Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷
ویرایش
توکل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←مراتب و درجات: ویرایش صوری
P.motahari (بحث | مشارکتها) جز (←مراتب و درجات: ویرایش صوری) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) جز (←مراتب و درجات: ویرایش صوری) |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
==مراتب و درجات== | ==مراتب و درجات== | ||
در منابع اخلاقی و عرفانی برای توکل | در منابع اخلاقی و عرفانی مراتبی برای توکل ذکر شده است. طبق این کتاب‌ها توکل به لحاظ قوّت و ضعف سه درجه دارد:<ref>نگاه کنید به غزالی، احیاء علوم الدین، ۱۴۰۶ق، ج۴، ص۲۷۸-۲۸۸؛ فیض کاشانی، المحجة البیضاء، دفتر نشر اسلامی، ج۷، ص۴۰۸؛ نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۲۳.</ref> | ||
* درجه | * '''درجه نخست''': در این درجه فرد به‌گونه‌ای به خدا اعتماد دارد که به یک وکیل اعتماد می‌کند.<ref> فیض کاشانی، المحجة البیضاء، دفتر نشر اسلامی، ج۷، ص۴۰۸؛ نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۲۳.</ref> [[محمدمهدی نراقی|ملا محمدمهدی نراقی]] این مرتبه را ضعیف‌ترین درجه توکل دانسته است.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۲۳.</ref> | ||
* درجه | * '''درجه دوم''': در این درجه حال متوکل نسبت به خدا مانند حال کودک نسبت به مادرش است که جز او را نمی‌شناسد و به غیر او پناه نمی‌برد و جز او به کسی اعتماد نمی‌کند. تفاوت این مرحله از توکل با مرحله اول این است که اینجا متوکل فقط به کسی که بر او توکل کرده، توجه می‌کند و حتی به خودِ توکل نیز توجه ندارد.<ref> فیض کاشانی، المحجة البیضاء، دفتر نشر اسلامی، ج۷، ص۴۰۸؛ نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۲۳.</ref> علمای اخلاق دست‌یابی به این مرتبه از توکل را مخصوص خواص می‌دانند.<ref>نگاه کنید به فیض کاشانی، المحجة البیضاء، دفتر نشر اسلامی، ج۷، ص۴۰۸؛ نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۲۳.</ref> | ||
* درجه | * '''درجه سوم''': به گفته علمای اخلاق در این درجه، متوکل خود را مرده‌ای در دست‌های مرده‌شوی می‌بیند که از خود اختیاری ندارد و تنها به اختیار او حرکت می‌کند.<ref> فیض کاشانی، المحجة البیضاء، دفتر نشر اسلامی، ج۷، ص۴۰۹؛ نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۲۳.</ref> تفاوت این مرحله با مرحله دوم توکل در این است که در آن مرحله متوکل، [[دعا]] و [[تضرع]] را ترک نمی‌کند؛ اما در اینجا ممکن است متوکل به سبب اعتماد به عنایت پروردگار، دعا و تضرع به درگاه او را نیز ترک نماید.<ref> فیض کاشانی، المحجة البیضاء، دفتر نشر اسلامی، ج۷، ص۴۰۹؛ نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۲۳.</ref> نراقی این درجه از توکل را بالاترین درجه آن شمرده و دست‌یابی به آن را بسیار نادر دانسته است. به باور وی توکل [[حضرت ابراهیم]] در ماجرای پرتاب او به سوی آتش از این نوع بوده است.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۲۳و۲۲۴.</ref>{{یادداشت|هنگامی که ابراهیم را به سوی آتش پرتاب کردند، جبرئیل برای یاری او آمد و گفت: «آیا حاجتی داری؟» ابراهیم گفت: «امّا الیک فلا؛ به تو نیازی ندارم» (نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۲۳-۲۲۴).}} | ||
همچنین درجات مردم در توکل متفاوت است و بستگی به مرتبه [[یقین]] و [[توحید]] آنان دارد، هر کس از [[ایمان]] بیشتری برخوردار باشد، درجه توکل او بالاتر است.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۲۹-۲۳۰.</ref> | همچنین درجات مردم در توکل متفاوت است و بستگی به مرتبه [[یقین]] و [[توحید]] آنان دارد، هر کس از [[ایمان]] بیشتری برخوردار باشد، درجه توکل او بالاتر است.<ref>نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۲۹-۲۳۰.</ref> | ||
== راه رسیدن به مقام توکل== | == راه رسیدن به مقام توکل== | ||
[[محمدمهدی نراقی]]، راه به‌دست‌آوردن توکل را تقویت باور انسان درباره [[توحید]] می‌داند؛ به‌گونه‌ای که همه امور را از خدا بداند و غیر او را در هیچ کاری دخیل نبیند.<ref> نراقی، جامع‌السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۳۱و۲۳۲.</ref> او تفکر در خلقت خود و تأمل در آیاتی از قرآن که درباره توکل است و مطالعه سرگذشت کسانی که به خدا توکل کرده‌اند را نیز سفارش کرده است.<ref> نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۳۱و۲۳۲.</ref> | [[محمدمهدی نراقی]]، راه به‌دست‌آوردن توکل را تقویت باور انسان درباره [[توحید]] می‌داند؛ به‌گونه‌ای که همه امور را از خدا بداند و غیر او را در هیچ کاری دخیل نبیند.<ref> نراقی، جامع‌السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۳۱و۲۳۲.</ref> او تفکر در خلقت خود و تأمل در آیاتی از قرآن که درباره توکل است و مطالعه سرگذشت کسانی که به خدا توکل کرده‌اند را نیز سفارش کرده است.<ref> نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۲۳۱و۲۳۲.</ref> | ||