۱۷٬۸۰۹
ویرایش
محمد بن علی الهادی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) (تمیزکاری) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
==جایگاه== | ==جایگاه== | ||
به گفته [[باقر شریف قرشی]] محقق شیعی (درگذشته۱۴۳۳ق) اخلاق و ادب سید محمّد او را از دیگران متمایز میکرد.<ref>قرشی، موسوعة سیرة اهل البیت الامام الحسن العسکری، ۱۴۳۳ق، ج۳۴، ص۲۶.</ref> از این‌رو برخی شیعیان تصور می‌کردند که [[امامت]] پس از امام هادی(ع) به او می‌رسد.<ref>قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۹ش، ج۳، ص۱۸۹۱؛ قرشی، موسوعة سیرة اهل البیت الامام الحسن العسکری، ۱۴۳۳ق، ج۳۴، ص۲۶.</ref> سید محمد همواره ملازم برادرش امام حسن عسکری(ع) بود<ref>اردوبادی، حیاة و کرامات محمد بن علی الهادی، حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی (ع)، ص۲۱.</ref> و به گفته باقرشریف قرشی امام عسکری(ع) تربیت و آموزش او را برعهده داشت.<ref>قرشی، موسوعة سیرة اهل البیت الامام الحسن العسکری، ۱۴۳۳ق، ج۳۴، ص۲۶.</ref> بر پایه آنچه که [[شیخ عباس قمی]] نقل کرده امام حسن عسکری(ع) در مصیبت سید محمد گریبان خود را چاک زد و در پاسخ کسانی که به او اعتراض کردند به گریبان چاک دادن [[موسی (پیامبر)|موسی]] در مرگ برادرش [[هارون (پیامبر)|هارون]] استناد کرد.<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۴۱۰؛ | به گفته [[باقر شریف قرشی]] محقق شیعی (درگذشته۱۴۳۳ق) اخلاق و ادب سید محمّد او را از دیگران متمایز میکرد.<ref>قرشی، موسوعة سیرة اهل البیت الامام الحسن العسکری، ۱۴۳۳ق، ج۳۴، ص۲۶.</ref> از این‌رو برخی شیعیان تصور می‌کردند که [[امامت]] پس از امام هادی(ع) به او می‌رسد.<ref>قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۹ش، ج۳، ص۱۸۹۱؛ قرشی، موسوعة سیرة اهل البیت الامام الحسن العسکری، ۱۴۳۳ق، ج۳۴، ص۲۶.</ref> سید محمد همواره ملازم برادرش امام حسن عسکری(ع) بود<ref>اردوبادی، حیاة و کرامات محمد بن علی الهادی، حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی (ع)، ص۲۱.</ref> و به گفته باقرشریف قرشی امام عسکری(ع) تربیت و آموزش او را برعهده داشت.<ref>قرشی، موسوعة سیرة اهل البیت الامام الحسن العسکری، ۱۴۳۳ق، ج۳۴، ص۲۶.</ref> بر پایه آنچه که [[شیخ عباس قمی]] نقل کرده امام حسن عسکری(ع) در مصیبت سید محمد گریبان خود را چاک زد و در پاسخ کسانی که به او اعتراض کردند به گریبان چاک دادن [[موسی (پیامبر)|موسی]] در مرگ برادرش [[هارون (پیامبر)|هارون]] استناد کرد.<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۴۱۰؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۰، ص۵.</ref> | ||
بنا به گزارش [[سعد بن عبدالله اشعری]] و [[حسن بن موسی نوبختی]] از فرقه‌نگاران شیعی قرن سوم و چهارم پس از شهادت امام هادی(ع)، گروهی از شیعیان وفات سید محمد را انکار کرده و به [[امامت]] او معتقد شدند. آنان می‌گفتند سید محمد، جانشین پدرش و همان [[مهدی موعود]] است. چراکه امام هادی(ع) او را برای [[امامت]] معرفی کرده و از آنجا که نسبت [[دروغ]] بر امام جایز نیست و [[بداء]] هم رخ نداده، پس او در حقیقت نمرده و پدرش از گزند مردم او را پنهان کرده است.<ref> اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۳۶۰ش، ص۱۰۱؛ نوبختی، فرق الشیعه، ۱۴۰۴ق، ص۹۴.</ref> با آنکه سید محمد در زمان حیات امام هادی(ع) از دنیا رفته بود<ref> اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۰ش، ص۱۰۱.</ref> و امام هادی(ع) در [[مجلس ختم|مجلس ختمی]] که برایش برگزار کرد، به امامت [[امام حسن عسکری(ع)]] اشاره کرد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۶۳ش، ج۵۰، ص۲۴۶.