پرش به محتوا

امامیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۴۵۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{شیعه}}
{{جعبه اطلاعات فرقه
| عنوان            =امامیه
| تصویر            =
| اندازه تصویر    =
| توضیح تصویر      =
|مؤسس              =
| سال تأسیس        =
| قدمت            =
| گرایش            =
| گستره جغرافیایی  =سرتاسر جهان
| شهرهای مهم      =[[کوفه]]، [[قم]]
| زیارتگاه‌ها      =حرم امامان، حرم پیامبر(ص)، قبرستان بقیع
| فعالیت‌های مهم    =[[غیبت امام مهدی(عج)]]
| حوادث مهم        =
| حکومت‌ها          =[[آل بویه]] • [[صفویان|صفویه]]• [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]]
| علل پیدایش      =
| نام‌های دیگر      =دوزاده امامی • اثناعشری
| از فرقه‌های      [[شیعه]]
| از شاخه‌های      =[[اسلام]]
| باورها          =[[امامت امامان شیعه]]
| داعیان          =
| فرقه‌ها          =
| شاخه‌ها          =
| رهبر/امام کنونی  =
| رهبران/امامان    =
| آئین‌ها          =
| کتاب‌های مهم      =[[کتب اربعه]]
| وضعیت            =
| تاریخ انقراض    =
| تعداد پیروان    =
| مؤسسات          =
| مذهبی            =
| اجتماعی          =
| سیاسی            =
}}
::{{درباره۲|'''شیعه دوازده‌امامی'''|مذهب شیعه|شیعه}}
::{{درباره۲|'''شیعه دوازده‌امامی'''|مذهب شیعه|شیعه}}
'''امامیه''' یا '''شیعه دوازده‌امامی''' یا '''شیعه اثناعَشَری''' بزرگ‌ترین شاخه از [[شیعه|مذهب شیعه]] است. به باور شیعیان امامی پس از [[پیامبر]]، رهبری جامعه بر عهده [[امام]] است  و امام از سوی خدا تعیین می‌شود. شیعیان امامی بر پایه احادیثی چون حدیث غدیر، [[حضرت علی(ع)]] را جانشین [[پیامبر اسلام(ص)]] و نخستین امام می‌دانند. آنها به [[دوازده امام]] اعتقاد دارند و بر این باورند که امام دوازدهم، [[مهدی]]، زنده است و در [[غیبت امام زمان (عج)|غیبت]] به سر می‌برد. [[زیدیه]] و [[اسماعیلیه]]، دو فرقه دیگر شیعه، به همه دوازده‌امام امامیه باور ندارند. آنها همچنین شمار امامان را به دوازده تن محدود نمی‌کنند.
'''امامیه''' یا '''شیعه دوازده‌امامی''' یا '''شیعه اثناعَشَری''' بزرگ‌ترین شاخه از [[شیعه|مذهب شیعه]] است. به باور شیعیان امامی پس از [[پیامبر]]، رهبری جامعه بر عهده [[امام]] است  و امام از سوی خدا تعیین می‌شود. شیعیان امامی بر پایه احادیثی چون حدیث غدیر، [[حضرت علی(ع)]] را جانشین [[پیامبر اسلام(ص)]] و نخستین امام می‌دانند. آنها به [[دوازده امام]] اعتقاد دارند و بر این باورند که امام دوازدهم، [[مهدی]]، زنده است و در [[غیبت امام زمان (عج)|غیبت]] به سر می‌برد. [[زیدیه]] و [[اسماعیلیه]]، دو فرقه دیگر شیعه، به همه دوازده‌امام امامیه باور ندارند. آنها همچنین شمار امامان را به دوازده تن محدود نمی‌کنند.
خط ۱۴: خط ۴۸:


