انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق: تفاوت میان نسخه‌ها
←جایگاه و مفهوم‌شناسی
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) (اصلاح نویسه‌های عربی) |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
مکارم اخلاق را به [[اخلاق]] بزرگوارانه معنی نموده‌اند و در منابع حدیثی خصلت‌هایی همچون [[صبر]]، [[شکر]]، [[غیرت]]، [[قناعت]]، [[شجاعت]]، [[صله رحم]]، [[حیاء|حیا]] و [[حسن خلق|اخلاق نیکو]] از مصادیق آن شمرده شده است. درباره تفاوت محاسن و مکارم اخلاق گفته‌اند: آن دسته از دستورات اخلاقی که مربوط به روابط اجتماعی و چگونگی معاشرت با دیگران است محاسن اخلاقی و دسته‌ای دیگر که از بزرگواری و طبع بالای انسان حکایت دارد و نیازمند [[جهاد نفس|مبارزه با نفس]] و از خودگذشتگی است در زمره مکارم اخلاق قرار می‌گیرد. | مکارم اخلاق را به [[اخلاق]] بزرگوارانه معنی نموده‌اند و در منابع حدیثی خصلت‌هایی همچون [[صبر]]، [[شکر]]، [[غیرت]]، [[قناعت]]، [[شجاعت]]، [[صله رحم]]، [[حیاء|حیا]] و [[حسن خلق|اخلاق نیکو]] از مصادیق آن شمرده شده است. درباره تفاوت محاسن و مکارم اخلاق گفته‌اند: آن دسته از دستورات اخلاقی که مربوط به روابط اجتماعی و چگونگی معاشرت با دیگران است محاسن اخلاقی و دسته‌ای دیگر که از بزرگواری و طبع بالای انسان حکایت دارد و نیازمند [[جهاد نفس|مبارزه با نفس]] و از خودگذشتگی است در زمره مکارم اخلاق قرار می‌گیرد. | ||
==جایگاه | ==جایگاه== | ||
«إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاق» (من از آن جهت برانگیخته شدم که شرافت‌های اخلاقی را کامل کنم [و آنها را تعلیم دهم]).<ref>حکیمی، محمدرضا و دیگران، الحیاة، ترجمه احمد آرام، ۱۳۸۰ش، ج۶، ص۶۷۵.</ref> [[حدیث|روایتی]] است معروف به حدیث مکارم الاخلاق<ref>عارفی‌نیا و محمدی، «بررسی دلالی حدیث مکارم الاخلاق»، ص۱۳۸.</ref> یا حدیث تتمیم<ref>هادی، «مکارم الاخلاق؛ پژوهشی پیرامون روایت تتمیم مکارم اخلاق»، ص۳۱۴.</ref> که از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] نقل شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۵۰۰.</ref> با استناد به این حدیث یکی از اهداف اصلی [[بعثت|بعثت پیامبر(ص)]] را تکمیل و تعلیم مکارم اخلاقی دانسته<ref>نراقی، معراج السعادة، ۱۳۷۸ش، ص۱۰۷؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۳۷۹.</ref> و آن را بیان‌گر اهمیت مسائل اخلاقی در [[اسلام|دین اسلام]] قلمداد نموده‌اند.<ref>علی‌نژاد، «تفاوت مکارم اخلاق با محاسن اخلاق»، ص۶.</ref> | «إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاق» (من از آن جهت برانگیخته شدم که شرافت‌های اخلاقی را کامل کنم [و آنها را تعلیم دهم]).<ref>حکیمی، محمدرضا و دیگران، الحیاة، ترجمه احمد آرام، ۱۳۸۰ش، ج۶، ص۶۷۵.</ref> [[حدیث|روایتی]] است معروف به حدیث مکارم الاخلاق<ref>عارفی‌نیا و محمدی، «بررسی دلالی حدیث مکارم الاخلاق»، ص۱۳۸.