پرش به محتوا

امام مهدی عجل الله تعالی فرجه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (اصلاح منابع)
خط ۳۰: خط ۳۰:
==نام، کنیه‌ها و القاب==
==نام، کنیه‌ها و القاب==
{{اصلی|فهرست کنیه‌ها و لقب‌های امام مهدی(ع)}}
{{اصلی|فهرست کنیه‌ها و لقب‌های امام مهدی(ع)}}
در احادیث شیعه، برای امام دوازدهم نام‌هایی همچون محمد، احمد و عبدالله ذکر شده است. با این همه او در میان شیعیان بیشتر با مهدی شناخته می‌شود که از لقب‌های اوست.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۲۸۳.</ref> بر اساس احادیث متعدد، او همنام [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] است.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۲۸۳.</ref> در برخی احادیث و منابع مکتوب شیعه مانند [[الکافی (کتاب)|الکافی]] و [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال‌الدین]]، نام او با حروف جدا و به‌صورت «م ح م د» آمده است.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۲۸۹-۲۹۱.</ref> این جدانویسی به سبب احادیث متعددی است که بردن نامِ او را ممنوع کرده‌اند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۲۹۷-۳۰۵.</ref>  
در احادیث شیعه، برای امام دوازدهم نام‌هایی همچون محمد، احمد و عبدالله ذکر شده است. با این همه او در میان شیعیان بیشتر با لقب مهدی شناخته می‌شود.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۲۸۳.</ref> بر اساس احادیثی متعدد، او همنام [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] است.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۲۸۳.</ref> در برخی احادیث و منابع مکتوب شیعه مانند [[الکافی (کتاب)|الکافی]] و [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال‌الدین]]، نام او با حروف جدا و به‌صورت «م ح م د» آمده است.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۲۸۹-۲۹۱.</ref> این جدانویسی به سبب احادیث است که بردن نامِ او را ممنوع کرده‌اند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۲۹۷-۳۰۵.</ref>  
[[پرونده:دعای سلامتی امام زمان.jpg|بندانگشتی|چپ|[[دعای اللهم کن لولیک|دعای سلامتی امام زمان(عج)]]]]
[[پرونده:دعای سلامتی امام زمان.jpg|بندانگشتی|چپ|[[دعای اللهم کن لولیک|دعای سلامتی امام زمان(عج)]]]]
* '''نهی از نام بردن'''
* '''نهی از نام بردن'''
خط ۳۷: خط ۳۷:


*'''کنیه‌ها و القاب'''
*'''کنیه‌ها و القاب'''
امام دوازدهم شیعیان، در منابع مختلف و [[دعا|ادعیه]] و [[زیارت|زیارات]] با القاب و [[کنیه|کنیه‌های]] بسیاری وصف شده است. محدث نوری در [[نجم ثاقب (کتاب)|کتاب نجم الثاقب]] به حدود ۱۸۲ نام و لقب اشاره کرده<ref group="یادداشت">محدث نوری در النجم الثاقب مدعی است تمامی اسامی و القاب معتبر و مستند را جمع‌آوری کرده و در این راه از استنباط‌های شخصی و پژوهش‌های غیرقطعی استفاده نکرده، که در غیر این صورت چندین برابر این اسماء و القاب قابل استخراج از کتب مختلف بوده است.</ref> و در کتاب «نام‌نامه حضرت مهدی(عج)» حدود ۳۱۰ اسم و لقب برای امام آمده است. برخی از القابی که محدث نوری برشمرده چنین است: مهدی، [[قائم آل محمد|قائم]]، [[بقیةالله]]، منتقم، موعود، صاحب‌الزمان، خاتم‌الاوصیاء، منتَظَر، حجةالله، منتقم، احمد، ابوالقاسم، [[اباصالح|ابوصالح]]، خاتم‌الائمه، خلیفةالله، صالح، صاحب‌الامر.<ref>طبرسی نوری، النجم الثاقب، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۶۵-۱۶۵.</ref>