==تاریخچه پیدایش==
==تاریخچه پیدایش==
{{شیعه}}
درباره تاریخ پیدایش شیعه، دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد؛ از جمله از زمان حیات [[پیامبر اسلام(ص)]]، پس از ماجرای [[سقیفه]]، بعد از [[قتل عثمان]] و پس از [[ماجرای حکمیت]] به عنوان تاریخ پیدایش شیعه نام برده شده است.<ref>محرمی، تاریخ تشیع، ۱۳۸۲ش، ۴۳، ۴۴؛ گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ تشیع، ۱۳۸۹ش، ۲۰-۲۲؛ فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۴۹-۵۳.</ref> البته تا چند قرن پس از پیدایش [[اسلام]]، واژه شیعه تنها درباره کسانی که به امامت الهی [[ائمه]] اعتقاد داشتند، به کار نمی‌رفت؛ بلکه به دوست‌داران [[اهل بیت]] یا کسانی که [[حضرت علی(ع)]] را بر عثمان مقدم می‌دانستند هم شیعه علی می‌گفتند.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، ۱۳۹۰ش، ص۲۲، ۲۷.</ref> بیشتر اصحاب اهل بیت(ع)، جزو دو دسته اخیر بودند.<ref>فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۶۱.</ref><br /> گفته‌اند که از زمان حضرت علی(ع) هم شیعه اعتقادی وجود داشته است؛ یعنی برخی از پیروان وی، معتقد بودند که او از سوی  خداوند به امامت منصوب شده است.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، ۱۳۹۰ش، ص۲۹، ۳۰.</ref> البته شمار این گروه بسیار اندک بود.<ref>فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۶۱.</ref> در دوره [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] هم با آنکه تعداد شیعیان امامی بیشتر شد، هنوز به اندازه‌ای نمی‌رسید که بتوان آنها را فرقه دینی نامید.<ref>فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۶۳-۶۵.</ref> در آن زمان اهل بیتْ شیعیان و دوستداران فراوانی داشتند، ولی برخی [[روایات]] شمار کسانی که برای آنها منصب الهی قائل بودند، به پنجاه نفر هم نمی داند.<ref>فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۶۲.</ref><br /> از اواخر [[قرن سوم قمری]]،  شیعه امامی از دیگر فرقه‌های شیعی متمایز شد. پس از شهادت [[امام حسن عسکری(ع)]]، گروهی از شیعیان که معتقد بودند زمین هیچ‌گاه بدون [[امام]] باقی نمی‌ماند، به وجود [[امام دوازدهم]] و [[غیبت امام زمان (عج)|غیبت]] او اعتقاد پیدا کردند. این گروه به شیعه امامی یا دوازده‌امامی شناخته شدند.<ref>فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۱۰۹، ۱۱۰.</ref> از این زمان به تدریج، شمار این فرقه شیعه زیاد شد؛ به گونه‌ای که به گفته [[شیخ مفید]]، در زمان او یعنی سال ۳۷۳ق، تشیع دوازده امامی، بیشترین پیروان را در میان دیگر فرقه‌های شیعه داشته است.<ref>سید مرتضی، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۳۲۱.</ref>
درباره تاریخ پیدایش شیعه، دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد؛ از جمله از زمان حیات [[پیامبر اسلام(ص)]]، پس از ماجرای [[سقیفه]]، بعد از [[قتل عثمان]] و پس از [[ماجرای حکمیت]] به عنوان تاریخ پیدایش شیعه نام برده شده است.<ref>محرمی، تاریخ تشیع، ۱۳۸۲ش، ۴۳، ۴۴؛ گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ تشیع، ۱۳۸۹ش، ۲۰-۲۲؛ فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۴۹-۵۳.</ref> البته تا چند قرن پس از پیدایش [[اسلام]]، واژه شیعه تنها درباره کسانی که به امامت الهی [[ائمه]] اعتقاد داشتند، به کار نمی‌رفت؛ بلکه به دوست‌داران [[اهل بیت]] یا کسانی که [[حضرت علی(ع)]] را بر عثمان مقدم می‌دانستند هم شیعه علی می‌گفتند.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، ۱۳۹۰ش، ص۲۲، ۲۷.</ref> بیشتر اصحاب اهل بیت(ع)، جزو دو دسته اخیر بودند.<ref>فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۶۱.</ref><br /> گفته‌اند که از زمان حضرت علی(ع) هم شیعه اعتقادی وجود داشته است؛ یعنی برخی از پیروان وی، معتقد بودند که او از سوی  خداوند به امامت منصوب شده است.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، ۱۳۹۰ش، ص۲۹، ۳۰.</ref> البته شمار این گروه بسیار اندک بود.<ref>فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۶۱.</ref> در دوره [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] هم با آنکه تعداد شیعیان امامی بیشتر شد، هنوز به اندازه‌ای نمی‌رسید که بتوان آنها را فرقه دینی نامید.<ref>فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۶۳-۶۵.</ref> در آن زمان اهل بیتْ شیعیان و دوستداران فراوانی داشتند، ولی برخی [[روایات]] شمار کسانی که برای آنها منصب الهی قائل بودند، به پنجاه نفر هم نمی داند.<ref>فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۶۲.</ref><br /> از اواخر [[قرن سوم قمری]]،  شیعه امامی از دیگر فرقه‌های شیعی متمایز شد. پس از شهادت [[امام حسن عسکری(ع)]]، گروهی از شیعیان که معتقد بودند زمین هیچ‌گاه بدون [[امام]] باقی نمی‌ماند، به وجود [[امام دوازدهم]] و [[غیبت امام زمان (عج)|غیبت]] او اعتقاد پیدا کردند. این گروه به شیعه امامی یا دوازده‌امامی شناخته شدند.<ref>فیاض، پیدایش و گسترش تشیع، ۱۳۸۲ش، ص۱۰۹، ۱۱۰.</ref> از این زمان به تدریج، شمار این فرقه شیعه زیاد شد؛ به گونه‌ای که به گفته [[شیخ مفید]]، در زمان او یعنی سال ۳۷۳ق، تشیع دوازده امامی، بیشترین پیروان را در میان دیگر فرقه‌های شیعه داشته است.<ref>سید مرتضی، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۳۲۱.</ref>


خط ۱۳۶: خط ۱۷۱:
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
  | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
  | رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->ندارد
  | جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
  | عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->ندارد
  | عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->ندارد
  | ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | شناسه = <!--ناقص، کامل-->کامل
  | شناسه = <!--ناقص، کامل-->کامل