کاربر ناشناس
علی بن عیسی اربلی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←تالیفات
imported>Ahmadian جز (←فرزند اربلی) |
imported>Ahmadian جز (←تالیفات) |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==تالیفات== | ==تالیفات== | ||
آثار اربلی عبارت اند از: | آثار اربلی عبارت اند از: | ||
# [[کشف الغمّه فی معرفه الائمّه]] که از منابع معتبر در شرح حال [[پیامبر اسلام]]، [[حضرت خدیجه]]، [[حضرت فاطمه]] و [[امامان شیعه|امامان دوازده گانه علیهم السلام]] به شمار می آید. این کتاب دو جزء دارد: جزءِ اول دربرگیرنده زندگانی [[پیامبر اسلام(ص)]] و [[امام علی(ع)]]است و تاریخ اتمام آن [[شعبان]] 678 است<ref>ج 2، ص 70</ref> و جزءِ دوم دربرگیرنده زندگانی [[حضرت فاطمه]]، [[حضرت خدیجه]] و [[امامان]] علیهم السلام است و تاریخ اتمام آن [[رمضان]] 687 ذکر شده است.<ref>ج 3، ص 343</ref> وی در مقدمه کتاب <ref>ج 1، ص 3</ref> صراحتاً [[شیعه|تشیّع]] خود را اعلام داشته و «[[اهل بیت]]» علیهم السلام را «ثانی [[ثقلین]]» دانسته، دوستی و دشمنی با آنان را دوستی و دشمنی با خدا عنوان کرده است. او چند مناظره با دانشمندان [[اهل سنت]] داشته<ref>ج 1، ص 85، 340</ref> و تعبیراتی همچون «اصحابنا الشیعه»<ref>ج 2، ص 86</ref> و «انّا معاشر الشیعه» <ref>ج 2، ص 52</ref> دارد.اربلی در پایان هر باب کتاب کشف الغمه قصیده ای نیز در مدح یا مرثیه اهل بیت علیهم السلام سروده است . این کتاب از منابع [[وسائل الشیعه]]<ref>ج 20، ص 43</ref> و [[بحارالانوار]] <ref>ج 1، ص 10، 29</ref> و عبارات آن در غایت فصاحت و مشتمل بر اشعاری نیکو و اخباری مستند است.<ref>بهاءالدین اربلی، ترجمه فارسی، ج 1، مقدمه شعرانی ، ص 16</ref> | # [[کشف الغمة فی معرفة الائمة |کشف الغمّه فی معرفه الائمّه]] که از منابع معتبر در شرح حال [[پیامبر اسلام]]، [[حضرت خدیجه]]، [[حضرت فاطمه]] و [[امامان شیعه|امامان دوازده گانه علیهم السلام]] به شمار می آید. این کتاب دو جزء دارد: جزءِ اول دربرگیرنده زندگانی [[پیامبر اسلام(ص)]] و [[امام علی(ع)]]است و تاریخ اتمام آن [[شعبان]] 678 است<ref>ج 2، ص 70</ref> و جزءِ دوم دربرگیرنده زندگانی [[حضرت فاطمه]]، [[حضرت خدیجه]] و [[امامان]] علیهم السلام است و تاریخ اتمام آن [[رمضان]] 687 ذکر شده است.<ref>ج 3، ص 343</ref> وی در مقدمه کتاب <ref>ج 1، ص 3</ref> صراحتاً [[شیعه|تشیّع]] خود را اعلام داشته و «[[اهل بیت]]» علیهم السلام را «ثانی [[ثقلین]]» دانسته، دوستی و دشمنی با آنان را دوستی و دشمنی با خدا عنوان کرده است. او چند مناظره با دانشمندان [[اهل سنت]] داشته<ref>ج 1، ص 85، 340</ref> و تعبیراتی همچون «اصحابنا الشیعه»<ref>ج 2، ص 86</ref> و «انّا معاشر الشیعه» <ref>ج 2، ص 52</ref> دارد.اربلی در پایان هر باب کتاب کشف الغمه قصیده ای نیز در مدح یا مرثیه اهل بیت علیهم السلام سروده است . این کتاب از منابع [[وسائل الشیعه]]<ref>ج 20، ص 43</ref> و [[بحارالانوار]] <ref>ج 1، ص 10، 29</ref> و عبارات آن در غایت فصاحت و مشتمل بر اشعاری نیکو و اخباری مستند است.