امام دوازدهم شیعیان، در منابع مختلف و [[دعا|ادعیه]] و [[زیارت|زیارات]] با القاب و [[کنیه|کنیه‌های]] بسیاری وصف شده است. محدث نوری در [[نجم ثاقب (کتاب)|کتاب نجم الثاقب]] به حدود ۱۸۲ نام و لقب اشاره کرده<ref group="یادداشت">محدث نوری در النجم الثاقب مدعی است تمامی اسامی و القاب معتبر و مستند را جمع‌آوری کرده و در این راه از استنباط‌های شخصی و پژوهش‌های غیرقطعی استفاده نکرده، که در غیر این صورت چندین برابر این اسماء و القاب قابل استخراج از کتب مختلف بوده است.</ref> و در کتاب «نام‌نامه حضرت مهدی(عج)» حدود ۳۱۰ اسم و لقب برای امام آمده است. برخی از القابی که محدث نوری برشمرده چنین است: مهدی، [[قائم آل محمد|قائم]]، [[بقیةالله]]، منتقم، موعود، صاحب‌الزمان، خاتم‌الاوصیاء، [[منتظر (لقب)|منتَظَر]]، حجةالله، احمد، ابوالقاسم، [[اباصالح|ابوصالح]]، خاتم‌الائمه، خلیفةالله، صالح، صاحب‌الامر.<ref>طبرسی نوری، النجم الثاقب، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۶۵-۱۶۵.</ref>


نام و القاب امام دوازدهم شیعیان در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نیز آمده است؛ هرچند در این منابع، بیشتر از عنوان «مهدی» استفاده شده و القاب و ویژگی‌های دیگر کمتر ذکر شده و لقب «قائم» در منابع اهل‌سنت به‌ندرت یافت می‌شود.<ref group="یادداشت">برخی از القابی که در منابع اهل سنت آمده عبارتند از: مهدّی هذه الامّة، المهدی فی الأرض والمهدی فی السّماء، مهدی الخیر، مهدی عبداللّه، الإمام، آخر الأئمّة، خلیفة اللّه، خلیفة بنی هاشم، خلیفة، ولی اللّه، الأمیر، أمیر الطائفة، امیر النّاس، خیرة اللّه فی خلقه، خیر امّة محمّد، خیر النّاس، خیر أهل الأرض، ذخیرة الأنبیاء، یعسوب الامّة، الرّجل الصالح، صالح من مضی، العدل المبارک الزکی، المنصور، الهاشمی، العائذ بالبیت و السفاح.</ref><ref>طبسی، تا ظهور، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۴۹۲.</ref>
نام و القاب امام دوازدهم شیعیان در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نیز آمده است؛ هرچند در این منابع، بیشتر از عنوان «مهدی» استفاده شده و القاب و ویژگی‌های دیگر کمتر ذکر شده و لقب «قائم» در منابع اهل‌سنت به‌ندرت یافت می‌شود.<ref group="یادداشت">برخی از القابی که در منابع اهل سنت آمده عبارتند از: مهدّی هذه الامّة، المهدی فی الأرض والمهدی فی السّماء، مهدی الخیر، مهدی عبداللّه، الإمام، آخر الأئمّة، خلیفة اللّه، خلیفة بنی هاشم، خلیفة، ولی اللّه، الأمیر، أمیر الطائفة، امیر النّاس، خیرة اللّه فی خلقه، خیر امّة محمّد، خیر النّاس، خیر أهل الأرض، ذخیرة الأنبیاء، یعسوب الامّة، الرّجل الصالح، صالح من مضی، العدل المبارک الزکی، المنصور، الهاشمی، العائذ بالبیت و السفاح.</ref><ref>طبسی، تا ظهور، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۴۹۲.</ref>