</ref> یا حدیث تتمیم<ref>هادی، «مکارم الاخلاق؛ پژوهشی پیرامون روایت تتمیم مکارم اخلاق»، ص۳۱۴.</ref> که از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] نقل شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۵۰۰.</ref> با استناد به این حدیث یکی از اهداف اصلی [[بعثت|بعثت پیامبر(ص)]] را تکمیل و تعلیم مکارم اخلاقی دانسته<ref>نراقی، معراج السعادة، ۱۳۷۸ش، ص۱۰۷؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۳۷۹.</ref> و آن را بیان‌گر اهمیت مسائل اخلاقی در [[اسلام|دین اسلام]] قلمداد نموده‌اند.<ref>علی‌نژاد، «تفاوت مکارم اخلاق با محاسن اخلاق»، ص۶.</ref> | ||
==مفهوم‌شناسی== | |||
برای بعثت پیامبر علت‌هایی دیگر همچون سیاست و رهبری جامعه و [[اتمام حجت]] با مردم نیز بیان شده است.<ref>هادی، «مکارم الاخلاق؛ پژوهشی پیرامون روایت تتمیم مکارم اخلاق»، ص۳۲۲؛ عارفی‌نیا و محمدی، «بررسی دلالی حدیث مکارم الاخلاق»، ص۱۴۱.</ref> حتی برخی با تضعیف سند حدیث مکارم الاخلاق، هدف اصلی پیامبران را مبارزه با [[طاغوت]] شمرده‌اند؛<ref>[http://panahian.ir/post/3480 «سخنرانی در اجتماع بزرگ مصلای تهران برای بزرگداشت شخصیت رسول خدا(ص)»]، وبگاه علیرضا پناهیان.</ref> ازاین‌رو برخی پژوهش‌گران معتقدند مراد از این حدیث، رسیدن به مکارم اخلاقی به عنوان تنها هدف بعثت نیست.<ref>عارفی‌نیا و محمدی، «بررسی دلالی حدیث مکارم الاخلاق»، ص۱۴۱.</ref> آنها در تبیین مفهوم این روایت احتمالاتی را بیان نموده‌اند، از جمله: | برای بعثت پیامبر علت‌هایی دیگر همچون سیاست و رهبری جامعه و [[اتمام حجت]] با مردم نیز بیان شده است.<ref>هادی، «مکارم الاخلاق؛ پژوهشی پیرامون روایت تتمیم مکارم اخلاق»، ص۳۲۲؛ عارفی‌نیا و محمدی، «بررسی دلالی حدیث مکارم الاخلاق»، ص۱۴۱.</ref> حتی برخی با تضعیف سند حدیث مکارم الاخلاق، هدف اصلی پیامبران را مبارزه با [[طاغوت]] شمرده‌اند؛<ref>[http://panahian.ir/post/3480 «سخنرانی در اجتماع بزرگ مصلای تهران برای بزرگداشت شخصیت رسول خدا(ص)»]، وبگاه علیرضا پناهیان.</ref> ازاین‌رو برخی پژوهش‌گران معتقدند مراد از این حدیث، رسیدن به مکارم اخلاقی به عنوان تنها هدف بعثت نیست.<ref>عارفی‌نیا و محمدی، «بررسی دلالی حدیث مکارم الاخلاق»، ص۱۴۱.</ref> آنها در تبیین مفهوم این روایت احتمالاتی را بیان نموده‌اند، از جمله: | ||
*منظور انحصار پیامبر بر تکمیل مکارم اخلاقی باشد؛ یعنی از میان [[پیامبران]] فقط من برای تمام کردن مکارم اخلاق مبعوث شدم.<ref>عارفی‌نیا و محمدی، «بررسی دلالی حدیث مکارم الاخلاق»، ص۱۴۱.</ref> | *منظور انحصار پیامبر بر تکمیل مکارم اخلاقی باشد؛ یعنی از میان [[پیامبران]] فقط من برای تمام کردن مکارم اخلاق مبعوث شدم.<ref>عارفی‌نیا و محمدی، «بررسی دلالی حدیث مکارم الاخلاق»، ص۱۴۱.</ref> | ||