پرش به محتوا

حسین حلی: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۴۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ سپتامبر ۲۰۱۳
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
حلّى، حسين ، فقيه بزرگ امامى قرن چهاردهم.
حلّى، حسين ، فقيه بزرگ امامى قرن چهاردهم.
==زادگاه==
==زادگاه==
او اصالتاً اهل عيفار (منطقه‌اى در عراق، در نزديكى حلّه) و از طايفه‌اى مشهور به طفيل بود. پدرش، على‌بن حسين حلّى (متوفى 1344) عالمى پرهيزكار و از شاگردان محمد طه نجف، در جوانى حلّه را ترك كرد و در نجف سكنا گزيد.<ref>آل‌محبوبه، ج 3، ص 283ـ284؛ آقابزرگ طهرانى، طبقات اعلام‌الشيعة: نقباء البشر فى القرن الرابع عشر، قسم 4، ص 1423ـ 1424</ref>
او اصالتاً اهل عيفار (منطقه‌اى در [[عراق]]، در نزديكى [[حلّه]]) و از طايفه‌اى مشهور به طفيل بود. پدرش، [[على‌بن حسين حلّى]] (متوفى 1344) عالمى پرهيزكار بود، در جوانى [[حلّه]] را ترك كرد و در [[نجف]] سكنا گزيد.<ref>آل‌محبوبه، ج 3، ص 283ـ284؛ آقابزرگ طهرانى، طبقات اعلام‌الشيعة: نقباء البشر فى القرن الرابع عشر، قسم 4، ص 1423ـ 1424</ref>
==زندگی==
==زندگی==
حسين در حدود 1309 در نجف به دنيا آمد. او پس از آموختن خواندن و نوشتن، به تحصيل علوم حوزوى روى آورد و پس از فراگرفتن دروس مقدماتى و ميانى و عالى، به تحصيل در دوره خارج فقه و اصول پرداخت.
حسين در حدود 1309 در [[نجف]] به دنيا آمد. او پس از آموختن خواندن و نوشتن، به تحصيل علوم حوزوى روى آورد و پس از فراگرفتن دروس مقدماتى و ميانى و عالى، به تحصيل در دوره خارج [[فقه]] و [[اصول]] پرداخت.
===اساتید===
===اساتید===
مهم‌ترين و اصلى‌ترين استاد او در اين مرحله ميرزامحمدحسين نائينى بود كه حلّى دوره‌اى طولانى در جلسات درس وى حضور يافت و از شاگردان برجسته و نزديك او بود. حلّى مدتى نيز در جلسات درس آقا ضياءالدين عراقى شركت كرد.<ref>آل‌محبوبه، ج 3، ص 283؛ آقابزرگ طهرانى، طبقات اعلام‌الشيعة: نقباء البشر فى القرن الرابع عشر، قسم 2، ص 603؛ طباطبائى‌حكيم، ج 3، ص 54</ref>
مهم‌ترين و اصلى‌ترين استاد او در اين مرحله [[ميرزامحمدحسین نائینی]] بود كه حلّى دوره‌اى طولانى در جلسات درس وى حضور يافت و از شاگردان برجسته و نزديك او بود. حلّى مدتى نيز در جلسات درس [[آقا ضیاءالدین عراقی]] شركت كرد.<ref>آل‌محبوبه، ج 3، ص 283؛ آقابزرگ طهرانى، طبقات اعلام‌الشيعة: نقباء البشر فى القرن الرابع عشر، قسم 2، ص 603؛ طباطبائى‌حكيم، ج 3، ص 54</ref>
===شاگردان===
===شاگردان===
حلّى در فقه و اصول به رتبه بالايى رسيد و مجتهد برجسته‌اى شد. او سالهاى طولانى تدريس كرد و شاگردان بسيارى پرورش داد، از جمله على‌بن اسداللّه غروى تبريزى، سيدعزالدين‌بن على بحرالعلوم، سيدرضى‌بن محمدحسين شيرازى، جعفربن باقر آل‌محبوبه، سيدمحمدمهدى بجنوردى، سيدعبدالرسول جهرمى شيرازى، ابراهيم‌بن صفرعلى مشكينى، حسن سعيد تهرانى، محمدتقى حكيم و محمدسعيد حكيم.