خط ۵۵: خط ۵۵:
==ابهام در زمان و مکان ولادت==
==ابهام در زمان و مکان ولادت==
===زمان: نیمه شعبان ۲۵۵ و نظرات دیگر===
===زمان: نیمه شعبان ۲۵۵ و نظرات دیگر===
درباره سال ولادت امام دوازدهم شیعیان اختلافاتی وجود دارد؛ بخشی از منابع کهن به تاریخ تولد او نپرداخته و آن را مخفی دانسته‌اند،<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ۱۳۹۱ش، ص۵۵۵؛ اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۱۰۳؛ نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۵۵ق، ص۱۰۸-۱۱۲؛ ابن‌خشاب، تاریخ موالید الائمه و وفیاتهم، ۱۴۰۶ق، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref> اما روایات بسیاری از [[شیعه]] و برخی از [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، سال ولادت امام دوازدهم شیعیان را ۲۵۵ق<ref>سلیمیان، درسنامه مهدویت، ۱۳۸۹ش، ص۱۹۲؛ طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۳۱؛ شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۳۹.</ref> یا ۲۵۶ق<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ۱۳۹۱ش، ص۵۵۵-۵۶۹؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۲۹، ح۵ و ص۵۱۴، ح۱؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۳۰-۴۳۲.</ref> دانسته‌اند. این ابهام درباره ماه تولد نیز وجود دارد، اما نظر مشهور [[شعبان|ماه شعبان]] است و بسیاری از منابع کهن شیعه نیز همین ماه را بیان کرده‌اند.<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ۱۳۹۱ش، ص۵۹۳؛ رجوع کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۵۱۴؛ مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۲۶ق، ص۲۵۸؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۲۴، ۴۳۰ و ۴۳۲؛ شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۳۹؛ طبری، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۵۰۱؛ طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۳۹؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۳۶۸ش، ص۲۶۶.</ref> در عین حال برخی از منابع شیعه و سنی، ماه‌های دیگری از جمله رمضان،<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۷۴؛ طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۳۸؛ ابن‌طلحه شافعی، مطالب السؤول، ۱۴۱۹ق، باب ۱۲، به نقل از إربلی، کشف الغمه، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۴۳۷.</ref> ربیع‌الاول یا ربیع‌الثانی را ماه تولد امام زمان دانسته‌اند.<ref>ابن‌خلکان، وفیات الاعیان، الشریف الرضی، ج۴، ص۱۷۶.</ref>
درباره سال ولادت امام دوازدهم شیعیان اختلافاتی وجود دارد؛ بخشی از منابع کهن به تاریخ تولد او نپرداخته و آن را مخفی دانسته‌اند،<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ۱۳۹۱ش، ص۵۵۵؛ اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۱۰۳؛ نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۵۵ق، ص۱۰۸-۱۱۲؛ ابن‌خشاب، تاریخ موالید الائمه و وفیاتهم، ۱۴۰۶ق، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref> اما روایات بسیاری از [[شیعه]] و برخی از [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، سال ولادت امام دوازدهم شیعیان را [[سال ۲۵۵ هجری قمری|۲۵۵ق]]<ref>سلیمیان، درسنامه مهدویت، ۱۳۸۹ش، ص۱۹۲؛ طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۳۱؛ شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۳۹.