پیشنویس:شیوهنامه نگارش مقاله شخصیتهای علمی
شیوهنامه نگارش مقاله شخصیتهای علمی در ویکیشیعه پیشنهادی است برای بهینه شدن مقالاتی که با هدف معرفی یک شخصیت علمی نگاشته میشوند.
نکات اصلی
در نگارش این مدخلها چند نکته شایان یادآوری است:
- ساختار مدخلها در ویکیشیعه پیرو ساختارهای از پیش تعیینشده نیست. نویسنده با آفرینشگری خود ساختار بهینه را برمیگزیند.
- با این همه هر نوشتار در ویکیشیعه بایستههایی دارد و منهای این بایستهها آنچه نوشته شده دچار کاستی، و نیازمند ترمیم خواهد بود.
- روشن است چینش این گفتارها و پیش و پس آوردن هر کدام، وابسته به گزینش نویسنده است و جایگاه هر بخش را دانستههای ما و ارزش آن بخش روشن میکند.
گزارش جایگاه و اهمیت
در این بخش باید گرایش علمی، جایگاه و تأثیرگذاری و در یک کلام وجه سرشناسی شخصیت آشکار شود. هدف این است که مشخص کنیم چرا این شخصیت، شایستهٔ داشتن مدخلی در ویکیشیعه است.
گزارش آثار
در این بخش، اگر تعداد آثار فرد محدود باشد، تمامی آثار فهرست میشوند. اما اگر تعداد آنها زیاد باشد، یک گزارش آماری و موضوعی از آثار ارائه میگردد و سپس مهمترین آثار با معرفی کوتاهی گزارش میشوند. در صورت نیاز و اهمیت آثار، صفحهای جداگانه برای فهرست کامل آثار نیز ایجاد میشود.
آراء و اندیشهها
یکی از بخشهای مقاله باید به گرایشات و آراء شخص بپردازد که لزوما آراء ابتکاری و نظریات ابداعشده او نیست. بلکه اندیشههای فرد به گونهای باید گزارش شود که سوگیریهای اندیشگی، دینی، فقهی، فرهنگی و حتی سیاسی او از بین سخنانش دریافتشدنی باشد.
زندگینامه
گزارشی کوتاه از زندگی خانوادگی و آموزشی و پژوهشی مانند حوزهها یا دانشگاههای محل تحصیل، استادان، شاگردان و سفرهای علمی
اگر فرد دارای استادان و شاگردان زیادی باشد، نیازی به فهرستکردن تمامی آنها نیست. بلکه باید گزارشی کلی ارائه شود و تنها مهمترین افرادی که رابطهٔ استاد و شاگردیِ معناداری با فرد داشتهاند و تأثیر متقابل میان آنها وجود داشته است، را نام برد.
دیگر نقشها
هر شخصیت علمی به ویژه حوزویان ممکن است غیر از کار علمی و تبلیغ دینی فعالیتهای سیاسی، یا عام المنفعه و مانند آن داشته باشند که باید در مدخل باشد ولی روشن باشد که این امور جانبی هستند. وزن هر بخش باید رعایت شود و چنان نباشد که از یک شخصیت غیرسیاسی، تنها به خاطر یکی دو بیانیه یک چهره سیاسی نمایش داده شود.
دقت در انتخاب واژههای نشانگر تخصص افراد
در انتخاب واژهها برای بیان تخصص و جایگاه شخصیتها باید دقت بالایی بهکار برد. بهعنوان مثال، استفاده از عنوانهایی مانند فقیه برای فردی که تنها در حوزه درس خوانده، در فقه پژوهش میکند یا فقه تدریس مینماید، مناسب نیست. در چنین مواردی، بهتر است از عنوانهایی مانند فقهپژوه، روحانی، پژوهشگر فقه، استاد فقه و نظایر آن استفاده شود تا جایگاه فرد بهدرستی و بدون اغراق نشان داده شود.
بنابراین در استفاده از واژههایی مانند عارف، فیلسوف، متکلم، مورخ، فقیه، اصولی باید نهایت دقت و احتیاط را بهکار برد و از بهکارگیری این عنوانها بدون سند معتبر و شواهد کافی خودداری کرد.
ذکر تاریخ دقیق به جای واژههای کلیشهای
برای نشاندادن زمان فعالیتها، باید از تاریخهای دقیق یا تعیین بازههای زمانی مشخص استفاده کرد و از بهکارگیری تعابیر مبهمی مانند اسبق یا سابق خودداری نمود. بهعنوان مثال، به جای گفتن وی سابقاً در حوزه علمیه فعالیت میکرد، بهتر است بنویسیم: «وی از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۷۰ در حوزه علمیه فعالیت داشت.