حلّى در [[فقه]] و [[اصول]] به رتبه بالايى رسيد و [[مجتهد]] برجسته‌اى شد. او سالهاى طولانى تدريس كرد و شاگردان بسيارى پرورش داد، از جمله:
# على‌بن [[اسداللّه غروی تبریزی]]
# سيد[[عزالدین‌بن علی بحرالعلوم]]
# سيدرضى‌بن [[محمدحسین شیرازی]]
# [[جعفربن باقر آل‌محبوبه]]
# سيد[[محمدمهدی بجنوردی]]
# [[سیدعبدالرسول جهرمی شيرازی]]
# [[ابراهيم‌بن صفرعلی مشكینی]]
# [[حسن سعيد تهرانی]]
#[[محمدتقی حکیم]]
# [[محمدسعید حکیم]]
==درگذشت==
حلّى در 1394/ 1353ش در نجف درگذشت.<ref>آقابزرگ طهرانى، طبقات اعلام‌الشيعة: نقباء البشر فى القرن الرابع عشر، قسم 2، ص 603ـ604؛ امينى، 1413، ج 1، ص 442</ref>
==خصوصیات==
==خصوصیات==
حلّى فردى دقيق، مسلط بر مبانى فقهى و اصولى گوناگون و خوش‌بيان بود و بسيار عميق و محققانه و به شكل دسته‌بندى شده و منظم تدريس مى‌كرد. او را پرهيزكار، خوش‌خلق و متواضع توصيف كرده و گفته‌اند كه از رياست و زعامت دورى مى‌جست. حلّى در 1394/ 1353ش در نجف درگذشت.<ref>آل‌محبوبه، ج 3، ص 283؛ آقابزرگ طهرانى، طبقات اعلام‌الشيعة: نقباء البشر فى القرن الرابع عشر، قسم 2، ص 603ـ604؛ امينى، 1413، ج 1، ص 442</ref>
حلّى فردى دقيق، مسلط بر مبانى فقهى و اصولى گوناگون و خوش‌بيان بود و بسيار عميق و محققانه و به شكل دسته‌بندى شده و منظم تدريس مى‌كرد. او را [[پرهیزكار]]، [[خوش‌خلق]] و [[متواضع]] توصيف كرده و گفته‌اند كه از رياست و [[زعامت]] دورى مى‌جست.<ref>آل‌محبوبه، ج 3، ص 283؛ آقابزرگ طهرانى، طبقات اعلام‌الشيعة: نقباء البشر فى القرن الرابع عشر، قسم 2، ص 603ـ604؛ امينى، 1413، ج 1، ص 442</ref>
==آثار==
==آثار==
حلّى چندين اثر در فقه و اصول تأليف كرده است. برخى آثار فقهى او كه تعدادى از آنها درباره موضوعات جديد است، عبارت‌اند از: رسالة فى اخذ الاُجرة على‌الواجبات، رسالة فى‌الحاق ولد الشبهة بالزواج الدائم، رسالة فى حكم بيع جِلد الضَبّ و طهارته و قبوله التذكية، رسالة فى عمل اهل كلّ افق على افقهم و حكم‌المسافر بالطائرة من بلاد الى اخرى، رسالة فى معاملة الدينار بأزيَدَ مِنه و رسالة فى معاملة اليانَصيب و البيمة الشائعة فى هذا العَصْر. رسالة فى‌الوضع، رسالة فى قاعدة الفراش، و رسالة فى قاعدة مَنْ مَلَك از ديگر آثار اصولى و فقهى اوست. همچنين او اثرى مبسوط در دو جلد با عنوان السؤال و الجواب، درباره موضوعات گوناگون از جمله تفسير، فقه، اصول‌فقه، لغت و ادبيات تأليف كرده است. حلّى بر برخى آثار مهم نيز حاشيه نوشته است.<ref>آل‌محبوبه، ج 3، ص 283ـ284؛ نيز رجوع کنید به موسوعة طبقات الفقهاء، ج 14، قسم 1، ص 222ـ223</ref>
حلّى چندين اثر در فقه و اصول تأليف كرده است. برخى آثار فقهى او كه تعدادى از آنها درباره موضوعات جديد است، عبارت‌اند از:  
 
# [[رسالة فى اخذ الاُجرة على‌الواجبات]]
شمارى از شاگردان حلّى تقريرات درسهاى فقه و اصول او را تدوين كرده‌اند كه مشهورترين آنها بُحُوث فقهية، اثر عزالدين بحرالعلوم است. اين اثر حاصل درسهاى حلّى درباره برخى مسائل جديد فقهى، از جمله بيمه، بليت بخت‌آزمايى، اوراق نقدى، عمليات بانكى، سرقفلى، احداث راهها و خيابانهاى جديد، قاعده الزام و حقوق زوجيت و آثار وضعى آن است. مؤلف با بهره‌گيرى از منابع جديد، نكاتى را به دروس حلّى افزوده و پاره‌اى از مباحث كتاب را با پرسش و استفتا از حلّى تأليف كرده است<ref>بحرالعلوم، ص 11ـ12</ref>. اين اثر نخستين‌بار در 1384/ 1343ش در نجف و پس از آن، بارها در عراق، لبنان و ايران چاپ شد. دليل العروة‌الوثقى، اثر حسن سعيد تهرانى، يكى‌ديگر از تقريرات دروس حلّى در مبحث طهارت است كه بارها در عراق و ايران چاپ شده است.<ref>امينى، 1385، ص 170؛عواد، ج 1، ص 343</ref> بخش هشتم كتاب نموذج فى‌الفقه الجعفرى <ref>چاپ 1410/ 1368ش، قم</ref>، اثر سيدعباس مدرسى يزدى هم به تقريرات درس حلّى در مبحث بيع اختصاص دارد.
