ویکی شیعه:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۱۵/۳۰
قطب شاهیان، سلسلهای از حاکمان شیعه در دکن هندوستان، مشهور به حکام تلنگ. نسب این سلسله به ترکمانان قراقوینلو میرسد و از ۹۱۸ه.ق تا ۱۰۹۸ در مشرق دکن (گلکنده و حیدرآباد) فرمانروایی کردند. سلطان قلی قطب شاه، محمدقلی قطب شاه، سلطان جمشید قطب شاه و عبداللّه قطب شاه از جمله سلاطین این حکومتاند. در ۹۹۹ه.ق، قطب شاه با کمک میرمحمد مؤمن استرآبادی، شهر حیدرآباد را بناکرد و آن را دومین پایتخت قطب شاهیان قرارداد.قطب شاهیان از آغاز با صفویان مناسبات دوستانه و با حکومت بابریان و حکومتهای محلی هند روابطی خصمانهای داشتند.
در رأس حکومت قطب شاهیان، سلطان قرار داشت، پس از او، مهمترین مقام، پیشوا بود که تمام امور قضایی، مذهبی، فرهنگی و سیاسی را رهبری میکرد. مقامهای میرجمله ودبیری در مرتبه سوم و چهارم اداری قطب شاهیان به شمار میآمدند.
بیشتر حاکمان این سلسله، از جمله سلطان قلی در گسترش مذهب تشیع در قلمروشان تلاش میکردند و خطبه به نام دوازده امام علیهم السلام میخواندند.میرمحمد مؤمن هنگام ساخت حیدرآباد، به بناهای مذهبی توجه کرد. از جمله عاشورخانه، که برای برگزاری مراسم عزاداری شهادت امام حسین ایجاد کرد، و بنای داد، که برای انجام دادن مراسم مخصوص به اهل بیت، مراسم ایام ولادت یا شهادت، احداث شده بود. گسترش مناسبات سیاسی و فرهنگی با ایران، که درنتیجۀ آن بسیاری از علما و دانشمندان آن به این منطقه روی آوردند، به پیشرفت فرهنگی و ادبی دکن و زبان فارسی در این دوره کمک مؤثری کرد.