<ref>بهاءالدین اربلی، ترجمه فارسی، ج 1، مقدمه شعرانی ، ص 16</ref> | ||
# [[التذکره الفخریّه]] که به گفته اربلی<ref>ص 48ـ 49</ref> آن را به درخواست فخرالدین [[منوچهربن ابی الکرم همدانی]] نایب [[عطاملک جوینی]] تألیف کرده است<ref>ابن فوطی، مجمع الا´داب فی معجم الالقاب، ج 4، قسم 3، ص 419ـ420</ref> و بیشتر به اشعار معاصران و نوپردازان نظر دارد. به گفته [[ابن فوطی]]<ref>مجمع الاداب فی معجم الالقاب، ج 4، قسم 3، ص 419</ref> تاریخ تألیف کتاب 671 بوده است. اربلی در التذکره الفخریّه غنا و اصوات مغنّیان را بررسی کرده و در هر باب مقدمه ای به اسلوب ترسّل و مسجّع آورده که از ویژگیهای نثر آن دوران حکایت دارد<ref>مقدمه، ص 13</ref> این کتاب علاوه بر مقدمه شامل هشت باب در معانی غنایی و توصیف طبیعت و مدح و فخریات است. | # [[التذکره الفخریّه]] که به گفته اربلی<ref>ص 48ـ 49</ref> آن را به درخواست فخرالدین [[منوچهربن ابی الکرم همدانی]] نایب [[عطاملک جوینی]] تألیف کرده است<ref>ابن فوطی، مجمع الا´داب فی معجم الالقاب، ج 4، قسم 3، ص 419ـ420</ref> و بیشتر به اشعار معاصران و نوپردازان نظر دارد. به گفته [[ابن فوطی]]<ref>مجمع الاداب فی معجم الالقاب، ج 4، قسم 3، ص 419</ref> تاریخ تألیف کتاب 671 بوده است. اربلی در التذکره الفخریّه غنا و اصوات مغنّیان را بررسی کرده و در هر باب مقدمه ای به اسلوب ترسّل و مسجّع آورده که از ویژگیهای نثر آن دوران حکایت دارد<ref>مقدمه، ص 13</ref> این کتاب علاوه بر مقدمه شامل هشت باب در معانی غنایی و توصیف طبیعت و مدح و فخریات است. | ||
# [[رسالة الطیف]]، <ref>آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ص 107؛کحّاله، ج 7، ص 163</ref> این کتاب از آثار گرانبهای اربلی است و دربرگیرنده اخبار و اشعار شاعران جاهلی، [[اسلام]] و برخی معاصران مؤلف، و نیز خود او است که بخشی از این ابیات در دیگر کتابها یافت نمی شود. مؤلف در این کتاب راه «طیف الخیال» [[علم الهدی]] را پیموده و به برخی ابیات [[بُحتری]] و [[ابوتمّام]] اشاره کرده است . او میان اسلوب «مقامه نویسی» و طیف الخیال جمع بسته و نیم نگاهی نیز به رساله [[الغفران]] [[ابوالعلاء مَعرّی]] داشته است. اربلی مانند [[سید مرتضی|سیّد مرتضی]] که نقدی علمی به کار بسته و اقوال آمِدی را رد کرده و از ابوتمّام و بحتری دفاع نموده، رفتار نکرده و با ذوقی شاعرانه کتاب را تألیف کرده است.<ref>مقدمه جبوری، ص 32ـ35</ref> | # [[رسالة الطیف]]، <ref>آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ص 107؛کحّاله، ج 7، ص 163</ref> این کتاب از آثار گرانبهای اربلی است و دربرگیرنده اخبار و اشعار شاعران جاهلی، [[اسلام]] و برخی معاصران مؤلف، و نیز خود او است که بخشی از این ابیات در دیگر کتابها یافت نمی شود. مؤلف در این کتاب راه «طیف الخیال» [[علم الهدی]] را پیموده و به برخی ابیات [[بُحتری]] و [[ابوتمّام]] اشاره کرده است . او میان اسلوب «مقامه نویسی» و طیف الخیال جمع بسته و نیم نگاهی نیز به رساله [[الغفران]] [[ابوالعلاء مَعرّی]] داشته است. اربلی مانند [[سید مرتضی|سیّد مرتضی]] که نقدی علمی به کار بسته و اقوال آمِدی را رد کرده و از ابوتمّام و بحتری دفاع نموده، رفتار نکرده و با ذوقی شاعرانه کتاب را تألیف کرده است.<ref>مقدمه جبوری، ص 32ـ35</ref> | ||