پرش به محتوا

بصائر الدرجات (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:
سعد بن عبدالله قمی محدث هم‌عصر صفار نیز کتابی به همین نام داشته است که معمولاً با کتاب بصائر الدرجات موجود متفاوت دانسته می‌شود.<ref>صفار قمی، مقدمه بصائرالدرجات، ۱۴۰۴ق، ص ۴.</ref> بنابر نقل شیخ طوسی این کتاب چهار جزء داشته است.<ref>طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص ۷۵.</ref> خلاصه‌ای از این کتاب به قلم حسن بن سلمان الحلی بر جای مانده و با عنوان مختصر بصائر‌الدرجات به چاپ رسیده است.
سعد بن عبدالله قمی محدث هم‌عصر صفار نیز کتابی به همین نام داشته است که معمولاً با کتاب بصائر الدرجات موجود متفاوت دانسته می‌شود.<ref>صفار قمی، مقدمه بصائرالدرجات، ۱۴۰۴ق، ص ۴.</ref> بنابر نقل شیخ طوسی این کتاب چهار جزء داشته است.<ref>طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص ۷۵.</ref> خلاصه‌ای از این کتاب به قلم حسن بن سلمان الحلی بر جای مانده و با عنوان مختصر بصائر‌الدرجات به چاپ رسیده است.


بنابر نظر برخی پژوهشگران، بصار الدرجاتی که به محمد بن الحسن الصفار منسوب است در حقیقت روایتی است از کتاب [[سعد بن عبدالله قمی]]. بر اساس این فرضیه [[محمد بن یحیی العطار]] که معاصر با سعد بن عبدالله بوده بخشی از احادیث کتاب بصائر الدرجات را به شیوه استخراج در متن جدیدی بازسازی کرده و نام واسطه احادیث یعنی سعد بن عبدالله را حذف کرده است و البته پاره‌ای از روایات نیز به آن افزوده شده است. قرار گرفتن نام محمد بن حسن الصفار در ابتدای روایات نیز از آن روست که محمد بن یحیی در این کتاب احادیث زیادی را از طریق محمد بن حسن صفار نقل کرده و در واقع روایات سعد را از طریق استاد خود محمد بن حسن صفار نقل کرده است.<ref>انصاری، «بارشناسی کتاب بصائرالدرجات و نویسنده آن، ۱۳۸۸ش، ص۴۶.</ref>
بنابر نظر برخی پژوهشگران، بصار الدرجاتی که به محمد بن الحسن الصفار منسوب است در حقیقت روایتی است از کتاب [[سعد بن عبدالله قمی]]. بر اساس این فرضیه [[محمد بن یحیی العطار]] که معاصر با سعد بن عبدالله بوده بخشی از احادیث کتاب بصائر الدرجات را به شیوه استخراج در متن جدیدی بازسازی کرده و نام واسطه احادیث یعنی سعد بن عبدالله را حذف کرده است و البته پاره‌ای از روایات نیز به آن افزوده شده است. قرار گرفتن نام محمد بن حسن الصفار در ابتدای روایات نیز از آن روست که محمد بن یحیی در این کتاب احادیث زیادی را از طریق محمد بن حسن صفار نقل کرده و در واقع روایات سعد را از طریق استاد خود محمد بن حسن صفار نقل کرده است.<ref>انصاری، تبارشناسی کتاب بصائرالدرجات و نویسنده آن، ۱۳۸۸ش، ص۴۶.</ref>


