کاربر ناشناس
چاووش‌خوانی (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←نوع دیگر چاووش خوانی
imported>Salvand جز (←وضعیت امروزی) |
imported>Salvand |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
==نوع دیگر چاووش خوانی== | ==نوع دیگر چاووش خوانی== | ||
در برخی مناطق [[ایران]]، از جمله در استان [[سمنان]] و [[خراسان]]، گونه دیگری از چاووشی‌خوانی مذهبی ملاحظه می‌شود که با سنّت [[زیارت]] ارتباط مستقیمی ندارد، اما به گونه‌ای رمزی و استعاری با مفهوم حرکت کاروان [[امام حسین]] به [[کربلا]] مرتبط می‌شود، چنان‌که در بیرجند به مناسبت سالروز ورود اهل بیت امام حسین به کربلا، چاووش‌خوانی می‌کنند و از نزدیک شدن ایام [[عزاداری]] [[محرم]] و رسم عَلَم‌بندان خبر می‌دهند و در حین بستن علم نیز اسفند دود می‌کنند و چاووشی می‌خوانند و طبق معمول، مردم نیز در پایان هریک از ابیات چاووشی [[صلوات]] می‌فرستند.<ref>مردم‌نگاری مراسم عزاداری ماه محرم در شهرستان بیرجند، ص۴۷ـ ۴۸</ref> در [[بیرجند]] و [[میبد]]، چاووشخوان درون نخلی که بر دوش مردم حمل می‌شود، می‌نشیند و چاووشی می‌خواند.<ref>بلوکباشی ص۷۱ـ۷۲</ref> در مراسم آیینی «شمع و چراغ» در | در برخی مناطق [[ایران]]، از جمله در استان [[سمنان]] و [[خراسان]]، گونه دیگری از چاووشی‌خوانی مذهبی ملاحظه می‌شود که با سنّت [[زیارت]] ارتباط مستقیمی ندارد، اما به گونه‌ای رمزی و استعاری با مفهوم حرکت کاروان [[امام حسین]] به [[کربلا]] مرتبط می‌شود، چنان‌که در بیرجند به مناسبت سالروز ورود اهل بیت امام حسین به کربلا، چاووش‌خوانی می‌کنند و از نزدیک شدن ایام [[سوگواری محرم|عزاداری]] [[محرم]] و رسم [[علم بندان|عَلَم‌بندان]] خبر می‌دهند و در حین بستن علم نیز اسفند دود می‌کنند و چاووشی می‌خوانند و طبق معمول، مردم نیز در پایان هریک از ابیات چاووشی [[صلوات]] می‌فرستند.<ref>مردم‌نگاری مراسم عزاداری ماه محرم در شهرستان بیرجند، ص۴۷ـ ۴۸</ref> در [[بیرجند]] و [[میبد]]، چاووشخوان درون نخلی که بر دوش مردم حمل می‌شود، می‌نشیند و چاووشی می‌خواند.<ref>بلوکباشی ص۷۱ـ۷۲</ref> در مراسم آیینی «شمع و چراغ» در شبهای [[شهادت]] [[امام حسن(ع)|امام حسن]] و [[امام حسین|امام حسین(ع]]) در [[تکیه بیدآباد]] [[شاهرود]]، پس از خواندن [[خطبه]] و [[دعا]]، چاووش اشعار (دوازده‌بند) [[محتشم کاشانی]] را درباره واقعه [[کربلا]] و رثای [[شهدای کربلا|شهدای]] آن می‌خواند و حضار در پایان هر مصراع [[صلوات]] می‌فرستند. شغل چاووشی در تکیه بیدآباد شاهرود موروثی است.<ref>شریعت‌زاده، ج ۲، ص۴۰۹ـ۴۱۳</ref> در [[نوش‌آباد]] [[کاشان]] نیز کسی با عنوان «چاووشخوان» در روز [[عاشورا]] سوار بر [[اسب]] پیشاپیش تعزیه‌خوانان، چاووشی می‌خوانده است. | ||
==وضعیت امروزی== | ==وضعیت امروزی== | ||
چاووشی خوانی هنوز در شهرها و روستاهای ایران با تفاوتهایی نسبت به گذشته مرسوم است. این رسم امروزه در خواندن شعر در وقت بدرقه و بیشتر در استقبال و گاه حین سفر خلاصه می‌شود. در شهرها، چاووشی خوانان، که مداحان مذهبی هستند، همراه بدرقه کنندگان یا استقبال کنندگان اشعار چاووشی را همچون گذشته به آواز و بدون ساز می‌خوانند. رسم چاووشی هنگام استقبال از حجاج، غالبا در سه جا، ایستگاههای پروازی، چند کیلومتر بیرون شهرها و در کوی یا خیابان محل سکونت حجاج برگزار می‌شود و همراه شادی، دود کردن اسپند، قربانی و گلاب افشانی است. | چاووشی خوانی هنوز در شهرها و روستاهای ایران با تفاوتهایی نسبت به گذشته مرسوم است. این رسم امروزه در خواندن شعر در وقت بدرقه و بیشتر در استقبال و گاه حین سفر خلاصه می‌شود. در شهرها، چاووشی خوانان، که مداحان مذهبی هستند، همراه بدرقه کنندگان یا استقبال کنندگان اشعار چاووشی را همچون گذشته به آواز و بدون ساز می‌خوانند. رسم چاووشی هنگام استقبال از حجاج، غالبا در سه جا، ایستگاههای پروازی، چند کیلومتر بیرون شهرها و در کوی یا خیابان محل سکونت حجاج برگزار می‌شود و همراه شادی، دود کردن اسپند، قربانی و گلاب افشانی است. | ||