پرش به محتوا

حرم کاظمین: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ ژانویهٔ ۲۰۲۰
جز
جایگزینی آدرس نسخه عربی با ترجمه
جز (جایگزینی آدرس نسخه عربی با ترجمه)
خط ۵۵: خط ۵۵:


===آسیب‌دیدن بر اثر طغیان دجله===
===آسیب‌دیدن بر اثر طغیان دجله===
حرم کاظمین در سال ۵۶۹ق، بر اثر طغیان دجله آسیب دید.<ref> جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۹۱ش، ص۹۲.</ref> [[الناصر لدین الله عباسی]] (۶۲۲-۵۷۵ق) خلیفه وقت، در سال ۵۷۵ق تعمیراتی در حرم انجام داد و حجره‌هایی در اطراف صحن آن ساخت.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۴۹.</ref> اقدامات او را آخرین تعمیر و بازسازی در دوره [[بنی‌عباس|عباسیان]] و باشکوه‌ترین آن‌ها دانسته‌اند.<ref> آل یاسین، تاریخ المشهدی الکاظمی، ۱۴۱۵ق، ص۳۹.</ref>
حرم کاظمین در سال ۵۶۹ق، بر اثر طغیان دجله آسیب دید.<ref> جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۹۱ش، ص۹۲.</ref> [[الناصر لدین الله عباسی]] (۶۲۲-۵۷۵ق) خلیفه وقت، در سال ۵۷۵ق تعمیراتی در حرم انجام داد و حجره‌هایی در اطراف صحن آن ساخت.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۴۹.</ref> اقدامات او را آخرین تعمیر و بازسازی در دوره [[بنی‌عباس|عباسیان]] و باشکوه‌ترین آن‌ها دانسته‌اند.<ref> آل یاسین، تاریخ المشهد الکاظمی، ۱۴۱۵ق، ص۳۹.</ref>


در درگیر‌ی‌های مذهبی در کاظمین در سال ۶۵۴ق، (دو سال قبل از سقوط بغداد به دست مغول) اموال حرم نیز غارت شد.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۰.</ref> این واقعه زمانی روی داد که فردی به دست یکی از اهالی کرخ به قتل رسید و مردم از محله‌های سنی‌نشین بغداد، به سربازان خلیفه عباسی پیوستند و به کرخ حمله کردند.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۰.</ref> البته بنابر روایت ابن فوطی، این درگیری‌ها در سال ۶۵۳ق رخ داده است.<ref> ابن فوطی، الحوادث الجامعه، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۱۳-۲۱۴.</ref>
در درگیر‌ی‌های مذهبی در کاظمین در سال ۶۵۴ق، (دو سال قبل از سقوط بغداد به دست مغول) اموال حرم نیز غارت شد.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۰.</ref> این واقعه زمانی روی داد که فردی به دست یکی از اهالی کرخ به قتل رسید و مردم از محله‌های سنی‌نشین بغداد، به سربازان خلیفه عباسی پیوستند و به کرخ حمله کردند.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۰.</ref> البته بنابر روایت ابن فوطی، این درگیری‌ها در سال ۶۵۳ق رخ داده است.<ref> ابن فوطی، الحوادث الجامعه، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۱۳-۲۱۴.</ref>


