پرش به محتوا

وصیت‌های حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

←‏وصایای مکتوب: ویکی‌سازی
جز (ویکی سازی)
(←‏وصایای مکتوب: ویکی‌سازی)
خط ۵: خط ۵:
== وصایای مکتوب ==
== وصایای مکتوب ==
وصایای مکتوب [[حضرت زهرا(س)]] در مورد اموال و امور مربوط به آن است که [[حضرت فاطمه(س)]] خود نوشته یا [[حضرت علی(ع)]] برای ایشان متن وصیت را نگارش کرده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۱۸۴؛ نوری، مستدرک الوسائل،۱۴۰۸ق، ج۱۴، ص۵۴؛ معزی ملایری، جامع الاحادیث الشیعة، ۱۴۱۱ق، ج۱۹، ص۱۰۶.</ref>
وصایای مکتوب [[حضرت زهرا(س)]] در مورد اموال و امور مربوط به آن است که [[حضرت فاطمه(س)]] خود نوشته یا [[حضرت علی(ع)]] برای ایشان متن وصیت را نگارش کرده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۱۸۴؛ نوری، مستدرک الوسائل،۱۴۰۸ق، ج۱۴، ص۵۴؛ معزی ملایری، جامع الاحادیث الشیعة، ۱۴۱۱ق، ج۱۹، ص۱۰۶.</ref>
==== برای همسران پیامبر(ص) و نیازمندان ====
===برای همسران پیامبر(ص) و نیازمندان===
حضرت زهرا(س) خود وصیتی در مورد [[همسران پیامبر(ص)]]، فقرای [[بنی‌هاشم]] و [[عبدالمطلب|بنی‌عبدالمطلب]] نوشته و از اموال خود برای آنها سهمی معین کرد. متولی وصیت، به ترتیب یکی پس از دیگری [[حضرت علی(ع)]]، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] معرفی شدند.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۱۸۴.</ref>
حضرت زهرا(س) خود وصیتی درباره [[همسران پیامبر(ص)]]، فقرای [[بنی‌هاشم]] و [[عبدالمطلب|بنی‌عبدالمطلب]] نوشته و از اموال خود برای آنها سهمی معین کرد. متولی وصیت، به ترتیب یکی پس از دیگری [[حضرت علی(ع)]]، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] معرفی شدند.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۱۸۴.</ref>


بنا بر این وصیت بعد از وفات [[حضرت فاطمه(س)]]، هشتاد اوقیه از باغات آن حضرت به عنوان [[صدقه]]، [[وقف]] شد تا در [[ماه رجب]] هر سال، بعد از کسر هزینه‌های باغداری، از سود آن [[صدقه|انفاق]] شود؛ از این مقدار ۴۵ اوقیه برای [[همسران پیامبر(ص)]] و باقی برای نیازمندان [[بنی‌هاشم]] و بنی‌عبدالمطلب مصرف شود.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۱۴، ص۵۴؛ معزی ملایری، جامع الاحادیث الشیعة، ۱۴۱۱ق، ج۱۹، ص۱۰۶.</ref>
بر اساس این وصیت، بعد از وفات [[حضرت فاطمه(س)]]، هشتاد اوقیه از باغ‌های وی به‌عنوان [[صدقه]] [[وقف]] شد تا در [[ماه رجب]] هر سال، بعد از کسر هزینه‌های باغداری، از سود آن [[صدقه|انفاق]] شود؛ از این مقدار ۴۵ اوقیه برای همسران پیامبر(ص) و باقی برای نیازمندان بنی‌هاشم و بنی‌عبدالمطلب مصرف شود.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۱۴، ص۵۴؛ معزی ملایری، جامع الاحادیث الشیعة، ۱۴۱۱ق، ج۱۹، ص۱۰۶.</ref>


از دیگر کسانی که در این وصیت برایش حق معلوم شده دختر [[ابوذر غفاری]] بود که صندوقچه‌ای کوچک، مقداری از اموال و اثاثیه را به وی بدهند. همچنین حضرت زهرا(س) وصیت کرد لباس‌ها و پوشش‌های زنانه‌اش برای یکی از دو دخترش باشد و حضرت علی(ع) تا زمانی که ازدواج نکرده، می‌تواند از آنها استفاده کند.<ref>نوری، مستدرک الوسائل،۱۴۰۸ق، ج۱۴، ص۵۴.</ref>
از دیگر کسانی که در این وصیت برایش حق معلوم شد، دختر [[ابوذر غفاری]] بود که صندوقچه‌ای کوچک و مقداری از اموال و اثاثیه به او رسید. همچنین حضرت زهرا(س) وصیت کرد لباس‌هایش برای یکی از دو دخترش باشد و حضرت علی(ع) تا زمانی که ازدواج نکرده می‌تواند از آنها استفاده کند.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۱۴، ص۵۴.</ref>


