کاربر:Elyas-salehi/صفحه تمرین3
روزه خواری خوردن و آشامیدن در ملا عام، در ماه رمضان است. در دین اسلام روزه خواری در مکان های عمومی حرام و برای آن تعزیر در نظر گرفته شده است.
اهمیت
روزه گرفتن از واجبات و ضروریات اسلام و تخلف از آن گناه کبیره و منکر وجوب آن مرتد است.[۱] طبق روایات کسی که بدون عذر روزه خواری کند از دین خارج می‌شود.[۲] و اگر این روزه خواری در منظر عموم باشد تعزیر می شود.[۳] روزه خواری در بسیاری از کشورهای مسلمان کیفر و مجازات‌های سنگینی مانند زندان، تبعید، شلاق، جریمه نقدی و حتی در مواردی اعدام است. روزه خواری در کشور ایران صریحا جرم انگاری نشده ولی در برخی از مواد قانون مجازات اسلامی انجام افعال حرام در ملاعام جرم است و برای آن مجازات در نظر گرفته شده و روزه خواری از جمله این افعال است.[۴]
شرایط مجازات روزه خواری در ملا عام
برای تحقق جرم روزه خواری علنی بودن شرط است یعنی روزه خواری هر چند از روی عذر باشد در اماکن عمومی و در منظر دیگران باشد جرم است.[۵] و اگر مکانی خلوت باشد و دیگران امکان ورود و خروج به آن مکان را داشته باشند مانند خیابان بدون رفت آمد، باز هم روزه خواری در ملا عام بر آن صدق می کند.[۶]
کفاره روزه خواری بدون عذر در ملا عام
اگر کسی در ملا عام به هر دلیلی روزه خواری کند با تحویل به محاکم قضایی حد زده می شود.[۷] حدی که بر شخص روزه خوار زده می شود برای این است که حرمت ماه رمضان را شکسته است و آن شخص نسبت به وظیفه شخصی و دینی خود نیز مسئول است و اگر در روزه نگرفتن معذور باشد فقط قضای آن روز را می گیرد و اگر از روی عمد و با شی حلال روزه خوای کرده باشد باید کفاره بدهد.[۸] و اگر روزه خواری با شی حرام مانند خوردن نجاست باشد باید به غیر از گرفتن قضای آن روز، کفاره جمع نیز بپردازد.[۹] شخصی که وجوب روزه را انکار کند در صورتی که منکر شدن آن؛ به انکار خدا یا پیامبر(ص) برگردد، مرتد است.[۱۰]
مجازات روزه خواری
به فتوای فقهای شیعه شخصی که در ملا عام روزه خواری کند، در مرتبه اول و دوم ۲۵ ضربه تازیانه و در مرتبه سوم یا بنا بر نظر برخی از فقها در مرتبه چهارم اعدام می‌شود.[۱۱] برای این فتوا به چند روایات از امامان شیعه استناد شده است.[۱۲] از جمله روایتی که امام علی(ع) کسی که بدون عذر در ماه رمضان روزه خواری کرده بود را ۳۹ ضربه شلاق زد.[۱۳] در روایتی دیگر امام علی(ع) حکم کسی را که در ماه رمضان شرب خمر کرده بود صد ضربه شلاق و یک روز زندان و ۸۰ ضربه شلاق محکوم کرد که زندان و ۸۰ ضربه شلاق بخاطر روزه خواری در ملا عام با فعل حرام است.[۱۴] و روایاتی که به صورت عام مرتکب گناه کبیره را اگر دو بار حد زده باشند در مرحله سوم اعدام می‌کنند که یکی از گناهان کبیره آشکار سازی به ترک واجبات الهی از جمله روزه ماه مبارک رمضان است.[۱۵]
روزه خواری با عذر و بدون عذر در ملا عام
۱. اگر کسی از جهت شرعی معذور است و نمی‌تواند روزه بگیرد مانند مسافر یا انسان بیماری که روزه گرفتن به او ضرر می‌رساند، اگر چه روزه بر او واجب نیست، اما نباید در انظار عمومی روزه‌خواری کند. اما اگر همین فرد در معبر و در انظار عمومی اقدام به خوردن و آشامیدن کند، عمل او تظاهر به روزه‌خواری است.