===در دوره حمله مغول===
===در دوره حمله مغول===
[[مغول|مغول‌ها]]، در سال ۶۵۶ق [[بغداد]] را تصرف کردند. در این واقعه، بناهای زیادی در بغداد تخریب شد و حرم کاظمین دچار آتش‌سوزی گردید.<ref>همدانی، جامع التواریخ، ج۲، ص۲۹۳ به نقل از آل یاسین، تاریخ حرم کاظمین، ۱۳۷۱ش، ص۵۶.</ref> البته همین که امیر قراتای به بغداد رسید، عمادالدین عمر بن محمد قزوینی را به قائم مقامی خود انتخاب کرد. عمادالدین دستور بازسازی مسجد خلیفه و حرم را صادر کرد.<ref> همدانی، جامع التواریخ، ج۲، ص۲۹۳ به نقل از آل یاسین، تاریخ حرم کاظمین، ۱۳۷۱ش، ص۵۶.</ref> [[عطاملک جوینی]] نویسنده کتاب جهانگشای جوینی، در سال‌های ۶۵۷ تا ۶۸۱ق در دوره مغول، حاکم بغداد بود. گفته‌اند: او خسارات وارده به حرم را جبران کرد و آن را به شکل سابق خود برگرداند.<ref>شیرازی، تاریخ وصاف، ص۱۸۱۱۸۲ و۲۱۳و۲۲۱ به نقل از ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۱. </ref> ابن‌بطوطه جهانگرد قرن هشتم قمری، در سال ۷۲۷ق در سفرش به بغداد، از ضریحی چوبین بر قبر دو امام خبر داده که سطح آن با نقره پوشانده شده است.<ref> ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ج۱، ص۱۴۱.</ref>
[[مغول|مغول‌ها]]، در سال ۶۵۶ق [[بغداد]] را تصرف کردند. در این واقعه، بناهای زیادی در بغداد تخریب شد و حرم کاظمین دچار آتش‌سوزی گردید.<ref>همدانی، جامع التواریخ، ج۲، ص۲۹۳ به نقل از آل یاسین، تاریخ المشهد الکاظمی، ۱۴۱۵ق، ص۴۵.</ref> البته همین که امیر قراتای به بغداد رسید، عمادالدین عمر بن محمد قزوینی را به قائم مقامی خود انتخاب کرد. عمادالدین دستور بازسازی مسجد خلیفه و حرم را صادر کرد.<ref> همدانی، جامع التواریخ، ج۲، ص۲۹۳ به نقل از آل یاسین، تاریخ المشهد الکاظمی، ۱۴۱۵ق، ص۴۶-۴۵.</ref> [[عطاملک جوینی]] نویسنده کتاب جهانگشای جوینی، در سال‌های ۶۵۷ تا ۶۸۱ق در دوره مغول، حاکم بغداد بود. گفته‌اند: او خسارات وارده به حرم را جبران کرد و آن را به شکل سابق خود برگرداند.<ref>شیرازی، تاریخ وصاف، ص۱۸۱۱۸۲ و۲۱۳و۲۲۱ به نقل از ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۱. </ref> ابن‌بطوطه جهانگرد قرن هشتم قمری، در سال ۷۲۷ق در سفرش به بغداد، از ضریحی چوبین بر قبر دو امام خبر داده که سطح آن با نقره پوشانده شده است.<ref> ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ج۱، ص۱۴۱.</ref>


===در دوره آل جلایر===
===در دوره آل جلایر===
در دوره حکومت [[آل جلایر]]، بغداد و کاظمین دچار طغیان [[دجله]] شدند و حرم کاظمین نیز آسیب دید.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۱.</ref> سلطان [[اویس جلایری]] (۷۷۷-۷۵۷ق) به ترمیم حرم اقدام کرد. به دستور او دو صندوق بر روی قبور دو امام نصب شد.<ref>نقدی، تاریخ الامامین الکاظمین و روضتها الشریفه، ص۲۴-۲۶ به نقل از ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۱.</ref> او همچنین دو گنبد و دو مناره ساخت و حرم را با کاشی‌هایی که سوره‌هایی از قرآن بر آن نوشته شده بود، تزئین کرد.<ref>سماوی، صدی الفواد فی تاریخ بلد الکاظم و الجواد، ص۱۵، به نقل از آل یاسین، تاریخ حرم کاظمین، ۱۳۷۱ش، ص۶۰.</ref> در سال ۷۷۶ق، طغیان دجله، خساراتی به حرم وارد کرد که سلطان اویس با تلاش وزیرش، آن تعمیر کرد و کاروان‌سرایی برای سکونت زائران ساخت.<ref> فیض قمی، تاریخ کاظمین و بغداد، ۱۳۲۷ش، ص۱۲۱ به نقل از ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین» ص۵۵۱؛ نقدی، تاریخ الامامین الکاظمین و روضتها الشریفه، ص۲۴-۲۶ به نقل از ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۱.</ref>
در دوره حکومت [[آل جلایر]]، بغداد و کاظمین دچار طغیان [[دجله]] شدند و حرم کاظمین نیز آسیب دید.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۱.</ref> سلطان [[اویس جلایری]] (۷۷۷-۷۵۷ق) به ترمیم حرم اقدام کرد. به دستور او دو صندوق بر روی قبور دو امام نصب شد.<ref>نقدی، تاریخ الامامین الکاظمین و روضتها الشریفه، ص۲۴-۲۶ به نقل از ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۱.</ref> او همچنین دو گنبد و دو مناره ساخت و حرم را با کاشی‌هایی که سوره‌هایی از قرآن بر آن نوشته شده بود، تزئین کرد.<ref>سماوی، صدی الفواد فی تاریخ بلد الکاظم و الجواد، ص۱۵، به نقل از آل یاسین، تاریخ المشهد الکاظمی، ۱۴۱۵ق، ص۴۸.</ref> در سال ۷۷۶ق، طغیان دجله، خساراتی به حرم وارد کرد که سلطان اویس با تلاش وزیرش، آن تعمیر کرد و کاروان‌سرایی برای سکونت زائران ساخت.<ref> فیض قمی، تاریخ کاظمین و بغداد، ۱۳۲۷ش، ص۱۲۱ به نقل از ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین» ص۵۵۱؛ نقدی، تاریخ الامامین الکاظمین و روضتها الشریفه، ص۲۴-۲۶ به نقل از ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۱.</ref>