از سوی دیگر برخی بر این نظرند که اصل کتاب بصائر الدرجات از محمد بن حسن صفار بوده که سعد بن عبدالله اشعری آن را مختصر و شیخ حسن بن سلیمان نیز بخش‌هایی از آن مختصر را گزیده کرده و گاه روایاتی را نیز بدان افزوده است و از همین روست که بسیاری از روایات این کتاب با روایات بصائر الدرجات صفار همسانی دارد.<ref>جباری، مکتب حدیثی قم، ۱۳۸۴ش، ص۲۸۳.</ref>
از سوی دیگر برخی بر این نظرند که اصل کتاب بصائر الدرجات از محمد بن حسن صفار بوده که سعد بن عبدالله اشعری آن را مختصر و شیخ حسن بن سلیمان نیز بخش‌هایی از آن مختصر را گزیده کرده و گاه روایاتی را نیز بدان افزوده است و از همین روست که بسیاری از روایات این کتاب با روایات بصائر الدرجات صفار همسانی دارد.<ref>جباری، مکتب حدیثی قم، ۱۳۸۴ش، ص۲۸۳.</ref>
خط ۴۲: خط ۴۲:


== محتوا ==
== محتوا ==
کتاب بصائر الدرجات مشتمل بر ۱۸۸۱ حدیث و دارای ده بخش اصلی و هر بخش مشتمل بر ۱۰ تا ۲۴ باب است. اغلب احادیث این کتاب کامل است و [[تعلیق در سند|تعلیق]] یا [[مرسل|ارسال]] در آن‌ها دیده نمی‌شود.<ref>مهدیه دهقانی، نگاهی به کتاب بصائر الدرجات، ۱۳۸۲ش.</ref> [[شیخ حر عاملی]] این کتاب را دارای دو نسخه کوچک و بزرگ دانسته که هر دو نسخه منسوب به فروخ صفار است.<ref>حر عاملی، اثبات الهداه، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۹.</ref>
کتاب بصائر الدرجات مشتمل بر ۱۸۸۱ حدیث و دارای ده بخش اصلی و هر بخش مشتمل بر ۱۰ تا ۲۴ باب است. اغلب احادیث این کتاب کامل است و [[تعلیق در سند|تعلیق]] یا [[مرسل|ارسال]] در آن‌ها دیده نمی‌شود.<ref>دهقانی، نگاهی به کتاب بصائر الدرجات، ۱۳۸۲ش.</ref> [[شیخ حر عاملی]] این کتاب را دارای دو نسخه کوچک و بزرگ دانسته که هر دو نسخه منسوب به فروخ صفار است.<ref>حر عاملی، اثبات الهداه، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۹.</ref>


این کتاب در شمار منابع [[حدیث|حدیثی]] – [[علم کلام|کلامی]] به‌شمار می‌آید و احادیثی در باب علم، از جمله فریضه بودن طلب علم، ثواب عالم و متعلّم و برتری عالمان آغاز و با نقل احادیثی در مورد [[اهل بیت|آل محمد(ص)]] و علم و فضیلت و ولایت [[امامان شیعه]] ادامه می‌یابد. مطالبی که در این کتاب درباره آن‌ها احادیث بسیار نقل شده، عبارت است از:
این کتاب در شمار منابع [[حدیث|حدیثی]] – [[علم کلام|کلامی]] به‌شمار می‌آید و احادیثی در باب علم، از جمله فریضه بودن طلب علم، ثواب عالم و متعلّم و برتری عالمان آغاز و با نقل احادیثی در مورد [[اهل بیت|آل محمد(ص)]] و علم و فضیلت و ولایت [[امامان شیعه]] ادامه می‌یابد. مطالبی که در این کتاب درباره آن‌ها احادیث بسیار نقل شده، عبارت است از:
خط ۴۹: خط ۴۹:
* حجت خداوند و متولیان امر الهی بودن وی
* حجت خداوند و متولیان امر الهی بودن وی
* وارث علم انبیا بودن آنان
* وارث علم انبیا بودن آنان
* علم تفسیر و تأویل قرآن نزد ایشان و خالی نبودن زمین از [[امام]]<ref>مهدیه دهقانی، نگاهی به کتاب بصائر الدرجات، ۱۳۸۲ش.</ref>
* علم تفسیر و تأویل قرآن نزد ایشان و خالی نبودن زمین از [[امام]]<ref>دهقانی، نگاهی به کتاب بصائر الدرجات، ۱۳۸۲ش.</ref>


== سبک نگارش ==
== سبک نگارش ==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۱۷۹

ویرایش