تا معصوم، صحیح نباشد، چه مُرسَل باشد یا منقطع یا غیر آن دو.

تعریف حدیث صحیح نزد قدما و متاخرین متفاوت است، از نظر قدما حدیث صحیح حدیثی است که از هر راه ممکن اطمینان به صدور آن از معصوم را داشته باشیم، و فرقی نمی کند این اطمینان از طریق یقین باشد یا گمان و اینکه از وثاقت راوی ثابت شود یا قرائن دیگر.<ref>جدیدی نژاد، معجم مصطلحات الرجال و الدرایة، ۱۳۸۰ش، ص ۸۹.</ref> ولی تعریف حدیث صحیح نزد متاخران روایتی است که سلسله سند آن توسط [[حدیث|راویانی]] [[عدالت (فقه)|عادل]] و [[امامیه|شیعه دوازده امامی]] در تمام طبقات به [[چهارده معصوم|معصوم]] متصل گردد.<ref>جبل عاملی، منتقی الجمان، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۴؛ جدیدی نژاد، معجم مصطلحات الرجال و الدرایة، ۱۳۸۰ش، ص۸۷؛ نصيري، آشنايي با علوم حديث،۱۳۹۶ش، ص۲۴و۲۵؛ هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت(ع)، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۲۶۵.</ref>