کاربر:Mrajabi/مقالات

دائره المعارف قرآن کریم

=دایرﺓالمعارف ها یا دانش‌نامه ها معادل انگلیسی انسیکلوپدیا (Encyclopaedia) هستند که خلاصه‌ی مستند و قابل فهمی از مجموع اطلاعات بشری - در همه‌ی رشته‌ها یا در رشته‌ای معین- که به ترتیب الفبایی تنظیم شده باشد.
دایرﺓالمعارف بر دو نوع است: دایرﺓالمعارف‌های اختصاصی (مقالات مربوط به موضوعی خاص در آن نوشته می‌شود)، و دایرﺓالمعارف‌های عمومی (شامل مطالبی کلی در حوزه‌ی تمام معارف بشری است). وجه اشتراک دایرﺓ‌المعارف‌ها، لغت‌نامه‌ها، اطلس‌ها، و اصولا مجموعه‌های چند دانشی در این است که همگی به‌عنوان کتاب‌های مرجع شناخته شده‌اند. کتاب‌هایی که افراد برای اطلاعات اجمالی به آنها مراجعه می‌کنند.

دائرةالمعارف قرآن كريم اثر مركز فرهنگ و معارف قرآن، پژوهشى درباره مدخل‌هاى قرآنى و ارايه مقالاتى درباره آنهاست، كه به زبان فارسى و در دوران معاصر نوشته شده است. تا کنون 17 جلد از این دائره المعارف به چاپ رسیده و محققین این مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم در تلاش برای چاپ 13 مجلد دیگر می باشند.

• ساختار دائره المعارف

كتاب با پيشگفتار مركز فرهنگ و معارف قرآن آغاز می شود. كتاب مجموعاً شامل چهار هزار مدخل مى‌باشد اما پژوهشگران آن بر اين حدس و تقريبند كه در دائرةالمعارف حاضر، افزون بر چهار هزار مدخل چهره خواهد نمود. مدخل‌ها از سه حوزه اصلى برگزيده شده‌اند: «موضوعات و مفاهيم قرآنى»، «اعلام قرآنى» و «علوم‌قرآن». چينش مدخل‌ها بر پايه الفباى فارسى است. در اين چينش، مجموعه مدخل و شناسه، روى هم در نظر گرفته شده‌اند؛ پس اگر دو مدخل مشترك باشند، حروف شناسه در چينش مدخل‌ها مؤثّرند. حرف ال در ابتداى كلمه ناديده گرفته شده، ولى در اثناى كلمه، لحاظ شده است. حرف مشدّد نيز هم‌چون حرف بى‌تشديد لحاظ و در همزه، به پايه آن نظر شده است: (أ) به مثابه الف، (ؤ) چون واو، (ئ) همانند ياء و همزه بى‌كرسى (ء) مانند (أ) فرض گرديده است. یکی از نکات مهم در ساختار بدنی مقالات، رعایت چینش و نظم منطقی، آسان یابی موضوعات مقالات و استفاده از ارجاعات درون متنی برای حذف طولانی شدن مطالب و خسته شدن خوانندگان می باشد.

• گزارش محتوا

در پيشگفتار، ابتدا به تعريف و پيشينه دائرةالمعارف‌نويسى پرداخته شده و سپس به ضرورت تدوين دائرةالمعارف قرآنى و ويژگى‌هاى اثر حاضر، اشاره گرديده است.

هدف اصلى دائرةالمعارف حاضر، عبارت از ارائه اطّلاعات ناب و اصيل در قلمرو موضوعات قرآنى است؛ به‌گونه‌اى كه اهل تحقيق در اين موضوعات را به مثابه منبعى مادر و ماندگار، از منابع فرعى بى‌نياز كند.

• مهمترین ویژگی ها

از ویژگى‌هاى این دایرة المعارف عبارتند از: استوارى بر پایه نظام الفبایی در چینش مدخل‌ها استفاده از منابع اصیل و متقن و دست اول ارائه همه آرا و مبانى اصلى در هر موضوع برخوردارى از نظام ارجاع درون مقاله اى و برون مقاله اى بهره ورى از نثر معیار.