در این وصیت تصریح شده: اگر اتفاقی برای مزارع افتاد، (مثلا خشکسالی همه را از بین برد) تصمیم‌گیری برعهده حضرت علی(ع) باشد. حضرت زهرا(س) در پایان [[خدا]]، [[مقداد]]، [[زبیر]] و علی(ع) را شاهد بر این وصیت گرفت.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۱۸۴؛ نوری، مستدرک الوسائل،۱۴۰۸ق، ج۱۴، ص۵۴؛ معزی ملایری، جامع الاحادیث الشیعة، ۱۴۱۱ق، ج۱۹، ص۱۰۶.</ref>
در این وصیت تصریح شده که اگر اتفاقی برای مزارع افتاد (مثلا خشکسالی همه را از بین برد) تصمیم‌گیری بر عهده حضرت علی(ع) باشد. حضرت زهرا(س) در پایان [[خدا]]، [[مقداد]]، [[زبیر]] و علی(ع) را شاهد بر این وصیت گرفت.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۱۸۴؛ نوری، مستدرک الوسائل،۱۴۰۸ق، ج۱۴، ص۵۴؛ معزی ملایری، جامع الاحادیث الشیعة، ۱۴۱۱ق، ج۱۹، ص۱۰۶.</ref>


==== حیطان سبعه ====
===حیطان سبعه===
حیطان سبعه، هفت مزرعه معروف متعلق به شخص یهودی به نام مخیریق بود که به پیامبر(ص) بخشید<ref>ابن‌اسحاق، ترکة النبی، ۱۴۰۴ق، ص۷۸. حموی، معجم البلادان، ۱۳۹۹ق، ج۵، ص۲۴۱. عظیم آبادی، عون المعبود، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۱۳۷.</ref> و پیامبر نیز آنها را در زمان حیات خود [[وقف]] فاطمه کرد.<ref>حمیری قمی، قرب الاسناد، ۱۴۱۳ق، ص۳۶۳. کلینی، اصول کافی، ۱۳۶۷ش، ج۷، ص۴۷.</ref>
حیطان سبعه، هفت مزرعه معروف متعلق به شخص یهودی به نام مخیریق بود که آن را به پیامبر(ص) بخشید<ref>ابن‌اسحاق، ترکة النبی، ۱۴۰۴ق، ص۷۸؛ حموی، معجم البلدان، ۱۳۹۹ق، ج۵، ص۲۴۱؛ عظیم‌آبادی، عون المعبود، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۱۳۷.</ref> و پیامبر نیز آنها را در زمان حیات خود [[وقف]] فاطمه کرد.<ref>حمیری قمی، قرب الاسناد، ۱۴۱۳ق، ص۳۶۳؛ کلینی، اصول کافی، ۱۳۶۷ش، ج۷، ص۴۷.</ref>