</ref> یا [[سال ۲۵۶ هجری قمری|۲۵۶ق]]<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ۱۳۹۱ش، ص۵۵۵-۵۶۹؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۲۹، ح۵ و ص۵۱۴، ح۱؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۳۰-۴۳۲.</ref> دانسته‌اند. این ابهام درباره ماه تولد نیز وجود دارد، اما نظر مشهور [[شعبان|ماه شعبان]] است و بسیاری از منابع کهن شیعه نیز همین ماه را بیان کرده‌اند.<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ۱۳۹۱ش، ص۵۹۳؛ رجوع کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۵۱۴؛ مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۲۶ق، ص۲۵۸؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۲۴، ۴۳۰ و ۴۳۲؛ شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۳۹؛ طبری، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۵۰۱؛ طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۳۹؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۳۶۸ش، ص۲۶۶.</ref> در عین حال برخی از منابع شیعه و سنی، ماه‌های دیگری از جمله [[رمضان]]،<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۷۴؛ طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۳۸؛ ابن‌طلحه شافعی، مطالب السؤول، ۱۴۱۹ق، باب ۱۲، به نقل از إربلی، کشف الغمه، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۴۳۷.</ref> [[ربیع الاول|ربیع‌الاول]] یا [[ربیع الثانی|ربیع‌الثانی]] را ماه تولد امام زمان دانسته‌اند.<ref>ابن‌خلکان، وفیات الاعیان، الشریف الرضی، ج۴، ص۱۷۶.</ref>


منابع تاریخی درباره روز تولد امام دوازدهم، گزارش‌های مختلفی دارند که در میان آنها، روز [[نیمه شعبان|نیمه شعبان]] گزارش معروف و مشهور است<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ۱۳۹۱ش، ص۵۹۷.</ref> که در میان عالمان شیعه، [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]]، [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]]، [[شیخ صدوق]]، [[شیخ مفید]]، [[شیخ طوسی]]، [[فضل بن حسن طبرسی|امین‌الاسلام طبرسی]]، [[سید ابن طاووس|ابن‌طاووس]]، [[علامه حلی]]، [[شهید اول]]، [[شیخ بهائی|شیخ بهایی]]، و در میان دانشمندان اهل‌سنت ابن‌خلکان، ابن‌صباغ مالکی، شعرانی حنفی، و ابن‌طولون، این قول را گزارش کرده‌اند.{{مدرک}}
منابع تاریخی درباره روز تولد امام دوازدهم، گزارش‌های مختلفی دارند که در میان آنها، روز [[نیمه شعبان|نیمه شعبان]] گزارش معروف و مشهور است<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ۱۳۹۱ش، ص۵۹۷.</ref> که در میان عالمان شیعه، [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]]، [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]]، [[شیخ صدوق]]، [[شیخ مفید]]، [[شیخ طوسی]]، [[فضل بن حسن طبرسی|امین‌الاسلام طبرسی]]، [[سید ابن طاووس|ابن‌طاووس]]، [[علامه حلی]]، [[شهید اول]]، [[شیخ بهائی|شیخ بهایی]]، و در میان دانشمندان اهل‌سنت ابن‌خلکان، ابن‌صباغ مالکی، شعرانی حنفی، و ابن‌طولون، این قول را گزارش کرده‌اند.{{مدرک}}
