خطبه: تفاوت میان نسخه‌ها

بنابر آنچه در منابع [[حدیث|حدیثی]] و تاریخی آمده است، پیامبر اکرم(ص) و دیگر ائمه معصومین(ع) به مناسبت‌های مختلف، در اجتماع مردم خطبه می‌خواندند.در [[فقه]] نیز در باب‌های [[صلاة]]، [[حج]] و [[نکاح]] از خطبه سخن رفته است.

[[خطبه]] کلام مخصوصِ مشتمل بر ستایش خداوند و [[صلوات]] بر محمّد و آل محمّد است.

بنابر آنچه در منابع حدیثی و تاریخی آمده است، پیامبر اکرم(ص)و دیگر معصومان(ع) به مناسبت‌های مختلف در اجتماع مردم خطبه می‌خواندند.

البته برای [[خطبه]] معانی دیگری نیز وجود دارد. یکی از آن معانی چنین است:

:خطابه یا خطبه یا [[وعظ]]، سخنی است برای تحریک مردم به انجام یا ترک عملی از طریق تحریک عواطف و اقناع آن‌ها. در واقع در [[خطابه]] پیش از آن که‌اندیشه و فکر افراد مورد خطاب باشد، احساسات و عواطف آن‌ها را مخاطب قرار می‌دهند. آیین سخنوری را خطابت می‌گویند.<ref> روح‌الله عالمی، منطق،ص.</ref>

*هنگام خواستگاری

*[[عقد نکاح]].

=== نماز جمعه ===

خواندن دو خطبه قبل از نماز جمعه که به جای دو رکعت از نماز ظهرِ جمعه محسوب میشود، شرط صحت نماز جمعه است.<ref> جواهر الکلام ج۱۱، ص۲۰۷.</ref>

در [[نماز باران]] خواندن خطبه‌های مأثور افضل است. در غیر این صورت، خطبهای خوانده می‌شود که مشتمل بر حمد و ستایش خداوند و [[دعا]] و تضرع به درگاه الهی، جهت آمدن باران باشد.<ref> جواهر الکلام ج۱۲، ص۱۴۸.</ref>

برخی، خطبه نماز باران را صرف دعا و تضرّع دانسته و ایراد خطبه بدین گونه یا به نحو مشهور را مجزی دانسته‌اند.<ref> الحدائق الناضرة ج۱۰، ص۴۹۱؛ جواهر الکلام ج۱۲، ص۱۵۰.</ref>

=== موسم حج ===

[[مستحب]] است امام (امیر الحاج) در موسم حج، به ویژه [[۷ ذی‌الحجه]]،  [[۹ ذی‌الحجه]]، (روز [[عرفه]]) و روز [[قربانی]] در [[سرزمین منا|منا]]، همچنین روز نَفْر اوّل (دومین روز از [[ایام تشریق]]) در اجتماع [[حاجی]]ان خطبه بخواند و آنان را با وظایف خود و [[مناسک حج]] آشنا کند.<ref>قواعد الأحکام ج۱، ص۴۳۶؛ المبسوط ج۱، ص۳۶۵.</ref>

=== هنگام خواستگاری و عقد ===

خواندن خطبه قبل از [[عقد نکاح]] [[مستحب]] است. در خطبه عقد کیفیت خاصی شرط نیست، لیکن بهتر است پس از حمد و ستایش خداوند متعال، [[شهادتین]] و درود بر پیامبر(ص) و خاندان پاک آن حضرت، به تقوی توصیه و برای زوجین دعا شود. افضل در خطبه عقد، خواندن خطبه‌های مأثور از ائمّه(ع)است.

==منابع برای مطالعه بیشتر==

*جابری عربلو، محسن، فرهنگ اصطلاحات فقه فارسی.

== پانویس ==

== منابع ==

{{ستون-شروع|۲}}