پرش به محتوا

توقیع: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۲۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۰ ژوئن ۲۰۲۱
جز
حذف منابع زائد
جز (حذف منابع زائد)
خط ۵: خط ۵:


==مفهوم‌شناسی و سیر تاریخی واژه==
==مفهوم‌شناسی و سیر تاریخی واژه==
توقیع در فرهنگ شیعه به نوشته‌ها، نامه‎‌ها و در مواردی به پیام‌های شفاهی [[امامان شیعه]] اشاره دارد.<ref> محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ج۴، ص۱۱۵.</ref> توقیع در اصطلاح نوشته‌ای بر حاشیه و پشت شکایات به خط [[خلیفه]] یا سلطان یا برخی از فرمانروایان بود که بر رسیدگی به شکایات تأکید می‌کرد.<ref>قلقشندی، صبح الاعشی، ج۱، ص۵۲؛ زَبیدی، تاج العروس، ۱۴۱۴ق، ج۱۱، ص۵۲۲، ذیل «وقع».</ref> توقیع، از ریشة وقع، در لغت به معنای پرتاب کردن تیر به هدفی نزدیک، چنانکه گویی آن را بر هدف می‌گذارند (تُوَقِّعُه) و نیز به معنای اثر جهاز شتر بر پشت حیوان است.<ref>فراهیدی، العین، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۷۷؛ ابن درید، جمهرة اللغة، ۱۹۸۷م، ج۲، ص۹۴۵.</ref>  
توقیع در فرهنگ شیعه به نوشته‌ها، نامه‎‌ها و در مواردی به پیام‌های شفاهی [[امامان شیعه]] اشاره دارد.<ref> محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ج۴، ص۱۱۵.</ref> توقیع در اصطلاح نوشته‌ای بر حاشیه و پشت شکایات به خط [[خلیفه]] یا سلطان یا برخی از فرمانروایان بود که بر رسیدگی به شکایات تأکید می‌کرد.<ref>قلقشندی، صبح الاعشی، ج۱، ص۵۲؛ زَبیدی، تاج العروس، ۱۴۱۴ق، ج۱۱، ص۵۲۲، ذیل «وقع».</ref>


===سیر تاریخی توقیع===
===سیر تاریخی توقیع===
خط ۴۰: خط ۴۰:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
*ابن درید، جمهرة اللغة، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۸۷م.
*ابن سعد، الطبقات الکبری، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۸ق.
*ابن شهر آشوب، مناقب، قم، کتاب فروشی مصطفوی.
*حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، قم، موسسه آل البیت(ع)، ۱۴۱۳ق.
*حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، قم، موسسه آل البیت(ع)، ۱۴۱۳ق.
*خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، بیروت، ۱۴۱۱ق-۱۹۹۱م.
*زبیدی، مرتضی، تاج العروس، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق.
*زبیدی، مرتضی، تاج العروس، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق.
*صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۵۹ق.
*صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۵۹ق.
خط ۵۱: خط ۴۷:
*طوسی، محمد بن حسن،الغیبه، قم، دارالمعارف الإسلامیة، ۱۴۱۱ق.
*طوسی، محمد بن حسن،الغیبه، قم، دارالمعارف الإسلامیة، ۱۴۱۱ق.
*طوسی، محمد بن حسن، رجال الكشی (اختیار معرفة الرجال) مشهد، دانشگاه مشهد، ۱۳۴۸ش.
*طوسی، محمد بن حسن، رجال الكشی (اختیار معرفة الرجال) مشهد، دانشگاه مشهد، ۱۳۴۸ش.
*فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، قم، دار الهجرة، ۱۴۰۹ق.
*قلقشندی، احمد بن علی، صبح الاعشی فی صناعة الانشاء، بیروت، دار الکتب العلمیة.
*قلقشندی، احمد بن علی، صبح الاعشی فی صناعة الانشاء، بیروت، دار الکتب العلمیة.
*کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۸۸ق.
*کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۸۸ق.