خط ۶۶: خط ۶۶:
به گفته [[شیخ مفید]]، امام عسکری(ع) به دلیل شرایط دشوار آن زمان و جستجوی شدید خلیفه عباسی، و به سبب آنکه مشهور شده بود شیعیان منتظر آمدن مهدی(عج) هستند، ولادت فرزندش را مخفی نگه داشت.<ref>جعفریان، حیات سیاسی و فکری امامان شیعه(ع)، ۱۳۸۱ش، ص۵۶۷؛ شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۳۶.</ref> بنابر روایاتی که شیخ طوسی و شیخ مفید نقل کرده‌اند، [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]] و دو تن از کنیزان امام حسن عسکری، شاهد ولادت امام زمان بوده‌اند.<ref>طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۴۴، ح۲۱۱؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۳۰، ح۵؛ راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۴۷۵، ح۲.</ref> بنابر گفته شیخ مفید، برخی از شیعیان خاص و مورد اعتماد امام حسن عسکری(ع) نیز امام زمان(عج) را در کودکی دیده‌اند؛ از جمله [[عثمان بن سعید عمری|عثمان بن سعید]] و پسرش [[محمد بن عثمان عمری|محمد بن عثمان]].<ref>مفید، الفصول العشرة، (کتابخانه اهل بیت، ص۸۰.</ref>  
به گفته [[شیخ مفید]]، امام عسکری(ع) به دلیل شرایط دشوار آن زمان و جستجوی شدید خلیفه عباسی، و به سبب آنکه مشهور شده بود شیعیان منتظر آمدن مهدی(عج) هستند، ولادت فرزندش را مخفی نگه داشت.<ref>جعفریان، حیات سیاسی و فکری امامان شیعه(ع)، ۱۳۸۱ش، ص۵۶۷؛ شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۳۶.</ref> بنابر روایاتی که شیخ طوسی و شیخ مفید نقل کرده‌اند، [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]] و دو تن از کنیزان امام حسن عسکری، شاهد ولادت امام زمان بوده‌اند.<ref>طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۴۴، ح۲۱۱؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۳۰، ح۵؛ راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۴۷۵، ح۲.</ref> بنابر گفته شیخ مفید، برخی از شیعیان خاص و مورد اعتماد امام حسن عسکری(ع) نیز امام زمان(عج) را در کودکی دیده‌اند؛ از جمله [[عثمان بن سعید عمری|عثمان بن سعید]] و پسرش [[محمد بن عثمان عمری|محمد بن عثمان]].<ref>مفید، الفصول العشرة، (کتابخانه اهل بیت، ص۸۰.</ref>  


روایات ولادت فرزند امام حسن عسکری(ع) در پاره‌ای از آثار اهل‌سنت نیز آمده است: تاریخ ابن‌اثیر (درگذشته ۶۳۰ق)،<ref>ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۷، ص۲۷۴.</ref> وفیات الاعیان ابن‌خلکان (درگذشته ۶۸۱ق).<ref>ابن‌خلکان، وفیات الاعیان، الشریف الرضی، ج۴، ص۱۷۶.</ref> همچنین ابن‌طلحه شافعی (درگذشته ۶۵۲ق) در [[مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول (کتاب)|مطالب السؤول]]<ref>شافعی، مطالب السؤول، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۷۹، باب ۱۲.</ref> و ابن‌صباغ مالکی (درگذشته ۸۵۵ق) در [[الفصول المهمة فی معرفة الائمة (کتاب)|الفصول المهمه]]، روایاتی درباره موعود بودن فرزند امام حسن عسکری(ع) نقل کرده‌اند.<ref>مالکی، الفصول المهمه، ۱۴۳۲ق، ص۴۵۱.</ref>