</ref> بر پایه روایتی در این مراسم حدود ۱۵۰ نفر از [[آل ابی‌طالب]]، [[بنی‌هاشم]] و [[قریش]] حضور داشتند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۶۳ش، ج۵۰، ص۲۴۶.</ref> | بنا به گزارش [[سعد بن عبدالله اشعری]] و [[حسن بن موسی نوبختی]] از فرقه‌نگاران شیعی قرن سوم و چهارم پس از شهادت امام هادی(ع)، گروهی از شیعیان وفات سید محمد را انکار کرده و به [[امامت]] او معتقد شدند. آنان می‌گفتند سید محمد، جانشین پدرش و همان [[مهدی موعود]] است. چراکه امام هادی(ع) او را برای [[امامت]] معرفی کرده و از آنجا که نسبت [[دروغ]] بر امام جایز نیست و [[بداء]] هم رخ نداده، پس او در حقیقت نمرده و پدرش از گزند مردم او را پنهان کرده است.<ref> اشعری قمی، المقالات و الفرق، ۱۳۶۰ش، ص۱۰۱؛ نوبختی، فرق الشیعه، ۱۴۰۴ق، ص۹۴.</ref> با آنکه سید محمد در زمان حیات امام هادی(ع) از دنیا رفته بود<ref> اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۰ش، ص۱۰۱.</ref> و امام هادی(ع) در [[مجلس ختم|مجلس ختمی]] که برایش برگزار کرد، به امامت [[امام حسن عسکری(ع)]] اشاره کرد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۶۳ش، ج۵۰، ص۲۴۶.</ref> بر پایه روایتی در این مراسم حدود ۱۵۰ نفر از [[آل ابی‌طالب]]، [[بنی‌هاشم]] و [[قریش]] حضور داشتند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۶۳ش، ج۵۰، ص۲۴۶.</ref> | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
از تاریخ بنای اولیه حرم سید محمد، اطلاع دقیقی در دست نیست. با این حال گفته شده از تعمیراتی که در سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴ق در بنای مرقد او انجام گرفته برمی‌آید که بنای نخستین آن متعلّق به قرن چهارم است که به‌دستور [[عضدالدوله دیلمی]] از حاکمان [[آل بویه]] انجام گرفته است.<ref> فقیه بحرالعلوم و خامه‌یار، زیارتگاه‌های عراق، ج۱، ص۵۲۰.</ref> بنای دوم آن مربوط به قرن دهم قمری است که به‌دستور [[شاه اسماعیل صفوی]]، پس از فتح بغداد ایجاد شده است.<ref> فقیه بحرالعلوم و خامه‌یار، زیارتگاه‌های عراق، ج۱، ص۵۲۱-۵۲۰.</ref> | از تاریخ بنای اولیه حرم سید محمد، اطلاع دقیقی در دست نیست. با این حال گفته شده از تعمیراتی که در سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴ق در بنای مرقد او انجام گرفته برمی‌آید که بنای نخستین آن متعلّق به قرن چهارم است که به‌دستور [[عضدالدوله دیلمی]] از حاکمان [[آل بویه]] انجام گرفته است.<ref> فقیه بحرالعلوم و خامه‌یار، زیارتگاه‌های عراق، ج۱، ص۵۲۰.</ref> بنای دوم آن مربوط به قرن دهم قمری است که به‌دستور [[شاه اسماعیل صفوی]]، پس از فتح بغداد ایجاد شده است.<ref> فقیه بحرالعلوم و خامه‌یار، زیارتگاه‌های عراق، ج۱، ص۵۲۱-۵۲۰.</ref> | ||
همچنین از تجدید بنای مرقد سید محمد در سال ۱۱۸۹ق نیز سخن گفته شده است.<ref>فقیه بحرالعلوم و خامه‌یار، زیارتگاه‌های عراق، ج۱، ص۵۲۱-۵۲۰.</ref> زین‌العابدین بن محمد سلماسی درگذشته ۱۲۶۶ق از شاگردان [[سید محمدمهدی بحرالعلوم]] در سال ۱۲۰۸ق به دستور امیرحسین خان سردار، بنایی از آجر و گچ برآن بنا کرد و مکانی برای اسکان زایران ساخت.<ref> بداوی، سبع الجزیره، مرکز سبع الدجیل للتبلیغ و الارشاد، ص۸.</ref> در سال ۱۲۴۴ق ملامحمد صالح قزوینی حائری بناهای سابق را خراب کرد و بنای جدیدی همراه با گنبدِ کاشی‌کاری‌شده ایجاد کرد. این بازسازی در سال ۱۲۵۰ق پایان یافت.<ref>فقیه بحرالعلوم و خامه‌یار، زیارتگاه‌های عراق، ج۱، ص۵۲۱.</ref> گفته | همچنین از تجدید بنای مرقد سید محمد در سال ۱۱۸۹ق نیز سخن گفته شده است.<ref>فقیه بحرالعلوم و خامه‌یار، زیارتگاه‌های عراق، ج۱، ص۵۲۱-۵۲۰.