===در دوره صفویه===
===در دوره صفویه===
در دوره [[صفویان|صفویه]] حرم کاظمین بازسازی شد. [[شاه اسماعیل صفوی|شاه اسماعیل]] در سال ۹۲۶ق، دستور داد تمام بناهای حرم را، خراب کنند و به جای آن بنایی بسازند که شامل رواق، صحن، مسجدی در شمال، دو گنبد و دو مناره دیگر می‌شد.<ref>آل یاسین، تاریخ حرم کاظمین، ۱۳۷۱ش، ص۶۲.</ref> شاه اسماعیل همچنین دو صندوق از نقره بر قبور دو امام ساخت.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۲.</ref> کتیبه‌ای با تاریخ ۹۲۶ق بر دیوارهای حرم  نصب شده که شرح اقدامات شاه اسماعیل در آن آمده است.<ref> بوداق، جواهر الاخبار، بخش ایران از قراقوینلو تا سال ۹۸۴ق، ۱۳۸۷ش، ص۱۲۴؛ امینی هروی، فتوحات شاهی، ص۳۰۳ به نقل از یزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۳.</ref> شاه اسماعیل تمام ثروت خود را وقف [[چهارده معصوم]] کرد که بخشی از آن به حرم کاظمین رسید.<ref> شاملو، قصص الخاقانی، ج۱، ص۹۳-۹۶؛ اسکندربیگ منشی، تاریخ عالم آٰرای عباسی، ج۲، ص۱۲۵۲-۱۲۵۰ و ۱۶۶۸-۱۶۶۷؛ قزوینی، فواید الصفویه، ص۵۲ به نقل از ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۳.</ref> گفته‌اند به جهت آنکه صفویان نسب [[سیادت]] خود را به [[امام کاظم (ع)]] می‌رساندند، شاه اسماعیل توجه ویژه‌ای به حرم کاظمین داشت.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۲.</ref>
در دوره [[صفویان|صفویه]] حرم کاظمین بازسازی شد. [[شاه اسماعیل صفوی|شاه اسماعیل]] در سال ۹۲۶ق، دستور داد تمام بناهای حرم را، خراب کنند و به جای آن بنایی بسازند که شامل رواق، صحن، مسجدی در شمال، دو گنبد و دو مناره دیگر می‌شد.<ref>آل یاسین، تاریخ حرم کاظمین، ۱۳۷۱ش، ص۶۲.</ref> شاه اسماعیل همچنین دو صندوق از نقره بر قبور دو امام ساخت.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۲.</ref> کتیبه‌ای با تاریخ ۹۲۶ق بر دیوارهای حرم  نصب شده که شرح اقدامات شاه اسماعیل در آن آمده است.<ref> بوداق، جواهر الاخبار، بخش ایران از قراقوینلو تا سال ۹۸۴ق، ۱۳۸۷ش، ص۱۲۴؛ امینی هروی، فتوحات شاهی، ص۳۰۳ به نقل از یزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۳.</ref> شاه اسماعیل تمام ثروت خود را وقف [[چهارده معصوم]] کرد که بخشی از آن به حرم کاظمین رسید.<ref> شاملو، قصص الخاقانی، ج۱، ص۹۳-۹۶؛ اسکندربیگ منشی، تاریخ عالم آٰرای عباسی، ج۲، ص۱۲۵۲-۱۲۵۰ و ۱۶۶۸-۱۶۶۷؛ قزوینی، فواید الصفویه، ص۵۲ به نقل از ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۳.</ref> گفته‌اند به جهت آنکه صفویان نسب [[سیادت]] خود را به [[امام کاظم (ع)]] می‌رساندند، شاه اسماعیل توجه ویژه‌ای به حرم کاظمین داشت.<ref>ایزدی، «تاریخچه حرم کاظمین»، ص۵۵۲.</ref>