روایات ولادت فرزند امام حسن عسکری(ع) در پاره‌ای از آثار اهل‌سنت نیز آمده است: تاریخ ابن‌اثیر (درگذشته [[سال ۶۳۰ هجری قمری|۶۳۰ق]])،<ref>ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۷، ص۲۷۴.</ref> وفیات الاعیان ابن‌خلکان (درگذشته [[سال ۶۸۱ هجری قمری|۶۸۱ق]]).<ref>ابن‌خلکان، وفیات الاعیان، الشریف الرضی، ج۴، ص۱۷۶.</ref> همچنین ابن‌طلحه شافعی (درگذشته [[سال ۶۵۲ هجری قمری|۶۵۲ق]]) در [[مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول (کتاب)|مطالب السؤول]]<ref>شافعی، مطالب السؤول، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۷۹، باب ۱۲.</ref> و ابن‌صباغ مالکی (درگذشته ۸۵۵ق) در [[الفصول المهمة فی معرفة الائمة (کتاب)|الفصول المهمه]]، روایاتی درباره موعود بودن فرزند امام حسن عسکری(ع) نقل کرده‌اند.<ref>مالکی، الفصول المهمه، ۱۴۳۲ق، ص۴۵۱.</ref>


===جشن‌های نیمه شعبان===
===جشن‌های نیمه شعبان===
خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:
* [[ذی‌طوی]]: منطقه‌ای در [[مکه]] است که در داخل [[حرم مکی]] قرار دارد و طبق برخی روایات، حضرت مهدی(ع) در آنجا زندگی می‌کند. در برخی روایات، محل ظهور و مرکز تجمع یاران وی نیز همین منطقه یاد شده است. بر اساس روایتی، پیش از آنکه امام دوازدهم قیام خود را از کنار کعبه آغاز کند، در این مکان منتظر ۳۱۳ یار خود است.<ref>نعمانی، الغیبه، تهران، ۱۳۹۷ق، ص۱۸۲.</ref>  
* [[ذی‌طوی]]: منطقه‌ای در [[مکه]] است که در داخل [[حرم مکی]] قرار دارد و طبق برخی روایات، حضرت مهدی(ع) در آنجا زندگی می‌کند. در برخی روایات، محل ظهور و مرکز تجمع یاران وی نیز همین منطقه یاد شده است. بر اساس روایتی، پیش از آنکه امام دوازدهم قیام خود را از کنار کعبه آغاز کند، در این مکان منتظر ۳۱۳ یار خود است.<ref>نعمانی، الغیبه، تهران، ۱۳۹۷ق، ص۱۸۲.</ref>  
*[[کوه رضوی]]: برخی روایات، محل زندگی امام زمان(عج) را در [[غیبت امام مهدی(عج)|دوران غیبت]]، کوه رضوی ذکر می‌کند.<ref>طوسی، کتاب الغیبه، قم، ۱۴۱۱ق، ص۱۶۳.</ref> رضوی از کوه‌های تهامه در میان [[مکه]] و [[مدینه]] است.{{مدرک}}
*[[کوه رضوی]]: برخی روایات، محل زندگی امام زمان(عج) را در [[غیبت امام مهدی(عج)|دوران غیبت]]، کوه رضوی ذکر می‌کند.<ref>طوسی، کتاب الغیبه، قم، ۱۴۱۱ق، ص۱۶۳.</ref> رضوی از کوه‌های تهامه در میان [[مکه]] و [[مدینه]] است.{{مدرک}}
* [[قبرستان وادی‌السلام (نجف)|وادی السلام]]: مقام امام زمان(عج) در این قبرستان، گنبد و بارگاهی دارد که در سال ۱۳۱۰ق توسط سید محمدخان پادشاه هند ساخته شده است. ساختمان قبلی توسط [[سید محمدمهدی بحرالعلوم|سید بحرالعلوم]] (متوفای ۱۲۱۲ق) تجدید بنا شده بود. در محراب مقام حضرت مهدی(عج)، سنگی موجود است که زیارت‌نامه‌ای بر آن حک شده است. تاریخ کنده‌کاری این سنگ، نهم شعبان ۱۲۰۰ق است.{{مدرک}}