</ref> زین‌العابدین بن محمد سلماسی درگذشته ۱۲۶۶ق از شاگردان [[سید محمدمهدی بحرالعلوم]] در سال ۱۲۰۸ق به دستور امیرحسین خان سردار، بنایی از آجر و گچ برآن بنا کرد و مکانی برای اسکان زایران ساخت.<ref> بداوی، سبع الجزیره، مرکز سبع الدجیل للتبلیغ و الارشاد، ص۸.</ref> در سال ۱۲۴۴ق ملامحمد صالح قزوینی حائری بناهای سابق را خراب کرد و بنای جدیدی همراه با گنبدِ کاشی‌کاری‌شده ایجاد کرد. این بازسازی در سال ۱۲۵۰ق پایان یافت.<ref>فقیه بحرالعلوم و خامه‌یار، زیارتگاه‌های عراق، ج۱، ص۵۲۱.</ref> به گفته آقا بزرگ تهرانی، [[میرزا حسین نوری]] در سال ۱۳۱۷ق آن را تعمیر کرده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۷، ص۲۸۹.</ref> همچنین [[میرزای شیرازی]] (۱۲۳۰-۱۳۱۲ق) از مراجع تقلید پس از سکونت در [[سامرا]] و نیز میرزامحمد تهرانی عسکری تعمیراتی در حرم سید محمد انجام دادند و حجره‌هایی به آن افزودند.<ref>فقیه بحرالعلوم و خامه‌یار، زیارتگاه‌های عراق، ج۱، ص۵۲۱.</ref> | ||
سید محمد طباطبایی با اموالی که در دوره [[مرجعیت]] پدرش [[آقا حسین قمی]] برای تعمیر مرقد سید محمد جمع شده بود، در سال‌های ۱۳۷۹-۱۳۸۴ق بنای جدیدی ساخت. در این بازسازی حدود ۱۵۰ مترمربع به فضای صحن اختصاص یافت. همچنین گنبد کاشی‌کاری شده با ارتفاع ۴۵ متر، مناره ۴۰ متری و [[ضریح]] در آن نصب شد.<ref> فقیه بحرالعلوم و خامه‌یار، زیارتگاه‌های عراق، ج۱، ص۵۲۲.</ref> | سید محمد طباطبایی با اموالی که در دوره [[مرجعیت]] پدرش [[آقا حسین قمی]] برای تعمیر مرقد سید محمد جمع شده بود، در سال‌های ۱۳۷۹-۱۳۸۴ق بنای جدیدی ساخت. در این بازسازی حدود ۱۵۰ مترمربع به فضای صحن اختصاص یافت. همچنین گنبد کاشی‌کاری شده با ارتفاع ۴۵ متر، مناره ۴۰ متری و [[ضریح]] در آن نصب شد.<ref> فقیه بحرالعلوم و خامه‌یار، زیارتگاه‌های عراق، ج۱، ص۵۲۲.</ref> | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
درباره سید محمد آثار نوشته شده است.<ref>[https://www.imamreza.net/old/arb/imamreza.php?print=1912 «السيّد محمّد بن الإمام الهادي عليه‌السّلام»]</ref> برخی از آنها عبارتند از: | درباره سید محمد آثار نوشته شده است.<ref>[https://www.imamreza.net/old/arb/imamreza.php?print=1912 «السيّد محمّد بن الإمام الهادي عليه‌السّلام»]</ref> برخی از آنها عبارتند از: | ||
*'''حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی (ع)''' اثر [[محمدعلی اردوبادی]] (۱۳۱۲-۱۳۸۰ق.) در احوال سید محمد: این کتاب به زبان عربی تألیف شده و با عنوان «ستاره دُجَیل» به فارسی ترجمه شده است. کتاب دو بخش دارد: بخش اول به معرفی سید محمد و مرقد او<ref>اردوبادی، حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی(ع)، ۱۴۲۷ق، ص۵۰.</ref> و بخش دوم به کراماتی از او اختصاص دارد.<ref>اردوبادی، حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی(ع)، ۱۴۲۷ق، ص۵۰ به بعد.</ref> اردوبادی در بخش نخست کتاب به تاریخچه بنای مرقد سید محمد پرداخته است و ضمن اشاره به گفته [[حسن بن موسی نوبختی]] در ذیل بحث از فرقه منسوب به سید محمد که از مرگ او در سامرا یاد کرده<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ۱۴۰۴ق، ص۹۴.</ref> شهرت مزار در بلد به سید محمد را به خورشید آشکار تشبیه کرده است.<ref>اردوبادی، حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی (ع)، ۱۴۲۷ق، ص۳۵.</ref> | *'''حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی (ع)''' اثر [[محمدعلی اردوبادی]] (۱۳۱۲-۱۳۸۰ق.) در احوال سید محمد: این کتاب به زبان عربی تألیف شده و با عنوان «ستاره دُجَیل» به فارسی ترجمه شده است. کتاب دو بخش دارد: بخش اول به معرفی سید محمد و مرقد او<ref>اردوبادی، حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی(ع)، ۱۴۲۷ق، ص۵۰.