در دوران [[امپراتوری عثمانی|ترکان عثمانی]] (۹۷۴-۹۲۶ق)، به دستور سلیمان‌خان نواقصی که از دوره صفویه در حرم باقی مانده بود، تکمیل شد.<ref>العراق بین احتلالین، ج۹، ص۲۹و۳۴ به نقل از آل یاسین، تاریخ حرم کاظمین، ۱۳۷۱ش، ص۷۷.</ref>از جمله تکمیل مناره‌ای که ساخت آن در دوره صفویه آغاز شده بود، در سال ۹۷۸ق به پایان رسید.<ref>آل یاسین، تاریخ حرم کاظمین، ۱۳۷۱ش، ص۷۷. </ref>  
در دوران [[امپراتوری عثمانی|ترکان عثمانی]] (۹۷۴-۹۲۶ق)، به دستور سلیمان‌خان نواقصی که از دوره صفویه در حرم باقی مانده بود، تکمیل شد.<ref>العراق بین احتلالین، ج۹، ص۲۹و۳۴ به نقل از آل یاسین، تاریخ المشهد الکاظمی، ۱۴۱۵ق، ص۶۷.</ref>از جمله تکمیل مناره‌ای که ساخت آن در دوره صفویه آغاز شده بود، در سال ۹۷۸ق به پایان رسید.<ref>آل یاسین، تاریخ المشهد الکاظمی، ۱۴۱۵ق، ص۶۷.</ref>  


[[شاه‌عباس اول]] در سال ۱۰۳۲ق دوباره بغداد را فتح کرد. به دستور او ضریحی فولادی برای قبور دو امام ساخته شد.<ref>سماوی، صدی فواد فی تاریخ بلد الکاظم و الجواد، ص۱۶، به نقل از آل یاسین، تاریخ حرم کاظمین، ۱۳۷۱ش، ص۷۹.</ref>ولی به دلیل تیره‌شدن روابطه ایران و عثمانی، نصب آن تا سال ۱۱۱۵ق به تأخیر افتاد.<ref>آل یاسین، تاریخ حرم کاظمین، ۱۳۷۱ش، ص۷۹.</ref> [[شاه صفی صفوی|شاه صفی]] نیز در سال ۱۰۴۵ق، تعمیراتی در حرم انجام داد که از جملهٔ آنها محکم‌سازی پایه‌های گلدسته‌ها بوده است.<ref>آل یاسین، تاریخ حرم کاظمین، ۱۳۷۱ش، ص۸۰.</ref>
[[شاه‌عباس اول]] در سال ۱۰۳۲ق دوباره بغداد را فتح کرد. به دستور او ضریحی فولادی برای قبور دو امام ساخته شد.<ref>سماوی، صدی فواد فی تاریخ بلد الکاظم و الجواد، ص۱۶، به نقل از آل یاسین، تاریخ المشهد الکاظمی، ۱۴۱۵ق، ص۷۰.</ref>ولی به دلیل تیره‌شدن روابطه ایران و عثمانی، نصب آن تا سال ۱۱۱۵ق به تأخیر افتاد.<ref>آل یاسین، تاریخ المشهد الکاظمی، ۱۴۱۵ق، ص۷۰.</ref> [[شاه صفی صفوی|شاه صفی]] نیز در سال ۱۰۴۵ق، تعمیراتی در حرم انجام داد که از جملهٔ آنها محکم‌سازی پایه‌های گلدسته‌ها بوده است.<ref>آل یاسین، تاریخ المشهد الکاظمی، ۱۴۱۵ق، ص۷۰-۷۱.</ref>


===در عهد قاجاریه===
===در عهد قاجاریه===