* [[قبرستان وادی‌السلام (نجف)|وادی السلام]]: مقام امام زمان(عج) در این قبرستان، گنبد و بارگاهی دارد که در سال [[سال ۱۳۱۰ هجری قمری|۱۳۱۰ق]] توسط سید محمدخان پادشاه هند ساخته شده است. ساختمان قبلی توسط [[سید محمدمهدی بحرالعلوم|سید بحرالعلوم]] (متوفای [[سال ۱۲۱۲ هجری قمری|۱۲۱۲ق]]) تجدید بنا شده بود. در محراب مقام حضرت مهدی(عج)، سنگی موجود است که زیارت‌نامه‌ای بر آن حک شده است. تاریخ کنده‌کاری این سنگ، نهم شعبان [[سال ۱۲۰۰ هجری قمری|۱۲۰۰ق]] است.{{مدرک}}
* [[جزیره خضراء]]: مکانی منسوب به امام زمان(عج) که بنابر برخی روایات، فرزندان امام زمان(عج) در آنجا زندگی می‌کنند. داستان این جزیره در برخی منابع آمده و دو دیدگاه درباره آن وجود دارد؛ برخی آن را پذیرفته و برخی دیگر افسانه دانسته‌اند و آثاری در نقد آن نگاشته‌اند.<ref>نگاه کنید به: طبرسی نوری، نجم الثاقب، ۱۴۳۰ق، ج۳، ص۱۳-۵۲.</ref>
* [[جزیره خضراء]]: مکانی منسوب به امام زمان(عج) که بنابر برخی روایات، فرزندان امام زمان(عج) در آنجا زندگی می‌کنند. داستان این جزیره در برخی منابع آمده و دو دیدگاه درباره آن وجود دارد؛ برخی آن را پذیرفته و برخی دیگر افسانه دانسته‌اند و آثاری در نقد آن نگاشته‌اند.<ref>نگاه کنید به: طبرسی نوری، نجم الثاقب، ۱۴۳۰ق، ج۳، ص۱۳-۵۲.</ref>
* [[طیبه]]: از مکان‌هایی که بنابر برخی روایات، محل زندگی امام زمان در دوران غیبت است. گفته شده است مراد از آن مدینه است.<ref>طوسی، کتاب الغیبه، قم، ۱۴۱۱ق، ص۱۶۲.</ref>
* [[طیبه]]: از مکان‌هایی که بنابر برخی روایات، محل زندگی امام زمان در دوران غیبت است. گفته شده است مراد از آن مدینه است.<ref>طوسی، کتاب الغیبه، قم، ۱۴۱۱ق، ص۱۶۲.</ref>
خط ۱۹۹: خط ۱۹۹:
درباره امام مهدی(ع) آثار فراوانی به زبان‌های مختلف به چاپ رسیده و در کتاب «در جستجوی قائم(عج)» اثر سید مجید پورطباطبایی، ۱۸۵۱ کتاب، جزوه و رساله، مجله، و همچنین مجموعه‌های ادبی و شعری درباره امام مهدی معرفی شده است.<ref>پورطباطبایی، در جستجوی قائم(عج)، ۱۳۷۰ش، ص۱۳.</ref> در کتاب «کتابنامه حضرت مهدی(عج)» اثر علی‌اکبر مهدی‌پور نیز بیش از ۲۰۰۰ کتاب به زبان‌های مختلف همچون عربی، فارسی، ترکی، تایلندی، فرانسوی، انگلیسی و روسی معرفی شده است.<ref>[http://mahdilib.ir/index.html?pg=bookreview&id=10524 «مشخصات کتاب»، وبگاه کتابخانه دیجیتال مهدویت.]</ref> برخی از کتب مهم در این باره عبارتند از:
درباره امام مهدی(ع) آثار فراوانی به زبان‌های مختلف به چاپ رسیده و در کتاب «در جستجوی قائم(عج)» اثر سید مجید پورطباطبایی، ۱۸۵۱ کتاب، جزوه و رساله، مجله، و همچنین مجموعه‌های ادبی و شعری درباره امام مهدی معرفی شده است.<ref>پورطباطبایی، در جستجوی قائم(عج)، ۱۳۷۰ش، ص۱۳.</ref> در کتاب «کتابنامه حضرت مهدی(عج)» اثر علی‌اکبر مهدی‌پور نیز بیش از ۲۰۰۰ کتاب به زبان‌های مختلف همچون عربی، فارسی، ترکی، تایلندی، فرانسوی، انگلیسی و روسی معرفی شده است.<ref>[http://mahdilib.ir/index.html?pg=bookreview&id=10524 «مشخصات کتاب»، وبگاه کتابخانه دیجیتال مهدویت.]</ref> برخی از کتب مهم در این باره عبارتند از:


* [[البیان فی اخبار صاحب الزمان (کتاب)|البیان فی اخبار صاحب الزمان]] نوشته محمد بن یوسف گنجی شافعی (درگذشت ۶۵۸ق)، از عالمان شافعی مذهب در قرن هفتم هجری، در ۲۵ باب و بر اساس منابع اهل سنت نگارش شده است.