</ref> و بخش دوم به کراماتی از او اختصاص دارد.<ref>اردوبادی، حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی(ع)، ۱۴۲۷ق، ص۵۰ به بعد.</ref> اردوبادی در بخش نخست کتاب به تاریخچه بنای مرقد سید محمد پرداخته است و ضمن اشاره به گفته [[حسن بن موسی نوبختی]] در ذیل بحث از فرقه منسوب به سید محمد که از مرگ او در سامرا یاد کرده<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ۱۴۰۴ق، ص۹۴.</ref> شهرت مزار در بلد به سید محمد را به خورشید آشکار تشبیه کرده است.<ref>اردوبادی، حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی (ع)، ۱۴۲۷ق، ص۳۵.</ref> | ||
*'''رساله‌ای در کرامات سید محمد بن علی الهادی'''، تألیف جابر آل عبدالغفار کشمیری (درگذشته ۱۳۲۰ق): به گفته [[آقابزرگ تهرانی]] کتابشناس شیعی (درگذشته ۱۳۸۹ق)، جابر آل غفار این رساله را به درخواست [[میرزا حسین نوری]] نوشته است. | *'''رساله‌ای در کرامات سید محمد بن علی الهادی'''، تألیف جابر آل عبدالغفار کشمیری (درگذشته ۱۳۲۰ق): به گفته [[آقابزرگ تهرانی]] کتابشناس شیعی (درگذشته ۱۳۸۹ق)، جابر آل غفار این رساله را به درخواست [[میرزا حسین نوری]] نوشته است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۷، ص۲۸۹.</ref> | ||
* رسالة فی کرامات السید محمد ابن الامام علی الهادی تألیف هاشم محمدعلی بلداوی (درگذشته ۱۳۰۵ق): او کرامات را از کتاب الفضائل الفاخره سید قاسم بن علی بلداوی نقل کرده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۷، ص۲۸۹-۲۹۰.</ref> | |||
ذکری ابی‌جعفر محمد بن الامام الهادی اثر علی بن حسن خاقانی، زیارة السید محمد بن الامام الهادی اثر احمد عبدالله عدی قطیفی، | ذکری ابی‌جعفر محمد بن الامام الهادی اثر علی بن حسن خاقانی، زیارة السید محمد بن الامام الهادی اثر احمد عبدالله عدی قطیفی، سیع الدجیل لسید محمد بن الامام الهادی عم الامام المهدی نوشته سید حسین عوامی، سبع الدجیل السید محمد نجل الامام الهادی(ع) اثر صدیق ابوبکر دعیبل، سبع الدجیل تألیف سید موسی موشوی هندی، السید محمد بن الامام الهادی وقفة علی اعتاب سبع الدجیل نوشته سید مرتضی حسنی سندی، السید محمد سلیل الهادی تألیف ایاد عیدوان بلداوی، کرامات السید محمد بن الامام الهادی المعرف بسبع الدجیل تألیف مثیر سعید ملامحسن الیگم و سبع الجزیره اثر عبدالله بداوی از دیگر آثاری است که درباره وی نوشته شده است.<ref> اصفهانی، «[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6444/8282/110626 ستاره درخشان منطقه دجیل عراق -درباره زندگی، فضایل و مکارم امامزاده سید محمد، فرزند امام هادی (ع)]».</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
*اردوبادی، محمدعلی، حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی (ع)، دارالمحجة البیضاء، ۱۴۲۷ق/۲۰۰۶م. | *اردوبادی، محمدعلی، حیاة و کرامات ابوجعفر محمد بن الامام علی الهادی (ع)، دارالمحجة البیضاء، ۱۴۲۷ق/۲۰۰۶م. | ||
* [https://www.imamreza.net/old/arb/imamreza.php?print=1912 «السيّد محمّد بن الإمام الهادي عليه‌السّلام»]، شبکه امام رضا، مشاهده: ۸ فروردین ۱۳۹۹ش. | * [https://www.imamreza.net/old/arb/imamreza.php?print=1912 «السيّد محمّد بن الإمام الهادي عليه‌السّلام»]، شبکه امام رضا، مشاهده: ۸ فروردین ۱۳۹۹ش. | ||
* آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، قم و تهران، اسماعیلیان و کتابخانه اسلامیه، ۱۴۰۸ق. | |||
* امین، سید محسن، اعیان الشیعه، تحقیق حسین امین، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{امام هادی}} | {{امام هادی}} | ||