روزه خواری فرد غیرمسلمان ایرانی
روزه‌خواری برای کسی که بر او روزه گرفتن واجب باشد، حرام است و اگر بر کسی روزه گرفتن واجب نیست جرم روزه خواری هم برای او مطرح نیست. اما فرد غیر مسلمان نمی‌تواند در ملاءعام تظاهر به روزه خواری کند، زیرا صراحت ماده ۳ قانون مجازات اسلامی بیان می‌کند «قوانین جزایی درباره‌ی کلیه کسانی که در قلمرو حاکمیت زمینی، دریایی و هوایی جمهوری اسلامی ایران مرتکب جرم شوند اعمال می‌شود» ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی مشمول افراد غیر مسلمان هم می‌شود و این افراد مجاز به روزه‌خواری در ملاءعام نیستند.
اگر اعتقاد به وجوب روزه ندارد و در مملکت اسلامی اقدام به خوردن روزه کند حد زده می‌شود.
مهیا کردن مقدمات برای روزه خواری
فلسفه تعزیر روزه خواری
پانویس
- ↑ الغایة القصوی، شیخ عباس قمی، ج ۱، ص۵۱۹.
- ↑ کلینی، الکافی، ج۲ ص۲۷۸.
- ↑ منبع
- ↑ تاملی بر روزه خواری در رویه قضایی، فعل مجرمانه یا فعل حرام؟ فصلنامه تمدن حقوقی، دوره ۵ شماره ۱۱ تابستان ۱۴۰۱. ص۵۴۴.
- ↑ تاملی بر روزه خواری در رویه قضایی، فعل مجرمانه یا فعل حرام؟ فصلنامه تمدن حقوقی. دوره ۵ شماره ۱۱ تابستان ۱۴۰۱. ص ۵۴۴.
- ↑ فصلنامه تمدن حقوقی. دوره ۵ شماره ۱۱ تابستان ۱۴۰۱، ص۵۴۵. ماده ۲۱۴ قانون مجازات عمومی سابق و قوانین جزایی دیگر.
- ↑ موسوی گلپایگانی، سید محمدرضا، مجمع المسائل، محقق و مصحح: کریمی جهرمی، علی، ثابتی همدانی، علی، نیری همدانی، علی، ج۳، ص۲۱۵، دار القرآن الکریم، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
- ↑ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۹۲۶؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۵ش، ج۴، ص۱۶۹.
- ↑ شیخ بهایی، جامع عباسی، ۱۴۲۹ق، ص۴۶۲؛ بحرانی، سداد العباد، ۱۴۲۱ق، ص۲۲۹؛ علامه حلی، إرشاد الأذهان، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۹۷؛ فقعانی، مسائل ابن طی، بی‌تا، ص۱۷۸؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۹۳۱.
- ↑ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج۲، ص۴۹۴ و ۴۹۵، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، ۱۴۲۴ق.
- ↑ علامه حلی، منتهی المطلب، تبریز، حاج احمد، چاپ قدیم، ۱۳۳۳ش، ج۲، ص۵۸۱، العروة الوثقی (سید یزدی)، ج۲، ص۱۶۷. یزدی، سید محمد کاظم، ۱۳۹۲، ج۲، ص۳۸. الغایة القصوی، شیخ عباس قمی، ج ۱، ص۵۰۰ و ۵۱۹، تهران، نشر دینا.
- ↑ من لا یحضره الفقیه، ج۲ ص۱۱۷. اشعری قمی، احمد بن محمد بن عیسی، ص۲۴۵، ۱۳۸۵، النوادر (للاشعری) تهران، بنیاد فرهنگ اسلامی کشانپور. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ ششم، ۱۴۱۲ق، ج۷، ص۱۷۹.
- ↑ محدث نوری، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، انتشارات مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، ج۷، ص ۴۰۱.
- ↑ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه،انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۰۴ق. ج۴ص۵۵. شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۱۰، ص۹۴، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۹۰ق.
- ↑ حر عاملی، محمد بن حسن، ۱۳۷۴، وسائل الشیعه، ج۱۸، ص ۳۱۴، قم، موسسه آل البیت علیهم السلام.