تکبیر: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{الگو:کتابشناسی ناقص}} | {{الگو:کتابشناسی ناقص}} | ||
{{نیایش}} | {{نیایش}} | ||
'''تکبیر'''، در لغت | '''تکبیر'''، در لغت بهمعنای بزرگ شمردن، بزرگ داشتن خداوند، به بزرگی یادکردن و '''الله اکبر''' گفتن است و تنها یک بار در [[قرآن]] ذکر شده است. | ||
ذکر اللّهُ أَکبَر دارای فضیلت و [[ثواب]] فراوانی است و گفتن؛ بلکه مداومت بر آن در همه احوال، [[مستحب]] است. گفتن [[تکبیره الاحرام|الله اکبر]] در آغاز نماز و در تسبیحات اربعه | ذکر اللّهُ أَکبَر دارای فضیلت و [[ثواب]] فراوانی است و گفتن؛ بلکه مداومت بر آن در همه احوال، [[مستحب]] است. گفتن [[تکبیره الاحرام|الله اکبر]] در آغاز نماز و در [[تسبیحات اربعه]] بهعنوان جزیی از آن واجب است. الله اکبر جزیی از اذکار مستحب مانند [[تسبیحات فاطمه زهرا|تسبیحات حضرت فاطمه(س)]] و نیز از فصول [[اذان]] و [[اقامه]] بهشمار میرود. | ||
واژۀ تکبیر از صدر [[اسلام]] تا به امروز در جنگها و اجتماعات مسلمانان، به شعاری رایج بدل شده است و در پرچم کشورهای [[ایران]]، [[افغانستان]] و [[عراق]] به کار رفته است. | |||
==مفهوم شناسی== | ==مفهوم شناسی== | ||
تکبیر در لغت | تکبیر در لغت بهمعنای بزرگ شمردن است.<ref>جوهری، الصحاح، ج۲، ص: ۸۰۲ُ، ذیل واژه کبر</ref> در متون دینی، تکبیر بهمعنای بزرگ داشتن یا به بزرگی یادکردن [[خدا]] آمده و ظاهراً معنای لغوی این واژه متأثر از کاربرد دینی آن است؛ زیرا معنای لغوی تکبیر (به لحاظ ریشه اشتقاقی آن) بزرگ داشتن هر کس یا هر چیز است.<ref>جوهری، ذیل «کبر»</ref> | ||
در | در قرآن نیز واژه تکبیر تنها یک بار آمده است.<ref>رجوع کنید به اسراء: ۱۱۱</ref>{{یاد|وکبّره تکبیراً }} که بهمعنای تعظیم و بزرگ دانستن خداوند<ref>طبرسی، ج ۶، ص۶۸۹</ref> و مطابق برخی روایات، بهمعنای الله اکبر گفتن است؛<ref>رجوع کنید به حویزی، ج ۳، ص۲۳۹</ref> جمع میان این دو وجه امکانپذیر است. | ||
در متون [[حدیث|حدیثی]]، تکبیر غالباً مترادفِ الله اکبر گفتن یا بزرگ دانستن و تعظیم خداوند است؛ چنانکه در روایتی<ref>رجوع کنید به حرّ عاملی، ج ۷، ص۴۳۳</ref> | در متون [[حدیث|حدیثی]]، تکبیر غالباً مترادفِ الله اکبر گفتن یا بزرگ دانستن و تعظیم خداوند است؛ چنانکه در روایتی<ref>رجوع کنید به حرّ عاملی، ج ۷، ص۴۳۳</ref> بهمعنای بزرگ شمردن خداوند آمده، به سبب هدایتی که کرده و عافیتی که بخشیده است. در برخی روایات دیگر نیز واژه الله اکبر به این معناست که خداوند بزرگتر از آن است که در وهم و وصف بگنجد.<ref>شیخ صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ج۱، ص۳۱۳.</ref> {{یاد|الله أكبر من أن يوصف}}یا با بتها و خدایان دیگر قیاس شود.<ref>رجوع کنید به همو، ۱۴۰۱، ج ۲، ص۲۳۹</ref> | ||
==در ابواب فقهی== | ==در ابواب فقهی== | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
تکبیر در سجده تلاوت آیاتی که سجده واجب دارند قبل از سجده استحباب ندارد؛ لیکن بعد از سر برداشتن از سجده مستحب است. وجوب آن به ظاهر کلمات برخی و احتمال کلمات برخی دیگر نسبت داده شده است. هرچند احتمال قوی داده شده که مراد همه، استحباب باشد.<ref>جواهرالکلام، ج ۱۰، ص۲۲۴ ـ ۲۲۵</ref> | تکبیر در سجده تلاوت آیاتی که سجده واجب دارند قبل از سجده استحباب ندارد؛ لیکن بعد از سر برداشتن از سجده مستحب است. وجوب آن به ظاهر کلمات برخی و احتمال کلمات برخی دیگر نسبت داده شده است. هرچند احتمال قوی داده شده که مراد همه، استحباب باشد.<ref>جواهرالکلام، ج ۱۰، ص۲۲۴ ـ ۲۲۵</ref> | ||
تکبیر بعد از نیت و قبل از رفتن به سجده، در [[سجده سهو]] | بنابر مشهور فقها، تکبیر بعد از نیت و قبل از رفتن به سجده، در [[سجده سهو]] مستحب است.<ref>جواهرالکلام، ج ۱۲، ص۴۴۲ و ص۴۴۷ ـ ۴۴۸</ref> برخی به استحباب تکبیر قبل از [[سجده شکر]] و بعد از سر برداشتن از آن تصریح کردهاند.<ref>جواهرالکلام، ج ۱۰، ص۲۴۵</ref> | ||
===در نماز باران=== | ===در نماز باران=== |