* [[البیان فی اخبار صاحب الزمان (کتاب)|البیان فی اخبار صاحب الزمان]] نوشته محمد بن یوسف گنجی شافعی (درگذشت [[سال ۶۵۸ هجری قمری|۶۵۸ق]])، از عالمان شافعی مذهب در قرن هفتم هجری، در ۲۵ باب و بر اساس منابع اهل سنت نگارش شده است.
* [[کفایة المهتدی فی معرفة المهدی (کتاب)|کِفایَةُ المُهْتَدی فی مَعْرِفَةِ المَهْدی]] کتابی به زبان فارسی اثر [[سید محمد میرلوحی موسوی|سید محمد موسوی سبزواری]]، عالم دینی شیعه در سده یازدهم قمری است.
* [[کفایة المهتدی فی معرفة المهدی (کتاب)|کِفایَةُ المُهْتَدی فی مَعْرِفَةِ المَهْدی]] کتابی به زبان فارسی اثر [[سید محمد میرلوحی موسوی|سید محمد موسوی سبزواری]]، عالم دینی شیعه در سده یازدهم قمری است.
* [[نجم ثاقب (کتاب)|نجم ثاقب]] کتابی به زبان فارسی، به قلم [[میرزا حسین نوری]] (۱۲۵۴-۱۳۲۰ق)، از محدثان شیعه در قرن چهاردهم قمری که درباره احوال شخصی، اثبات وجود امام دوازدهم، حکایت ملاقات‌کنندگان و وظایف شیعیان در برابر او در دوران غیبت نوشته شده است.
* [[نجم ثاقب (کتاب)|نجم ثاقب]] کتابی به زبان فارسی، به قلم [[میرزا حسین نوری]] ([[سال ۱۲۵۴ هجری قمری|۱۲۵۴]]-[[سال ۱۳۲۰ هجری قمری|۱۳۲۰ق]])، از محدثان شیعه در قرن چهاردهم قمری که درباره احوال شخصی، اثبات وجود امام دوازدهم، حکایت ملاقات‌کنندگان و وظایف شیعیان در برابر او در دوران غیبت نوشته شده است.
* [[منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر (کتاب)|مُنتَخبُ الاَثَر فی الامام الثّانی عَشَر(عج)]] کتابی حاوی روایات مرتبط با امام زمان به زبان عربی، اثر [[لطف‌الله صافی گلپایگانی]] (۱۲۹۷-۱۴۰۰ش) است.  
* [[منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر (کتاب)|مُنتَخبُ الاَثَر فی الامام الثّانی عَشَر(عج)]] کتابی حاوی روایات مرتبط با امام زمان به زبان عربی، اثر [[لطف‌الله صافی گلپایگانی]] ([[سال ۱۲۹۷ هجری شمسی|۱۲۹۷]]-[[۱۴۰۰ش]]) است.  
* [[موسوعة الامام المهدی (کتاب)|موسوعة الامام المهدی]] مجموعه‌ای چهار جلدی است که توسط [[سید محمد صدر]] از عالمان شیعه اهل [[عراق]] نوشته شده است.
* [[موسوعة الامام المهدی (کتاب)|موسوعة الامام المهدی]] مجموعه‌ای چهار جلدی است که توسط [[سید محمد صدر]] از عالمان شیعه اهل [[عراق]] نوشته شده است.
* [[دانشنامه امام مهدی (کتاب)|دانش‌نامه امام مهدی بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ]] مجموعه‌ای ده جلدی است که [[محمد محمدی ری‌شهری]] با همکاری گروهی از نویسندگان، آن را پدید آورده‌اند.
* [[دانشنامه امام مهدی (کتاب)|دانش‌نامه امام مهدی بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ]] مجموعه‌ای ده جلدی است که [[محمد محمدی ری‌شهری]] با همکاری گروهی از نویسندگان، آن را پدید آورده‌اند.
خط ۳۰۹: خط ۳۰۹:
  | عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
  | عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
  | ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
confirmed، protected، templateeditor
۳٬۶۵۶

ویرایش