[[امام باقر(ع)]] برای [[ابوبصیر]] وصیت حضرت زهرا(س) را اینگونه خواند که: درآمد زمين‌ها و باغ‌هاى ديوار کشیده شده هفت‌گانه العواف، الدلال، البرقه، المثيب، الحسنى، الصافيه و مشربه ام‌ابراهيم، در راه خدا و برای نصرت [[اسلام]] مصرف شود. اختیار این اموال به دست [[امام علی|على‌بن‌ابى‌طالب(ع)]] و بعد از وی در اختيار [[امام حسن مجتبی|حسن‌بن‌على]] و بعد از او در اختيار [[امام حسین|حسين‌بن‌على]] خواهد بود. {{یادداشت|[[کلینی]] از [[محدثین]] بزرگ شیعه، نقل کرد: متولی صدقات بعد از حسین، بزرگ‌ترین از فرزندانم هست(کلینی، اصول کافی، ۱۳۶۷ش، ج۷، ص۴۸)، در صورتی که نعمان مغربی نوشته: متولی صدقات بعد از حسین، فرزند بزرگ اوست( نعمان مغربی، دعائم الاسلام، دار المعارف، ج۲، ص۳۴۴.)}} و بعد از او در اختيار بزرگ‌ترين فرزندانم باشد. خداوند، [[مقداد بن اسود]]، [[زبیر بن عوام]] شاهد این وصیت بودند و علی بن ابی طالب آن را نوشت.<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۳۶۷ش، ج۷، ص۴۸.نعمان مغربی، دعائم الاسلام، دار المعارف، ج۲، ص۳۴۴.</ref>
[[امام باقر(ع)]] بنابر روایتی، وصیت حضرت زهرا(س) را اینگونه برای [[ابوبصیر]] خواند: درآمد زمين‌ها و باغ‌هاى ديوار کشیده شده هفت‌گانه العواف، الدلال، البرقه، المثيب، الحسنى، الصافيه و مشربه ام‌ابراهيم، در راه خدا و برای نصرت [[اسلام]] مصرف شود. اختیار این اموال به دست [[امام علی|على بن ابى‌طالب(ع)]] و بعد از وی در اختيار [[امام حسن مجتبی|حسن بن على]] و بعد از او در اختيار [[امام حسین|حسين بن على]] خواهد بود.{{یادداشت|بنابر نقل [[کلینی]]، از [[محدثین]] بزرگ شیعه: متولی صدقات بعد از حسین، بزرگ‌ترین فرد از فرزندانم است (کلینی، اصول کافی، ۱۳۶۷ش، ج۷، ص۴۸). با این حال نعمان مغربی نوشته: متولی صدقات بعد از حسین، فرزند بزرگ او است (نعمان مغربی، دعائم الاسلام، دار المعارف، ج۲، ص۳۴۴.)}} و بعد از او در اختيار بزرگ‌ترين فرزندانم باشد. خداوند، [[مقداد بن اسود]] و [[زبیر بن عوام]] شاهد این وصیت بودند و علی بن ابی‌طالب آن را نوشت.<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۳۶۷ش، ج۷، ص۴۸؛ نعمان مغربی، دعائم الاسلام، دار المعارف، ج۲، ص۳۴۴.</ref>


==== ام العیال ====
=== ام‌العیال ===
ام العیال، روستایی است بین [[مکه]] و [[مدینه]]<ref>حموی، معجم البلدان، ۱۳۹۹ق، ج۱، ص۲۵۴.</ref> که داری چشمه ای جوشان بود و بیش از بیست هزار نخل را آب می‌داد. درآمد این روستا هشتاد هزار دینار بود.<ref>ابن‌حزم، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۴۰.</ref> ام العیال متعلق به [[فاطمه(س)]] بود و آن حضرت وصیت کرد ام العیال به صورت [[صدقه]] باشد.<ref>حموی، معجم البلدان، ۱۳۹۹ق، ج۱، ص۲۵۴. ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۴۵.</ref>
ام‌العیال روستایی است بین [[مکه]] و [[مدینه]]<ref>حموی، معجم البلدان، ۱۳۹۹ق، ج۱، ص۲۵۴.</ref> که داری چشمه‌ای جوشان بود و بیش از بیست هزار نخل را آب می‌داد. درآمد سالانه این روستا هشتاد هزار دینار بود.<ref>ابن‌حزم، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۴۰.</ref> ام‌العیال متعلق به [[فاطمه(س)]] بود و او وصیت کرد ام‌العیال به‌صورت صدقه باشد.<ref>حموی، معجم البلدان، ۱۳۹۹ق، ج۱، ص۲۵۴؛ ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۴۵.</ref>


