پرش به محتوا

نرجس: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۰۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ دسامبر ۲۰۱۶
imported>Sh.hoseini
خط ۷۰: خط ۷۰:
بنابر روایتی دیگر‌، مادر امام دوازدهم [[ملیكه]] بنت [[یشوع]]، نوه دختری قیصر روم و مادرش از اعقاب [[شمعون]] حواری [[عیسی]] (ع) بوده است. زمانی ملیكه در كاخ جدش بود، [[مریم]]، مادر عیسی (ع) و [[حضرت فاطمه (س)]]، دختر [[پیامبر اسلام(ص)]] را در عالم رؤیا می‏‌بیند؛ حضرت فاطمه (س) در عالم رؤیا او را به اسلام دعوت می‌‏كند و وی را متقاعد می‏‌سازد تا خود را به اسارت لشكریان اسلام در آورد.<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۴۱۸</ref>
بنابر روایتی دیگر‌، مادر امام دوازدهم [[ملیكه]] بنت [[یشوع]]، نوه دختری قیصر روم و مادرش از اعقاب [[شمعون]] حواری [[عیسی]] (ع) بوده است. زمانی ملیكه در كاخ جدش بود، [[مریم]]، مادر عیسی (ع) و [[حضرت فاطمه (س)]]، دختر [[پیامبر اسلام(ص)]] را در عالم رؤیا می‏‌بیند؛ حضرت فاطمه (س) در عالم رؤیا او را به اسلام دعوت می‌‏كند و وی را متقاعد می‏‌سازد تا خود را به اسارت لشكریان اسلام در آورد.<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۴۱۸</ref>


== نقد روایت صدوق درباره مادر امام زمان ==
=== نقد روایت صدوق درباره مادر امام زمان ===
توثیق این روایت از جنبه‌های گوناگون مورد سؤال قرار گرفته است. شک‌آورترین نكته در بخش آخر روایت ملاحظه می‌‏شود.
توثیق این روایت از جنبه‌های گوناگون مورد سؤال قرار گرفته است. شک‌آورترین نكته در بخش آخر روایت ملاحظه می‌‏شود.
اولاً پس از سال ۲۴۲/ ۸۵۶ جنگ عمده‌‏ای بین [[عباسیان]] و [[روم|رومیان]] وجود نداشته و هیچ دلیلی هم در مآخذ دیده نمی‌‏شود كه امپراطور روم از عباسیان تقاضای آزادی نواده دختری خود را كرده باشد.<ref> طبری، تاریخ طبری، ج‏۹، ص۲۰۸</ref>
اولاً پس از سال ۲۴۲/ ۸۵۶ جنگ عمده‌‏ای بین [[عباسیان]] و [[روم|رومیان]] وجود نداشته و هیچ دلیلی هم در مآخذ دیده نمی‌‏شود كه امپراطور روم از عباسیان تقاضای آزادی نواده دختری خود را كرده باشد.<ref> طبری، تاریخ طبری، ج‏۹، ص۲۰۸</ref>
البته در بعضی منابع تاریخی آمده است که بین سالهای 245 تا 254 درگیری هایی بین مسلمین و رومیان شکل گرفته است.<ref>تاریخ ابن خلدون، ج3 ص 347</ref> همچنین ظاهر گزارش کمال الدین از شیخ صدوق نشان می دهد که نرجس خاتون ناشناس از قصر فرار کرده و خود را در معرض اسارت قرار داده است و کسی از سرنوشت وی آگاه نبوده است. <ref>ری شهری، دانشنامه امام مهدی عج ج 2 ص 201</ref>


ثانیاً، نویسندگان متقدم [[امامیه|امامی]] به ویژه [[علی بن ابراهیم قمی|قمی]]، [[حسن بن موسی نوبختی|نوبختی]]، [[کلینی]] و [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]] كه معاصر [[محمد بن بحر شیبانی|شیبانی]] (راوی حدیث) بوده‌اند در آثار خود به این روایت رجوع نكرده‏‌اند.
ثانیاً، نویسندگان متقدم [[امامیه|امامی]] به ویژه [[علی بن ابراهیم قمی|قمی]]، [[حسن بن موسی نوبختی|نوبختی]]، [[کلینی]] و [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]] كه معاصر [[محمد بن بحر شیبانی|شیبانی]] (راوی حدیث) بوده‌اند در آثار خود به این روایت رجوع نكرده‏‌اند.
خط ۸۱: خط ۸۳:
بعلاوه [[ابن ابی زینب نعمانی|نعمانی]] و صدوق احادیث دیگری را روایت می‏‌كنند كه حاكی از آن است كه مادر قائم كنیزی سیاه بوده است.<ref>طوسی، الغیبه، ص ۸۴</ref>
بعلاوه [[ابن ابی زینب نعمانی|نعمانی]] و صدوق احادیث دیگری را روایت می‏‌كنند كه حاكی از آن است كه مادر قائم كنیزی سیاه بوده است.<ref>طوسی، الغیبه، ص ۸۴</ref>
[[پرونده:مدفن نرجس خاتون مادر امام زمان (عج).jpg|بندانگشتی|400px|مدفن نرجس خاتون مادر امام زمان (عج)]]
[[پرونده:مدفن نرجس خاتون مادر امام زمان (عج).jpg|بندانگشتی|400px|مدفن نرجس خاتون مادر امام زمان (عج)]]
امكان دارد علت آنكه متأخرین امامیه این روایات را نادیده انگاشته و روایت شیبانی را موثق پنداشته‏‌اند، آن باشد كه روایت مذكور مادر امام قائم (عج) را از نسلی شریف و طبقه ممتاز اجتماعی می‏‌داند.
امكان دارد علت آنكه متأخرین امامیه این روایات را نادیده انگاشته و روایت شیبانی را موثق پنداشته‏‌اند، آن باشد كه روایت مذكور مادر امام قائم (عج) را از نسلی شریف و طبقه ممتاز اجتماعی می‏‌داند. به ویژه وجود رابطه‌‏ای بین امام دوازدهم (عج) و عیسی (ع) در این حدیث، آنها را مجذوب كرده است. زیرا احادیث نبوی حكایت از آن دارد كه هر دو با هم قیام كرده و دنیا را از شر ظلم و جور رهایی می‏‌بخشند.<ref>صدوق، كمال الدین، ص ۲۸۰</ref>
 
به ویژه وجود رابطه‌‏ای بین امام دوازدهم (عج) و عیسی (ع) در این حدیث، آنها را مجذوب كرده است. زیرا احادیث نبوی حكایت از آن دارد كه هر دو با هم قیام كرده و دنیا را از شر ظلم و جور رهایی می‏‌بخشند.<ref>صدوق، كمال الدین، ص ۲۸۰</ref>


با ملاحظه این سه نكته روایت محمد بن بحر شیبانی را می‏‌توان رد كرد، با وجود آنكه [[شیخ طوسی|طوسی‌]] و [[ابن رستم طبری]] آن را موثق می‏‌دانند<ref>طوسی، الغیبه، ص۹-۱۳۴؛ طبری، دلائل الإمامه، ص۴۹۰</ref>
با ملاحظه این سه نكته روایت محمد بن بحر شیبانی را می‏‌توان رد كرد، با وجود آنكه [[شیخ طوسی|طوسی‌]] و [[ابن رستم طبری]] آن را موثق می‏‌دانند<ref>طوسی، الغیبه، ص۹-۱۳۴؛ طبری، دلائل الإمامه، ص۴۹۰</ref>
کاربر ناشناس