# [[رسالة فى‌الحاق ولد الشبهة بالزواج الدائم]]،
# [[رسالة فى حكم بیع جِلد الضَبّ و طهارته و قبوله التذكية]]،
# [[رسالة فى عمل اهل كلّ افق على افقهم و حكم‌المسافر بالطائرة من بلاد الى اخرى]]،
# [[رسالة فى معاملة الدينار بأزيَدَ مِنه]]
# [[رسالة فى معاملة اليانَصيب و البيمة الشائعة فى هذا العَصْر]]
# [[رسالة فى‌الوضع]]
# [[رسالة فى قاعدة الفراش]]
# [[رسالة فى قاعدة مَنْ مَلَك]]
همچنين وی اثرى مبسوط در دو جلد با عنوان [[السؤال و الجواب]]، درباره موضوعات گوناگون از جمله [[تفسیر]]، [[فقه]]، [[اصول‌فقه]]، [[لغت]] و [[ادبیات]] تأليف كرده است. حلّى بر برخى آثار مهم نيز حاشيه نوشته است.<ref>آل‌محبوبه، ج 3، ص 283ـ284؛ نيز رجوع کنید به موسوعة طبقات الفقهاء، ج 14، قسم 1، ص 222ـ223</ref>
===تدریس تقریرات وی به وسیله شاگردان===
شمارى از شاگردان حلّى تقريرات درسهاى فقه و اصول او را تدوين كرده‌اند كه مشهورترين آنها [[بُحُوث فقهیة]]، اثر [[عزالدين بحرالعلوم]] است. اين اثر حاصل درسهاى حلّى درباره برخى مسائل جديد فقهى، از جمله [[بیمه]]، بليت [[بخت‌آزمایی]]، [[اوراق نقدی]]، [[عمليات بانكی]]، [[سرقفلی]]، احداث راهها و خيابانهاى جديد، [[قاعده الزام]] و حقوق زوجيت و آثار وضعى آن است. مؤلف با بهره‌گيرى از منابع جديد، نكاتى را به دروس حلّى افزوده و پاره‌اى از مباحث كتاب را با پرسش و [[استفتا]] از حلّى تأليف كرده است<ref>بحرالعلوم، ص 11ـ12</ref>. اين اثر نخستين‌بار در 1384/ 1343ش در [[نجف]] و پس از آن، بارها در [[عراق]]، [[لبنان]] و [[ایران]] چاپ شد. [[دليل العروة‌الوثقى]]، اثر حسن [[سعید تهرانى]]، يكى‌ديگر از تقريرات دروس حلّى در مبحث [[طهارت]] است كه بارها در [[عراق]] و [[ایران]] چاپ شده است.<ref>امينى، 1385، ص 170؛عواد، ج 1، ص 343</ref> بخش هشتم كتاب [[نموذج فى‌الفقه الجعفری]] <ref>چاپ 1410/ 1368ش، قم</ref>، اثر [[سیدعباس مدرسی یزدی]] هم به تقريرات درس حلّى در مبحث بيع اختصاص دارد.
==برادر حسین حلی==
==برادر حسین حلی==
گفتنى است كه حسين حلّى برادر بزرگ‌ترى به نام حسن داشت كه شاعر و فاضل بود و در 1337 در جوانى براثر بيمارى درگذشت. از او دو اثر، كتاب فى علم‌الصرف و ديوان شعر، برجاى مانده است.<ref>آقابزرگ طهرانى، طبقات اعلام‌الشيعة: نقباء البشر فى القرن الرابع عشر، قسم 1، ص 414ـ415؛آقابزرگ طهرانى، الذريعة، ج 9، قسم 1، ص 241؛حلّى، قسم 2، ص 202ـ203</ref>
گفتنى است كه حسين حلّى برادر بزرگ‌ترى به نام حسن داشت كه شاعر و فاضل بود و در 1337 در جوانى براثر بيمارى درگذشت. از او دو اثر، كتاب فى علم‌الصرف و ديوان شعر، برجاى مانده است.<ref>آقابزرگ طهرانى، طبقات اعلام‌الشيعة: نقباء البشر فى القرن الرابع عشر، قسم 1، ص 414ـ415؛آقابزرگ طهرانى، الذريعة، ج 9، قسم 1، ص 241؛حلّى، قسم 2، ص 202ـ203</ref>
کاربر ناشناس