== وصایای زبانی-سیاسی ==
== وصایای زبانی-سیاسی ==
خط ۵۰: خط ۵۰:
*ابن‌حزم، علی بن احمد، جمهرة انساب العرب، تحقیق لجنة من العلماء، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۰۳ق.
*ابن‌حزم، علی بن احمد، جمهرة انساب العرب، تحقیق لجنة من العلماء، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۰۳ق.
*ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق علی محمد، بیروت، دار الجیل،  ۱۴۱۲ق.
*ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق علی محمد، بیروت، دار الجیل،  ۱۴۱۲ق.
*المزی، یوسف، تهذیب الکمال فی اسماء الرّجال، تحقیق بشار عواد، بیروت، الرّسالة، چاپ چهارم، ۱۴۱۳ق.
*بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، بی‌جا، دار الفکر، بی‌تا.  
*بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، بی‌جا، دار الفکر، بی‌تا.  
*مرتضی عاملی، جعفر، الصحیح من سیرة الإمام علی، قم، ولاء المرتضی، ۱۴۳۰ق.
*حر عاملی،‌ محمد، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، تحقیق مؤسسة آل البیت، قم، مؤسسة آل البیت، ۱۴۱۴ق.
*حر عاملی،‌ محمد، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، تحقیق مؤسسة آل البیت، قم، مؤسسة آل البیت، ۱۴۱۴ق.
*حموی، یاقوت، معجم البلدان، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۹۹ق.
*حموی، یاقوت، معجم البلدان، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۹۹ق.
*حمیری، ‌عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، تحقیق موسسة آل البیت، قم، موسسة آل البیت، ۱۴۱۳ق.
*حمیری، ‌عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، تحقیق موسسة آل البیت، قم، موسسة آل البیت، ۱۴۱۳ق.
*شیخ طوسی، محمد، تهذیب الأحکام فی شرح المقنعة للشیخ المفید، تحقیق حسن موسوی، طهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۳۶۴ش.
*شیخ طوسی، محمد، تهذیب الأحکام فی شرح المقنعة للشیخ المفید، تحقیق حسن موسوی، طهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۳۶۴ش.
*صدیقی عظیم‌آبادی، محمداشرف، عون المعبود: شرح سنن أبی داوود وهو غایة المقصود فی حل سنن أبی داوود، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ سوم، ۱۴۱۵ق.
*صفدی، صلاح‌الدین، الوافی بالوفیات، تحقیق احمد ارناووط و ترکی مصطفی، بیروت، دار احیاء التراث، ۱۴۲۰ق.
*صفدی، صلاح‌الدین، الوافی بالوفیات، تحقیق احمد ارناووط و ترکی مصطفی، بیروت، دار احیاء التراث، ۱۴۲۰ق.
*طبری شیعی، محمد، دلائل الإمامة، تحقیق قسم الدراسات الاسلامیة، قم، مؤسسة البعثة، ۱۴۱۳ق.
*طبری شیعی، محمد، دلائل الإمامة، تحقیق قسم الدراسات الاسلامیة، قم، مؤسسة البعثة، ۱۴۱۳ق.
*صدیقی عظیم‌آبادی، محمداشرف، عون المعبود: شرح سنن أبی داوود وهو غایة المقصود فی حل سنن أبی داوود، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ سوم، ۱۴۱۵ق.
*فتال نیشابوری، محمد، روضة الواعظین، قم: منشورات الرضی، بی‌تا.
*فتال نیشابوری، محمد، روضة الواعظین، قم: منشورات الرضی، بی‌تا.
*کلینی، محمد بن یعقوب، اصول الکافی، تعلیق علی‌اکبر غفاری، بی‌جا، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۶۷ش.
*کلینی، محمد بن یعقوب، اصول الکافی، تعلیق علی‌اکبر غفاری، بی‌جا، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۶۷ش.
*متقی هندی، علاءالدین، کنزل العمال، تصحیح بکری حیانی صخوة السفا، بیروت، مؤسسة الرسالة، ۱۴۰۹ق.
*متقی هندی، علاءالدین، کنزل العمال، تصحیح بکری حیانی صخوة السفا، بیروت، مؤسسة الرسالة، ۱۴۰۹ق.
*مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق.
*مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق.
*المزی، یوسف، تهذیب الکمال فی اسماء الرّجال، تحقیق بشار عواد، بیروت، الرّسالة، چاپ چهارم، ۱۴۱۳ق.
*مرتضی عاملی، جعفر، الصحیح من سیرة الإمام علی، قم، ولاء المرتضی، ۱۴۳۰ق.
*معزی ملایری، اسماعیل، جامع احادیث الشیعة فی احکام الشریعة، تحت اشراف آیت‌الله العظمی بروجردی، قم، مؤلف، ۱۴۱۲ق.
*معزی ملایری، اسماعیل، جامع احادیث الشیعة فی احکام الشریعة، تحت اشراف آیت‌الله العظمی بروجردی، قم، مؤلف، ۱۴۱۲ق.
*نعمان مغربی، دعائم الاسلام، تحقیق آصف بن علی، قاهره، دار المعارف، ۱۳۸۳ق.
*نعمان مغربی، دعائم الاسلام، تحقیق آصف بن علی، قاهره، دار المعارف، ۱۳۸۳ق.
۴۴۳

ویرایش