کاربر ناشناس
حسینیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Jalalyaghmoori بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Jalalyaghmoori بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
در بسیاری موارد از لحاظ موقعیت در بافتِ شهری (مثلاً در شهرهای نائین، زواره، تفت و میبد)، حسینیه‌ها نقطه ارتباط اصلی میان خیابانها هستند و بخش مهمی از كالبد معماری شهر را تشكیل می‌دهند و مهم‌ترین فضای سرپوشیده هر محله تلقی می‌شوند<ref>سلطان‌زاده، 1374ش، ص 131</ref>. | در بسیاری موارد از لحاظ موقعیت در بافتِ شهری (مثلاً در شهرهای نائین، زواره، تفت و میبد)، حسینیه‌ها نقطه ارتباط اصلی میان خیابانها هستند و بخش مهمی از كالبد معماری شهر را تشكیل می‌دهند و مهم‌ترین فضای سرپوشیده هر محله تلقی می‌شوند<ref>سلطان‌زاده، 1374ش، ص 131</ref>. | ||
==تطور تاریخی و جغرافیایی واژه حسینیه== | |||
نام‌گذاری مكانهای ویژه عزاداری حسینی، در مناطق گوناگون شیعه‌نشین تابع مناسبات و ادبیات محلی بوده است؛ مثلاً در [[ایران]] و [[عراق]]، بیشتر از واژه [[تكیه]] استفاده میشده و در روندی رو به رشد، حسینیه در كنار واژه‌هایی چون میدان و چهارسوق بهكارمیرفته. در ایران معاصر، بیشترِ مكانهایی‌كه برای برگزاری مراسم عزاداری حسینی بنا می‌شوند حسینیه نامیده‌می‌شوند<ref>ر ک. معتمدی، ج1، ص145ـ 351</ref>و تقریباً دیگر هیچ مكان نوساخته‌ای را با این كاربرد، تكیه نمی‌نامند و حتی در بازسازیها، نام تكیه‌ها را به حسینیه یا [[مسجد]] برمی‌گردانند<ref>ر ک .همان، ج1، ص510؛شاطری، ص33</ref>. | نام‌گذاری مكانهای ویژه عزاداری حسینی، در مناطق گوناگون شیعه‌نشین تابع مناسبات و ادبیات محلی بوده است؛ مثلاً در [[ایران]] و [[عراق]]، بیشتر از واژه [[تكیه]] استفاده میشده و در روندی رو به رشد، حسینیه در كنار واژه‌هایی چون میدان و چهارسوق بهكارمیرفته. در ایران معاصر، بیشترِ مكانهایی‌كه برای برگزاری مراسم عزاداری حسینی بنا می‌شوند حسینیه نامیده‌می‌شوند<ref>ر ک. معتمدی، ج1، ص145ـ 351</ref>و تقریباً دیگر هیچ مكان نوساخته‌ای را با این كاربرد، تكیه نمی‌نامند و حتی در بازسازیها، نام تكیه‌ها را به حسینیه یا [[مسجد]] برمی‌گردانند<ref>ر ک .همان، ج1، ص510؛شاطری، ص33</ref>. | ||
شیعیان [[عمان]] و [[بحرین]] درباره این مکانها از واژه مَأتم، شیعیان شبه قاره و [[پاكستان]] از امام‌بارا/ امامباره، عاشورخانه و عزاخانه، و در [[افغانستان]] از واژه منبر استفاده می‌كرده‌اند<ref>ر.ک توسلی، ص 82؛ جانب‌اللهی، ص 15ـ20؛ د.اسلام، چاپ دوم، ذیل"Imam-bara"؛ دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ذیل«اِمامْ باره»؛ دایرةالمعارف جهان اسلام آكسفورد، ذیل واژه؛ تاسی، 53؛ فرهنگ، ص 308ـ318؛ ولی، ص 125ـ126</ref>. | شیعیان [[عمان]] و [[بحرین]] درباره این مکانها از واژه مَأتم، شیعیان شبه قاره و [[پاكستان]] از امام‌بارا/ امامباره، عاشورخانه و عزاخانه، و در [[افغانستان]] از واژه منبر استفاده می‌كرده‌اند<ref>ر.ک توسلی، ص 82؛ جانب‌اللهی، ص 15ـ20؛ د.اسلام، چاپ دوم، ذیل"Imam-bara"؛ دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ذیل«اِمامْ باره»؛ دایرةالمعارف جهان اسلام آكسفورد، ذیل واژه؛ تاسی، 53؛ فرهنگ، ص 308ـ318؛ ولی، ص 125ـ126</ref>. | ||
==نام‌گذاری حسینیه‌ها== | |||
گاه، نام واقف یا بانی را بر روی حسینیه می‌گذارند، مثل حسینیه سیدمحمد صالح در [[كربلا]]، حسینیه اصطهباناتی در [[نجف]] و حسینیه مؤمن علی یزدی در [[كاظمین]]<ref>ر ک. انصاری‌قمی، وقف، سال 2، ش 1، ص 77، ش 3، ص 84، سال 3، ش 1، ص 101</ref>یا آنها را به نام اصناف می‌خوانند، مانند حسینیه خیاطها، حسینیه دباغها، حسینیه صباغها، هر سه در [[بیرجند]]<ref>رضائی، ص 126ـ127</ref> یا حسینیه خرازها، حسینیه نجارها، حسینیه قنادها و حسینیه بزازها، همگی در [[سبزوار]]<ref>محمدی، ص 261</ref>. حسینیه‌هایی كه اهالی برخی شهرها در شهرهای دیگر بنا می‌كنند، به نام گروه مهاجران یا زائران خوانده می‌شوند، مانند حسینیه اصفهانیها، حسینیه تهرانیها، حسینیه قمیها، و حسینیه آذربایجانیها، همگی در كربلا<ref>انصاری‌قمی، وقف، سال 2، ش 3، ص 83ـ84</ref>. برخی حسینیه‌ها نیز به نام محله‌ای كه در آن واقع شده‌اند خوانده می‌شوند، از جمله در نائین، ابیانه و كاشان<ref>ر ک. سلطان‌زاده، 1374ش، ص 130؛ بلوكباشی، ص 59، 61؛ مشهدی نوش‌آبادی، ص 10</ref>. نام‌گذاری حسینیه‌ها به نام امامان و معصومان و فرزندان آنها نیز مرسوم است<ref>ر ک. معتمدی، ج 1، ص 151، 165، 168، 180 و جاهای دیگر</ref>. | |||
==هزینهها و درآمدها== | ==هزینهها و درآمدها== | ||